
بهترین رژیم غذایی برای بیماران مبتلا به دیابت در زمان بارداری
بخور نخورهای دوران بارداری در زنان حامله مبتلا به دیابت
دیابت بارداری زمانی رخ میدهد که بدن زن باردار نتواند به اندازهی کافی انسولین تولید کند، این امر منجر به افزایش قندخون میگردد که چنانچه بدرستی کنترل نشود، ممکن است برای مادر و نوزاد مشکلاتی را ایجاد نماید.
در این مقاله از دلگرم رژیم غذایی مناسب برای زنان مبتلا به دیابت بارداری و نحوه ی درمان و برخی عوارض آن توضیح داده می شود.
هنگامیکه یک زن باردار میشود، بدن او هورمونهای بیشتری را تولید میکند که موجب افزایش وزن وی میگردد، هر دوی این تغییرات ممکن است به این معنا باشد که سلولهای بدن او نتوانند از انسولین آنطور که باید استفاده کنند که به این حالت مقاومت به انسولین میگویند.
مقاوم شدن به انسولین به این معناست که برای تنظیم قندخون، بدن نیاز به مقادیر بیشتری از هورمون انسولین دارد و در برخی موارد بدن فرد قادر به تولید مقادیر کافی انسولین نخواهد بود که منجر به افزایش قندخون میشود.
علایم دیابت بارداری ممکن است شامل: تشنگی شدید غیر معمول، تکرر ادرار، خستگی، تهوع، عفونتهای مکرر مثانه، تاری دید، وجود قند در ادرار در آزمایش تشخیصی، باشد.
غذاهایی که یک زن مبتلا به دیابت حاملگی می تواند مصرف کند
تبعیت از یک رژیم غذایی سالم در طی بارداری و بویژه چنانچه فرد به دیابت بارداری مبتلا باشد بسیار مهم است.
قندخون بالا میتواند به مادر و جنین در حال رشد او صدمه وارد کند. برای کمک به مدیریت قندخون باید بر مقدار، نوع و دفعات مصرف کربوهیدراتهایی که زن باردار مصرف میکند دقیقاً نظارت شود.
نوشتن تمام غذاهایی که فرد در طول روز مصرف میکند شاید این کار را راحتتر کند.
- نظارت بر کربوهیدراتها
توزیع یکنواخت وعدههای غذایی و میان وعدههای حاوی کربوهیدرات میتواند از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری کند. انجمن دیابت آمریکا توصیه میکند که زنان مبتلا به دیابت حاملگی، 3 وعدهی غذایی کوچک تا متوسط و 2 تا 4 میان وعده در روز مصرف کنند.
روش های دیگر تنظیم قندخون در دیابت بارداری عبارت است از:
- اجتناب از مصرف مقادیر بسیار زیادی کربوهیدرات در یک زمان
- استفاده از کربوهیدراتهای پیچیده که دارای فیبر زیادی هستند
- مصرف همزمان کربوهیدراتها با پروتئینها و چربیهای سالم
- عدم حذف هیچکدام از وعدههای غذایی
- مصرف صبحانهای غنی از پروتئین و کربوهیدراتهای حاوی مقادیر زیاد فیبر
- خوردن غذاهایی که شاخص گلایسمیک آنها پایین است
مصرف غذاهایی با بار گلایسمیک کم، یکی دیگر از عوامل مهم در رژیم غذایی دیابت بارداری است. بار گلایسمی از حاصل ضرب مقدار کربوهیدراتها موجود در یک نوع غذای خاص بر حسب گرم، در شاخص گلایسمیک یا GIاست.
این عدد تصویر دقیقتری از تأثیر واقعی غذا بر مقدار قندخون شما را ارائه میدهد. غذاهایی که بار گلایسمیک آنها پایینتر است کندتر از کربوهیدراتهای ساده که معمولاً به عنوان غذاهایی با GI بالا شناخته میشوند، تجزیه میگردند.
غذاهایی با بار گلایسمی برابر با ده یا کمتر به عنوان غذاهایی با GIپایین شناخته میشوند که برای مدیریت قندخون در دیابت بارداری مفید هستند.
غذاهایی با بار گلایسمی کم عبارتند از:
- سبزیجات غیر نشاستهای
- برخی سبزیجات نشاستهای مانند نخود وهویچ
- نانها و غلات صبحانه که بطور کامل از غلات کامل تهیه شدهاند.
- برخی از میوهها مانند سبب، پرتقال، گریپ فروت، هلو و گلابی
- انواع لوبیا
- عدس
- نخود
تمام غذاهای فوق موجب آزاد شدن آهستهی قند به خون میشود و به حفظ مقدار قندخون در محدودهی نرمال کمک میکنند.
- پروتئین بیشتری مصرف کنید
خوردن پروتئین به همراه کربوهیدرات یا انتخاب کربوهیدراتهایی که همچنین در آنها پروتئین وجود دارد به تعادل قندخون کمک میکند.
زنان مبتلا به دیابت حاملگی باید سعی کنند غذاهای غنی از پروتئین بدون چربی مانند: ماهی، مرغ و بوقلمون، تخم مرغ، توفو، لوبیا، آجیل، انواع دانهها، کینوآ و حبوبات مصرف کنند.
- انتخاب چربیهای غیر اشباع
چربیهای غیر اشباع نیز بخشی از هر رژیم غذایی سالمی هستند. نمونههایی از چربیهای غیر اشباع عبارتند از: روغن زیتون، روغن بادام زمینی، آوکادو، بیشتر مغزها و دانهها، ماهی سالمون، ماهی ساردین، ماهی تن و دانههای چیا(تخم شربتی).
غذاهایی که زنان مبتلا به دیابت بارداری باید از خوردن آن اجتناب کنند
اگر فردی به دنبال یک رژیم غذایی مناسب برای دیابت بارداری است، اجتناب از غذاهایی که موجب افزایش قندخون میشوند یک اصل مهم محسوب میشود.
- اجتناب از غذاهای شیرین
پرهیز از مصرف غذاها و نوشیدنیهای قندی به کاهش تأثیرات دیابت بارداری بر مادر و کودک کمک میکند.
مصرف غذاهای قندی موجب افزایش قند خون افراد میشود بویژه اگر این غذاها حاوی قندهای تصفیه شده باشند. زنان مبتلا به دیابت بارداری باید از مصرف غذاهای قندی تا حد ممکن پرهیز کرده و یا مصرف آنها را محدود نمایند.
غذاهای قندی که باید از خوردن آنها صرفنظر کرد عبارتند از: انواع کیکها، بیسکویتها، شیرینیها، پودینگها، نوشابههای قندی، آب میوههای حاوی شکر افزوده.
- اجتناب از مصرف غذاهای بسیار نشاستهای
غذاهای نشاستهای دارای کربوهیدرات زیادی هستند و بیشترین تأثیر را بر قند خون میگذارند بنابراین باید تنها مقادیر بسیار کمی از آنها را مصرف نمود.
برخی از غذاهای نشاستهای که بهتر است از خوردن آن پرهیز یا مصرف آنها را محدود کرد عبارتند از: سیبزمینی سفید، نان سفید، برنج سفید، پاستای سفید.
- اجتناب از مصرف قندها و کربوهیدراتهای مخفی
برخی از غذاها حاوی منابع واضحی از شکر و کربوهیدارت نیستند اما ممکن است هنوز هم حاوی سطوح ناسالمی از شکر و کربوهیدرات باشند.
برای مثال غذاهای بسیار فرآوری شده، برخی از چاشنیها، سسها و کچاپها، فستفودها و الکل. شیر و میوه ها حاوی قندهای طبیعی هستند و زنان باردار میتوانند با رعایت تعادل از مصرف آنها لذت ببرند.
- درمان دیابت حاملگی
دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم و انجام منظم ورزش میتواند به کنترل قند خون و مدیریت دیابت حاملگی کمک کند. البته ممکن است این دو روش برای تمام زنان مبتلا به دیابت بارداری کافی نباشند.
مقدار قندخون افراد در دیابت حاملگی بسته به فرد متفاوت است.
برخی از زنان مبتلا به دیابت بارداری نیاز به مصرف داروهایی نظیر متفورمین یا تزریق انسولین برای کنترل قندخون خود دارند.
عوارض دیابت حاملگی
دیابت حاملگی میتواند خطر بروز عوارض را برای مادر و نوزاد افزایش دهد. نوازدان متولد شده از زنان مبتلا به دیابت بارداری در معرض خطر بیشتری برای عوارض زیر هستند:
- تولد نوزادانی با وزن بیش از 9 پوند(4 کیلوگرم) که زایمان را مشکل میکند.
- تولد پیش از موعد
- افت قندخون درهنگام تولد
- ابتلا به دیابت نوع 2 در بزرگسالی.
برای زنان عوارض بالقوه میتواند شامل افزایش فشارخون، خونریزی بیش از حد به دلیل بزرگی نوزاد در هنگام زایمان و نیاز به سزارین باشد.
حدود نیمی از زنان دارای سابقهی دیابت حاملگی پس از زایمان به دیابت نوع 2 مبتلا میشوند مدیریت قند خون در طی بارداری میتواند این خطر را کاهش دهد.
چه وقت باید به دکتر مراجعه نمود
دیابت حاملگی به طور معمول در حوالی هفتهی بیست و چهارم بارداری بروز میکند، بنابراین برای مشخص شدن وضعیت دیابت بارداری باید در این زمان، به پزشک برای انجام آزمایشات مراجعه نمود.
اگر زنی دارای علایم دیابت حاملگی قبل از آزمایش خون باشد، باید در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرد. زنانی که بیشترین خطر را برای ابتلا به دیابت بارداری دارند شامل افرادی با نمایهی تودهی بدنی(BMI) بیش از 30 و کسانی هستند که قبلاً نوزادی با وزن بیش از ده پوند(4.5 کیلوگرم) به دنیا آوردهاند.
هنگامیکه پزشک دیابت بارداری را در زن باردار تشخیص میدهد، معمولاً بیمار را به یک متخصص تغذیه ارجاع میدهد. متخصص تغذیه میتواند با تنظیم یک رژیم غذایی مبتنی بر مقدار قند خون زن باردار و توجه به نیازهای تغذیهای او، به کاهش عوارض ناشی از دیابت بارداری کمک کند.
همچنین بخوانید:
پیش دیابت : علائم ، کنترل و درمان پیش دیابت یا پره دیابت
مراقبت از چشم ها در برابر دیابت : مرض قند با چشم ها چه می کند؟
دیابت چیست؟راهکار های درمان دیابت کدامند؟
کتواسیدوز دیابتی (DKA) چیست؟ آیا این عارضه قابل درمان است؟
ارتباط بین دیابت ، سیروز کبدی و مبتلایان به کبد چرب
عوارض دیابت در دوران بارداری و تاثیر آن بر روی جنین
دیدگاه ها