چرا سفیدی مو زودتر به سراغ ما می آید ؟

علت سفیدی زودرس مو چیست ؟

سفید شدن زودرس مو به علت توقف ساخت رنگدانه های مو است.وجود پراکسید هیدروژن در غدد مو نیز یکی از عوامل سفید شدن موها در انسان است. پراکسید هیدروژن ماده ای ارزان قیمت برای بیرنگ کردن موهاست. افراد سفید پوست معمولا در اواخر دهه ۲۰ سالگی خود اولین موهای سفید را روی سر خود می بینند. در مردم آسیا در اواخر ۳۰ سالگی و آفریقایی ها معمولا در اواخر ۴۰ سالگی. به هر حال اکثر افراد در دهه ۵۰ عمر خود تعدادی موی سفید دارند.

علت اصلی سفید شدن زودرس موی انسان، کاهش تولید ملانین است. ملانین رنگدانه‌ای است که با افزایش سن انسان، تولید آن نیز در بدن کاهش پیدا می‌کند، تاجایی که تولید آن کاملا متوقف می‌شود. سفیدی زودرس مو مخصوصا در جوانان باعث کاهش اعتماد به نفس آنان می‌شود. کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین B، عوامل ژنتیکی، تغذیه‌ی نامناسب، تغییرات هورمونی (بیشتر در زنان)، استرس، استفاده از مواد نامناسب برای مو و مشکلاتی مانند پرکاری و یا کم‌کاری تیروئید نیز می‌توانند از دلایل سفیدی زودرس مو باشند.

دلایل پزشکی سفید شدن زودرس مو ها چیست؟

برخی تحقیقات رابطه ای میان سفیدی زودرس مو ها و کاهش تراکم استخوانی را مطرح کردند که با بررسی که در سال 2007 بر روی 1200 نفر زن و مرد در امریکا انجام شد مشخص شد که ارتباطی بین تراکم استخوانی و سفیدی زودرس موها وجود ندارد.

به گفته دکتر "دبرا مورتون" از دانشگاه کالیفرنیا، سطح تراکم استخوانی شما به عواملی همچون میزان فعالیت شما، وزن و قد و قومیت و نژاد شما بستگی دارد و ارتباطی با رنگ موهای شما یا مواردی که بر رنگ موهای شما اثر گذار باشد ندارد.

دلایل طب سنتی سفید شدن زودرس مو ها چیست؟

طب سنتی از سردی در موضع سر و پیاز مو ها به عنوان عامل ریزش و سفیدی مو یاد می کند و راه حل درمان آن را در تعادل مزاجی و کاهش سردی بدن می داند. از آنجا که استرسها و غم و اندوه ها نیز از عوامل بروز سردی در بدن هستند از عوامل موثر در سفیدی مو ها به حساب می آیند. استعمال برخی مواد همچون روغن سیاه دانه، جهت ایجاد گرما در پیاز موها، موثر دانسته شده است. اما این راه حل اصلی نیست و باید سردی را در بدن از بین برد و به تعادل رسانید.

عوامل مهم در سفیدی زودرس مو

1. ساختار مو
2. عوامل ژنتیکی
3. عوامل تغذیه‌‌ای
4. استرس
5. کمبود ویتامین B12
6. دارو

1. ساختار مو

مو در حقیقت بخشی از پوست محسوب می‌شود و از سلول‌های مشابهی تشکیل شده کـه روی لایـه خارجی پوست به نام اپیدرم قرار دارند. غدد چربی پوست سر ماده‌ای چرب و روغنی ترشح می‌کنند کـه منبع مود مغذی و تقویتی، براق‌کننده و عامل سیاهی مو است. تغذیه مو از طریق جریان خون صورت می‌گیرد و به طور خارجی امکان‌پذیر نیست. اصولا مو طی مراحلی رشد می‌کند و در برهه‌هایی از زمان، رشد آن متوقف شده و استراحت می‌کند.

در پایین‌ترین لایه پوست سر، در محل پایه تار مو، سلول‌هایی به نام ملانوسیت وجود دارند که ترکیباتی به نام ملانین تولید و ترشح می‌کنند. ملانین بـاعث رنگی بودن موی سر است. ملانوسیت‌ها در واقـع حاوی سلول‌های رنگدانه‌ای هستند و برای ساخت ملانین به آنزیم‌های خاصی نیاز دارند. در حقیقت رنگ‌های متفاوت مو، سیاه، قهوه‌ای، بلوند و قرمز بستگی به نوع آنزیمی ‌دارد که در ساخت ملانین مورد استفاده قرار می‌گیرد. رنگدانه‌های موجود در ملانوسیت‌ها، عامل ایجاد رنگ موی سر هستند.

زمانی که ساخت ایـن رنگدانه‌ها مـتوقف شود، مو رنگ خود را از دست می‌دهد و سفیدی زودرس مو اتفاق می‌افتد و این تار موهای سفید رنگ در ترکیب با تارهای سیاه مو، حالتی خاکستری بـه مو می‌دهند.

2. عوامل ژنتیکی

اصولا عوامل ژنتیکی و همچنین نژادی در سفیدی زودرس مو نقش عمده‌ای دارند. به‌عنوان مثال، این پدیده در سفیدپوستان از حدود سن 35 سالگی شروع می‌شود در حالی که در سیاهپوستان بعد از 43 سالگی اتفاق می‌افتد. بروز موهای سفید به صورت موضعی یا گسترده در ناحیه سر، گاهی ابرو، مژه‌ها و پلک‌ها، یک بیماری ژنتیک پوستی و معمولا ناشی از اختلالات ژنتیک یا کروموزمی است که باعث اختلال در مهاجرت سلول‌های رنگدانه ملانوسیتی به پوست و یا ناحیه مو می‌شود این اختلال، ژنتیکی و ارثی است.

3. عوامل تغذیه‌‌ای

عوامل تغذیه‌‌ای و کمبود بعضی از ویتامین‌ها، مانند ویتامین B12، اسید فولیک و یا کمبود آهن، در سفید شدن موها موثر هستند. کمبود ویتامین B12 به‌طور خاص عامل سفید شدن موهای سر است و با مصرف آن مشکل برطرف می‌شود. کمبود آهن که به‌ طور شایع در جوامع وجود دارد، عامل مهمی در سفید شدن موها به شمار نمی‌آید و در حقیقت منجر به اختلال در پروتئین کراتین می‌شود و نقش مهمی در فعالیت سلول‌های رنگدانه مو دارد. برعکس، کمبود پروتئین در کودکانی که مبتلا به فقر تغذیه و آهن هستند، باعث کمرنگ شدن موها می‌شود که با تجویز مواد غذایی و پروتئین بهبود می‌یابد. همچنین کمبود مس در نمونه‌های حیوانات آزمایشگاهی باعث کمرنگ شدن موها می‌شود. در انسان نیز کمبود مس به خاطر اختلال در فعالیت آنزیم تولیدکننده رنگدانه مو، در رنگ مو و شکنندگی آن تاثیر دارد.

4. استرس

استرس در حد نرمال طبیعی است اما استرس بیش از حد بدن را پیر کرده و می‌تواند منجر به سفید شدن موها شود. هنوز دانشمندان رابطه میان استرس و سفیدی زودرس مو را اثبات نکرده‌اند اما واضح است که که پیر شدن بدن می‌تواند منجر به سفیدی زودرس مو شود. بنابراین با تکنیک‌های مانند مدیتیشن و یوگا استرس را از خود دور کنید. محققان می‌گویند اضطراب دائم با ترشح آدرنالین، به DNA فرد صدمه رسانده و منجر به ایجاد ناهنجاری‌هایی می‌شود. این موضوع نیز می‌‌تواند روی خاکستری و سفید شدن زودرس موها اثر بگذارد.

5. عوامل دارویی

مصرف بعضی از داروها نیز ممکن است در رنگ مو تغییراتی ایجاد کند. به‌عنوان مثال، مصرف کلروکین در بیماری‌های روماتیــسمی، می‌تواند باعث کمرنگ شدن موهای سر در افراد پوست روشن شود که با قطع دارو موها مجدداً تیره می‌شوند.

6. کمبود ویتامین B12

اختلال در غدد هیپوفیز و تیروئید می تواند منجر به سفید شدن موها شود که البته در صورت درمان این مشکلات قابل بازگشت هستند. برخی فرضیه ای مبنی بر رابطه میان سفید شدن زودرس موها و تراکم پایین استخوانی در مراحل بعدی زندگی فرد را مطرح کردند. اما تحقیقات بر روی ۱۲۰۰ مرد و زن این فرضیه را رد کرد و نشان داد هیچ ارتباطی میان سفید شدن زودرس موها و تراکم استخوان ها وجود ندارد. پزشکان می گویند که تراکم استخوان ها به پارامترهایی مانند وزن افراد، میزان فعالیت،قومیت و … بستگی دارد نه به موهای سفید آن ها.

سفیدشدن زودرس موها علائم کدام بیماریست ؟

کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید همان گونه که مشخص است به واسطه تولید ناکافی هورمون توسط غده تیروئید شکل می‌گیرد. از نشانه‌های اولیه آن می‌توان به خستگی و افزایش وزن اشاره کرد. همچنین، اختلال شناختی و حساسیت به سرما برای بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید نشانه‌هایی آشنا هستند.

کم خونی

کم خونی یا آنمی زمانی شکل می‌گیرد که خون از گلبول‌های قرمز سالم یا هموگلوبین کافی بی بهره است. هموگلوبین همان چیزی است که پیوند اکسیژن به ترکیبات موجود در خون را ممکن می‌سازد و امکان ارسال اکسیژن کافی به سراسر بدن را فراهم می‌کند.

بیماری عروق کرونر

بیماری عروق کرونر که به عنوان بیماری قلبی شناخته می‌شود، یک وضعیت پزشکی جدی است که در نتیجه تجمع پلاک در شریان‌ها رخ می‌دهد. این پلاک‌ها تنگی شریان‌ها را موجب شده و جریان خون به قلب را محدود می‌کنند. بر همین اساس، خطر حمله قلبی یا ایست قلبی ناگهانی افزایش می‌یابد

بیماری‌های خود ایمنی

در گروهی دیگر از بیماری‌ها که به بیماری‌های خود ایمنی معروف هستند، سیستم ایمنی بدن به دلایل ناشناخته، شروع به تخریب سلول‌های رنگدانه پوست و موادی به نام ملانوسیت می‌کند. نمونه کامل این اختلال، بیماری پیسی یا ویتیلی‌گو است که معمولا در سنین کودکی قسمت‌هایی از پوست به صورت موضعی و بدون هیچ التهابی به رنگ سفید در می‌آید. حدود 2 درصد افراد جامعه به این بیماری مبتلا هستند و موهای ناحیه سر یا مژه آنها نیز ممکن است سفید شود. علت بیماری مشخص نیست، اما عوامل ژنتیک در ایجاد آن دخالت دارند. سابقه فامیلی در 20 درصد بیماران دیده می‌شود. جهت درمان معمولا از داروهای موضعی و یا اشعه ماورای بنفش (فتوترایی) استفاده می‌شود.

از بین بردن سفیدی زودرس مو

1. کنترل میزان ویتامین B12 و مصرف آن با نظر پزشک
2. کنترل وضعیت فعالیت غدد تیروئیدی و هیپوفیز در بدن
3. در برخی موارد استفاده از شامپو های نامناسب باعث بروز این پدیده می شود
4. کاستن از استرس ها و ورزش کردن

چگونه از سفید شدن زودرس موها جلوگیری کنیم؟

تغییر عادات می تواند روند سفید شدن موها را به تاخیر بیاندازد. علاوه بر این تغذیه نیز نقش مهمی در جلوگیری از سفید شدن زودرس موها دارد. بنابراین با تغییر برخی عادات و همچنین انتخاب یک رژیم غذایی سالم می توان حتی موهای سفید را به رنگ قبلی شان برگرداند.

1. سیگار نکشیم

سیگار نه تنها منجر به سفید شدن زودتر از موعد موها می شود بلکه طیف وسیعی از انواع بیماری ها را به همراه می آورد. سیگار یکی از عواملی است که باعث می شود بدن زودتر از سن واقعی شما پا به سن بگذارد و به اصطلاح پیرتر شود.

2. اجتناب از مصرف بیش از حد تنقلات و الکل و قهوه

این مواد می توانند بدن شما را پیرتر از سن واقعی شما کنند. پس با اجتناب از مصرف بیش از حد مشروبات الکلی می توانید از پیر شدن بدنتان و در نتیجه سفید شدن موهایتان جلوگیری کنید.

3. استرس را از خود دور کنید

استرس در حد نرمال طبیعی است اما استرس بیش از حد بدن را پیر کرده و می تواند منجر به سفید شدن موها شود. البته در ابتدای مطلب عنوان کردیم که هنوز دانشمندان رابطه میان استرس و سفید شدن موها را اثبات نکرده اند اما آن چه که مسلم است این است که پیر شدن بدن می تواند منجر به سفیدی زودرس شود. بنابراین با تکنیک های ضد استرس مانند مدیتیشن و یوگا استرس را از خود دور کنید.

4. ورزش کنید

ورزش منظم می تواند بدن شما را شاداب و سرحال نگه دارد و موجب می شود که بدن شما روال طبیعی خود را طی کند. ورزش علاوه بر تمام فوایدی که در حفظ سلامتی بدن دارد منجر به افزایش جریان خون در پوست سر می شود و این امر به نوبه خود به افزایش رشد موهای سر و جلوگیری از سفید شدن موها کمک می کند.

5. رژیم غذایی سالم را در پیش بگیرید

یک رژیم غذایی سالم تضمینی برای کارکرد صحیح بدن شما است. بنابراین با یک رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد معدنی می توانید مطمئن باشید که بدن شما مواد مورد نیاز را برای حفظ سلامتی در اختیار دارد. حبوبات و غلات، سبزیجات تازه، میوه های زرد، منابع غنی از آهن و ویتامین A، ماست و مواد غذایی دیگر از جمله این مواد هستند.

6. استفاده از مکمل ها

مقادیر کافی ویتامین B5 یکی از راه حل ها برای جلوگیری از سفید شدن مو ها است. بنابراین با دریافت مکمل هایی از خانواده B و همچنین مکمل های روی (Zinc) می توانید از سفید شدن زودرس مو هایتان جلوگیری کنید.

آیا پیری زودرس هم داریم؟

با افزایش سن، مو متمایل به سفید شدن و از دست دادن رنگ خود می‌شود، ولی گاهی این فرآیند سفید یا خاكستری شدن در زمانی زودتر از حد معمول یعنی در جوانی آغاز می‌شود و باعث می‌شود یك فرد جوان كمی‌ پیر به نظر برسد. در حالت عادی، سفید شدن مو در مردان حدود 30 سالگی و در زنان حدود 35 سالگی اتفاق می‌افتد و در سیاه‌پوستان این فرآیند 10 ‌‌سال دیرتر رخ می‌دهد. سفیدی موی سر از شقیقه شروع می‌شود، ولی پیش از موی سر، سبیل و ریش شروع به سفید شدن می‌كند. در صــورتــی كـه در سـفـیـد پـوسـتـان، زودتـر از 20 ‌‌سالگی و در سیاه‌پوستان پیش از 30 سالگی موها سفید شوند، به آن سفید شدن زودرس مو گفته می‌شود كه خود علل مختلفی دارد.

آیا كندن موهای سفید باعث زیادشدن آنها می‌شود؟

كـنــدن یــا قـیـچــی كــردن مــوهــای سـفـیـد به‌هیچ‌وجه باعث زیاد شدن آنها نمی‌شود. ولی به دلیل فشار وارد آمده بر پوست سر و مو، توصیه می‌كنیم این كار را انجام ندهید. با كندن موی سفید، مجدداً در همان مكان، موی سفید جدیدی رشد خواهد كرد و تعداد آن زیادتر نمی‌شود.

آیا سفیدی مو باعث ریزش آن‌ هم می‌شود؟

خـیــر. مــوهــای سـفـیــد بـا از دسـت دادن رنگدانه‌های خود، ترد و شكننده و حساس می‌شوند. موی سفید نسبت به موهای سیاه، خشك‌تر و زبرتر است، ولی ریشه آن سست نیست و سفید شدن را نمی‌توان عاملی برای ریزش مو به حساب آورد.

آیا موها می‌توانند یك‌ شبه سفید شوند؟

معمولاً مو از ریشه سفید می‌شود. در پوست سر انسان حدود 100 تا 150 هزار تار مو وجود دارد و هر كدام بین 2 تا 6 سال عمر می‌كنند. رشد مو هفته‌ها طول می‌كشد و نمی‌تواند در طول یك شب سفید شود. همان طور كه گفتیم، یـكـــی از عــوامــل سـفـیــدی زودرس مــوهــا، نگرانی‌های ذهنی است. گاهی مردم تصور می‌كنند فردی در اثر یك فشار عصبی شدید دچار سفیدی مو می‌شود. این باوری كاملاً غلط است. فشار عصبی یكی از دلایل ریزش مو است. بنابراین با ایجاد چنین فشاری، مقدار زیادی از موهای سیاه ریخته و موهای سفید روی سر جلوه‌نمایی می‌كنند و این طور به نظر می‌رسد كه موهای فرد یك‌شبه سفید شده است كه در واقع غلط است.

در این رابطه بیشتر بخوانید :

مزایای مصرف تونیک ضد سفیدی مو طلسم

روشی برای رنگ گرفتن سفیدی مو

سفید شدن مو و مقابله با سفیدی موها

تهیه شده مجله اینترنتی دلگرم

مرضیه ملایری