موارد مصرف و عوارض قرص هیدروکسی کلروکین

هیدروکسی کلروکین

هیدروکسی کلروکین سولفات(Hydroxychloroquine Sulfate)

هیدروکسی کلروکین دارویی است که به کاهش التهاب کمک می کند و در درمان انواع متفاوتی از آرتریت استفاده می شود. هیدروکسی کلروکین سال های متمادی برای درمان آرتریت روماتوئید استفاده شده است. علاوه بر این، هیدروکسی کلروکین به میزان زیادی در بیماران مبتلا به لوپوس سیستمیک برای درمان التهاب مفاصل و بثورات پوستی و نیز در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید جوانان استفاده می شود.با دلگرم همراه باشید.

موارد و مقدار مصرف هیدروکسی کلروکین سولفات

‏

الف) پیشگیری حمایتی از حملات مالاریا.

بزرگسالان:

مقدار 400 میلی‌گرم (معادل 310 میلی گرم ماده مؤثره) هر هفته دقیقاً سر ساعت و زمان معین به صورت ‏خوراکی مصرف می‌شود (مصرف دارو 4-2 هفته قبل از ورود به منطقه آندمیک شروع می‌شود و به مدت 8-4 هفته بعد از ‏ترک آن محل ادامه می‌یابد). در صورت شروع درمان بعد از تماس ، مقدار اولیه 800 میلی گرم در دو مقدار منقسم به ‏فاصله شش ساعت از یکدیگر مصرف می شود.

شیرخواران و کودکان:‌

مقدار ‏mg/kg 5‎‏ (برحسب ماده مؤثره محاسبه می‌شود) مصرف می‌شود مقدار مصرف نباید از ‏مقدار مصرف بزرگسالان تجاوز کند.دارو 2 هفته قبل از ورود به مناطق اندمیک شروع شود. در صورتی که این امر امکان پذیر نباشد دارو با دوز ‏mg/kg 10‎‏ ‏‏(از ماده مؤثره) در دوز منقسم 6 ساعته مصرف شود.

ب)‌ درمان حملات حاد مالاریا.

بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 15 سال:

ابتدا، مقدار ‏mg 800‎‏ (معادل ‏mg‏ 620 ماده مؤثره) ‌پس از آن، مقدار 400 میلی ‏گرم 8-6 ساعت بعد، و سپس مقدار ‏mg/day 400‎‏ به مدت دو روز پیاپی مصرف شود.

نوزادان و کودکان:‌

ابتدا با ‏mg/kg 10‎‏ (بر اساس ماده مؤثره) شروع شود (بیش از ‏mg 620‎‏ ماده مؤثره در یک دوز ‏استفاده نشود). دوز دوم پس از 6 ساعت و ‏mg/kg 5‎‏ (بر اساس ماده مؤثره) می‌باشد (بیش از ‏mg 310‎‏ ماده مؤثره در این ‏دوز استفاده نشود). سپس دوز سوم با همین میزان پس از 18 ساعت از دوز دوم تجویز می‌گردد. دوز چهارم با همین میزان ‏پس از 24 ساعت از دوز سوم به بیمار داده می‌شود.

پ) لوپوس اریتماتوز (دیسکوئید و سیستمیک مزمن).

بزرگسالان:

مقدار 400 میلی گرم در روز یا دو بار در روز مصرف می‌شود. مدت مصرف چند هفته تا چند ماه است ، و ‏این امر به پاسخ بیمار بستگی دارد. مقدار نگهدارنده ‏mg/day 400-200‎‏ به مدت طولانی است.

ت) آرتریت روماتوئید.

بزرگسالان:

ابتدا مقدار ‏mg/day 600-400‎‏ مصرف می‌شود. با حصول پاسخ مناسب (معمولاً طی 12-4 هفته ) مقدار ‏مصرف به نصف کاهش می‌یابد.

مکانیسم اثر :‏

‏

اثر ضد مالاریا:‌

این دارو با پیوند به ‏DNA‏ در ساخت پروتئین تداخل می‌کند. همچنین ، پلیمرازهای ‏DNA‏ و ‏RNA‏ را ‏مهار می‌سازد. این دارو بر اشکال اریتروسیتیک غیرجنسی پلاسمودیوم مالاریه، پلاسمودیوم اوال، پلاسمودیوم ویواکس و ‏بسیاری از گونه‌های پلاسمودیوم فالسیپارم مؤثر است.اثر آمیب کش ـ‌ مکانیسم اثر آن مشخص نیست.

اثر ضد التهاب:‌

مکانیسم اثر آن مشخص نیست، و ممکن است هیستامین و سروتونین را خنثی کرده و از طریق مهار تبدیل ‏اسید آراشیدونیک به پروستاگلاندین، اثرات پروستاگلاندین را مهار کند. این دارو ممکن است کموتاکسی گلبولهای سفید چند ‏هسته ای(‏PMN‏)، ماکروفاژها، و ائوزینوفیلها را مهار کند. ‏

‏

تداخل دارویی هیدروکسی کلروکین سولفا

‏

• ‏‌مصرف همزمان با کائولین یا منیزیم تری سیلیکات ممکن است جذب هیدروکسی کلروکین را کاهش دهد.
• مصرف همزمان با دیگوکسین ممکن است غلظت سرمی دیگوکسین را افزایش دهد و باعث سمیت گردد.
• مصرف همزمان بتا بلوکرها (متوپرولول) می‌تواند باعث افزایش عوارض قلبی و عروقی گردد. سایمتیدین و سیکلوسپورین ‏می‌توانند سطح دارو را افزایش دهند. ‏

اثر بر آزمایشهای تشخیصی

‏

این دارو ممکن است موجب کاهش تعداد گلبولهای سفید خون، گرانولوسیت، هموگلوبین، هماتوکریت یا پلاکتها شود. ‏

‏

فارماکوکینتیک

‏

• جذب: به سرعت و تقریباً به طور کامل جذب می‌شود.
• پخش: به میزان 45% به پروتئینهای پلاسما پیوند می‌یابد. در کبد، طحال، کلیه، قلب و مغز تراکم پیدا می‌کند و به سلولهای ‏حاوی ملانین شدیداً پیوند می‌یابد.
• متابولیسم: در کبد به دز اتیل کلروکین و دز اتیل هیدروکسی کلروکین متابولیزه می‌شود.
• دفع: بیشتر مقدار مصرف شده به صورت تغییر نیافته از راه ادرار دفع می‌شود. دارو و متابولینهای آن به آهستگی در ادرار ‏ترشح می‌شوند. داروی جذب نشده از راه مدفوع دفع می‌شود. مقادیر کمی از آن ممکن است تا ماهها پس از قطع مصرف ‏دارو در ادرار ظاهر شود. در شیر ترشح می‌شود. ‏

موارد منع مصرف و احتیاط

‏

• موارد منع مصرف:‌ حساسیت به دارو؛ تغییرات بینایی یا شبکیه‌ای، مصرف طولانی مدت در کودکان، پورفیری.
• موارد احتیاط: اختلالات شدید گوارشی ، نورولوژیک و خونی، نقص ‏G6PD‏ . ‏

‏

‏

• طبقه‌بندی فارماکولوژیک: 4ـ‌ آمینوکینولون.
• طبقه‌بندی درمانی: ضد مالاریا، ضد التهاب.
• طبقه‌بندی مصرف در بارداری: رده ‏C‏

ملاحظات اختصاصی

‏

‏1ـ ‌معاینات مرتب چشم در صورت درمان طولانی مدت یا مصرف مقدار زیاد دارو ضروری هستند.

‏2ـ‌ تاری دید، افزایش حساسیت به نور، کاهش شنوایی، اختلالات بارز گوارشی، یا ضعف عضلانی باید پیگیری شوند.

‏3ـ‌ برای به حداقل رساندن ناراحتی معده، دارو باید بلافاصله قبل یا بعد از غذا مصرف شود.

نکات قابل توصیه به بیمار

‏

• برای جلوگیری از درماتوز ناشی از مصرف دارو، از قرار گرفتن زیاد در معرض نور خورشید خودداری کنید.
• مصرف در کودکان: کودکان به مسمومیت با این دارو به شدت مستعد هستند. عوارض جانبی باید به دقت پیگیری شوند.
• مصرف در شیردهی: بی ضرری مصرف دارو ثابت نشده است. مصرف این دارو در شیردهی با احتیاط صورت گیرد.

عوارض جانبی داروی هیدروکسی کلروکین

هیدروکسی کلروکین در اغلب بیماران عوارض جانبی مهمی ندارد. معمولاً عوارض جانبی آن خفیف است و مدت زمان کوتاهی طول می کشد. ممکن است عوارض جانبی در هر زمانی، در طی دوره ی درمانی یا حتی چندین ماه پس از قطع مصرف هیدروکسی کلروکین روی دهد. در اغلب موارد منافع این دارو از مضرات آن بیشتر است. ممکن است با مصرف این دارو دچار عوارض زیر شوید.

اگرچه این عوارض غالباً زمانی که میزان مصرف دارو کاهش می یابد، رفع می شود، در صورتی که هر یک از عوارض زیر بیش از یک هفته طول بکشد با پزشک خود مشورت کنید:

اسهال، تهوع یا استفراغ ، بثوارت پوستی، خارش، کاهش اشتها، سردرد، سرگیجه ، نقاط سیاه در میدان بینایی ، تیره شدن تدریجی رنگ پوست.اگر با مصرف هیدورکسی کلروکین دچار عوارض شدید، هرچه سریعتر با پزشکتان تماس بگیرید. هیدروکسی کلروکین به مدت طولانی در بدن باقی می ماند، بنابراین معمولاً قطع مصرف دارو به مدت چند روز تا زمانی که بتوانید به پزشکتان دسترسی پیدا کنید، بی خطر است.

مشکلات چشمی احتمالی

درموارد نادر، هیدروکسی کلروکین ممکن است در قرنیه، پوشش شفاف خارجی چشم، رسوب کند. شما قادر به تشخیص وجود این ته نشین ها در قرنیه ی خود نخواهید بود، اما ممکن است هنگام نگاه کردن به نور متوجه وجود حلقه هایی شوید. این ته نشین ها به چشمتان آسیبی نمی رسانند و عموماً بینایی شما در عرض چند هفته ی ادامه ی درمان به وضعیت عادی بر می گردد. در موارد نادر و معمولاً پس از استفاده ی طولانی مدت مقدار زیادی دارو، ممکن است هیدورکسی کلروکین باعث آسیب شبکیه چشم شود.

این مسئله شامل اعصابی در پشت چشم قرار دارند و شما را قادر به دیدن می سازند نیز می شود. مطالعات اخیر نشان می دهد که احتمال بروز این عارضه در صورت مصرف هیدروکسی کلروکین، یک نفر از هر 5000 بیمار است. مراجعه ی منظم به متخصص چشمی که با این عارضه آشنایی داشته باشد، می تواند به تشخیص زودهنگام تغییرات شبکیه و کاهش خطر بروز این عارضه ی جانبی کمک کند.اگر در طول مدت مصرف هیدروکسی کلروکین دچار هر گونه تغییری در بینایی شدید، تا زمانی که پزشکتان یا متخصص چشم بتواند علت بروز این تغییر را تشخیص دهد، مصرف دارو را قطع کنید.

احتیاط: در صورت مصرف هیدروکسی کلروکین، هر 6 تا 12 ماه باید آزمایش چشم به عمل آورید. در موارد بسیار نادر، هیدروکسی کلروکین می تواند باعث ایجاد تغییر در شبکیه چشم شود. این عارضه تقریباً همیشه در صورت قطع مصرف دارو قابل برگشت است.

منع مصرف داروی هیدروکسی کلروکین برای برخی از افراد

افرادی که نسبت به هر گونه داروی ضدمالاریا حساسیت دارند یا هرگونه حالت غیر عادی در شبکیه چشم دارند، نباید از هیدروکسی کلروکین استفاده کنند. زنانی که تصمیم دارند باردار شوند یا زنانی که باردار هستند یا شیر می دهند، باید در مورد مصرف هیدروکسی کلروکین با پزشک خود مشورت کنند.

طرز صحیح مصرف داروی هیدروکسی کلروکین

برای بدست آوردن بیشتر منفعت از هیدروکسی کلروکین، آن را به همان صورت که دستور داده شده مصرف کنید. مصرف ناصحیح هر نوع دار می تواند منجر به بروز عوارض جانبی جدی شود. برای جلوگیری از بروز مشکلات، این نکات را رعایت کنید.

داروی هیدروکسی کلروکین را به همان نحوی که پزشکتان تجویز کرده، به اندازه مصرف کنید. اگر به هر گونه دارویی حساسیت دارید، اگر داروی دیگری برایتان تجویز شده یا خودتان بدون تجویز پزشک دارویی را مصرف می کنید، اگر هر گونه مشکل پزشکی خصوصاً مشکلات چشمی یا خونی دارید یا مبتلا به بیماری های کبد، اعصاب، مغز یا شکم هستید، به پزشکتان اطلاع دهید. اگر روی فراموش کردید داروی خود را مصرف کنید، روز بعد برنامه مقرر مصرف دارو را از سر بگیرید. این دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید.

مسمومیت و درمان

‏

تظاهرات بالینی: این علائم ممکن است طی 30 دقیقه بعد از مصرف دارو ظاهر شوند و ممکن است شامل سردرد، خواب ‏آلودگی، تغییرات بینایی، کلاپس قلبی ـ‌ عروقی، حملات تشنجی به دنبال آن ایست قلبی و تنفسی باشد.

درمان: علامتی است. معده باید از طریق واداشتن بیمار به استفراغ یا شستشو تخلیه شود. بعد از شستشو، ذغال فعال به ‏میزان حداقل پنج برابر مقدار تخمینی داروی مصرف شده طی 30 دقیقه پس از مصرف دارو ممکن است مؤثر باشد. ‏باربیتوراتهای بسیار کوتاه اثر ممکن است در کنترل حملات تشنجی مؤثر بوده و لوله‌گذاری ضروری باشد. دیالیز صفاقی ‏و تعویض و انتقال خون نیز ممکن است مؤثر باشند. تجویز مایعات زیاد و اسیدی کردن ادرار بعد از مرحله حاد مفید ‏هستند. ‏

خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب هیدروکسی کلروکین

در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی