اصطلاح کلک رشتی یا کلک مرغابی به چه معناست؟
کلک معانی گوناگونی دارد، از جمله آتشدان گلی و سفالین، بستههای چوب و نی و علف که بر هم می بندند تا از آب عبور کنند، شوم و نامبارک، غوزه پنبه، گاومیش نرینه جوان، مصغّر کل به معنی کچل و…، اما در این مثل به چه معنی است؟
ریشه ضرب المثل کلک رشتی یا کلک مرغابی از کجا آمده است؟
گروهی در نواحی ساحلی و مردابها به صید مرغابی اشتغال دارند، اما چگونه به صید می پردازند ؟
ابتدا حوضچهای می سازند با دیوارههایی از چوب نی و سقف توری البته این حوضچهها از داخل آب با یکدیگر مرتبط هستند. وقتی مرغابیها در آسمان به پرواز درمی آیند، شکارچی یکی از مرغابیهای تربیت شده خود را در آسمان رها می کند تا رهزن مرغابی ها شود.
مرغابی مزبور به “مگ مگ” کردن می پردازد تا مرغابی ها را به محل موردنظر بکشاند. اگر موفق شد که فبها، اگر نشد مرغابی دیگری رها می کنند.
بدین ترتیب این مرغابی های اهلی آن قدر ” مگ مگ” و “وگ وگ” می کنند تا فوج مرغابیها را به مکان مزبور بکشانند. در این حال شکارچی سر از آب به درمی آورد.
این عمل شکارچی، به این معنی است که مرغابیهای اهلی از زیر آب به حوضچه دیگر بروند. شکارچی بلافاصله تور را می کشد و مرغابی ها را به دام می اندازد.
سپس فارغالبال، هر دو بال مرغابی ها را در داخل هم طوری می گیرد که نتوانند پرواز کنند که این عمل را به زبان مازندرانی ، “غازبال” می گویند.
در گیلان و اطراف رشت، لنگرود ، انزلی و.... ،به حوضچه مذکور که با دیوارههایی از چوب و نی و سقف توری ساخته می شود ، کلک می گویند. ظاهراً عبارتهای “کلک مرغابی” و “کلک رشتی” از همین جا ریشه گرفته است.
طرح این مطلب ، حداقل این را روشن می کند که اصطلاح کلک رشتی به معنای اختصاصی رفتاری مردم خطه شمال کشور و یا اهالی رشت با همنوعان خود نیست و ضرب المثلی است که شامل هر ایرانی و انسانی است که روش اینگونه شکار فریب آمیز را در ارتباط رفتاری با همنوع خود استعمال می نماید.
بیشتر بخوانید :
حکایت ضرب المثل از بیخ عرب شد چیست ؟
ضرب المثل هر را از بر تشخیص نمی دهد یعنی چه ؟
ریشه ضرب المثل هالو گیر آوردن به کجا برمی گردد ؟
ضرب المثل رفت داخل باقالی ها از کجا آمده است ؟
ضرب المثل نه خانی آمده نه خانی رفته یعنی چه ؟
دیدگاه ها