درمان خانگی ورم پا

چطور ورم پاها را درمان کنیم؟

برای بهبود ورم پاها، به طور منظم ورزش کنید که باعث بهبود گردش خون شوید. یکی از بهترین ورزش ها، شنا می باشد، زیرا هیچ گونه فشاری را بر پاها وارد نمی کند.

با دلگرم همراه باشید تا با راه های درمان ورم پا آشنا شوید.

جلوگیری یا رفع ورم پاها

تورم قوزک یا مچ پا علامت بسیار شایعی بوده و می‌تواند به دلایل مختلفی به وجود آید.

یکی از راه‌های مورد استفاده پزشکان برای تعیین دلیل ورم پا و درد مچ پا بررسی آن است که آیا ورم یک پا را درگیر کرده یا هر دو پا به طور مساوی دچار آن شده‌اند.گاه باید به علت درد مچ پا و ورم پا توجه کرد.

در بسیاری موارد، دلیل ورم پا چیزی است که به درمان نیاز دارد، مانند یک عفونت یا یک جراحت.البته ورم پا در حاملگی در میان زنان نیز بسیار شایع است.

ادم (تورم یا خیز) دو نوع است:‌ ادم فرورفته باعث می‌شود که در صورت فشار دادن بر ناحیه ورم کرده به مدت پنج ثانیه، در پوست فرورفتگی ایجاد شود.

البته، پس از آن این فرورفتگی به آرامی از بین می‌رود. در ادم غیر فرورفته این فرورفتگی ایجاد نمی‌شود. عموماً این تورم بدون درد بوده و ممکن است که ورم مچ پا در یک یا هر دو مچ پا رخ دهد.هنگامی که مقادیر زیادی مایعات در عضلات بدن جمع شوند، ورم بروز می کند.

برای جلوگیری یا رفع ورم پاها به توصیه های زیر عمل کنید:

1- برنامه غذایی مناسبی داشته باشید.

برنامه غذایی نقش کلیدی در ورم پاها دارد. از آنجایی که مقادیر زیاد سدیم (نمک) تأثیر مستقیم روی ورم بدن دارد، باید میزان نمک دریافتی خود را کاهش دهید و کنترل کنید.

لذا از مصرف غذاهای شور خودداری کنید. نمک باعث تجمع بیشتر مایعات در عضلات می شود.همچنین آب زیادی بنوشید، زیرا آب کمک می کند که مایعات اضافی از بافت ها خارج شوند و وارد سیستم بدن گردند.

اگر خیلی روی پاهای خود بایستید و یا خیلی روی صندلی بنشینید، دچار ورم پاها خواهید شد

2- پاهایتان را کمی بالا ببرید.

به پشت روی زمین دراز بکشید. حداقل برای مدت 15 دقیقه پاها را در جایی بالاتر از سطح قلب خود قرار دهید تا خون در بدن شما به گردش درآید.

3- از یخ استفاده کنید.

سرد کردن پاها باعث کاهش ناراحتی آن ها می شود. هم چنین فشار هوای سرد، ورم را کاهش می دهد.

4- مدت طولانی ننشینید.

موقع نشستن، خون نمی تواند آزادانه جریان داشته باشد. اگر مجبورید مدت طولانی روی صندلی بنشینید (مثل کار کردن پشت میز کامپیوتر)،

سعی کنید پاهای خود را به طور مرتب تکان دهید و هر چند مدت یک بار از روی صندلی بلند شوید و کمی راه بروید و حرکات نرمشی و کششی انجام دهید تا خون به طور منظم در پاها و بدن جریان داشته باشد.

5- مدت طولانی نایستید.

سعی کنید بین مدت زمان ایستادن روی پاها و مدت زمان نشستن خود یک تعادل مناسب برقرار کنید.اگر خیلی روی پاهای خود بایستید و یا خیلی روی صندلی بنشینید، دچار ورم پاها خواهید شد.

اگر مجبورید مدت طولانی روی پاهای خود بایستید و کار کنید، سعی کنید هر چند مدت یک بار در بین کار استراحت کنید و بنشینید و پاهایتان را چند دقیقه بالا ببرید.

6- پاهایتان را ماساژ دهید.

ماساژ دادن پاها، ورم آن ها را کم می کند و احساس درد و ناراحتی آن ها را کاهش می دهد. برخی متخصصان ماساژدرمانی می توانند این کار را به درستی برای شما انجام دهند.

مصرف برخی داروها مثل قرص های ضد بارداری، داروهای فشار خون و داروهای ضد افسردگی می توانند باعث ورم بدن شوند

7- بیشتر تحرک بدنی داشته باشید.

ورزش کردن باعث حرکت مایعات در پاها می شود. هنگامی که عضلات بدن در اثر ورزش منقبض و منبسط می شوند، مایعات اضافی جمع شده در عضلات، حرکت کرده و از آنها خارج می شوند.

افزایش جریان خون به تمام بدن در اثر ورزش باعث دور شدن مایعات از بافت ها می شود.البته ورزش زیاد و شدید نیز ورم پاها را بدتر می کند.لذا با پزشک خود درباره میزان و شدت مناسب ورزش مشورت کنید.

8- وزن اضافی خود را کم کنید.

چاقی، باعث افزایش سنگینی بدن روی پاها می شود و روی رگ های خونی که مایعات را در قسمت پایینی بدن (مثل پاها) حرکت می دهند، فشار اضافی وارد می کند.

لذا باعث ورم پاها می شود.حتی 2 تا 4 کیلوگرم کاهش وزن می تواند ورم پاها را بهبود دهد.

9- داروهای مصرفی خود را بررسی کنید.

مصرف برخی داروها مثل قرص های ضد بارداری، داروهای فشار خون و داروهای ضد افسردگی می توانند باعث ورم بدن شوند.اگر ورم شما دائمی و یا دردناک است، با پزشک خود درباره داروهای مصرفی صحبت کنید.

او می تواند داروی دیگری برای شما بنویسد که عوارض جانبی کمتری داشته باشد. البته به یاد داشته باشید هیچ وقت خودسرانه و قبل از مشورت با پزشک، مصرف داروی خود را قطع نکنید.

10- نزد پزشک بروید.

ورم پاها نسبتا شایع و بی خطر است، اما بایستی برای بررسی علائم و ورم پاهای خود به پزشک مراجعه کنید.در برخی موارد، ورم بدن می تواند نشانه ای از یک بیماری خطرناک مثل نارسایی کلیه، نارسایی قلبی، لخته شدن خون، بیماری کبدی و عفونت باشد. اگر این بیماری ها پیگیری و درمان نشوند، می توانند خطرناک و کشنده باشند.

همچنین بخوانید:

علت سفتی و گرفتگی عضلات ساق پا چیست؟

سریع ترین و راحت ترین راه درمان ترک کف پا (در منزل)

دلایل ضعف رفتن دست و پا چیست؟

بعضی از شایع‌ترین عارضه‌هایی که می‌توانند باعث ورم پا شوند عبارتند از:

• تروما (آسیب وارد شده به بدن بر اثر ضربه)

شایع‌ترین صدمات قوزک و مچ پا که باعث تورم می‌شوند عبارتند از پیچ‌خوردگی مچ پا، پارگی تاندون مچ پا و شکستگی. وجود فشار مداوم بر قوزک یا مچ پا یا کار کشیدن بیش از اندازه از آن‌ها هم می‌تواند باعث بروز تاندونیت

(التهاب تاندون‌ها)، بورسیت (تورم کیسه مفصلی) و کشیدگی رباط یا عضله شود، که همگی دلایل بالقوه تورم هستند.

نشانه‌ها و علائم پیچ خوردگی مچ پا عبارتند از:

• درد، خصوصاً هنگامی که وزن بدن را روی مچ پای درگیر قرار می‌دهید
• تورم و گاهی کبودی
• محدود شدن دامنه حرکت

بعضی از افراد در هنگام بروز آسیب یک صدا یا حالت «تق» را شنیده یا احساس می‌کنند.

این‌ها عارضه‌هایی هستند که بیشتر به خاطر انجام فعالیت‌های ورزشی یا هرگونه افزایش جدید در میزان فعالیت‌ها بروز می‌کنند، مانند راه رفتن یا دویدن بر روی نوعی از زمین که قبلاً تجربه آن را نداشته‌اید.

• آرتریت

آرتریت، یا التهاب مفاصل، می‌تواند باعث تورم موضعی در قوزک یا مچ پا شود. استئوآرتریت (آرتروز) که نوع شایعی از آرتریت است باعث ایجاد تورم گاه و بی‌گاه مفصل می‌شود، که معمولاً تنها در یک مفصل رخ می‌دهد.

نقرس هم نوع دیگری از آرتریت است که عموماً باعث ایجاد یک تورم قرمز و دردناک در مفصل انگشت شست پا و درد شست پا می‌شود. نقرس می‌تواند قوزک پا را هم درگیر خود کند.

بعضی بیماری‌های خود ایمنی می‌توانند باعث تورم و نوعی از آرتریتی شوند که هر دو قوزک پا را به اندازه یکسان درگیر کند، مانند آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریازیس، لوپوس، و آرتریت واکنشی (سندرم ریتر ).

• مشکلات وریدی

مشکلات مربوط به وریدهای پا اغلب باعث تورم در اندام پایین‌تر می‌شود. وریدها (سیاهرگ‌ها) خونی که اکسیژنش مصرف شده را به قلب برمی‌گردانند؛ آن‌ها با بالا رفتن سن آسیب می‌بینند که این باعث ایجاد ورم پا می‌شود.

این وضعیت به نام نارسایی وریدی شناخته می‌شود و معمول‌ترین نشانه‌های آن عبارتند از:

تورم دوره‌ای یکی از این اندام‌ها (هر چند که می‌تواند برای هر دو هم رخ دهد)، وجود وریدهای واریسی یا عنکبوتی روی قوزک یا پا، و به وجود آمدن یک لکه قهوه‌ای روی پوست که می‌تواند به مرور زمان گسترش پیدا کند.

تورم درد ساق پا همچنین می‌تواند نشانه‌ای از لخته شدن خون باشد، که به آن ترومبوز وریدی عمقی هم گفته می‌شود، که دارای عوارض بسیار خطرناکی بوده و نیازمند مراجعه فوری به پزشک است.

شرایطی که در آن‌ها امکان حرکت دادن پا وجود ندارد (مانند مسافرت‌های هوایی، گچ پا یا بیماری‌های که نیازمند استراحت در بستر هستند) می‌توانند فرد را در معرض خطر ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی قرار دهند.

سایر عواملی که چنین خطری را به وجود می‌آورند عبارتند از چاقی مفرط، سیگار کشیدن، بارداری، استفاده از داروهای پیشگیری از بارداری و اختلالات انعقادی ارثی .

اگر شما خانمی هستید که داروهای پیشگیری از بارداری مصرف می‌کنید، در صورتی که سیگار هم بکشید یا یک اختلال انعقادی ارثی، به نام عامل 5 لیدن ، هم داشته باشید احتمال این که به ترومبوز وریدی عمقی دچار شوید بیشتر می‌شود.

• عفونت

عفونت پوست یکی از دلایل شایع ورم پا بوده و معمولاً با درد و قرمزی همراه است. تورم اغلب با عفونت ناشی از فرو رفتن ناخن پا در گوشت (ناخن فرورفته)، عفونت‌های بین انگشتان پا و حالت‌های شدید بیماری پای ورزشکار همراه است.

راه‌های دیگر بروز عفونت در مچ پاها عبارتند از تروما (مانند زخم‌های سوراخ شده یا صدمات ناخن) و زخم‌های دیابتی. عفونت، حتی بدون ترومای مستقیم نیز می‌تواند در مفاصل ایجاد شود، البته این حالت بسیار کمتر شایع است.

• بیماری‌ها

بیماری‌های شناخته شده‌ای که هر دو پا را به یک اندازه درگیر می‌کنند عبارتند از بیماری‌های قلبی، کلیوی، کبدی و آپنه مزمن خواب، و عوارض دیابت. سندرم پیش از قاعدگی (PMS) نیز یکی دیگر از بیماری‌های شناخته‌ شده‌ای است که باعث ورم پاها می‌شود.

• داروها

بعضی داروهای تجویزی می‌تواند به یک اندازه در هر دو پا ورم ایجاد کنند. این داروها عبارتند از قرص‌های پیشگیری از بارداری یا داروهای جایگزینی استروژن ، داروهای تستسترون، کورتیکواستروئیدها و سایر داروهای ضدالتهابی مانند

داروی‌های ضد التهاب غیر استروئیدی، بعضی از داروهای خاص فشار خون و داروهای آواندیا و آکتوس که داروهای دیابت هستند می توانند علت ورم پا بشمار آیند. الکل هم می‌تواند باعث تورم در پاها و قوزک پاها می‌شود.

• بارداری

تورم، هم در پاها و هم در قوزک پاها، در طول باداری شایع بوده و دلیل آن وجود هورمون‌های بارداری، افزایش حجم خون جاری در رگ‌ها، و همچنین افزایش اندازه رحم است که به سیاهرگ‌هایی که خون را از پاها بالا می‌برند فشار می‌آورد.

تورم پاها می‌تواند پس از زایمان هم رخ بدهد، که در این حالت ممکن است تا چند روز پس از زایمان ادامه داشته باشد. تورم در طول بارداری باید با پزشک یا ماما در میان گذاشته شود.

هرگونه شروع ناگهانی تورم نیازمند مراجعه فوری به پزشک است، چون ممکن است از نشانه پره‌اکلامپسی‌ (فشار خون بارداری) باشد.

سایر دلایل

1. داشتن اضافه وزن
2. بالا رفتن سن
3. مصرف بیش از حد نمک
4. ایستادن یا نشستن در یک حالت به مدت طولان
5. رفتن به ارتفاعات بالا

زمان مراجعه به پزشک

تورم دائمی یک یا هر دو مچ پا می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک مشکل زمینه‌ای باشد. اگر تورم با علائم دیگری مانند، درد، تب، قرمزی و گرمی همراه بود فوراً به پزشک مراجعه کنید.

همچنین اگر پس از آنکه اقدامات لازم برای کنترل تورم را انجام دادید باز هم تورم از بین نرفت یا بدتر شد باید فوراً برای درمان به پزشک مراجعه کنید. اگر هم باردارید و نگران ورم پاهای خود هستید، حتماً موضوع را با پزشک خود درمیان بگذارید.

معمولاً افرادی که گاهی اوقات پاهایشان ورم می‌کند یا دلیل تورمشان را دقیقاً می‌دانند (برای مثال، شروع شغل جدیدی که مستلزم ایستادن در تمام طول مدت روز است) نیازی به مراجعه به پزشک ندارند.

اما اگر بعد از انجام اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از تورم باز هم دچار ورم شدید، آن موقع نیاز خواهد بود که به یک پزشک عمومی یا یک متخصص بیماری‌های پا مراجعه کنید.

افرادی که به خاطر سر پا ایستادن در تمام طول روز ورم پا دارند می‌توانند با پوشیدن ارتزها (وسایل ارتزی) ورم پای خود را و عوارض ورم پا کم کنند.

پزشک برای تعیین علت ورم پا، از شما می‌خواهد که علائم و همچنین تاریخچه پزشکی خود را با جزئیات شرح بدهید. او، با داشتن این اطلاعات، تنها با معاینه اولیه مچ پاهایتان مطالب زیادی را در مورد وضعیت آن‌ها متوجه شود.

اگر با وجود بررسی گرفتن تظاهرات بالینی ، تاریخچه پزشکی و معاینه کامل فیزیکی باز هم دلیل واحدی یافت نشد، پزشک انجام آزمایش را پیشنهاد می‌کند تا بتواند به وسیله آن، یا دلیل مورد نظرش را تأیید کند و یا بی‌ ربط بودن دلایل محتمل دیگر را ثابت کرده و آن‌ها را از میان کل گزینه‌ها حذف کند.

هرچند که نوع آزمایش به علائمتان بستگی دارد، اما در کل می‌تواند شامل آزمایش خون، آزمایش ادرار، آزمایش اولیه وضعیت خونریزی و انعقاد ، رادیوگرافی، نوار قلب یا نمونه‌برداری از بافت باشد. بسته به نتایج، ممکن است نیاز باشد که برای ارزیابی بیشتر به یک متخصص معرفی شوید.

راه ها و روش های درمان و پیشگیری ورم پا

توجه شما به وضعیت مچ پاهایتان بسیار مهم است. مچ پاها خود به خود ورم نمی‌کنند. اگر می‌دانید که فعالیتی باعث ورم پاهایتان می‌شود، بهتر است تا می‌توانید از انجام آن خودداری کنید.

همچنین در هنگام مراجعه به پزشک باید او را در مورد تمام داروهایی که مصرف می‌کنید مطلع سازید.

تغییرات کوچکی در شیوه زندگی و رژیم غذایی‌تان می‌تواند وضعیت سلامتتان را به طور کلی بهبود بخشیده و مانع از بروز مشکلات دیگری برای مچ پاهایتان شود.

درمان ورم پا و درمان گرفتگی پا در بارداری به دلیل آن بستگی دارد. عموماً، ابتدا پزشک تلاش می‌کند که علت را درمان کند تا بیند آیا تورم کاهش می‌یابد یا خیر.

کارهایی برای کاهش ورم پا نیز وجود دارد که می‌توانید در خانه آن‌ها را انجام دهید، از جمله:

• بالا بردن پاها؛ برای رفع باد کردن پا لازم است که روزی سه تا چهار بار پاهایتان را به مدت 10 تا 15 دقیقه در حدود 30 سانتی‌متر بالاتر از سطح قلبتان نگه‌دارید
• کاهش تحرک
• مصرف داروهای ضدالتهاب
• مصرف داروهایی مثل استامینوفن، آسپرین و ایبوپروفن
• گذاشتن متکای گوه‌ای شکل زیر پاها در طول ساعات خواب
• پوشیدن کفش و دمپایی مناسب
• پوشیدن جوراب‌های ساپورت، مانند جوراب‌های ساق بلند الاستیک
• نوشیدن آب به مقدار زیاد
• کاهش مصرف نمک یا محدود کردن آن به 2 گرم در وز
• اجتناب از ایستادن یا نشستن به مدت طولانی
• کاهش اضافه وزن
• افزایش پیاده‌روی برای بهبود گردش خون و تقویت عضلات
• اکثر گزینه‌های فوق همچنین می‌توانند به عنوان گامی پیشگیرانه برای کمک به شما جهت پیشگیری کلی از ورم پا کمک کنند.