دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
عاقبت کسی که خودکشی می کند چیست؟
19
زمان مطالعه: 14 دقیقه
خودکشی یکی از گناهان کبیره است و فردی که این کار را انجام دهد مستحق عذاب الهی است. خودکشی علاوه بر اینکه گناه است، نشانگر یه حالت ناخوشایند است و آن این است که شخصی که خودکشی می کند، از رحمت الهی مایوس شده است و دیگر امیدی به خداوند ندارد.

خودکشی | عاقبت و سرنوشت "خودکشی"

دلگرم : خودکشی مصداق کشتن انسانی است که جانش محترم است و کسی حق کشتن او را ندارد حتی اگر این شخص خودش باشد. باید در نظر داشته باشیم که خداوند مالک تمام جهان از جمله جان انسان هاست و بدون اذن و اجازه او نمی توان چنین کاری انجام داد.

خودکشی کردن از جمله گناهان کبیره است که انسان بعد از ارتکاب به آن فرصت توبه پبدا نمی کند و خداوند او را در آتش جاوید قرار خواهد داد.

حکم خودکشی از منظر دین اسلام

خداوند متعال می فرماید:

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَأْکُلُوا أَمْوالَکُمْ

بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ إِلاَّ أَنْ تَکُونَ تِجارَهً

عَنْ تَراضٍ مِنْکُمْ وَ لا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ

إِنَّ اللَّهَ کانَ بِکُمْ رَحیماً

وَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ عُدْواناً وَ ظُلْماً فَسَوْفَ

نُصْلیهِ ناراً وَ کانَ ذلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسیراً

إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ

عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ

وَ نُدْخِلْکُمْ مُدْخَلاً کَریماً

اى کسانى که ایمان آورده‏اید! اموال یکدیگر را به باطل(و از طرق نامشروع) نخورید مگر اینکه تجارتى با رضایت شما انجام گیرد و خودکشى نکنید! خداوند نسبت به شما مهربان است و هر کس این عمل را از روى تجاوز و ستم انجام دهد، بزودى او را در آتشى وارد خواهیم ساخت؛ این کار براى خدا آسان است. اگر از گناهان بزرگى که از آن نهى میشوید پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را میپوشانیم؛ و شما را در جایگاه خوبى وارد میسازیم.» (سوره نساء)

حکم خودکشی

عاقبت شوم خودکشی کردن چیست؟

از آین آیات استفاده می شود که خودکشی از روی ظلم گناه کبیره است و مرتکب آن حتماً وارد جهنّم خواهد شد. امّا آنجا که خودکشی برای دفاع از اصل دین یا یک صدمه مهمّ به اسلام و مسلمین باشد ، مصداق ظلم نخواهد بود.

پس آنکه خود را به خیال باطل برای رهایی از مشکلات زندگی به قتل عمد می رساند ، یقیناً ظالم است و ورود او در جهنّم یقینی است. چرا که اوّلاً او قتل عمد نموده ، و قاتل، وارد بهشت نمی شود ؛ مگر اینکه توبه کند.

لکن آنکه خودکشی می کند دیگر فرصت توبه هم نخواهد داشت. ثانیاً کسی که خودکشی می کند ، سوء ظنّ به خدا دارد ؛ و قبول نکرده که مشکلات زندگی ـ به هر دلیل که پیش آمده باشد ـ امتحان الهی است برای رشد دادن شخص.
ثالثاً چنین کسی ناامید است از فضل خدا و مشکل گشایی او ؛ و نا امیدی از خدا از گناهان بزرگ می باشد ؛ و از گناهانی است که راه شفاعت را می بندد.

آیا کسی که خودکشی می کند امید شفاعت برای او هست؟

خداوند متعال فرمود:

مِنْ أَجْلِ ذلِکَ کَتَبْنا عَلى‏ بَنی‏ إِسْرائیلَ

أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ

فِی الْأَرْضِ فَکَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمیعا

به همین جهت، بر بنى اسرائیل مقرّر داشتیم که هر کس، انسانى را بدون ارتکاب قتل یا فساد در روى زمین بکشد، چنان است که گویى همه انسانها را کشته‏ » (المائده:۳۲)

شکّی نیست که خودکشی از مصادیق قتل نفس می باشد. لذا آنکه خودکشی می کند مانند کسی است که تمام مردم را از آدم تا روز قیامت کشته است. حال تصوّر فرمایید که با گناهی به این بزرگی امید به شفاعت تا چه اندازه خواهد بود؟

امام صادق ـ علیه السّلام ـ نیز فرمودند: « هر کس خود را عمداً بکشد، پس او در آتش جهنم تا ابد خواهد بود.» (وسایل الشیعه، ج ۲۹، ص ۲۴)

همچنین خداوند متعال فرمود:

وَ مَنْ یَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ

خالِداً فیها وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِ

وَ لَعَنَهُ وَ أَعَدَّ لَهُ عَذاباً عَظیماً

و هر کس، فرد باایمانى را از روى عمد به قتل برساند، مجازاتِ او دوزخ است؛ در حالى که جاودانه در آن می‏ماند؛ و خداوند بر او غضب میکند؛ و او را از رحمتش دور می‏سازد؛ و عذاب عظیمى براى او آماده ساخته است.»

منظور از مؤمن از منظر اهل بیت (ع) شیعه است. حال اگر فرض کنیم که فرد خودکشی کننده شیعه است ، طبق این آیه در جهنّم ابدی خواهد بود. البته حقیقت آن است که خودکشی کننده ، اگر چه اسماً شیعه باشد ، رسما شیعه نیست. چون طبق روایات ، شیعه محال است خودکشی کند. لذا شخص ابتدا از محبّت اهل بیت (ع) بیرون می رود و آنگاه خودکشی می کند.

حدیث امام باقر (ع) درباره خودکشی

از امام باقر ـ علیه السّلام ـ روایت شده است:

ان المؤمن بتلی بکل بلیه

و یموت بکل میته الا انه لا یقتل نفسه

همانا ممکن است مؤمن به هر بلایی مبتلا شود و به هر (نوع) مرگی بمیرد امّا هیچ گاه خود را نمی‌کشد.»
از این آیات و روایات استشمام می شود که فرد خودکشی کننده وارد بهشت نمی شود. لذا مورد شفاعت به معنای خاصّ کلمه هم واقع نخواهد شد.
چون شفاعت در حقیقت ظهور اخروی ارتباط با شافع است در دنیا. و آنکه در دنیا با اهل بیت (ع) ارتباط قلبی داشته باشد دست به خودکشی نمی زند.

آیا برای کسی که خودکشی نموده امید نجات از جهنّم نیست؟

در برخی روایات وارد شده شیعیانی که گناهان بزرگی چون قتل کرده اند ، اگر چه شفاعت نمی شوند ؛ امّا بعد از برهه ای عذاب ، از جهنّم خلاص می گردند ولی وارد بهشت نیز نمی شوند ؛ بلکه بین بهشت و جهنّم اسکان داده می شوند.

این جایگاه از منظر اهل بهشت ، جهنّم است و از منظر اهل جهنّم ، بهشت می نماید. لذا این گونه نیست که برخی اعتقادات و اعمال درست فرد خودکشی کننده بی پاسخ بماند. بلکه او حتماً پاداش آنها را خواهد گرفت ؛ لکن نه در بهشت ؛ بلکه در مادون آن.

« قَالَ عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ فِی تَفْسِیرِهِ

سُئِلَ الْعَالِمُ (ع) عَنْ مُؤْمِنِی الْجِنِّ یَدْخُلُونَ

الْجَنَّهَ فَقَالَ لَا وَ لَکِنْ لِلَّهِ حَظَائِرُ بَیْنَ الْجَنَّهِ

وَ النَّارِ یَکُونُ فِیهَا مُؤْمِنُو الْجِنِّ وَ فُسَّاقُ الشِّیعَه

از امام معصوم (ع) پرسیده شد که آیا مومنان جنّ به بهشت می روند ؛ فرمودند: نه ؛ ولی برای خدا جایگاه هایی است بین بهشت و جهنّم که مومنان جنّ و فسّاق شیعیان در آن خواهند بود.»(بحار الأنوار ؛ج‏۶۰ ؛ص ۲۹۱ )

پس امید نجات از جهنّم برای فرد خودکشی کننده وجود دارد ؛ و این را می توان درجه ای از شفاعت دانست ؛ لکن نه آن شفاعت خاصّ که شخص را بهشتی می کند. لذا اگر همین شخص که خودکشی نموده ، خودکشی نمی کرد ، امید بود که با شفاعت بهشتی شود.

عاقبت خودکشی کردن

آیا حقیقتاً با خودکشی می توان از مشکلات زندگی رها شد؟

از توجّه به مطالب فوق به راحتی متوجّه می شوید که چنین پنداری ، باطل و از القائات شیطان می باشد. چون فرد خودکشی کننده نه تنها از مشکلی رها نمی شود بلکه بعد از مرگ ، تازه مشکلات اصلی اش آغاز می گردد. چون:

اوّلاً هنگام مرگ ـ که به ظاهر چند ثانیه طول می کشد ـ او را چنان با خشنونت قبض می کنند که تصوّرش نیز از عهده ی قوّه ی خیال ما خارج می باشد. چون چنین شخصی نا امید از رحمت خداست ؛ لذا هنگام مرگ رحمت خدا را نخواهد دید ؛ بلکه با ملائک غضب مواجه خواهد شد.

ثانیاً چون هیچ روشنایی در پیش روی خود نمی دید ، لذا هنگام ورود در برزخ ، در ظلمت خواهد بود ؛ و از این ناحیه فشار قبر عظیمی را احساس خواهد کرد. توجّه شود: مراد از قبر همان برزخ است.

ثالثاً هنگام سوال قبر نه خدایی می شناسد نه پیامبری و نه امامی و نه کتابی. چون کسی که خودکشی می کند ، از همه ی اینها روی گردانده و غیر مومن از دنیا رفته است. لذا از جانب نکیرین (ع) نیز عذاب سختی را تحمّل خواهد نمود.

رابعاً تمام طول برزخ را در عذاب است تا قیامت برپا گردد.

خامساً در محشر نیز در صف مومنان نخواهد بود ؛ و تمام مصائب قیامت را تحمّل خواهد کرد.

سادساً بعد از حساب محشر نیز راهی جهنّم خواهد بود تا روزی که از آنجا نجات یافته به وادی بین بهشت و جهنّم وارد شود. پس آنکه خیال می کند با خودکشی کردن از مشکلات نجات می یابد ، سخت در جهل به سر می برد.

مشکلات برای آدمی است ؛ و برای رشد دادن او. لذا فرمود:

لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فی‏ کَبَدٍ

به یقین ما انسان را در رنج آفریدیم.

اگر بنا بود کسی زجر نبیند آن انبیاء و ائمه (ع) بودند ؛ امّا ملاحظه می فرمایید که سخت ترین مصائب را ایشان کشیده اند. کیست که چون زینب کبری (س) خروارها مصیبت بر سرش ریخته باشد؟ امّا آن بانوی شگفتی ساز در متن آنها مصائب خردکننده ، با این که نای بلند شدن نداشت ، نماز شبش ترک نشد ؛ اگر چه آن را نشسته خواند.

حضرتش چون در مجلس ابن زیاد وارد گشت چنان با صلابت و استوار بود که ابن زیاد پرسید: کیست این زن متکبّر؟ گفتند: زینب دختر علی است. گفت: آیا دیدی که چگونه خداوند عزیزانت را ذلیل نمود؟ حضرت فرمودند: ما رأیت الّا جمیلاً من جز زیبا هیچ ندیدم » ؛ یعنی من در متن مصیبتها خدای جمیل را ملاقات نمودم که با اسم الجمیل تجلّی کرده بود.

اولیای خدا مصائب را توجّه خدا به خود می دانند. چون مصائب و سختی ها یا برای رشد دادن است یا برای این است که گناهان انسان پاک گردد یا برای این است که انسان تنبیه شود و توبه کند ؛

إن البلاء لِلظالم أدب وللمؤمن

امتحان و لِلأنبیاء درجه و لأولیاء کرامهٌ

بلا برای ظالم ادب نمودن است ، برای مومن ، امتحان می باشد ، و برای انبیاء درجه و برای اولیاء کرامت است.» خداوند متعال می فرماید:

وَ إِذِ ابْتَلى‏ إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ

فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ

إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتی‏

قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمین

(به خاطر آورید) هنگامى که خداوند، ابراهیم را با بلایای گوناگونی آزمود ؛ و او به خوبى از عهده این آزمایشها برآمد. خداوند به او فرمود: « من تو را امام و پیشواى مردم قرار دادم.» ابراهیم عرض کرد: «از دودمان من(نیز امامانى قرار بده!)»

خداوند فرمود: «پیمان من، به ستمکاران نمیرسد» » (البقره:۱۲۴). آقا سیّد علی قاضی استاد عرفان آیهالله بهجت مستأجر بود و صاحبخانه اثاث منزلش را ریخته بود وسط کوچه. آن بزرگوار در حالی که بشّاش بود می فرمود: « خدا خیال کرده ما هم آدمیم » ؛ یعنی خدا آدمها را سختی می دهد ؛ و گویا خدا ما را هم آدم حساب کرده که به ما سختی می دهد.

ذکر پاره ای روایات در مورد مشکلات زندگی

امام صادق (ع) خطاب به سدیر صیرفی فرمودند:

إِذَا أَحَبَّ عَبْداً غَتَّهُ بِالْبَلَاءِ غَتّاً

وَ إِنَّا وَ إِیَّاکُمْ یَا سَدِیرُ لَنُصْبِحُ بِهِ وَ نُمْسِی‏

چون خدا بنده‏اى را دوست بدارد او را به یکباره در بلا فرو برد. و اى سدیر! ما و شماها با بلا صبح و شب می کنیم.» (بحار الأنوار ، ج‏۶۴ ،ص۲۰۸)
و فرمودند:

تکلیف بعد از مرگ کسانی که خودکشی می کنند

إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِبَاداً فِی الْأَرْضِ

مِنْ خَالِصِ عِبَادِهِ مَا یُنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ

تُحْفَهً إِلَى الْأَرْضِ إِلَّا صَرَفَهَا عَنْهُمْ

إِلَى غَیْرِهِمْ وَ لَا بَلِیَّهً إِلَّا صَرَفَهَا إِلَیْهِم‏

خدا عزّ و جلّ را در روى زمین بنده ‏هایی پاک و خالص است که از آسمان تحفه ای به زمین فرود نیاید جز که خدا آن را از آن بندگان بگرداند به دیگرى، و بلایی نیاید جز اینکه آن را به سوى ایشان بگرداند. »

رسول خدا (ص) فرمودند:

إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ خَیْراً ابْتَلَاهُم‏

چون خدا بر قومی خیری خواهد آنان را در بلا افکند. »

رسول خدا صلّى اللَّه علیه و اله فرمودند:

لَا یَزَالُ الْبَلَاءُ فِی الْمُؤْمِنِ وَ الْمُؤْمِنَهِ

فِی جَسَدِهِ وَ مَالِهِ وَ وُلْدِهِ حَتَّى

یَلْقَى اللَّهَ وَ مَا عَلَیْهِ مِنْ خَطِیئَه

مصیبت و گرفتارى همواره گریبان مرد و زن مؤمن را میگیرد و آنها در مال و یا بدن خود نقصان مشاهده میکنند و یا فرزندان خود را از دست میدهند و اینها براى این است که هر گاه در محضر پروردگار حاضر شدند گناهى نداشته باشند»

امام صادق علیه السّلام فرمودند:

إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لَیَتَعَاهَدُ الْمُؤْمِنَ

بِالْبَلَاءِ إِمَّا بِمَرَضٍ فِی جَسَدِهِ أَوْ بِمُصِیبَهٍ

فِی أَهْلٍ أَوْ مَالٍ أَوْ مُصِیبَهٍ

مِنْ مَصَائِبِ الدُّنْیَا لِیَأْجُرَهُ عَلَیْهَا

خداوند متعال مؤمن را به مصیبت و بلاء گرفتار میکند و او را به بیمارى در بدن» و فرمودند:

إِنَّ فِی الْجَنَّهِ لَمَنْزِلَهً لَا یَبْلُغُهَا

الْعَبْدُ إِلَّا بِبَلَاءٍ فِی جَسَدِه‏

در بهشت مقامى هست که هیچ کس به آن جایگاه نمیرسد مگر اینکه در بدن خود ناراحتى و گرفتارى داشته باشد. »

رسول خدا فرمودند:

لَا تَکُونُ مُؤْمِناً حَتَّى تَعُدَّ الْبَلَاءَ

نِعْمَهً وَ الرَّخَاءَ مِحْنَهً لِأَنَّ بَلَاءَ

الدُّنْیَا نِعْمَهٌ فِی الْآخِرَهِ وَ

رَخَاءَ الدُّنْیَا مِحْنَهٌ فِی الْآخِرَه

مؤمن باید بلاء را نعمت بداند، و نعمت را بلاء زیرا گرفتارى دنیا نعمت آخرت مى‏ آورد و نعمت دنیا مصائب و گرفتاریها را در آخرت مى‏ آورد.

بیشتر بخوانید :

حکم خودکشی در اسلام چیست + بررسی عوامل خودکشی

آیا دست زدن یا کف زدن در اسلام حرام است؟

نماز زفاف چیست؟ آیا خواندن نماز زفاف واجب است؟



این مطلب چقدر مفید بود ؟
4.5 از 5 (19 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits