دلگرم
امروز: سه شنبه, ۲۲ آبان ۱۴۰۳ برابر با ۰۹ جمادى الأول ۱۴۴۶ قمری و ۱۲ نوامبر ۲۰۲۴ میلادی
نشانه های مسمومیت ناشی از آب چیست؟
9
زمان مطالعه: 8 دقیقه
مسمومیت با آب چیست؟ مسمومیت با آب زمانی رخ می دهد که میزان آب نوشیده شده بیشتر از توانایی کلیه ها برای تخلیه آب اضافی از طریق ادرار باشد.

نوشیدن بیش از حد آب، کشنده است؟

مسمومیت با آب چیست؟

  • مسمومیت با آب اختلالی در عملکرد مغز به واسطه نوشیدن بیش از اندازه آب است. نوشیدن بیش از اندازه آب موجب افزایش مقدار این مایع در خون انسان می شود. این میزان آب می تواند الکترولیت های موجود در خون، به ویژه سدیم را رقیق سازد. هنگامی که سطوح سدیم به کمتر از 135 میلی مول بر لیتر می رسد، این شرایط به نام «هیپوناترمی» شناخته می شود.
  • سدیم به تعادل مایعات بین بخش داخلی و خارجی سلول ها کمک می کند. هنگامی که سطوح سدیم به واسطه مصرف بیش از اندازه آب کاهش می یابد، جریان مایعات از بخش خارجی به بخش داخلی سلول تغییر می کند و به تورم آنها منجر می شود. هنگامی که این شرایط برای سلول های مغزی رخ می دهد، امکان شکل گیری عوارض خطرناک و بالقوه تهدیدکننده زندگی فرد ایجاد می شود.
  • زمانی که خطر از دست رفتن آب بدن آشکار می شود، متخصصان نوشیدن مایعات بیشتر در طول روز و در حین تمرینات بدن را توصیه می کنند. در نتیجه افراد شروع به نوشیدن مقدار بیشتر مایعات می کنند و برخی از آنها در این کار افراط می کنند تا جایی که دچار مسمومیت آبی و کاهش میزان سدیم در خون می شوند.
  • از این رو متخصصان توصیه می کنند که نوشیدن دو تا سه فنجان آب را در هر ساعت در نظر داشته باشید اما تنها درصورت تعرق بسیار شدید مقدار آن را افزایش دهید.
  • افراد جوان و سالم معمولا کمتر دچار هیپوناترمی یا همان مسمومیت آب می شوند، مگر اینکه در یک بازه زمانی خیلی کوتاه چند لیتری آب بنوشند. در واقع کلیه ها در هر ساعت حدود نیم لیتر آب را دفع می کنند بنابراین وجود آب بیش از حد در بدن می تواند موجب رقیق شدن خون و بروز مشکلات جدی تری از قبیل مسمومیت آب شود.

علل بروز هیپوناترمی (مسمومیت با آب)

اصلی ترین و عمده ترین دلیل بروز هیپوناترمی، پایین آمدن میزان سدیم خون است. در واقع یکی از وظایف سدیم متعادل نگه داشتن مایعات در داخل و اطراف سلول ها است. نوشیدن بیش از حد آب موجب نامتعادل شدن مایعات و حرکت آنها از خون شما به داخل سلول ها می شود و در نتیجه تورم سلول ها را باعث خواهد شد. وجود هر گونه تورم در داخل مغز، می تواند بسیار جدی باشد و نیاز به درمان فوری دارد.


علائم مسموم شدن با خوردن آب چیست؟

  • هیپوناترمی نشانگر رقیق شدن مایعات بدن در اثر افزایش آب نسبت به سدیم کل بدن است. از جمله علایم ویژه آن می توان به تهوع، سردرد، بی قراری، گیجی، کاهش رفلکس ها و در نهایت تشنج و کما اشاره کرد.
  • در صورتی که هیپوناترمی بدتر شود، تهوع باعث تحریک ترشح هورمونی می شود که این هورمون مسوول احتباس یا نگهداری آب در بدن است، در نتیجه آب کمتری دفع می شود و بیمار وارد یک چرخه معیوب می گردد و در نتیجه تورم مغز و بروز حالت تشنج و کما در این لحظه اتفاق می افتد.
  • در صورت بروز چنین علایمی هر چه سریع تر نزد پزشک مراجعه کنید و او با تزریق آب نمک غلیظ می تواند این مشکل را حل کند.اگر چه نوشیدن مقدار زیاد آب برای بدن ما خوب نیست، اما نباید از نوشیدن 8 لیوان آب در روز مضایقه کنید.
  • آب یکی از ضروری ترین نوشیدنی های رژیم غذایی ما است. با کاهش 2 درصد از منابع آب بدن، علایم دهیدراتاسیون ( کم آبی ) ظاهر می شوند. یک علامت شایع دهیدراتاسیون خفیف، احساس خستگی در طول روز است.

به چه مقدار آب نیاز دارید؟

نوشیدن بیش از اندازه آب می تواند خطرناک باشد

مسمومیت با آب در نتیجه تورم سلول ها شکل می گیرد. هنگامی که سلول های مغزی متورم می شوند، فشار داخل جمجمه افزایش می یابد.

این فشار نخستین نشانه های مسمومیت با آب را موجب می شود که شامل موارد زیر می شوند:

در موارد شدید، مسمویت با آب می تواند نشانه های جدی‌تر مانند موارد زیر را موجب شود:

تجمع مایعات اضافی در مغز به نام ورم مغزی شناخته می شود که می تواند ساقه مغز را تحت تاثیر قرار داده و اختلال در سیستم عصبی مرکزی ایجاد کند. در موارد شدید، مسمومیت با آب می تواند به تشنج، آسیب مغزی، کما و حتی مرگ منجر شود.


مرگ به واسطه مسمومیت با آب

نوشیدن بیش از اندازه آب به صورت تصادفی بسیار دشوار است. با این وجود، موارد مرگ و میر ناشی از این شرایط گزارش شده اند. بیشتر موارد مسمومیت با آب در میان سربازان گزارش شده اند.

در یک گزارش به 17 سرباز مبتلا به هیپوناترمی در نتیجه مصرف بیش از اندازه آب اشاره شده بود. سطوح سدیم خون این افراد در دامنه 115 تا 130 میلی مول بر لیتر قرار داشت در شرایطی که دامنه عادی 135 تا 145 میل مول بر لیتر است.

چگونگی مرگ سه سرباز در نتیجه هیپوناترمی و ورم مغزی تشریح شده بود. مرگ این افراد با نوشیدن 10 تا 20 لیتر آب تنها در چند ساعت رقم خورده بود.نشانه های هیپوناترمی می تواند با نشانه های کم آبی بدن اشتباه گرفته شود. بر همین اساس، یک سرباز که به اشتباه کم ابی بدن و گرمازدگی در وی تشخیص داده شده بود، به واسطه آبرسانی یا هیدراتاسیون دهانی مکرر و مسمومیت با آب جان خود را از دست داد.

مسمومیت با آب طی انجام فعالیت های ورزشی به ویژه ورزش های استقامتی نیز رخ می دهد. نوشیدن بیش از اندازه آب برای جلوگیری از کم آبی بدن در این قبیل فعالیت ها شایع است. بر همین اساس، هیپوناترمی اغلب طی رویدادهای ورزشی بزرگ رخ می دهد.

به عنوان مثال، در مسابقات دو ماراتن بوستون در سال 2002، 13 درصد از شرکت کنندگان دارای نشانه های هیپوناترمی بودند. 0.06 درصد از این افراد هیپوناترمی حاد با سطوح سدیم کمتر از 120 میلی مول بر لیتر را نشان دادند.

متاسفانه، برخی موارد مسمومیت با آب در این رویدادهای ورزشی به مرگ منجر شده اند. به عنوان مثال، می توان به مرگ یک دونده دو مارتن اشاره کرد که آزمایش ها نشان دادند سطوح سدیم خون وی کمتر از 130 میلی مول بر لیتر بوده و هیدروسفالی (ازدیاد غیر عادی مایع) و آسیب ساقه مغز به جان باختن وی منجر شده بود.

مصرف بیش از اندازه آب می تواند در بیماران روانی، به ویژه افراد مبتلا به شیزوفرنی، نیز رخ دهد. نتایج مطالعه ای که روی مرگ 27 بیمار جوان مبتلا به شیزوفرنی انجام شده بود، نشان داد که پنج مورد مرگ در نتیجه مسمومیت با آب بوده است.

مسمومیت ناشی از آب

چه میزان آب بیش از اندازه محسوب می شود؟

  • هیدراتاسیون بیش از اندازه و مسمومیت با آب زمانی رخ می دهد که میزان آب نوشیده شده بیشتر از توانایی کلیه ها برای تخلیه آب اضافی از طریق ادرار باشد. اما مقدار آب تنها عامل تعیین کننده در این زمینه نیست. مدت زمانی که طی آن آب نوشیده شده است نیز باید مد نظر قرار بگیرد.
  • در صورتی که مقدار بسیار زیاد آب را طی یک بازه زمانی کوتاه بنوشید با خطر بزرگتر ابتلا به مسمومیت با آب مواجه هستید. این خطر در صورتی که طی مدت زمان طولانی‌تری همان میزان آب را مصرف کرده باشید، کاهش می یابد.
  • نشانه های هیپوناترمی می توانند به واسطه نوشیدن 3 تا 4 لیتر آب در یک مدت زمان کوتاه پدیدار شوند. کلیه های انسان می توانند 20 تا 28 لیتر آب را در روز از بدن خارج سازند، اما قادر به تخلیه بیش از 0.8 تا 1 لیتر آب در یک ساعت نیستند.
  • از این رو، برای جلوگیری از نشانه های هیپوناترمی شما نباید به طور میانگین بیش از این میزان آب طی یک ساعت را مصرف کنید. بسیاری از موارد گزارش شده مسمومیت با آب در نتیجه نوشیدن مقادیر زیاد آب در یک بازه زمانی کوتاه بوده اند

بدن انسان در طول روز به چه مقدار آب نیاز دارد؟

  • عدد و رقم خاصی درباره این که به چه میزان آب در روز نیاز دارید، وجود ندارد و میزان نوشیدن آب از فردی به فرد دیگر می تواند متفاوت باشد. برای تعیین میزان آب مورد نیاز روزانه می توانید وزن بدن، سطح فعالیت های بدنی و شرایط آب و هوا را مد نظر قرار دهید.
  • انستیتو پزشکی (IOM) میزان آب دریافتی روزانه برای مردان را 3.7 لیتر و برای زنان 2.7 لیتر پیشنهاد کرده است. با این وجود، این توصیه ها شامل آب دریافتی از نوشیدنی هایی به جز آب و مواد غذایی نیز می شوند.
  • برخی از مردم از قانون 8 × 8 پیروی می کنند که نوشیدنی هشت لیوان آب در روز را پیشنهاد می کند. اما این قانون چندان مبتنی بر پژوهش نیست و بیشتر حالتی دلخواه دارد.
  • یک قانون خوب برای تعیین آب مورد نیاز گوش دادن به بدن و نوشیدن آب هنگام احساس تشنگی است. این اقدام باید برای حفظ سطوح آب مورد نیاز بدن کافی باشد. اما تکیه بر تشنگی ممکن است برای همه کارآمد نباشد. ورزشکاران، افراد مسن و بانوان باردار می توانند به نوشیدن آب بیشتری در روز نیاز داشته باشند.

همچنین بخوانید:

علائم مسمومیت با نور خورشید و تفاوت آن با آفتاب‌زدگی

علائم مسمومیت با ویتامین D و درمان سریع این عارضه

علائم و نشانه های مسمومیت با گاز مونوکسید کربن چیست؟

مسمومیت با خوردن آب شب مانده | آب شب مانده را نخورید



این مطلب چقدر مفید بود ؟
4.6 از 5 (9 رای)  
توجه: مطالب پزشکی و سلامت مجله دلگرم ، از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند ، لذا توصیه پزشکی یا درمانی تلقی نمی شوند ، چنانچه مشکل پزشکی دارید حتما برای تشخیص و درمان به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits