نحوه بستن قرارداد کاری : محتوای قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما
| 
نحوه بستن قرارداد کاری
در قراردادهای کاری باید شرایطی لحاظ شود که حقوق کارگران تضمین شود.
کارگران باید در زمان عقد قرارداد دقت داشته باشند و اگر خودشان قدرت تشخیص کافی ندارند، حداقل از کارشناسان و کسانی که از تخصص لازم برخوردارند کمک بگیرند.
عدم تنظیم قرارداد به نحو صحیح، باعث تضییع حقوق کارگران میشود و در این رابطه طی سال‌های اخیر با موارد بسیاری برخورد داشته‌ایم.
قرارداد کاری کتبی یا شفاهی باشد ؟
اولین نکته در قرارداد کار کتبی یا شفاهی بودن آن است و توصیه این که حتماً قراردادهای کارگران ولو کوتاه‌مدت، کتبی باشد. در ماده ۷ قانون کار این مسأله پیش‌بینی شده که قراردادهای کار می‌تواند کتبی یا شفاهی باشد.
در قرارداد کتبی باید عنوان مناسب تعیین شود و عبارات آن صریح و واضح باشد. از هرگونه ابهام و عبارات مبهم خودداری شود و اگر بعضی از اصطلاحات فنی در قراردادهای کار پیش‌بینی‌شده، در خود قرارداد نیز این نکات تعریف شود و طرفین قرارداد اعم از کارفرما و کارگر مشخص شوند.
همچنین موضوع قرارداد اعم از مالی یا عملی که طرفین قرارداد تعهد به تسلیم یا انجام آن می‌کنند، باید مشخص و مدت و مبلغ قرارداد باید تعیین و شرایط هر یک از طرفین ذکر شود.
تعهدات کارگر و کارفرما و تضمین‌هایی که لازم است هر یک از طرفین بدهند باید در قرارداد آورده شود. گاهی کارگر برای تضمین انجام تعهد خود باید سفته یا چک بدهد که در این موارد لازم است به‌صورت شفاف و صریح در قرارداد لحاظ شود.
لزوم تعیین مرجع حل اختلاف بین طرفین قرارداد
تعیین مرجع حل اختلاف بین طرفین قرارداد، از دیگر نکات بااهمیت است که ممکن است شورای اسلامی کار و انجمن‌های صنفی هیأت‌های داوری، هیأت تشخیص حل اختلاف کاری یا هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما باشد.
علاوه بر این، خاتمه مدت قرارداد و همچنین تعداد صفحات در قرارداد باید ذکر شود. در قراردادهای چندصفحه‌ای طرفین باید زیر هر یک از صفحات را امضا کنند.
معمولاً قرارداد‌ها در چهار نسخه تنظیم میشود که لازم است کارگر هم حتماً یک نسخه را دریافت کند. ضمایم و پیوست‌ها نیز باید در قرارداد قید شود.
بر اساس ماده ۱۰ قانون کار، قرارداد کار علاوه بر مشخصات دقیق طرفین، باید حاوی مواردی از قبیل:
نوع کار یا حرفه یا وظیفه‌ای که کارگر باید به آن اشتغال یابد؛ حقوق یا مزد مبنا و پیوست‌های آن؛ ساعات کار، تعطیلات و مرخصی‌ها؛ محل انجام کار؛ تاریخ انعقاد قرارداد؛ مدت قرارداد، چنانچه کار برای مدت معین باشد و نیز موارد دیگری که عرف و عادت شغل یا محل، ایجاب کند، باشد.
همچنین بر اساس تبصره این ماده، در مواردی که قرارداد کار کتبی باشد قرارداد در چهار نسخه تنظیم میشود که یک نسخه از آن به اداره کار محل و یک نسخه نزد کارگر و یک نسخه نزد کارفرما و نسخه دیگر در اختیار شورای اسلامی کار و در کارگاه‌های فاقد شورا در اختیار نماینده کارگر قرار میگیرد.
قراردادهای سفید امضا
کارگران از قراردادهای سفیدامضا خودداری کنند، چون در بسیاری از قرارداد‌هایی که بین طرفین تنظیم میشود کارفرما‌ها از کارگران برگه‌هایی به‌صورت سفید امضا می‌گیرند و بعد از اینکه قرارداد خاتمه پیدا کرد در متن آن اضافه می‌کنند که مثلاً کارگر سنوات، عیدی و کلیه حقوق و مزایای خود را دریافت کرده و هیچ‌گونه حق و حقوقی ندارد.
در اینگونه موارد بعدها کارگر ادعا میکند که من هیچ یک از موارد قیدشده را دریافت نکرده‌ام بلکه برگه سفید، امضا کرده بودم.
ین مسأله از جمله مواردی است که باید کارگران آن را رعایت کنند تا به مشکلی برخورد نکنند.
اگر در متن قرارداد مرجع حل اختلاف ذکر نشده باشد، هیأت‌های تشخیص و حل اختلاف وزارت کار در مرکز هر شهرستان و استان مستقر هستند که می‌توان با مراجعه به آنجا شکایت خود را مطرح کرد.
انجمن‌ها و سندیکا‌های کارگری و کارفرمایی
اتحادیه‌های کارگری یا همان سندیکا‌ها وظیفه حمایت از کارگران را دارند. هرکدام از اصناف اتحادیه‌ای مستقل دارند. مثل اتحادیه خیاطان، نانوایان، فرش و طلا و جواهر که جداگانه از افراد تحت پوشش خود حمایت می‌کنند.
وظایف مشترکی که می‌توان در تمامی این اتحادیه‌ها پیش‌بینی کرد، به مواردی از قیبل ایجاد امکان برخورداری فرد از شرایط مناسب کاری و ایجاد محیط فیزیکی بهتر برای کارگران؛ تلاش برای ایجاد اشتغال کامل؛ افزایش بهره‌وری کار؛ تأمین امنیت شغلی؛ نظارت و برنامه‌ریزی صنعتی؛ کوشش در توزیع منصفانه درآمد ملی؛ عقد پیمان‌های دسته‌جمعی به نمایندگی از کارگران؛ حل اختلاف و دعاوی مربوط به کار زیرا در هیات‌های تشخیص حل اختلاف علاوه بر نماینده کارفرما، نماینده کارگر هم باید حضور داشته باشد.
بهبود تأمین اجتماعی و بیمه بیکاری؛ دفاع از حقوق اعضا در مقابل قدرت‌ها و سایر دستگاه‌ها، چون ممکن است کارگران مورد شکایت قرار بگیرند؛ مراقبت از اجرای قوانین و مقررات مربوط به کار. مثلاً برای برقراری حداقل دستمزد کارگران معمولاً نماینده کارگران در انجمن‌ها و سندیکا‌ها حضور دارند و از حقوق کارگران دفاع می‌کنند همچنین ایجاد تعهد و مسئولیت کارگران نسبت به جامعه اشاره کرد.
بیشتر بخوانید :
استفاده از قرارداد کار موقت برای کارفرما چه مزایایی دارد ؟
مبلغ قرارداد برانکو با الاهلی عربستان فاش شد !
شرایط تنظیم قرارداد تامین مالی (قرارداد فاینانس) + نمونه قرارداد
قرارداد استفاده از رحم جایگزین چیست و چه ویژگی هایی دارد ؟
محتوای قرارداد کاری
از قرارداد کاری دو نسخه تهیه می شود که یکی از آنها برای شخص کارفرما بوده و دیگری برای کارمند. حداقل مواردی که معمولا در قرارداد کاری نوشته می شوند عبارتند از:
1. طرفین قرارداد کاری
کارفرما و کارمند هر دو قرارداد کاری را امضا می نمایند.
- روز آغاز کار
- دائمی و یا موقتی بودن قرارداد کاری
اساسی ترین نوع قرارداد کاری، قرارداد دائمی و پیوسته می باشد. منظور از اینگونه قرارداد این است که کار مورد نظر تا زمانی که شخص کارمند استعفا دهد و یا کارفرما او را اخراج کند، ادامه می یابد.
البته شخص کارفرما باید دلایل قابل قبولی برای اخراج کارمندش داشته باشد. دلایل قابل قبول برای اخراج کارمند، در قوانین مربوط به قراردادهای کاری ذکر شده اند. ادامه دار بودن قرارداد کاری بدین معنی است که شخص کارمند دارای کار رسمی یا دائمی می باشد.
قرارداد کاری موقت بدین معنی می باشد که در مورد آغاز و پایان دوره خدمت کاری توافق شده است. درصورت وجود دلایل اساسی، می توان قراداد کاری را بصورت موقتی انجام داد. قوانین و قراردادهای شرایط کاری دقیقا مشخص می نمایند که در چه مواقعی می توان از قراردادهای کار موقتی استفاده نمود.
علت موقتی بودن قرادادهای کاری می تواند بعنوان مثال یکی از موارد زیر باشد:
- موقعیت محل کار
- تمرین کاری
- پروژه
- بالا بودن میزان تقاضا و یا بودن در عالیترین موسم کاری
در صورت موقتی بودن قرارداد کاری، هر دوی طرفین، موظف به رعایت زمان توافق شده می باشند. قرارداد موقت را فقط در صورت وجود دلایل بسیار محکم می توان فسخ نمود.
2. زمان کار آزمایشی و طول مدت آن
در شروع دوره خدمت کاری می توان درباره کار آزمایشی توافق نمود. زمان انجام کار بصورت آزمایشی می تواند حداکثر شش ماه باشد.
در مورد کار قراردادی محدود به زمان موقت، طول مدت کار آزمایشی می تواند حداکثر تا نصف طول مدت قرارداد کاری باشد.
در طی دوره کار آزمایشی شخص کارمند می تواند ارزیابی کند که آیا کار مورد نظر برای وی مناسب است و کار فرما هم می تواند مناسب بودن کارمند را برای کار مزبور ارزیابی کند.
در طول این دوره آزمایشی، کارمند و یا کار فرما می توانند بدون در نظر گرفتن زمان فسخ قرارداد، قرارداد را فسخ نمایند.
دلایل فسخ قرارداد در طول دوره آزمایشی نباید تبعیض آمیز باشند. شخص کارمند در طول دوره آزمایشی می تواند حقوق نرمال دریافت نماید.
- محل انجام کار
- وظایف کاری
- حقوق و پرداخت آن
مقدار دستمزد حقوق مطابق با قرارداد مربوط به شرایط کاری تعیین می گردد. چنانکه برای حرفه مورد نظر قرارداد مربوط به شرایط کاری موجود نباشد، با این وجود کارمند از حق دریافت حقوق مناسب برخوردار می باشد.
کارفرما نمی بایستی حقوق کمتر از آنچه در قرارداد شرایط کاری ذکر شده است را پرداخت نماید. حقوق پرداختی به کارمند می تواند شامل اضافه حقوقها نیز باشد.
معمول ترین نوع اضافه حقوقها در فنلاند عبارتند از: اضافه حقوق بعلت سابقه خدمت، بدلیل اضافه کار و یا بدلیل داشتن کار شیفتی.
کارمند از حق دریافت فیش حقوق که در آن جزئیات و بخشهای تشکیل دهنده حقوق ذکر شده است، برخوردار می باشد.
زمانی که صحبت حقوق می شود معمولا منظور مقدار حقوق قبل از کم شدن مالیات (bruttopalkka) می باشد که از آن مالیات و دیگر هزینه های کارمندی کم می شود.
آن مبلغ حقوقی که برای شخص کارمند می ماند، حقوق صافی (nettopalkka) مبلغ باقی مانده پس از کم شدن مالیات است.
3. ساعت و زمان کار
ساعات و زمان کار منظمی بایستی در قرارداد کار مشخص شود. ساعت و زمان کار باید مطابق با قانون مدت زمان کار و قرارداد شرایط کاری باشد.
4. مرخصی سالیانه و حقوق تعطیلات
کارکنان از این حق برخوردارند که در طول مدت زمانی که در تعطیلات بسر می برند، همان مقدار حقوقی را دریافت دارند که در مواقع عادی و زمانی که سرکار هستند، به آنها پرداخت می شود.
علاوه بر این به کارمندان پول تعطیلات نیز پرداخت می شود. پرداخت پول تعطیلات بر اساس قرارداد شرایط کاری می باشد.
پس از اتمام دوره کاری، شخص کارمند این حق را دارد که برای آن روزهایی که تا زمان اتمام دوره کاری هنوز به ازای آنها تعطیلات و یا پول تعطیلات نگرفته است، پول جبران تعطیلات دریافت نماید.
5. مهلت کناره گیری از کار
قرارداد کاری که دائمی است، پس از اتمام مهلت کناره گیری از کار کارمند و یا کارفرما، فسخ می شود. مهلت کناره گیری از کار زمانی است که شخص کارمند قبل از پایان یافتن کارش، موظف به انجام کار می باشد.
در طول مهلت کناره گیری از کار، شخص کارمند از حقوق و وظایف نرمال کارمندی برخوردار بوده و حقوق نرمالی را دریافت میکند. چنانکه کارفرما، کارمند را اخراج نماید، باید دلیل آن را ذکر کند. دلایل قابل قبول برای فسخ قرارداد، در قانون قراردادهای کاری ذکر شده است.
ذکر اینکه قرارداد کاری، چه قرارداد شرایط کاری را رعایت می نماید.
