دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
آشنایی با داروی ریباویرین و موارد مصرف آن
1
زمان مطالعه: 7 دقیقه
ریباویرین برای درمان هپاتیت C مزمن به صورت خوراکی و در ترکیب با اینترفرون به کار می رود . همچنین ریباویرین استنشاقی در درمان عفونت های شدید دستگاه تنفسی تحتانی ناشی از ویروس سن سیشیال تنفسی (RSV) مورد استفاده قرار می گیرد.

ریباویرین چیست و چرا تجویز می شود؟

ریباویرین (Ribavirin) برای درمان هپاتیت C مزمن (HCV ) به صورت خوراکی و در ترکیب با اینترفرون به کار می رود . همچنین ریباویرین استنشاقی در درمان عفونت های شدید دستگاه تنفسی تحتانی ناشی از ویروس سن سیشیال تنفسی (RSV) مورد استفاده قرار می گیرد.

مکانیسم اثر ریباویرین

اثر ضد ویروسی: دارو احتمالاً باعث مهار سنتز DNA، RNA می‌شود. RNA پلی مراز را مهار می‌کند، و در تشکیل پوشش پلی پپتیدی ویروس مداخله می‌کند

فارماکوکینتیک ریباویرین

  • جذب: در تجویز به فرم آئروسل بخشی از دارو جذب سیستمیک می‌شود. فراهمی زیستی بدنبال مصرف خوراکی 64% است.
  • پخش: دارو در ترشحات برونش تغلیظ می‌شود. سطوح پلاسمایی برای مهار پلاک زیر حدود درمانی است.
  • متابولیسم: دارو در کبد متابولیزه می‌شود (فرم خوراکی).
  • دفع: عمدتاً از راه کلیه دفع می‌شود. فاز اول نیمه عمر پلاسمایی دارو 9.5 ساعت و فاز دوم 40 ساعت است (به خاطر آزاد شدن آهسته دارو از محل اتصال به RBC) نیمه عمر نهایی دارو بدنبال مصرف خوراکی بعد از تجویز یک دوز 120 تا 170 ساعت است.

دارو

موارد و مقدار مصرف ریباویرین

الف) عفونت شدید ویروس سن سیشیال تنفسی (RSV) در نوزادان و کودکان بستری.

  • نوزادان و کودکان: محلول mg/ml (virazole) 20 که توسط آئروسل مخصوص استفاده می‌شود باعث ایجاد مخلوطی با غلظت mcg/l 190 می شود. درمان را 12 تا 18 ساعت روزانه برای 7-3 روز با جریان L 12.5 از دارو در دقیقه ادامه دهید.
  • در بیماران تحت تهویه مکانیکی نیز از دوزاژ مشابه استفاده کنید. بیماران باید هر 1 الی 2 ساعت ساکشن شده و فشارهای ریوی هر 4-2 ساعت چک شود.

ب) هپاتیت C مزمن ژنوتیپ 1 و 4.

  • بزرگسالان با وزن کمتر از 75 کیلوگرم: 1000 میلی گرم روزانه در دوزهای منقسم (400 میلی گرم صبح و 600 میلی گرم بعد از ظهر همراه اینترفرون آلفا b 2، 3 میلیون واحد زیر جلدی سه بار در هفته یا 1000 میلی گرم به همراه 180 میکروگرم و pegasys هفتگی (peginterferon alfa2a) برای 48 هفته.
  • بزرگسالان با وزن بیشتر از 75 کیلوگرم: 1200 میلی روزانه در دو دوز منقسم (600 میلی گرم صبح، 600 میلی گرم بعد از ظهر) همراه اینترفرون آلفا b2، 3 میلیون واحد زیر جلدی سه بار در هفته یا 1200 میلی گرم به همراه 180 میکروگرم pegasys هفتگی برای 48 هفته.

پ) هپاتیت C مزمن ژنوتیپ 2 و 3.

  • بزرگسالان: 800 میلی گرم در دو دوز منقسم به همراه 180 میکروگرم pegasys هفتگی برای 24 هفته.

ت) هپاتیت C مزمن (بدون توجه به ژنوتیپ) در بیماران مبتلا به HIV که قبلاً اینترفرون دریافت نکرده‌اند.

  • بزرگسالان: 800 میلی گرم خوراکی روزانه در دو دوز منقسم به همراه pegasys 180 میکروگرم، زیر جلدی هفتگی برای 48 هفته.

ث) هپاتیت مزمن.

  • کودکان بزرگتر از 3 سال با وزن بین 50 تا 61 کیلوگرم: 200 میلی گرم صبح، 400 میلی گرم بعد از ظهر به همراه اینترفرون آلفاb2، 3 میلیون واحد زیر جلدی سه بار در هفته.
  • کودکان بزرگتر از 3 سال با وزن 25 تا 36 کیلوگرم : 200 میلی گرم صبح و بعد از ظهر به همراه اینترفرون آلفا b2، دو میلیون واحد زیر جلدی سه بار در هفته.

مصرف ریباویرین در دوران بارداری


گروه X . برای دارو های گروه X در دوران بارداری مطالعات در حیوانات یا انسان بیانگر ایجاد اختلالات و ناهنجاری های جنینی بوده است، یا عوارض جانبی گزارش شده، موید ایجاد خطرات در جنین است، به دلیل این خطرات به طور واضح مصرف این داروها در دوران حاملگی ممنوع است و به عنوان داروهای ممنوعه در بارداری هستند.

مصرف در شیردهی: ترشح دارو در شیر مشخص نیست. مصرف دارو در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.

عوارض جانبی ریباویرین

  • اعصاب مرکزی: سردرد، خستگی، خواب آلودگی.
  • قلبی ـ عروقی: ایست قلبی، برادیکاردی، افت فشار خون، تاکیکاردی.
  • چشم، گوش و حلق و بینی: ورم ملتحمه، اریتم پلک‌ها، فارنژیت، رینیت.
  • دستگاه گوارش: تهوع، بی اشتهایی.
  • هماتولوژیک: آنمی، آنمی همولیتیک، رتیکولوسیتوز، آنمی شدید.
  • تنفسی: آپنه، پنومونی باکتریایی، برونکواسپاسم، پنوموتوراکس، ادم ریوی.
  • پوست: بثورات جلدی.

ریباورین

مسمومیت با ریباویرین و درمان آن


مصرف بیش از حد شکل خوراکی باعث تشدید عوارض جانبی مانند اختلال آنزیم های کبدی، نارسایی کلیوی، خونریزی، سکته قلبی با مصرف همزمان ریباویرین و اینترفرون آلفا b2 می‌شود. آنتی دوت خاصی وجود ندارد.

اثر ریباویرین بر آزمایشهای تشخیصی

دارو باعث افزایش بیلی روبین و اوریک اسید شده، میزان هموگلوبین و هماتوکریت کاهش می‌یابد، میزان رتیکولوسیت‌ها افزایش می‌یابد.

تداخلات دارویی ریباویرین

  • استامینوفن، آنتی اسیدهای حاوی منیزیم و آلومینیوم یا سایمتیکون، آسپیرین، سایمتیدین روی سطوح دارو اثر می‌گذارند.
  • دیدانوزین باعث افزایش عوارض جانبی ناشی از این دارو می‌شود.
  • مصرف همزمان دارو با استاوودین و زیدوودین باعث کاهش اثر ضد رتروویرال آنها می‌شود.

ملاحظات اختصاصی فرم آئروسل ریباویرین

1- فرم آئروسل تنها برای عفونتهای شدید دستگاه تنفسی تحتانی ناشی از RSV می‌باشد. هر چند درمان ممکن است قبل از نتایج تست‌ها شروع شود ولی لازم است، RSV تأیید شود. بیماران باید بستری شده و به دقت مانیتور شوند.
2- آئروسل ریباویرین را تنها با SPAG-2 تجویز کنید.
3- محلول را با آب استریل برای تزریق یا تنفس رقیق کرده و سپس به یک فلاسک 500 میلی لیتری به صورت آسپتیک منتقل کرده و با آب مقطر به حجم 300 میلی لیتر برسانید تا به غلظت mg/ml 120 برسیم. محلول تا 24 ساعت در دمای اتاق پایدار است.
4- برای رقیق کردن محلول از آب باکتریواستاتیک استفاده نکنید.
5- هر 24 ساعت محلول را تعویض کنید و محلول باقی مانده قبلی را دور بریزید.
6- بیماران ونتیله را از نظر علائم تنفسی بدقت مانیتور کنید. چون دارو در تجهیزات تنفسی رسوب می‌کند.
7- دارو در نوزادان با عفونت RSV شدید، بخصوص نوزادان نارس یا نوزادانی که بیماریهای زمینه‌ای قلبی ـ ریوی دارند بسیار مؤثر است.
8- کسانی که فرم آئروسل دارو را آماده مصرف می‌کنند، دچار علائمی مانند سردرد، ‌ورم ملتحمه، سردرد، تهوع، سرگیجه، آبریزش چشم، بثورات جلدی، رینیت، فارنژیت و به میزان کمتر برونکواسپاسم، درد قفسه سینه و آسیب لنزهای تماسی می‌شوند. بیشتر این عوارض در چند ساعت اول تماس رخ می‌دهد.
9- درمان دارویی باید با حمایت کافی تنفسی و مایع درمانی مناسب همراه باشد.

ملاحظات فرم خوراکی ریباویرین

1- قبل از شروع درمان حتماً تست بارداری منفی از بیمار داشته باشید. تست بارداری باید هر ماه ضمن درمان و تا 6 ماه بعد از آن تکرار شود.
2- زنان بیمار یا همسران مردان مبتلا باید از دو فرم پیشگیری از بارداری قبل، حین درمان و تا 6 ماه بعد استفاده کنند.
3- وضعیت هماتولوژیک، تستهای کبدی، میزان TSH را قبل و سپس حین درمان مانیتور کنید.
4- ریباویرین به تنهایی در درمان هپاتیت C مزمن مؤثر نیست.
5- بیمار را از نظر افکار خودکشی، افسردگی شدید، آنمی همولیتیک، سرکوب مغز استخوان، بیماریهای اتوایمیون و عفونی، ‌اختلال ریوی، پانکراتیت و دیابت بررسی کنید.
6- در صورت بروز انفیلتراسیون ریوی یا نارسایی شدید ریوی تجویز دارو را متوقف کنید.

نکات قابل توصیه به بیمار در طول مصرف ریباویرین

دارو را می‌توان بدون توجه به زمان غذا خوردن مصرف کرد. ولی بهتر است زمان مصرف همیشه یکنواخت باشد.

separator line

بیشتر بخوانید:

همه چیز در مورد هپاتیت سی (Hepatitis C)

هپاتیت سی : ۸ روش خانگی فوق العاده برای درمان هپاتیت C

افرادی که در خطر ابتلا به هپاتیت C هستند!

همه چیز درباره بیماری هپاتیت، علائم بروز و انواع آن

separator line



این مطلب چقدر مفید بود ؟
5.0 از 5 (1 رای)  
توجه: مطالب پزشکی و سلامت مجله دلگرم ، از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند ، لذا توصیه پزشکی یا درمانی تلقی نمی شوند ، چنانچه مشکل پزشکی دارید حتما برای تشخیص و درمان به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits