معرفی داروی اریترومایسین
اریترومایسین (Erythromycin) به عنوان جایگزین پنی سیلینها در بیمارانی که به این دارو حساسیت مفرط دارند، مصرف میشود. این دارو جزو ماکرولیدهاست.
اریترومایسین نوعی آنتیبیوتیک بوده که برای درمان عفونتهای دستگاه تنفس، عفونتهای پوست و بافتهای نرم بدن و عفونتهای گلو و گوش میانی مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو همچنین برای درمان بیماریهایی که از راه جنسی منتقل میشود مانند سیفلیس، سوزاک و کلامیدیا توسط پزشک تجویز میشود. اریترومایسین میتواند در افرادی که به داروی پنی سیلین حساسیت دارند به عنوان داروی جانشین استفاده شود. علاوه بر این محلول موضعی اریترومایسین (اریترومایسین 4 درصد یا 2 درصد) برای جوش صورت در درمان موضعی آکنه یا جوش ولگاریس کاربرد دارد.
این دارو در اشکال مختلفی همچون قرص، سوسپانسیون خوراکی، آمپول، پماد چشمی، ژل و محلول موضعی موجود میباشد.
نام های تجاری: Erythrocin ، Ery-Tab ، EryPed
پیش از مصرف اریترومایسین
قبل از تجویز دارو توسط پزشک ، در صورتی که هر کدام از این شرایط را دارید به پزشک خود اطلاع دهید :
- اگر هرگونه بیماری کبدی دارید
- در صورت ابتلا به بیماری های کلیوی
- اگر دچار آریتمی قلبی و یا هرگونه مشکلات قلبی دیگری هستید
- در صورتی که سطح پتاسیم و منیزیم خون شما پایین است
- در صورت داشتن سابقه سندرم کیوتی طولانی (QT syndrome)
- اگر دچار میاستنی گراویس هستید
- در صورتی که داروهایی برای درمان اختلال ریتم قلب مصرف می کنید
- در صورتی که باردار هستید و یا قصد حاملگی دارید
- اگر در دوران شیردهی هستید و به نوزاد شیر می دهید
مقدار و نحوه مصرف اریترومایسین
این دارو را دقیقاً مطابق شیوهای که پزشکتان دستور داده، استفاده فرمایید مقدار مصرف هر دارو را پزشک تعیین میکند. ولی مقدار مصرف معمولی قرص اریترومایسین به قرار زیر است:
الف) بیماری التهابی حاد لگن ( PID) ناشی از نیسریا گونوره.
بزرگسالان: به مدت سه روز مقدار 500 میلی گرم (اریترومایسین لاکتوبیونات) هر شش ساعت تزریق وریدی شده و سپس ، از راه خوراکی به مدت هفت روز مقدار 400 میلی گرم (اریترومایسین اتیل سوکسینات)، هر شش ساعت، مصرف می شود.
ب) بیماری لژیونر:
بزرگسالان: به مدت 21-10 روز؛ از راه خوراکی، مقدار 1000-500 میلی گرم (اریترومایسین اتیل سوکسینات)، هر شش ساعت، مصرف می شود.
پ) عفونتهای خفیف تا نسبتاً شدید مجاری تنفسی، پوست، و بافتهای نرم ناشی از ارگانیسمهای حساس.
بزرگسالان: از راه خوراکی، مقدار 800-400 میلی گرم (اریترومایسین اتیل سوکسینات) هر شش ساعت، و یا از راه انفوزیون مداوم یا تزریق وریدی (در مقادیر منقسم هر شش ساعت)، مقدار mg/Kg/day 20-15 (اریترومایسین لاکتوبیونات) مصرف می شود.
کودکان: از راه خوراکی، مقدار mg/Kg/day 50-30 در مقادیر منقسم هر شش ساعت، و یا mg/Kg/day 20-15(اریترومایسین لاکتوبیونات ) در مقادیر منقسم هر 6-4 ساعت تزریق وریدی می گردد.
ت) عفونتهای مجار ی ادرار ی: تناسلی ناشی از کلامیدیا تراکوماتیس طی بارداری.
بزرگسالان: از راه خوراکی، مقدار 500 میلی گرم چهار بار در روز به مدت حداقل هفت روز و یا 400 میلی گرم (اتیل سوکسینات) چهار بار در روز به مدت حداقل 14 روز مصرف می شود.
ث) پنومونی شیرخواری ناشی از کلامیدیا تراکوماتیس.
نوزادان: از راه خوراکی، مقدار mg/kg/day 50 در چهار مقدار منقسم به مدت حداقل سه هفته مصرف می شود.
ج) عفونتهای بدون عوارض مجرای ادراری، گردن رحم، یا رکتوم در مواقعی که مصرف تتراسیکلین ممنوع است.
بزرگسالان: از راه خوراکی، مقدار 500 میلی گرم چهار بار در روز به مدت حداقل هفت روز مصرف می شود یا 800 میلی گرم (اتیل سوکسینات) 4 بار در روز برای 7 روز.
چ) التهاب ملتحمه ناشی از کلامیدیا تراکوماتیس در نوزادان.
نوزادان: مقدار mg/Kg/day 50 در چهار مقدار منقسم به مدت حداقل دو هفته مصرف می شود.
ح) آمیبیاز رودهای در کسانی که نمی توانند مترونیدازول دریافت کنند.
بزرگسالان: 250 میلی گرم (پایه، استولات، استئارات) یا 400 میلی گرم (اتیل سوکسینات) هر 6 ساعت خوراکی برا ی 10 تا 14 روز.
کودکان: mg/Kg 50-30 (پایه، استولات، اتیل سوکسینات، استئارات) خوراکی روزانه هر شش ساعت برا ی 10 تا 14 روز.
در خصوص نحوه صحیح مصرف لازم است به نکات زیر توجه فرمایید:
- این دارو را میتوان با معده خالی یا همراه غذا با یک لیوان آب مصرف نمود ولی مصرف آن همراه غذا موثرتر است.
- در صورت فراموش کردن یک نوبت از مصرف دارو به محض به یاد آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، از مصرف آن و یا از دو برابر کردن مقدار مصرف بعدی خودداری نمایید.
مصرف اریترومایسین در دوران بارداری و شیردهی
انجمن غذا و داروی ایالات متحده (FDA) مصرف این دارو را در حاملگی جزو گروه B قرار داده است. بدین معنی که مطالعات انجام گرفته بر روی حیوانات آزمایشگاهی باردار تاثیر سوئی بر روی جنین و میزان باروری نداشته است اما مطالعات کافی و کنترل شده در خصوص مصرف این دارو در دوران بارداری وجود ندارد. این دارو تنها در حالتی در بارداری مجاز است که مورد مصرف آن کلاملا ًضروری باشد.
مصرف در شیردهی: اریترومایسین در شیر ترشح میشود و استفاده از آن در این دوران باید با احتیاط صورت گیرد.
در صورت فراموش کردن مصرف اریترومایسین چه کنم ؟
در صورتی که مصرف یک وعده از داروی خود را فراموش کرده اید ، به محض یادآوری ، دوز خود را مصرف کنید . اگر به زمان مصرف بعدی نزدیک می شوید ، برای جلوگیری از مصرف بیش از حد دارو ، دوز فراموش شده را رها کنید . مصرف آنتی بیوتیک ها به صورت منظم و سر ساعت ، اهمیت بسیار زیادی دارد .
در صورت مصرف بیش از حد اریترومایسین چه کنم ؟
در صورتی که به اشتباه و یا به قصد خودکشی با اریترومایسین مقدار زیادی از این دارو مصرف کرده اید ، سریعا با اورژانس تماس بگیرید .اوردوز و مسمومیت با اریترومایسین می تواند کشنده باشد . خودکشی نمایشی با این دارو روش مناسبی برای جلب توجه نیست .
عوارض اریترومایسین
این دارو مانند سایر داروها می تواند عوارض جانبی در پی داشته باشد . شما ممکن است هیچکدام از این عارضه ها را در خود مشاهده نکنید و یا چندین نشانه ، به صورت همزمان در شما مشاهده شود . پزشک شما به این دلیل این دارو را برای شما تجویز کرده است چون معتقد است فواید مصرف اریترومایسین از عوارض آن برای شما بیشتر است .در صورتی که با مصرف اریترومایسین هرگونه علائمی از آلرژی مشاهده کردید ، سریعا با اورژانس تماس بگیرید . نشانه های حساسیت به این دارو عبارتند از :خارش و قرمز شدن چشم ، آبریزش بینی ، خشکی دهان و گلو ، تورم زبان و لب ، عطسه و سرفه ، تنگی نفس ، خارش پوست ، گرفتگی گوش و …
برخی از عوارض جانبی اریترومایسین عبارتند از :
- اسهال / شکم درد / تهوع / استفراغ / درد معده / سوزش سردل / کاهش اشتها
- سردرد / سرگیجه
- گرفتگی گوش / کاهش شنوایی / زنگ زدن گوش
- افزایش ضربان قلب / تپش قلب / مشکل در ریتم قلب
- احساس خستگی / بی حوصلگی در طول روز
- زرد شدن پوست و چشم
- افزایش وزن / افزایش آب زیر پوستی / تورم دست ها و پاها و دور شکم / غبغب / پف کردن پلک و زیر چشم
- زخم شدن دهان / نقطه های سفید در دهان / زخم شدن لثه
- کاهش ادرار / تکرر ادرار / تغییر رنگ ادرار / قطع شدن ادرار در زمان دفع / کاهش فشار ادرار / درد و سوزش در زمان ادرار کردن
تداخل دارویی اریترومایسین
این دارو می تواند با برخی از داروهایی که مصرف می کنید تداخل ایجاد کرده و باعث بروز عوارض جانبی ناخواسته شود.ممکن است با تغییر زمان مصرف برخی از این دارو ها بتوان از برخی از این تداخلات جلوگیری کرد . برای این منظور باپزشک خود مشورت کنید و در زمان تجویز اریترومایسین تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک توضیح دهید . اریترومایسین با طیف وسیعی از داروها تداخل دارد .
برخی از داروهایی که با اریترومایسین تداخل دارند عبارتند از :
- داروهای ضدویروس مانند داروهایی که برای هپاتیت و HIV ایدز تجویز می شوند
- داروهای ضد قارچ
- بسیاری از آنتی بیوتیک ها مانند : آزیترومایسین و داکسی سایکلین و …
- داروهای ضد سرطان
- داروهایی که کلسترول خون را کاهش می دهند مانند آتورواستاتین و …
- داروهای درمان و جلوگیری از مالاریا
- داروهای کاهش فشار خون مانند کاپتوپریل و …
- داروهای درمان انواع بیماری های قلبی
- داروهایی که برای جلوگیری از رد پیوند در پیوند اعضا مورد استفاده قرار میگیرند
- داروهای درمان افسردگی
- دیازپام / کلونازپام / متادون / ترامادول / اگزازپام / استامینوفن / سیتریزین / ایمی پرامین / آمی تریپتیلین و …
توصیه های دارویی اریترومایسین
- پیش از خرید هرگونه فرآورده ی دارویی یا مکمل، داروساز خود را در جریان مصرف اریترومایسین قرار دهید.اگر مجبور به استفاده ی مداوم از داروهای درمان کننده ی سوهاضمه و شربت ضداسید معده می باشید، پزشک خود را در جریان قرار دهید زیرا برخی از محصولات تجاری حاوی اریترومایسین با مصرف همزمان داروهای ضداسید تداخل دارند.
- مصرف برخی داروهای ضدمیکروب از جمله این دارو در برخی افراد منجر به ایجاد لکه های قرمز و خارش در نواحی دهان و واژن پس از پایان دوره درمانی می شود .در صورت مشاهده ی این علایم با پزشک یا داروساز خود مشورت نمایید.
- در صورتی که از قرص های خوراکی ضدبارداری و حاوی هورمون های زنانه استفاده می نمایید،در مدت درمان با اریترومایسین لازم به استفاده از یک روش جلوگیری ثانویه همزمان با مصرف قرص نمی باشد مگر اینکه علائمی مانند اسهال و استفراغ داشته باشید.در این صورت با پزشک یا داروساز خود مشورت نمایید.
- این داروی آنتی بیوتیک می تواند اثر واکسن خوراکی تیفوئید(حصبه) را تضعیف نماید لذا پیش از هرگونه واکسیناسیون مسئول واکسیناسیون را در جریان مصرف اریترومایسین قرار دهید.
توصیهها و مراقبتهای پرستاری اریترومایسین
- از اریترومایسین در بارداری در درمان عفونت های کلامیدیایی اروژنیتال و بیماری سیفلیس در خانمهای باردار که حساسیت به پنیسیلین دارند، استفاده شده است.
- در صورت درمان طولانی مدت، آزمایشات بررسی عملکرد کبد را انجام دهید.
- نتایج آزمون عملکرد کبد ممکن است طی مصرف اریترومایسین غیرطبیعی شود.
ملاحظات اختصاصی اریترومایسین
1ـ قبل از شروع و طی درمان با ا ین دارو، درصورت نیاز، آزمونهای حساسیت و کشت باید انجام شود.
2ـ در صورت مصرف همزمان اریترومایسین با تئوفیلین، غلظت سرمی تئوفیلین اندازه گیری شود.
3ـ در صورت مصرف همزمان اریترومایسین با وارفارین، طولانی شدن زمان پروترومبین و خونریزی غیرطبیعی بیمار پیگیری شود.
4ـ برای تهیه محلول تزریقی، به هر 250 میلی گرم دارو ، حداقل 100 میلی لیتر محلول نمکی نرمال اضافه می شود. انفوزیون مداوم دارو ترجیح داده می شود، اما می توان دارو را به صورت انفوزیون متناوب با حداکثر غلظت mg/ml 5 ط ی 60-20 دقیقه تجویز کرد.
5ـ به دلیل ناپایداری شیمیایی، اریترومایسین لاکتوبیونات نباید با داروهای دیگر مصرف شود. محلولهای تهیه شده اسیدی هستند و با ید به طور کامل و طی هشت ساعت بعد از تهیه مصرف شوند.
6ـ این دارو ممکن است موجب رشد بیش از حد قارچها یا باکتریهای غیرحساس شود.
7ـ اگرچه این دارو باکتریوستاتیک است، ولی ممکن است با مقادیر زیاد بر علیه ارگانیسمهای بسیار حساس باکتری کش باشد.
روش نگهداری اریترومایسین
در دمای بین 30-15 درجه سانتی گراد و در بسته بندی اصلی دارو و به دور از نور و رطوبت نگهداری فرمایید. دارو را دور از دسترس کودکان قرار دهید.
بیشتر بخوانید:
همه چیز در مورد آنتی بیوتیک کلاریترومایسین (Clarithromycin)
آنتی بیوتیک کلیندامایسین و عوارض جانبی آن
همه چیز در مورد آنتی بیوتیک توبرامایسین
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله دلگرم
- برچسبها
- اریترومایسین
- عوارض اریترومایسین
دیدگاه ها