همه چیز در مورد زیپرکسا (اولانزاپین)
زیپرکسا (اولانزاپین) یک داروی ضد جنون است که مواد شیمیایی در مغز را که مسبب این بیماری روانی هستند را تحت تأثیر قرار میدهد. الانزاپین برای درمان نشانههای بیماریهای روانی مانند اسکیزوفرنی (شیزوفرنی) و اختلال دوقطبی (افسردگی شیدایی) در کودکان و بزرگسالان که حداقل ۱۳ سال سن دارند، استفاده میشود. الانزاپین گاهی اوقات همراه با دیگر داروهای آنتی سایکوتیک (ضد جنون) یا داروهای ضدافسردگی استفاده میشود. این دارو ممکن است برای اهداف غیر از مواردی که در این راهنمای دارویی ذکرشده، استفاده شود. در این مقاله به معرفی، چگونگی کارکرد و نکات طلایی حین مصرف این دارو میپردازیم.
زیپرکسا برای استفاده در شرایط روانی مربوط به زوال عقل مورد تائید نیست. زیپرکسا ممکن است خطر مرگ در افراد مسن درگیر با شرایط زوال عقل مرتبط را افزایش دهد.
اسامی تجاری
- زایپرکسا (zyprexa)
- زایپرکسا زادیس (zyprexa zadis)
- زولافرن (Zolafren)
مکانیسم اثر زیپرکسا (اولانزاپین)
اگرچه مکانیسم اثر ضد جنون این دارو مشخص نیست، ولی احتمالا با عمل آنتاگونیستی برگیرندههای منوآمین(دوپامین و سروتونین) این اثر را اعمال میکند. ولی این دارو دارای اثر آنتاگونیستی بر گیرندههای موسکارینی ، آدرنرژیک آلفا1 نیز میباشد. همچنین میتواندبه طور ضعیف به گیرندههای GABAa بنزودیازپینها و بتا متصل شود.
فارماکوکینتیک زیپرکسا (اولانزاپین)
به سرعت و به خوبی از راه دستگاه گوارش جذب میشود. در اثر اولین گذر 40% دارو متابولیزه میشود. نیمه عمر دارو 30 ساعت و میزان اتصال دارو به پروتئین معادل 93% میباشد. به طور عمده در کبد متابولیزه میشود. دفع دارو از طریق ادرار (7% تغییر نیافته و 57% به صورت متابولیت) و مدفوع(30%) صورت میگیرد.
قبل از مصرف زیپرکسا (اولانزاپین)
اگر شما به این دارو آلرژی دارید، نباید از این دارو استفاده کنید. استفاده طولانیمدت از الانزاپین میتواند منجر به یک اختلال حرکتی جدی شود که ممکن است برگشتپذیر باشد. علائم این بیماری شامل حرکات غیرقابلکنترل عضله لب، زبان، چشم، صورت، بازوها و ساق پا است. مصرف طولانی الانزاپین توسط، بیشتر احتمال دارد شمارا به سمت توسعه این اختلال حرکتی سوق دهد. خطر ابتلا به این عارضه در زنان و افراد مسن بالاتر است.
برای اطمینان از اینکه که شما با خیال راحت میتوانید از این دارو استفاده کنید، اگر شما موارد زیر رادارید، به پزشک خود اطلاع دهید:
- بیماریهای کبدی؛
- بیماریهای قلبی، فشارخون بالا یا پایین؛
- سابقه کاهش در تعداد گلبولهای سفید خون (WBC)؛
- کلسترول بالا و یا تری گلیسیرید بالا؛
- سابقه نارسایی قلبی، حمله قلبی، سکته مغزی؛
- سابقه سرطان پستان؛
- تشنج یا صرع؛
- دیابت؛
- بزرگ شدن پروستات و یا اشکال در ادرار کردن؛
- مشکلات روده؛
- گلوکوم با زاویه.
- اگر شما باردار هستید یا قصد در حین استفاده از این دارو قصد باردارشدن رادارید به پزشک خود اطلاع دهید.
- این دارو بهصورت قرص خوراکی حلشده (Zyprexa Zydis)، ممکن است حاوی اسیدآمینه فنیل آلانین باشد. اگر شما مبتلابه بیماری فنیل کتونوری (PKU) هستند، با پزشک خود قبل از استفاده از این شکل از الانزاپین مشورت کنید.
مصرف زیپرکسا (اولانزاپین) در دوران بارداری و شیردهی
مصرف داروهای ضد جنون در طول ۳ ماه آخر بارداری ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در نوزادان، مانند نشانههای ترک دارو، مشکلات تنفسی، مشکلات تغذیه، نقنقو بودن، لرزش (ترمور) و شل یا سفتی عضلات شود. بااینحال، شما ممکن است علائم ترک و یا مشکلات دیگری را اگر مصرف دارو خود را در دوران بارداری متوقف کنید، تجربه کنید. اگر شما در حین مصرف الانزاپین باردار شدید، مصرف آن را بدون مشورت با پزشک خود متوقف نکنید.
این دارو میتواند از طریق شیر مادر به نوزاد شیرخوار انتقال یابد. اگر در حال شیردادن یک نوزاد هستید، به پزشک خود اطلاع دهید و بدون اطلاع به پزشک خود این دارو را مصرف نکنید.
شیوه مصرف قرص زیپرکسا (اولانزاپین)
راهنماییهای بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و براساس آن عمل کنید. پزشک شما ممکن است گاهی اوقات ممکن است دوز مصرفی شما را به اطمینان از اینکه که شما بهترین نتایج را دریافت میکنید، تغییر دهد. این دارو را در دوز های بیشتر و یا کمتر از مقادیر توصیه شده، مصرف نکنید.
- شما میتوانید این دارو را با و یا بدون غذا مصرف کنید.
- زیپرکسا معمولاً بهصورت یکبار در روز مصرف میشود.
- این دارو ممکن است تنها بخشی از یک برنامه کامل از درمان باشد که همچنین شامل مشاوره و دیگر برنامههای حمایت روانی است. دستورالعملهای پزشک خود را در این زمینه دنبال کنید.
- این قرص را تا زمان مصرف آن به صورت در بسته، نگه دارید. بسته را باز کرده و فویل پشت آن را بردارید . هرگز یک قرص از طریق فویل فشار ندهید ، چون ممکن است این کار به قرص آسیب برساند.
- از دست خشک برای برداشتن قرص و گذاشتن در دهان استفاده کنید.
- هرگز تمام قرص را قورت ندهید. اجازه دهید که این قرص در دهان شما بدون جویدن حل شود.
- اگر خواستید، شما شاید بهتر باشد که کمی نوشیدنی برای کمک به بلع و حل شدن قرص مصرف کنید.
- اگر نشانه های بیماری در شما بهبود نمی یابندو یا اینکه بدتر شدند، به پزشک خود اطلاع دهید.
- حتی اگر شما احساس بهبودی میکنید، استفاده از این دارو را بهطور ناگهانی متوقف نکنید. توقف ناگهان مصرف این دارو، ممکن است عوارض جانبی جدی را در شما ایجاد کند.
- این دارو میتواند باعث ایجاد قند خون بالا (هایپرگلیسمی) شود. اگر مبتلابه دیابت هستند، سطح قند خون خود را بهصورت منظم در حین مصرف این دارو، چک کنید.
- شما ممکن است در حین مصرف این دارو بهخصوص اگر شما یک نوجوان هستید، دچار اضافهوزن یا سطوح بالای کلسترول و تری گلیسرید (نوع چربی) شوید. خون شما ممکن است اغلب نیاز به آزمایش داشته باشد. به این منظور بهطور منظم به پزشک خود مراجعه کنید.
- اگر شما به مصرف ترکیبی از داروها هستید، از تمام داروها بر اساس دستورالعملهای پزشک خود استفاده کنید. راهنمای دارو و یا دستورالعمل بیمار ارائهشده با هر دارو را مطالعه کنید. هرگز دوز داروی مصرفی خود و یا برنامه دارویی خود را بدون مشاوره با پزشک خود تغییر ندهید.
- این دارو را در دمای اتاق، دور از رطوبت، گرما، و نور آفتاب نگهداری کنید.
مقدار مصرف زیپرکسا (اولانزاپین)
بزرگسالان: ابتدا mg10-5 یکبار در روز مصرف شود. سپس بر اساس نیاز و تحمل بیمار ، در فواصل یکهفتهای میتوان مقدار مصرف روزانه را mg5 افزایش داد. مقدار نگهدارنده باید براساس حداقل مقدار مورد نیاز برای درمان تعیین گردد.
تداخلات دارویی زیپرکسا (اولانزاپین)
- در صورت مصرف همزمان این دارو با داروهای کاهنده فشار خون، الکل و دیازپام احتمال بروز هیپوتانسیون افزایش مییابد.
- در صورت مصرف همزمان این دارو با کاربامازپین، امپرازول و ریفامپین، کلیرانس الانزاپین افزایش مییابد.
- مصرف همزمان لوودوپا و آگونیستهای دوپامین، باعث بروز اثرات آنتاگونیستی در این داروها میگردد.
چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز زیپرکسا (اولانزاپین) را فراموش کنید؟
به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.
اگر زیپرکسا (اولانزاپین) را بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟
- با مراقبتهای پزشکی اورژانس و یا کمکهای اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.
- علائم مصرف بیش از ممکن است شامل خواب آلودگی، تحریک پذیری، آشفتگی، لکنت زبان، گیجی، افزایش ضربان قلب، تشنج و یا حرکات کنترل نشده بدن، مشکلات تنفسی، یا غش باشد.
در هنگام مصرف زیپرکسا (اولانزاپین) باید از چه مواردی اجتناب کنید؟
- مصرف داروی زیپرکسا ممکن است تفکر یا پاسخ دهی شما را مختل کند. اگر شما در حال رانندگی و یا در حین انجام هر کاری هستید که نیاز دارد که به گوش باشید، هوشیار باشید.
- اجتناب از بلند شدن بیش از حد سریع از حالت نشسته یا وضعیت درازکش، چون شما ممکن است احساس سرگیجه کنید.گیجی یا خواب آلودگی شدید می تواند منجر به سقوط، شکستگی ها، و یا آسیب های دیگر در شما شود.
- اجتناب از نوشیدن الکل و نوشیدنی های الکلی. با نوشیدن الکل عوارض جانبی خطرناکی می تواند رخ دهد.
- اجتناب از بیش از حد گرم و در نتیجه گرمازدگی یا دهیدراته شدن بدن. به خصوص در آب و هوای گرم و در طی ورزش، مقدار زیادی مایعات بنوشید. به طرز خطرناکی خطر بیش از حد گرم شدن و گرمازدگی بدن و از دست آب بدن حین مصرف این دارو بیشتر است آسان تر رخ می دهد.
عوارض جانبی زیپرکسا (اولانزاپین)
اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند: راش پوستی یا کهیر (با یا بدون تب یا درد مفاصل)؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو، را مشاهده کنید با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
در موارد نادر، ممکن است این دارو باعث یک واکنش شدید پوست شود اگر آن به دیگر قسمتهای بدن گسترش یابد که میتواند کشنده باشد. اگر شما دچار یک راش یا بدتر شدن آن به همراه تب، تورم غدد، یا تورم در صورت خود شدید، فورا بهفوریت های پزشکی اطلاع دهید.
اگر موارد زیر را مشاهده کردید به پزشک خود اطلاع دهید:
- حرکات کنترل نشده در صورت شما (جویدن لب، اخم، حرکت زبان، چشمک زدن یا حرکت چشم)؛
- مشکل در صحبت کردن یا بلع؛
- تورم در دست و یا پا.
- سردرگمی، افکار غیرمعمول و یا رفتاری، توهم و یا افکار در مورد صدمه زدن به خودتان.
- ضعف ناگهانی و یا احساس ناخوشی، تب، لرز، گلودرد، لثهها متورم، زخم دهان دردناک، درد در هنگام بلع، زخمهای پوست، سرماخوردگی و آنفلوآنزا، سرفه؛
- نشانههای کمآبی مانند: احساس تشنگی و گرم، قادر نبودن برای ادرار کردن، عرق شدید، یا پوست گرم و خشک بودن؛
- مشکلات کبدی، درد بالای معده، خارش، از دست دادن اشتها، ادرار تیره، مدفوع به رنگ خاک رس، یرقان (زردی پوست و چشم).
- علائم قند خون بالا مانند: افزایش تشنگی، افزایش ادرار، گرسنگی، خشکی دهان، بوی نفس میوهای، خوابآلودگی، خشکی پوست، تاری دید، کاهش وزن؛
- واکنش شدید سیستم عصبی مانند بسیار سفت شدن (سفتوسخت شدن) عضلات، تب بالا، تعریق، گیجی، ضربان قلب سریع یا ناهموار، لرزش، احساس مثلاینکه شما ممکن است بیهوش شوید.
عوارض جانبی شایع زیپرکسا (اولانزاپین)
- افزایش وزن (به احتمال زیاد در نوجوانان)، افزایش اشتها؛
- سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی، احساس خستگی و بی قرار.
- تغییر در نحوه گفتار یا حافظه؛
- لرزش یا تکان خوردن بدن، بی حسی یا احساس خارش؛
- تغییر در شخصیت؛
- خشکی دهان، و یا افزایش ترشح بزاق.
- درد معده، یبوست؛
- درد در دستها و پاهای شما.
این یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیههای پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.
چه داروهایی زیپرکسا (اولانزاپین) را تحت تأثیر قرار میدهند؟
مصرف الانزاپین همراه با داروهای دیگر میتواند شمارا خوابآلود و یا سرعت تنفس شمارا آهسته کند که این امر میتواند منجر به عوارض جانبی خطرناک و یا تهدیدکننده زندگی شود. قبل از مصرف یک قرص خواب، داروهای ضد درد مخدر، داروهای تجویزی برای درمان سرفه، مصرف یک شل کننده (آرامشدهنده) عضلانی، یا داروی مصرفی برای اضطراب، افسردگی، یا تشنج با پزشک خود مشورت کنید.
ممکن است داروهای دیگری با این دارو تداخل داشته باشند. این داروها شامل داروهای تجویزی یا بدون نسخه، ویتامینها، و محصولات گیاهی است. با پزشک خود در مورد تمام داروهای مصرفی فعلی خود و یا داروهایی که شروع و یا متوقف کردهاید، مشورت کنید.
بیشتر بخوانید:
معرفی قرص دیلتیازم (DILTIAZEM)
موارد مصرف قرص مترونیدازول و عوارض خطرناک این دارو
همه چیز در مورد قرص سیالیس (cialis)
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله دلگرم
- برچسبها
- زیپرکسا اولانزاپین
دیدگاه ها