موارد مصرف قرص فاموتیدین و عوارض جانبی این دارو

موارد و عوارض مصرف فاموتیدین (Famotidine) چیست؟

فاموتیدین یکی از پرمصرف ترین داروها جهت درمان مشکلات عادی تا شدید گوارشی می باشد که توسط شرکت های متفاوتی در ایران تولید می شود.این دارو بصورت قرص خوراکی 40 و20 میلی گرم در داروخانه ها موجود است و فروش آن بدون نسخه ی پزشک نیز مجاز می باشد.

فاموتیدین جهت بهبود زخم های گوارشی که ناشی از ترشح بیش از حد اسید معده ایجاد شده باشند استفاده می شود. شایع ترین مورد مصرف این دارو در درمان بازگشت اسید و محتویات آن به مری و گلو و معده دردهای عصبی است.اسید معده در حالت عادی در معده ترشح می شود تا به هضم غذا کمک کند اما افزایش ترشح آن می تواند مشکلاتی مانند التهاب، زخم گوارشی و رفلاکس به همراه داشته باشد.با دلگرم همراه باشید تا با این دارو بیشتر آشنا شوید.

موارد و مقدار مصرف فاموتیدین

1. زخم معده و دوازدهه

بزرگسالان: برای درمان حاد، از راه خوراکی مقدار 40 میلی‌گرم به هنگام خواب به مدت 8-4 هفته مصرف می‌شود. به‌عنوان درمان نگهدارنده مقدار 20 میلی گرم به هنگام خواب از راه خوراکی مصرف می‌شود.
کودکان 16-1 سال : mg/kg/day 5/0 موقع خواب یا به‌ صورت دوبار در روز. دوز حداکثر روزانه mg/day 40 می‌باشد.

2. حالات پاتولوژیک ترشح بیش از حد

بزرگسالان: از راه خوراکی، مقدار 20 میلی‌گرم هر شش ساعت مصرف می‌شود. تا مقدار 160 میلی‌گرم هر شش ساعت می‌توان تجویز کرد.

3. درمان کوتاه مدت برگشت اسید از معده به مری (رفلاکس)

بزرگسالان: mg 40-20 دوبار در روز تا 12 هفته مصرف شود.
کودکان 16-1 سال: mg/kg/day 1 یک یا دوبار در روز.

4. پیشگیری یا درمان سوزش سرمعده

بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال: 1 قرص به هنگام بروز علائم یا mg 10 یک ساعت قبل از غذا. دارو می‌ تواند دو بار در روز استفاده شود.

تنظیم دوز قرص فاموتیدین

برای بیماران با کلیرانس کراتینین زیر ml/min 10 دوز دارو باید به mg 20 هنگام شب کاهش یابد و یا فواصل مصرف دارو 48-36 ساعت شود تا دارو تجمع پیدا نکند.

اثر ضد زخم گوارشی قرص فاموتیدین

فاموتیدین به طور رقابتی اثر هیستامین را بر روی گیرنده‌های H2 در سلولهای پریتال معده مهار می‌کند. این امر باعث مهار ترشح پایه‌ای و شبانه اسید معده ناشی از عوامل تحریک‌کننده مانند کافئین ، غذا و پنتاگاسترین می‌شود.

تداخلات دارویی فاموتیدین

مصرف فاموتیدین همراه با داروهایی که اسید معده را خنثی می کنند مانند شربت های معده (آلومینیوم ام جی اس، منیزیم هیدروکساید و..) باعث کاهش اثر این دارو می شود.به علت تاثیر فاموتیدین بر روی آنزیم های کبدی و با توجه به اینکه که بسیاری از داروها در بدن توسط کبد از بین می رود، بهتر است پیش از مصرف فاموتیدین لیستی از داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید.

در صورتی که سابقه ی مشکلات کلیوی یا کبدی دارید با پزشک خود در مورد مصرف این دارو مشورت کنید.ممکن است مصرف فاموتیدین در سالمندان با عوارض بیشتری همراه باشد. از این جهت احتیاط در مصرف دارو در این گروه سنی لازم است.از آنجا که کشیدن سیگار منجر به افزایش مقدار اسید معده می شود، ممکن است تاثیر فاموتیدین را کاهش دهد و علایم شما بدتر شود.

اگر وزن بالایی داشته باشید با کاهش وزن به علت کاهش فشار بر روی معده ترشح اسید کمتر شده و فاموتیدین بهتر عمل می کند. مصرف برخی موادغذایی مانند گوجه فرنگی، نعنا، شکلات، غذاهای پر ادویه و نوشیدنی های گرم، کافیین دار و الکلی می توانند علایم بیماری گوارشی را بدتر کنند.

بطورکلی بهتر است مصرف هر غذایی که ترشح اسید معده شما را افزیش می دهد وعلایمتان را تشدید می کند را محدود نمایید.با مصرف مایعات و غذاهای آبکی در واقع اسید معده رقیق تر می شود که این مساله سبب تسهیل بازگشت اسید از معده به مری می شود پس تا جای ممکن از مصرف آّب و غذای آبکی قبل از خواب خودداری کنید و حداقل نیم تا یکساعت پس از غذا دراز نکشید.

توجه

پرخوری و مصرف غذای پرچرب نیز می تواند باعث کاهش اثر درمانی این داروها شود.عموما مصرف این دسته دارویی تا زمان بهبودی بیمار است و نیاز به مصرف طولانی مدت نمی باشد اما با توجه به شدت بیماری و نوع آن طول درمان با این دارو متفاوت می باشد.

ملاحظات اختصاصی

علاوه بر موارد مربوط به تمامی آنتاگونیستهای H2، رعایت موارد زیر نیز توصیه می‌شود:

1. مصرف بیش از حد هشت هفته فاموتیدین در بیماران مبتلا به زخم دوازدهه بدون عوارض توصیه نمی‌شود.
2. بعد از مصرف فاموتیدین از طریق لوله بینی : معدی (NG-Tube) لوله باید شسته شود تا از ورود دارو به معده اطمینان حاصل گردد.
3. آنتیاسیدها را می‌توان به طور همزمان با این دارو تجویز کرد.
4. به نظر می‌رسد این دارو عوارض جانبی و تداخل دارویی کمتر از سایمتیدین دارد.
5. قرص فاموتیدین باعث گیجی می‌شود که ظرف 4-3 روز بعد از قطع آن برطرف می‌گردد. سن بالای 50، نارسایی کبدی یا کلیه از ریسک فاکتورهای این عارضه هستند.
6. در بیماران با نارسایی کلیه متوسط تا شدید (ClCr < 50 ml/min) با احتیاط مصرف شود. تنظیم دوز لازم است.

نکات قابل توصیه قرص فاموتیدین

1. برای حصول اطمینان از بهبود کامل، دارو را طبق دستور مصرف کنید و مصرف آن را حتی بعد از قطع درد ادامه دهید.
2. دارو را به هنگام خواب مصرف نمایید.

مصرف قرص فاموتیدین در سالمندان

این دارو برای سالخوردگان باید با احتیاط تجویز شود، زیرا خطر عوارض جانبی، بخصوص عوارض CNS افزایش می‌یابد .

مصرف قرص فاموتیدین در شیردهی

فاموتیدین ممکن است در شیر مادر ترشح شود. این دارو در دوران شیردهی با احتیاط تجویز شود.

عوارض جانبی قرص فاموتیدین

• اعصاب مرکزی: سردرد، کسالت، سرگیجه، خواب‌آلودگی، اضطراب، افسردگی، تب
• پوست: خشکی، برافروختگی، طاسی منطقه‌ای، آکنه، خارش
• گوش: وزوز گوش
• دستگاه گوارش: خشکی دهان، اسهال، یبوست، تهوع، استفراغ، بی‌اشتهایی، درد معده، طعم غیرمعمول، نفخ
• خون: ترومبوسیتوپنی
• کبد: افزایش غلظت آنزیمهای کبدی
• سایر عوارض: کاهش میل جنسی، درد عضلانی یا مفصلی، واکنش آلرژیک، افزایش ضربان نبض

مسمومیت و درمان با قرص فاموتیدین

• تظاهرات بالینی: مصرف بیش از حد دارو گزارش نشده است.
• درمان: درمان عبارت است از شستشوی معده یا واداشتن بیمار به استفراغ. به دنبال آن ذغال فعال تجویز می‌شود تا از جذب بیشتر جلوگیری کند. در صورت لزوم ، اقدامات علامتی و حمایتی انجام می‌شود. همودیالیز فاموتیدین را از بدن خارج نمی‌کند.

خواهشمندیم اگر سوال یا نکته‌ای برای مطلب مصرف فاموتیدین در ذهن شما باقی مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.

بیشتر بخوانید:

فواید و عوارض قرص نکسیوم برای درمان ریفلاکس معده

معرفی امپرازول،مورد استفاده،عوارض،موارد منع مصرف

کم کردن اسید معده با قرص نولپازا

آشنایی کامل با موارد مصرف و عوارض قرص سایمتیدین