عرق مرزه : فواید شگفت انگیز عرق و گیاه مرزه

خواص درمانی عرق مرزه

به گزارش دلگرم : مرزه گیاهی است علفی ،یک ساله و دارای ساقه های منشعب به طول تا 30 سانتی متر ، رنگ گیاه سبز کدر می باشد که با همین مشخصه با دیگر گونه ها متفاوت است .ساقه مرزه دارای گره هایی است که از همین گره ها ساقه های دیگر منشعب می شوند و این ساقه ها نیزبه نوبه ی خود دارای انشعاباتی جدید می گردند ، به همین دلیل بوته گیاه به صورت پرشاخه و پرپشت به نظر می رسد .برگ های گیاه باریک ، دراز ، نوک تیز ، نرم و پوشیده از تارهای کوتاه است که مات و کدر به نظر می رسند . برگ های مرزه همچنین دارای یک رگبرگ و غده های حاوی اسانس است . گل های آن نیز کوچک و به رنگ سفید ، سفید مایل به گلی یا گلی رنگ است که در فصل تابستان ظاهر می شوند . این گل ها به صورت ضخیم و در طول ساقه قرار گرفته اند .مرزه به دو صورت خودرو و کشت شده وجود دارد . انتشار آن در اروپا به ویژه فرانسه ، سیبری ، جنوب و غرب آسیا و از جمله ایران است . محل رویش مرزه در ایران شامل شمال غرب ، تبریز ، خوی ، ارسباران و قسمت های مختلفی از خراسان است . پرورش این گیاه به عنوان سبزی خوراکی بوده و استفاده خشک آن در ادویه جات در نقاط مختلف ایران رایج است .

ترکیبات مهم عرق مرزه

مرزه تابستانی ( برگ خشک ) حاوی حدود یک درصد اسانس می باشد که شامل اجسامی از جمله کارواکرول ، تیمول ، بتاپی نن ، پاراسیمن ، لیمونن و کامفن است . ترکیبات دیگر آن شامل ویتامین ها و مواد معدنی مختلف است . ترکیبات مرزه بسته به شرایط آب و هوای ناحیه رویش ممکن است متفاوت باشد .

فواید درمانی عرق مرزه

اســانس و عرق گیاه مرزه داراى طبیعت گرم است و اثر مقوى معده، تســهیل کننــده عمل هضم، ضد نفخ و مدر دارد. سایر خواص دارویی عرق گیاه مرزه عبارتند از:

خواص عرق مرزه برای دستگاه گوارش

یکی از خواص عرق مرزه خاصیت اشتها آوری و چاق کنندگی است.مصرف عرق مرزه باعث از بین رفتن نفخ معده شده، به ویژه در برطرف کردن نفخ ناشی از حبوبات موثر است و به طور کلی برای تقویت معده و دستگاه گوارش سودمند است. متخصصان طب سنتی برای درمان سوء هاضمه، ترشی معده و همچنین ورم روده و انگل روده توصیه میکنند همراه غذا مقداری عرق مرزه تناول شود.مصرف عرق مرزه از اسهال و استفراغ جلوگیری میکند.

خواص عرق مرزه برای کودکان

عرق این گیاه، برای درمان کرم معده کودکان و نابودی انگل ها بسیار مفید میباشد.برای تقویت نمودن اطفال کم بنیه توصیه می شود که از عرق مرزه استفاده شود . افزون بر این در گذشته از عرق این گیاه برای درمان فلج اطفال استفاده میکردند.

خواص عرق مرزه برای زنان

به طورکی استفاده از عرق مرزه به دلیل دارا بودن مواد معدنی به ویژه اهن و منگنز و ویتامین های موجود در این گیاه برای زنان بسیار مفیده بوده، همچنین برای تنظیم قاعدگی و خون سازی بدن استفاده از عرق مرزه وحشی موثر است .

خواص عرق مرزه برای کلیه و مجاری ادرار

استفاده از این عرق در دفع سنگ کلیه و مثانه مفید است. درمان ورم پروستات و سختی ادرار نیز از دیگر فواید استفاده از این عرق گیاهی میباشد.

سایر کاربردهای دارویی عرق مرزه

تقویت کبد، کلیه، روده، اعصاب، نور چشم و حافظه از مهمترین خواص عرق مرزه میباشد.عرق مرزه برای درمان نقرس، اسهال و ناراحتی تنفسی سودمند بوده و نیروی جنسی را تقویت می نماید.

حتماً بخوانید:

دمنوش مرزه و خواص درمانی آن در درمان سرماخوردگی

خواص دمنوش مرزه (Savory): شامل خاصیت ضد میکروب، ضد درد و اسپاسم و ضد نفخ است. امروزه از خواص دمنوش مرزه به منظور پیشگیری از رشد تومورها استفاده میشود.

مضرات عرق مرزه

به طورکلی مزره و فراورده‌های جانبی آن نظیر اسانی و عرق این گیاه برای انسان مضر نبوده، با این حال مصرف بیش از اندازه آن ممکن است التهاباتی در مخاط ایجاد کند، همچنین مرزه در برخی موارد عوارضی در ریه ایجاد می کند و در صورت بروز عوارض جانبی برای رفع آن بایستی کمی سرکه خورده شود.

طریقه مصرف عرق مرزه

بهترین شکل مصرف عرق مرزه به این صورت است که پس از صرف هر وعده غذا، یک فنجان عرق مرزه را در یک لیوان آب ریخته و محلول حاصل را مصرف می کنیم.همچنین دارویى به نام تیمیان Thymian که ترکیبی از مرزه، آویشن، رازیانه و اکالیپتوس است، ساخته شده و در داروخانه هاى کشور موجود است و داراى اثر ضد سرفه و خلط آور مى باشد.

خواص مرزه برای سلامتی

برگ مرزه و شاخه‌های آن دارای ترکیبات شیمیایی با کیفیت بالا هستند که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی می‌باشند. این ترکیبات همچنین از بروز بیماری‌ها پیشگیری کرده و باعث افزایش سلامت کلی بدن می‌‌شود. علاوه بر این، فیبر موجود در این گیاه به کاهش LDL یا کلسترول بد خون کمک می‌کند ، در حالیکه کلسترول خوب خون یا همان HDL را افزایش خواهد داد.برگ‌های مرزه دارای فنول‌های روغنی ضروری فراری همچون تیمول و کارواکرول است. همچنین ترکیباتی همچون لینالول، کامفن، کاریوفیلن و دیگر ترپنوئیدها نیز در آن یافت می‌شود.تیمول یکی از مهم‌ترین روغن‌های ضروری است که خاصیت ضد قارچی و ضد عفونی آن از لحاظ علمی ثابت شده است.علاوه بر موارد ذکر شده، ترکیبات فنولی دیگر همچون کارواکرول در مرزه از رشد باکتر‌ی‌های مختلف هچون coli و باسیلوس سرئوس جلوگیری می‌کند. کارواکرول، بنابراین ، به عنوان افزودنی غذایی سالم برای خواص ضد باکتریایی آن استفاده می‌شود. این ماده همچنین طعم تند و بی نظیری به مرزه می‌بخشد.مرزه منبع بسیار عالی از مواد معدنی و ویتامین‌هاست که برای سلامت کلی بدن مفید وموثر است.

برگ‌ها و شاخه‌های آن منبع بسیار غنی از پتاسیم، آهن، کلسیم، منیزیم، منگنز، روی و سلنیم می‌باشد. پتاسیم یکی از مهم‌ترین ترکیبات سلولی است و به کنترل ضربان قلب و فشار خون کمک می‌کند. منگنز نیز توسط بدن به عنوان یک کوفاکتور برای آنزیم‌های آنتی اکسیدان عمل می‌کند. آهن برای ساخت گلبول‌های قرمز خون ضروری است.این گیاه همچنین منبع غنی از ویتامین‌های مهمی همچون گروه B کمپلکس ، ویتامین A ، ویتامین C ، نیاسین، تیامین و پیرودوکسین است.مرزه خشک ۱.۸۱۰ میلی گرم از ویتامین B6 را تامین می‌کند. پیریدوکسین نیز سطح GABA ( تسکین دهنده انتقال دهنده عصبی) در مغز را بالا نگه می‌دارد و در نتیجه استرس را کاهش می‌دهد.ویتامین C به بدن کمک می‌کند در برابر عومل عفونی مبارزه کند و سطح رادیکال‌های آزاد و مضر در بدن را کاهش دهد.ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی و آنتی اکسیدان است که برای حفظ سلامت غشاهای مخاطی و پوست سالم و همچنین برای بینایی ضروری است.مصرف موادی که سرشار از ویتامین A هستند برای محافظت از ریه‌ها و پیشگیری از سرطان مجاری تنفسی بسیار مهم است.