علت سرگیجه چیست و چه زمانی خطر آفرین میشود ؟

علت سرگیجه چیست ؟

سرگیجه یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه بزرگسالان به پزشک است. سرگیجه به ندرت یک بیماری تهدید کننده زندگی محسوب می‌شود. درمان سرگیجه بستگی به علائم و علت سرگیجه دارد.

سرگیجه چیست ؟

سرگیجه واژه‌ای کلی و عمومی برای نام‌گذاری حالات ناخوشایندی مانند احساس عدم تعادل و امکان سقوط و زمین خوردن است.

سرگیجه مجموعه وضعیت‌هایی مانند سیاهی چشم، سرخوردن و خالی یا گود شدن زیر پا می‌شود؛ اما سرگیجه حقیقی فقط شامل احساس چرخیدن خود فرد یا چرخش محیط اطراف است که ناشی از بروز نوعی اختلال در سیستم عصبی یا گوارش داخلی است.

احساس سرگیجه، ناتوانی یا عدم توازن است که بر اندام‌های حسی، به ویژه چشم و گوش تأثیر می‌گذارد. سرگیجه یک بیماری نیست بلکه نشانه اختلالات مختلف است.

سرگیجه و عدم تعادل ممکن است احساس سرگیجه ایجاد کند، اما این دو اصطلاح علائم مختلف را تشریح می‌کنند.

سرگیجه با احساس چرخش مشخص می‌شود، مانند اتاقی که در حال حرکت است. عدم تعادل، از دست دادن تعادل یا توازن است. سرگیجه رایج است و علت اصلی آن معمولاً جدی نیست. سرگیجه گاه به گاه، جایی برای نگرانی ندارد.

علت سرگیجه

علت سرگیجه به موارد زیادی برمی‌گردد، از جمله اختلالات گوش داخلی، بیماری حرکتی و اثرات دارویی.

گاهی اوقات علت سرگیجه به وضعیت بهداشتی اولیه مانند گردش خون ضعیف، عفونت و آسیب به سر برمی‌گردد.

مدت زمان سرگیجه و علائم آن به شما کمک می‌کند تا علت ایجاد سرگیجه را مشخص کنید.

حس تعادل بستگی به ورود ترکیبی از بخش‌های مختلف سیستم‌های حسی دارد که شامل موارد زیر است:

چشم که به شما کمک می‌کند تا جایی که بدن در آن قرار دارید را مشاهده کنید و چگونگی حرکت را تعیین می‌کند.

اعصاب حسی که پیام‌هایی را برای مغز شما در مورد حرکات و موقعیت‌های بدن ارسال می‌کند.

گوش داخلی که در آن سنسورهایی است که به کمک گرانش و حرکت بدن، تعادل بدن را حفظ می‌کنند.

با اختلالات گوش داخلی، مغز شما سیگنال‌هایی از گوش داخلی دریافت می‌کند که با آنچه چشم‌ها و اعصاب حسی دریافت می‌کنند، سازگار نیستند. سرگیجه نتیجه‌ای است که مغز برای حل کردن سردرگمی خود انجام می‌دهد.

1. سرگیجه موضعی خوش خیم پراکسیسمال (BPPV): این وضعیت موجب احساس شدید و کوتاه اما غلطی می‌شود که شما در حال چرخش یا حرکت هستید. این موارد به ‌وسیله تغییر سریع در حرکات سر باعث می‌شود.
2. عفونت ویروسی عصب وستیبولار: به نام نوریت وریدی، می‌تواند از جمله علت سرگیجه شدید باشد.
3. مریضی منیر: این بیماری به ایجاد بیش از حد مایع در گوش داخلی گفته می‌شود. این بیماری با سرگیجه ناگهانی مشخص می‌شود که تا چند ساعت ادامه دارد. شما همچنین ممکن است احساس افت شنوایی، زنگ زدن در گوش را تجربه کنید.
4. میگرن: افرادی که میگرن دارند، ممکن است سرگیجه را حتی زمانی که سردرد شدید ندارند، داشته باشند. چنین سرگیجه‌ای می‌تواند دقیقه‌ها تا چند ساعت طول بکشد و ممکن است به سردرد و همچنین حساسیت نور و صدا مرتبط باشد.
5. مشکلات گردش خون: این مورد نیز می‌تواند از علت‌های سرگیجه باشد. اگر قلب، خون کافی به مغز نرساند، ممکن است احساس سرگیجه، ضعف یا سبکی سر داشته باشید.

علت سرگیجه در این مورد عبارت‌‌اند از:

1. افت فشار خون. کاهش چشمگیر فشار خون سیستولیک که می‌تواند پس از نشستن یا ایستادن بیش از حد رخ دهد
2. گردش خون ضعیف. شرایطی مانند کاردیومیوپاتی، حمله قلبی، آریتمی قلبی و حمله ایسکمی گذرا می‌توانند از علت سرگیجه باشند. کاهش حجم خون ممکن است موجب خونرسانی نامناسب در مغز یا گوش داخلی شود.

از دیگر علت سرگیجه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

• شرایط عصبی: برخی از اختلالات عصبی – مانند بیماری پارکینسون و مولتیپل اسکلروز – می‌توانند منجر به از دست رفتن متراکم تعادل شوند.
• مصرف داروها: سرگیجه می‌تواند یک عارضه جانبی داروهای خاص باشد. مانند داروهای ضد تشنج، داروهای ضد افسردگی، آرام بخش.
• اختلالات اضطرابی: برخی اختلالات اضطرابی ممکن است موجب سرگیجه یا احساس غم انگیز شود که غالباً به عنوان سرگیجه شناخته می‌شود.
• سطح آهن پایین (کم خونی): علائم و نشانه‌های دیگر که ممکن است همراه با سرگیجه در صورت داشتن کم خونی شامل خستگی، ضعف و پوست کم رنگ باشد.
• قند خون پایین (هیپوگلیسمی): این بیماری معمولاً در افراد مبتلا به دیابت وجود دارد که از انسولین استفاده می‌کنند.
• گرما و کم آبی: اگر در آب و هوای گرم فعالیت داشته باشید یا اگر مایعات کافی نداشته باشید، ممکن است از گرمای بیش از حد (هیپرترمی) یا از دست دادن آب بدن دچار سرگیچه شوید.

علائم سرگیجه

افرادی که دچار سر گیجه می‌شوند ممکن است علائم زیر را احساس کنند:

1. احساس چرخش سر (سرگیجه)
2. احساس ضعف
3. ناپایداری یا از دست دادن تعادل
4. یک احساس شناور، خستگی یا سنگین بودن

این احساسات ممکن است با راه رفتن، ایستادن یا حرکت دادن سر، ایجاد یا تشدید شود. سرگیجه ممکن است با حالت تهوع همراه باشد یا خیلی ناگهانی یا شدید باشد که باید در آن حالت بنشینید یا دراز بکشید.

چه زمانی به دکتر مراجعه کنم ؟

به طور کلی، اگر دچار سرگیجه هستید یا سرگیجه شدید، ناگهانی یا طولانی مدت و ناشناخته دارید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

اگر در معرض سرگیجه شدید یا سرگیجه شدید همراه با هر کدام از موارد زیر هستید، مراقبت‌های اورژانسی را دریافت کنید:

1. سردرد شدید ناگهانی
2. درد قفسه سینه
3. تنفس دشوار
4. بی‌حسی یا فلج بازوها یا پاها
5. غش کردن
6. دید دوگانه
7. ضربان قلب سریع یا نامنظم
8. سردرگمی
9. راه رفتن مشکل
10. استفراغ
11. تشنج
12. تغییر ناگهانی در شنوایی
13. بی‌حسی یا ضعف صورت

درمان سرگیجه

سرگیجه اغلب بدون درمان بهبود می‌یابد. در عرض چند هفته، بدن معمولاً با علت سرگیجه، سازگار می‌شود، مگر اینکه مورد عفونی باشد. در این مورد، درمان ممکن است شامل داروها و تمرینات تعادل باشد.

حتی اگر علت سرگیجه وجود نداشته باشد یا اگر سرگیجه ادامه پیدا کند، داروهای تجویزی و سایر روش‌های درمان ممکن است علائم شما را کنترل کند.

از جمله روش‌های درمانی سرگیجه می‌توان به موارد تعادل درمانی، روان درمانی، مانور موقعیت سر و جراحی در موارد شدیدتر اشاره کرد.

عوامل خطر ناشی از سرگیجه

عواملی که ممکن است علل ایجاد سرگیجه خطرناک باشند عبارت‌اند از:

سن: بزرگسالان سالخورده احتمال بیشتری برای داشتن شرایط پزشکی موجب سرگیجه، به ویژه احساس عدم تعادل، دارند. آنها همچنین بیشتر احتمال دارد که داروهایی مصرف کنند که سرگیجه ایجاد کند

داشتن سابقه سرگیجه: اگر قبلاً سرگیجه را تجربه کرده‌اید احتمال بیشتری دارد که در آینده نیز آن را تجربه کنید.

بیشتر بخوانید :

علت و درمان سرگیجه ناگهانی در طب سنتی

علت سرگیجه در صبح چیست؟

۱۰ روش خانگی موثر برای درمان سرگیجه

چرا هنگام شنا کردن دچار سردرد و سرگیجه میشویم؟