
علائم و نشانه های افتادگی رحم (پروپلاس) چیست؟
علت افتادگی رحم چیست؟
افتادگی رحم یا پروپلاس، معمولا بعد از زمانی که فرد زایمان طبیعی داشته است و یا بر اثر بالارفتن سن، و جراحی و بیشتر بعد از دوران یائسگی اتفاق می افتد، در این حالت عضلات نگهدارنده لگن ضعیف می شوند و رحم از مکان طبیعی خود نشست می کند و داخل واژن بر آمده می شود و افتادگی پیدا می کند. اکثر خانم ها افتادگی رحم دارند. در برخی افراد بیشتر و در برخی دیگر کمتر می باشد. افتادگی رحم ممکن است دردناک باشد ولی در بیشتر مواقع با استفاده از جراحی می توان مشکل افتادگی رحم را درمان می شود.
رباط و عضلات رحم، مثانه و واژن را در محل خود درون لگن نگه میدارند. حال اگر این عضلات و رباطهای حمایت کننده، ضعیف یا در اثر کشیدگی شل شوند رحم جابه جا شده، به داخل مجرای واژن افتادگی پیدا میکند و به دیواره واژن فشار می آورد. پرولاپس یا افتادگی رحم معمولا در زنان پس از دوران یائسگی رخ میدهد؛ یعنی زمانی که حداقل یک یا دو مورد زایمان طبیعی داشتهاند.
کاهش هورمون استروژون و تکرار فشار به رحم نیز میتواند عضلات کف لگن را ضعیف کند و باعث افتادگی رحم شود. مقدار حرکت و جابهجایی رحم گاهی خفیف و تا درون واژن است و گاهی رحم کاملا از واژن خارج میشود. پرولاپس رحم ممکن است با پرولاپس مثانه (افتادگی مثانه) یا سیستوسل (که در آن مثانه به دیواره ضعیف جلوی واژن فشار می آورد) یا پرولاپس رکتوم (افتادگی مقعد) یا رکتوسل (رکتوم به دیواره ضعیف پشتی واژن فشار وارد می کند) همراه باشد.
از دیگر عواملی که میتواند باعث بروز این بیماری شود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- چاقی که باعث فشار خارجی بر عضلات و رباطها میشود میتواند افتادگی ایجاد کند
- زایمانهای طبیعی مکرر؛ مخصوصا زایمان کودک درشت یا زایمان سخت که در آن عضلات کف لگن و بافتهای نگهدارنده آسیب ببیند
- زایمان سخت با فورسپس یا وسایل دیگر
- سوء تغذیه و سوء جذب موادغذایی که باعث اختلال جذب مواد پروتئینی شود
- ژنتیک نیز عامل دیگری است که در این زمینه نقش موثری دارد؛ به گونهای که ممکن است برای فردی پس از چند زایمان طبیعی سخت و مشکل اتفاق خاصی پیش نیاید، ولی شخص دیگری با یکبار زایمان طبیعی دچار این مشکل شود.
- ضربه
- افزایش سن
- خشکی واژن
- بیماریهایی که باعث افزایش فشار داخل شکم میشوند مثل تومورها، سرفه مزمن و زور زدن زیاد به هنگام یبوست مزمن و شغل هایی که در آن زن مجبور باشد اجسام سنگین بلند کند.
علائم افتادگی رحم چیست؟
با توجه به شدت افتادگی رحم (خفیف یا شدید) علائم افتادگی رحم متفاوت است:
در افتادگی خفیف معمولا هیچ علامتی وجود ندارد. اما اگر شدید شد، علائم به صورت زیر ظهور میکنند:
- بیمار احساس پری در واژن میکند
- احساس توده جلو آمده درون واژن یا حتی بیرون آن
- احساس سنگینی یا درد خفیف در قسمت تحتانی پشت
- اشکال در دفع مدفوع و ادرار
- ناراحتی مبهم لگن
- درد حین روابط زناشویی
- وجود کمر درد که با بلند شدن شدت مییابد
- بیاختیاری ادرار و نشت ادرار هنگام خندیدن
- عطسه یا سرفه
- افزایش ترشحات واژن و خونریزیهای نامنظم واژینال
- افزایش حجم خونریزی قاعدگی
- احساسی مثل نشستن روی یک توپ کوچک یا چیزی که انگار از واژن خارج شده است
راه های پیشگیری از افتادگی رحم
- استفاده از رژیم غذایی مناسب و سالم
- ورزش کردن مخصوص در زمان بارداری و بعد از زایمان
- حفط کردن وزن مناسب
- پیشگیری کردن از یبوست
- زمانی که جنینی بسیار درشت باشد، با تشخیص پزشک، حتما از زایمان سزارین استفاده نمایید
عوارض افتادگی رحم
- فرد، در دفع مدفوع و ادرار دچار مشکل می شود
- درد در هنگام نزدیکی و روابط زناشویی
- بی اختیاری ادرار در هنگام خندیدن، عطسه و سرفه کردن
- احساس ناراحتی در ناحیه لگن
- ایجاد زخم در گردن رحم
- زمانی که رحم از واژن بیرون می زند، به علت برقراری تماس با لباس، فرد ممکن است دچار عفونت های رحمی شود و در این حالت ممکن است به اعضای لگن آسیب وارد شود
- انسداد مجرای ادرار و نارسایی کلیه
- ممکن است افتادگی در سایر اندام های دیگر نیز رخ دهد، مانند مثانه و رکتوم و این امر باعث می شود که احتمال عفونت در فرد افزایش پیدا کند و نیز مشکلاتی در هنگام ادرار کردن برایش به وجود آید.
کاندیدای جراحی افتادگی رحم
- افرادی که در رابطه جنسی و هنگام نزدیکی به دلیل گشاد بودن دهانه رحم و واژن دچار مشکلاتی می شوند
- افرادی که دچار درد بسیار شدیدی، به علت افتادگی رحم و پروپلاس می شوند
- افرادی که دارای مشکلات روده و مثانه و بی اختیاری ادرار می باشند
درمان افتادگی رحم
- افتادگی رحم خفیف می تواند با تمرینات کگل( Kegel)، مدیریت وزن و اجتناب از بلند کردن سنگینی درمان شود.
- نظارت بر بدتر شدن افتادگی رحم ضروری است. در بعضی موارد، درمان جایگزین استروژن ممکن است توصیه شود.
- چگونگی انجام Kegel برای درمان موفقیت آمیز حیاتی است. این تمرین ها می تواند در هر زمانی انجام شود و برای تقویت عضلات کف لگن سودمند باشد.
- پزشک یا فیزیوتراپیست می تواند به شما در مورد چگونگی انجام Kegel در مطب کمک کند. در آن زمان می توانید روش مناسب را ارزیابی کنید.
- در بعضی موارد، یک تکنیک به نام بیوفیدبک ممکن است ضروری باشد. در طی درمان های بیوفیدبک، دستگاه انقباض عضلانی مناسب، قدرت کف لگن و زمان Kegels را کنترل می کند؛ این باعث تقویت تکنیک مناسب تمرینات می شود.
برای انجام کگل مناسب شما به موارد زیر نیاز دارید:
- عضلات کف لگن را سفت کنید، مشابه زمانی که از ادرار جلوگیری می کنید و 5 ثانیه نگه دارید.
- 5 ثانویه استراحت کنید و این کار را در 3 مجموعه 10 تایی در روز تکرار کنید.
- هدف نهایی نگه داشتن انقباض برای 10 ثانیه در هر بار تمرین می باشد.
موارد شدیدتری از افتادگی رحم ممکن است نیاز به درمان داشته باشد، از جمله:
شیاف واژینال: شیاف واژینال یک دستگاه واژنی است که از رحم پشتیبانی می کند و آن را در موقعیت نگه می دارد. در مورد مراقبت، حذف و جایگذاری شیاف آموزش خواهید دید. گاهی اوقات، در موارد افتادگی شدید، شیاف می تواند باعث تحریک، زخم و مشکلات جنسی شود. اگر این درمان برای شما مناسب است، با پزشک خود صحبت کنید.
جراحی: جراحی ترمیم افتادگی رحم می تواند از طریق واژن یا شکم انجام شود و شامل پیوند پوست، بافت اهداکننده یا سایر مواد برای تعلیق رحم می باشد. گاهی اوقات هیسترکتومی (حذف رحم) ممکن است توصیه شود.
چگونه از افتادگی رحم پیشگیری کنیم؟
افتادگی رحم ممکن است قابل پیشگیری باشد یا نباشد. برای کاهش خطر ابتلا به افتادگی رحم، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- انجام منظم تمرینات Kegel
- پیشگیری و درمان یبوست
- اجتناب از بار سنگین
- هر زمان که بلند کردن ضروری است، از مکانیک درست بدن استفاده کنید
- مدیریت سرفه مزمن
- حفظ وزن سالم از طریق رژیم غذایی و ورزش
- درمان جایگزین استروژن در طول یائسگی را در نظر بگیرید.
در صورت داشتن سؤال یا ارزیابی و درمان نشانه های افتادگی رحم، با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند توصیه هایی در مورد انتخاب درمان بهتر ارائه کنند.
تحولات اخیر در خصوص افتادگی رحم
- FDA نیازهای لازم را برای جراحی ترمیم واژینال افتادگی اندام های لگن بهبود می دهد.
- اداره غذا و داروی آمریکا(FDA) دو دستورالعمل نهایی برای تولیدکنندگان و عموم برای تقویت الزامات داده شده برای مش جراحی برای ترمیم افتادگی لگن از طریق واژن ارائه داده است.
- BMI بالا پس از بارداری خطر ابتلا به افتادگی لگن را افزایش می دهد.
- طبق مطالعه جدیدی که توسط محققان دانشکده ییل انجام شده است حفظ شاخص توده بدنی طبیعی برای سلامت قلب و عروق و کنترل قند خون بسیار مهم است، اما حفظ آن بعد از بارداری نیز می تواند کلیدی برای جلوگیری از افتادگی اندام های لگن باشد.
دیدگاه ها