اطلاعات دارویی کامل در رابطه با وین بلاستین
موارد مصرف و عوارض داروی وین بلاستین
وین بلاستین (Vinblastine) در درمان کارسینوم پستان، تومر های تروفوبلاستیک، کارسینوم بیضه، ریه، مثانه و کلیه، نوروبلاستوم، لنفوم های هوچکینی و غیر هوچکینی، سارکوم کاپوسی، بیماری Letterer-siwe میکوزفونگوئید و درمان لوسمی میلوستیک مزمن و تومور های تخمدان به کار می رود.
مکانیسم اثر وین بلاستین
اثر ضد نئوپلاسم: وین بلاستین از طریق متوقف ساختن چرخه تقسیم سلولی در مرحله متافاز عمل می کند و موجب انسداد میتوز می شود. هم چنین، این دارو ساخت RNA وابسته به DNA را مهار کرده و با متابولیسم اسیدآمینه تداخل و ساخت پورین را مهار می کند.
فارماکوکینتیک وین بلاستین
- جذب: جذب وین بلاستین از دستگاه گوارش قابل پیش بینی نیست و به همین دلیل ، این دارو از راه تزریق وریدی مصرف می شود.
- پخش: به طور گسترده در بافت های بدن انتشار می یابد. از سد خونی- مغزی عبور می کند، ولی در مایع مغزی- نخاعی (CSF) به غلظت قابل ملاحظه ای نمی رسد.
- متابولیسم: به طور نسبی در کبد به یک متابولیت فعال متابولیزه می شود.
- دفع: عمدتاً به صورت تغییر نیافته از راه صفرا دفع می شود. مقدار کمتری از دارو از طریق ادرار دفع می گردد. دفع این دارو از پلاسما در سه مرحله انجام می شود.
موارد و مقدار مصرف وین بلاستین
توجه: موارد و مقدار مصرف این دارو ممکن است تغییر یابد. جهت کسب اطلاعات جدید به منابع پزشکی مراجعه شود.
سرطان پستان یا بیضه، لنفوم هوچکینی و غیر هوچکینی، کوریوکارسینوم، لنفوسارکوم، نوروبلاستوم، سرطان ریه، میکوز فونگوئید، هیستیوسیتوز، سارکوم کاپوسی.
بزرگسالان: مقدار mg/kg 0.1 یا mg/m2 3.7 هر هفته یا هر دو هفته تزریق وریدی میشود. در فواصل یک هفته میتوان تا به دست آمدن پاسخ بالینی مناسب، مقدار mcg/kg 50 یا mg/m2 1.8-1.9 به مقدار مصرف اضافه کرده حداکثر مقدار مصرف در هفته mg/kg 0.5 یا mg/m2 18.5 است. اگر تعداد گلبولهای سفید کمتر از mm3 /4000 باشد، نباید مصرف دارو تکرار شود.
کودکان: هر هفته، مقدار mg/m2 2.5 به صورت مقدار مصرف واحد تزریق وریدی میشود. هر هفته مقدار mg/m2 1.25 به مصرف دارو می توان اضافه نمود. حداکثر مقدار مصرف mg/m2 12.5 در هفته است.
مصرف وین بلاستین در دوران بارداری و شیردهی
رده بندی بارداری : گروه D
وین کریستین میتواند به جنین آسیب برساند و یا باعث نقائصی در هنگام تولد نوزاد شود. اگر شما از این دارو استفاده می کنید حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید.
ترشح این دارو در شیر مشخص نیست. با این وجود، به دلیل خطر بروز عوارض جانبی وخیم، موتاژنیک و کارسینوژنیک بودن این دارو در شیرخواران، شیردهی در حین مصرف این دارو توصیه نمیشود.
اثر وین بلاستین بر آزمایشهای تشخیصی
وین بلاستین ممکن است غلظت اسید اوریک خون و ادرار را افزایش دهد. باعث کاهش WBC و پلاکت می شود.
موارد منع مصرف وین بلاستین
۱- بیماران دچار لکوپنی
۲- بیماران دچار عفونت باکتریایی (این عفونتها قبل از شروع درمان با وین بلاستین سولفات باید با آنتی بیوتیکها تحت کنترل درآیند)
۳- بیمارانی که مشخص شده به دارو حساسیت دارند .
۴- زنان باردار یا زنانی که ممکن است باردار شوند و مادران شیرده
۵- نوزادان تازه متولد شده و نوزادان نارس (زیرا دارو حاوی بنزین الکل است) .
احتیاط ها در رابطه با وین بلاستین
در موقع مصرف در موارد زیر باید احتیاط نمود .
۱- بیمارانی با نابسامانی کبد (هنگامی که متابولیسم و دفع به تأخیر می افتد، در نهایت واکنشهای غیر نرمال رخ می دهد )
۲- بیمارانی با نابسامانی کلیه
۳- بیمارانی با ضعف مغز استخوان (سرکوب مغز استخوان ممکن است رخ دهد )
۴- بیمارانی با عفونت های پیچیده ( از آنجا که سرکوب مغز استخوان ممکن است رخ دهد عفونت بدتر می شود)
۵- بیمارانی که سابقه بیماری عصبی یا عضلانی دارند ( در نهایت ممکن است نروپاتی اتفاق بیفتد)
۶- بیمارانی با آبله مرغان (بیماری سیستمیک جنینی ممکن است رخ دهد)
۷- افراد مسن
۸- بیمارانی با انتشار سلولهای بدخیم مغز استخوان (بیماری که شمارش سلولهای خونی و پلاکت او بعد از دوزهای معمول وین بلاستین سولفات افت شیبداری پیدا کرده باید از درمان مداوم اجتناب نمایند)
۹- بیماران با نارسایی ایسکمی قلبی (ایسکمی میوکارد ممکن است شدید شود)
۱۰- بیمارانی که همزمان با وین بلاستین سولفات، پرتو درمانی می شوند (در مورد بیمارانی که ناحیه درمان اطراف کبد است مراقب باشید در این مورد تجویز وین بلاستین سولفات تا اتمام پرتو درمانی متوقف می شود .
۱۱- کودکان ( در مورد وقوع واکنشهای غیر نرمال مراقب باشید)
عوارض جانبی وین بلاستین
۱- خونی: لکوپنی، ترمبوسیتوپنی ، در برخی موارد خونریزی ممکن است اتفاق بیفتد.
۲- عصبی: در بعضی موارد احساس گزگز، التهاب اعصاب محیطی ، از دست دادن رفلکس عمیق تاندون، از دست دادن نیروی راه رفتن، تشنج ، درد مفاصل، درد عضله، سردرد، سرگیجه، افسردگی، کم خوابی، و بندرت گیجی ، کما ، تشویش ممکن است رخ دهد.
۳- سیستم گوارشی: تهوع ، استفراغ و در مواردی بی اشتهایی ، تشنگی، التهاب مخاط دهان ، عفونت لب ، درد شکم ، خونریزی رکتال ، انسداد روده، یبوست ، احساس طعم بد ، عدم هضم غذا ممکن است اتفاق بیفتد.
۴- حساسیت مفرط: سندرم آنافلاکسی مانند (کهیر، سختی در تنفس، انژیوادم ممکن است رخ دهد) اگر چنین حالتی رخ داد تجویز دارو باید قطع شده و یا درمان مناسب شروع شود .
۵- سیستم قلبی عروقی : آنفارکتوس میوکارد ، آنژین صدری ، بیماری ایسکمی قلب گزارش شده است .
۶- سیستم شنوایی: ناشنوایی موقتی یا دائمی ممکن است اتفاق بیفتد .
۷- سیستم تنفسی : کوتاه شدن حاد تنفس و اسپاسم شدید برونشها متعاقب تجویز دارو گزارش شده است . این عوارض بیشتر وقتی ایجاد می شوند که این دارو همراه میتومایسین- سی مصرف شود. پنومونیت با داروی مشابه معینی Vindesine sulfate ممکن است رخ دهد. اگر واکنشهای غیر متعارف رخ داد تجویز باید قطع شده درمان مناسب انجام شود .
۸- سیستم غدد درون ریز : سندرم ترشح نامناسب هورمن ADH به همراه کاهش سدیم خون، کاهش تونیسیته خون، ازیاد سدیم خون ، افزایش اسمولالیته ادرار و کما اتفاق می افتد. اگر این عوارض رخ داد تجویز دارو باید قطع شده درمانهای مناسب باید انجام گیرد .
۹- پوستی: در برخی موارد ریزش مو، تاول ، راش ممکن است ایجاد شود .
۱۰- غدد جنسی : آسپرمیا، نابسامانی گنادها (بیضه یا تخمدان) ممکن است رخ دهد.
۱۱- سیستم گردش خون : پرفشار خونی ، سندرم رینود ممکن است پدید آید و بعضی موارد تاکی کاردی ایجاد می شود .
۱۲- ناحیه تجویز: درد موضعی در ناحیه تزریق و نکروز ممکن است رخ دهد .
۱۳- سایر موارد : چپ چشمی، به هم خوردن تعادل، در بعضی موارد تب ، التهاب وریدها ، درد تومور گره لنفی ، درد استخوان و چانه ، حساسیت به نور ممکن است پدید آید .
احتیاط های عمومی در رابطه با وین بلاستین
۱- عوارض ناخواسته ای مانند سرکوب مغز استخوان ، بیماری اعصاب محیطی ممکن است ایجاد شود . بنابراین تستهای بالینی متعدد (آزمایشهای خون ، عملکرد کبد، عملکرد کلیه ) باید انجام شود و بیماران به طور کامل تحت نظر باشند . اگر علامتی ایجاد شد تجویز باید قطع یا کم شود. درمان طولانی مدت ممکن است ایجاد عوارض شدیدی نماید بنابراین در تجویز باید ملاحظه نمود.
۲- بروز تمایل به خونریزی و عفونت باید کاملاً مورد توجه باشد .
۳- در بیمارانی که شیمی درمانی ترکیبی که شامل ولباستین می شود دریافت می کنند نابسامانی های غدد جنسی گزارش شده است [ناهنجاری در اسپرم زایی (فقدان اسپرم ها در مایع منی و غیره)، قطع قاعدگی] بنابراین با توجه به اثرات روی غدد جنسی تجویز در کودکان و بیماران که قدرت زایش و تولید مثل دارند باید با ملاحظه صورت گیرد .
۴- اگر بعد از یک دوز وین بلاستین سولفات لکوپنی با تعداد گلبولهای سفید کمتر از ۳۰۰۰ در میلی متر مکعب رخ داد بیمار از نظر ابتلا به عفونت باید کاملاً مراقبت شود تا شمارش گلبولهای سفید به سطح قابل قبولی (بالای ۴۰۰۰ سلول در میلی متر مکعب ) باز گردد .
۵- دارو باید تحت نظارت مستقیم یک پزشک مجرب که در استفاده از داروهای شیمی درمانی تجربه دارد تجویز گردد .
تداخلات دارویی وین بلاستین
- مصرف همزمان با متوترکسات اثرات این دارو را از طریق افزایش برداشت سلولی آن افزایش میدهد. در نتیجه، مقدار کمتری از متوترکسات مورد نیاز است و خطر بروز مسمومیت ناشی از آن کاهش مییابد.
- ضد قارچهای آزولی و اریترومایسین ممکن است باعث افزایش خطر مسمومیت با این دارو شوند.
- مصرف همزمان با میتومایسین باعث ایجاد تنگی نفس حاد و برونکواسپاسم شدید میشود. با احتیاط استفاده نمایید.
- وینبلاستین باعث کاهش غلظت فنیتوئین میشود. دوز فنیتوئین را بر حسب نیاز افزایش دهید.
هشدارها در مورد وین بلاستین
علاوه بر ملاحظات مربوط به تمامی آلکالوئیدهای وینکا، رعایت موارد زیر نیز توصیه میشود:
1- برای تهیه محلول، 10 میلیلیتر محلول نرمال سالین تزریقی به ویال اضافه میکنند تا محلولی با غلظت mg/ml 1 حاصل شود.
2- دارو را میتوان از طریق لوله انفوزیون وریدی در حال جریان طی یک دقیقه تزریق کرد.
3- رقیق کردن دارو در حجم زیاد برای انفوزیون در وریدهای محیطی توصیه نمیشود. این روش خطر نشت دارو را افزایش میدهد. دارو را میتوان به صورت انفوزیون وریدی از طریق یک کاتتر ورید مرکزی تزریق کرد.
4- برای کاهش بروز تهوع، قبل از دارو یک داروی ضد استفراغ مصرف شود.
5- برای مشخص شدن اثر دارو بر گلبولهای سفید، قبل از مصرف نوبت بعدی آن، باید حداقل فاصله بین دفعات مصرف هفت روز باشد. ممکن است لکوپنی بروز کرده باشد.
6- کاهش مقدار مصرف ممکن است در بیماران مبتلا به بیماری کبدی ضروری باشد.
7- بعد از تزریق دارو، بروز واکنش حاد و مخاطرهآمیز اسپاسم نایژه در بیمار پیگیری شود. این واکنش بیشتر در بیمارانی بروز میکند که همزمان با این دارو میتومایسین نیز مصرف میکنند.
8- مصرف مایعات زیاد و تجویز آلوپورینول از نفروپاتی ناشی از اسید اوریک جلوگیری میکند.
9- در طول درمان، تعداد گلبولهای قرمز و سفید خون و پلاکتها شمارش شوند.
10- در صورت لزوم میتوان از ملینها استفاده کرد. داروهای ملین را میتوان به عنوان پیشگیری از یبوست مصرف کرد.
11- وینبلاستین نباید با وینکریستین یا داروی تحقیقی ویندسین اشتباه شود.
12- مسمومیت عصبی ناشی از این دارو کمتر از وینکریستین است.
نکات قابل توصیه در مورد وین بلاستین
1- مصرف زیاد مایعات موجب افزایش دفع ادرار و تسهیل در دفع اسید اوریک میشود.
2- پاسخ درمانی به دارو بلافاصله حاصل نمیشود. حدود 12 هفته وقت لازم است تا پاسخ به دارو مشخص شود.
3- از تماس با افراد مبتلا به عفونت خودداری کنید.
4- بعد از خاتمه درمان، رویش مو مجدداً شروع خواهد شد.
5- در صورت بروز نشانههای گلو درد و تب و کبودی یا خونریزی غیر عادی، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
مصرف در سالمندان: بیماران مبتلا به لاغری مفرط (Cachexia) یا زخم پوستی (که در بیماران سالخورده شایعتر است)، ممکن است نسبت به اثر کاهنده گلبول سفید این دارو حساس تر باشند.
مصرف بیش از حد وین بلاستین
عوارض ناخواسته بعد از مصرف وین بلاستین سولفات مربوط به دوز است. بنابراین متعاقب دوزهای بیشتر از مقادیر توصیه شده این عوارض با شدت بیشتری بروی می کنند هیچ ضد سم اختصاصی وجود ندارد .
درمان ها
۱- جلوگیری از عوارض ناشی از سندرم ترشح نامناسب ADH (محدود کردن میزان مایعاتی که بیمار دریافت می کند به اندازه برون ده ادراری بعلاوه از دست دادن های غیر محسوس و یا شاید تجویز یک مدر برای تأثیر گذاردن روی عملکرد لوپ هنله و لوله دیستال
۲- تجویز یک ضد تشنج (فنوباربیتال)
۳- استفاده از تنقیه یا مسهل برای جلوگیری از انسداد روده (در برخی موارد برداشتن فشار از لوله گوارشی لازم است)
۴- پایش سیستم قلبی عروقی
۵- شمارش روزانه سلولهای خونی که راهنمایی جهت تزریق خون و سنجش خطر عفونت باشد . اگر لازم بود یک تزریق خون انجام دهید . لوله هوایی بیمار را مراقبت کنید و تهویه و جریان مایعات را مواظبت نمایید . علائم حیاتی بیمار ، گازهای خون ، الکترولیتهای سرم را با دقت پایش کنید و آنها را در محدوده قابل قبول نگهدارید .
شرایط نگهداری وین بلاستین
در ظرف کاملاً در بسته و محل تاریک و دمای ۸-۲ درجه سانتی گراد (داخل یخچال) نگهداری گردد .
بیشتر بخوانید:
تاکسول (پاکلیتاکسل) داروی ضد سرطان را بیشتر بشناسید
تولید داروی ضد سرطان پوست از جلبک های جزیره قشم
معرفی داروی ضد سرطان وین کریستین
همه چیز در مورد داروی ضد سرطان دوکسوروبیسین
- برچسبها
- وین بلاستین
دیدگاه ها