شیاف دیازپام و موارد مصرف آن 

موارد مصرف شیاف دیازپام

شیاف دیازپام یکی از اشکال دارویی دیازپام است که مصارف متعددی دارد . دیازپام دارویی مسکن و خواب‌آور است که در رده درمانی بنزودیازپینهای طولانی اثر قرار می‌گیرد و متابولیتهای کبدی آن نیز فعال هستند.دیازپام برای تسکین اضطراب، اختلالات خواب و اختلالات هراس تجویز می‌شود. این دارو همچنین به‌عنوان ضد تشنج و شل‌ کننده ماهیچه اسکلتی ، درمان انقباض عضلانی و تشنج (تب و تشنج در کودکان یا حمله صرع) نیز استفاده می‌شود.

دیازپام بسته به شرایط متفاوت و در افراد متفاوت با مقادیر متفاوتی تجویز می‌شود. از دستورات پزشکتان به دقت پیروی کنید.شکل‌های مایع دیازپام را می‌توان با غذاهای مایع یا نیمه جامد مثل پوره مخلوط کرده نگذارید دیازپام مایع یخ بزند. اگر یک نوبت را فراموش کردید، به مجردی که آن را به یاد آوردید مصرفش کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دارو رسیده‌است، نوبت فراموش شده را رها کرده به برنامه دارویی منظمتان بازگردید. نام تجاری معروف دیازپام والیوم است.

مکانیسم اثر شیاف دیازپام

دیازپام مانند سایر بنزودیازپین‌ها آگونیست گیرنده‌های بنزودیازپینی بوده که با اثر بر روی گیرنده‌های گابا و در نهایت ورود یون کلر به نورونها اثرات خود را اعمال می‌کند.

مصرف شیاف دیازپام برای رفع تشنج کودکان

در اکثر موارد تشنج کودکان در عرض کمتر از دو دقیقه خاتمه می یابد، ولی در صورت تداوم تشنج می توان از شیاف دیازپام استفاده نمود . در این موارد شیاف دیازپام ۵ میلی گرم در کودکان با وزن کمتر از ۱۵ کیلوگرم و نوع ۱۰ میلی گرم در کودکان بالاتر از ۱۵ کیلوگرم مؤثر واقع می شود . هر کودک در اولین حمله تشنج با تب بایستی در بیمارستان بستری و بررسی گردد ، ولی در مورد کودکانیکه سابقه تشنج در هنگام تب دارند ، در صورت قطع سریع تشنج ، مراجعه به پزشک برای جستجوی علت تب و درمان آن کافی است .

تشنج ناشی از تب ، خوش خیم بوده و عارضه ای بر جای نمی گذارد ، مگر در مواردی که طول بکشد ، تکرار شود یا کودک معاینه عصبی غیر طبیعی داشته باشد، که نیاز به استفاده از داروهای ضد تشنج مثل فنوباربیتال یا سدیم والپورات به مدت ۱-۳ سال دارد . در سایر موارد استفاده از تب بر ، دیازپام خوراکی و تن شویه در هنگام بروز تب در نزد کودک کافی می باشد . بنابراین تشنج ناشی از تب می تواند علامتی از یک بیماری جدی باشد که در صورت پیدا کردن علت تب و درمان ان ، پیش آگهی خوب خواهد بود .

در رابطه با تشنج بهترین کار پیشگیری از تکرار آن است که با شیاف دیازپام انجام می‌شود. کودک مبتلا باید به بیمارستان رسانده شده وحدود سه روز بستری شود که در این شرایط، هدف کنترل تشنج احتمالی بعدی و بررسی سایر موارد تشنج از جمله مننژیت است.

تب و تشنج در کودکان

تب و تشنج معمولا این گونه حادث می‌شود که ابتدا حرکات تشنجی که معمولا حدود نیم دقیقه طول می‌کشد و علائم آن شامل کاهش هوشیاری، سفتی بدن و اندام، قطع تنفس برای حدود ۳۰ ثانیه است که بعد از این زمان وقتی تنفس مجددا شروع می‌شود، ممکن است بسیار سطحی باشد و دفع ناخودآگاه ادرار یا مدفوع را به همراه داشته باشد.

تشنج بدین گونه است که کودک بیهوش می ‌شود و علائم پرش اندام‌ها یا صورت و برگشت چشم‌ها (سیاهی چشم) به بالا دیده می‌شوند و سپس کودک به هوش می‌آید و ممکن است برای یک تا دو ساعت به خواب رود و هنگام بیدارشدن ممکن است گیج، خواب‌آلود و تحریک‌پذیر باشد. تشنج کودکان به شکل زیر است:

1- سن بروز بین شش ماه تا شش سال است

2- نسبتا کم خطر است

3- معمولا ابتدا تب رخ می‌دهد و در مواردی که تب ناگهان افزایش یابد، احتمال وقوع آن بیشتر است

4- معمولاً کوتاه‌ مدت است (کمتر از ده دقیقه)

5- زمینه ارثی دارد6- عموما نیاز به خدمات تشخیصی و درمانی مفصل وجود ندارد

7- در تب و تشنج‌های ساده، عموماً از داروهای ضد تشنج برای طولانی مدت و مستمر استفاده نمی‌شود.

نکات مهم در تشنج‌های بعد از شش سالگی

1- ممکن است بدون تب نیز رخ دهد

2- معمولا پزشکان استفاده از نوار مغز (E.E.G) و تصویربرداری از دستگاه عصبی را توصیه می‌کنند.

3- برای کنترل حملات تشنج، نیاز به مصرف داروست. 4- در صورت عدم تجویز داروی مناسب و یا سهل‌انگاری در مصرف دارو، احتمال تکرار وجود دارد.

در کودکانی که به علت شرایط خاص نیاز به مصرف مداوم داروهای ضد تشنج دارند، توجه به نکات زیر مهم است: هرگز دارو را بدون صلاحدید پزشک معالج قطع نکنید. اگر به علت بیماری‌های دیگر نیاز به مصرف داروی جدید وجود دارد، در مصرف آنها احتیاط کرده و در مورد تداخل اثر داروها با پزشک مشورت کنید. مصرف داروهای ضد تشنج عموما باید دقیق و با مقدار تعیین شده باشد. جعبه آنها را از دسترس کودکان دور نگه دارید.

اقداماتی که باید در صورت تب و تشنج صورت بگیرد

1- آرامش خود را حفظ کنید.

2- اگر چیزی در دهان کودک هست، آن را خارج کرده، با انتقال کودک به فضای باز و باز نگهداشتن دهان، به تنفس وی کمک کنید.

3- در صورت تب بالا، به کمک تن شویه با آب ولرم و گذاشتن شیاف استامینوفن، تب او را پایین بیاورید.

4- از شیاف دیازپام، در صورتی که در دسترس باشد و در غیر این صورت از قرص یا شربت دیازپام متناسب با وزن کودک استفاده کنید.

5- پس از اتمام حمله، معمولاً کودک به خواب می‌رود و صلاح است در این شرایط، کودک به یک مرکز درمانی برده شود تا اقدامات شخصی و درمانی لازم به عمل آید.

چگونه باید از تکرر تشنج در بیماری‌های تب‌دار در آینده پیشگیری کرد؟

1- کوشش و دقت در پایین نگه داشتن تب

2- استفاده از دیازپام خوراکی و یا شیاف آن با نظر پزشک معالج در چهل و هشت ساعت اول بیماری.

نکات مهم در هنگام مصرف شیاف دیازپام

• طبق دستور پزشک، شیاف دیازپام استعمال گردد. بیشتر از ۵ بار در ماه یا یکبار در هر ۵روز مصرف نگردد.
• در ابتدای مصرف از رانندگی و سایر فعالیتهایی که به تمرکز و هوشیاری کامل نیاز دارند خودداری کنید.
• در کودکان و سالمندان با احتیاط مصرف گردد.
• تغییر مقدار مصرفی این دارو در هر نوبت و قطع آن توسط پزشک انجام گیرد.
• این دارو با مصرف الکل تداخل دارویی دارد.
• مصرف طولانی مدت این دارو وابستگی ایجاد می کند. وابستگی به الکل و سایر داروها ممکن است باعث تشدید علائم گردد.

هشدار مصرف دیازپام

• در صورت بارداری، شیردهی، دیابت، نقص کلیوی یا کبدی قبل از مصرف دارو به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
• اگر هم زمان داروهای دیگری مصرف می کنید برای جلوگیری از تداخلات احتمالی به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
• پزشک از عوارض احتمالی داروی شما آگاه است بنابراین دوره درمان دارو را مطابق تجویز پزشک تکمیل و از قطع خودسرانه دارو پرهیز کنید.

موارد احتیاط در هنگام مصرف دیازپام

در صورت وجود هریک از موارد زیر پیش از مصرف دیازپام، پزشکتان را مطلع سازید:حساسیت به دیازپام، بنزودیازپین‌های دیگر، یا هرگونه ماده غذایی، رنگ‌های خوراکی، یا نگه‌ دارنده‌ها. بارداری یا شیردهی. مصرف داروهای دیگر، به ویژه الکل، آرامبخش‌ها، داروهای ضدافسردگی، یا داروهای ضدتشنج. سابقه اعتیاد به الکل یا مواد مخدر، گلوکوم (افزایش فشار داخل چشم‌)، میاستنی‌گراویس، بیماری انسدادی ریوی مزمن شدید، یا آمفیزم یا ابتلا به این موارد.

هنگام مصرف دیازپام موارد زیر توصیه می‌شود

به پزشکتان به‌طور منظم مراجعه کنید تا بهبود شما را زیر نظر داشته باشد. تا مشخص شدن پاسخ بدنتان به دارو در رانندگی و کار با وسایل خطرناک احتیاط کنید. برخی افراد با مصرف این دارو دچار خواب‌آلودگی و افت سطح هوشیاری می‌شوند. در صورت شک به مصرف بیش از حد دارو، بلافاصله تقاضای کمک پزشکی کنید. اگر در هنگام مصرف دیازپام دچار افکار یا احساسات عجیب شدید با پزشکتان مشورت کنید.یک برگه شناسایی پزشکی به همراه داشته باشید که نشان دهد دیازپام مصرف می‌کنید. دیازپام را دور از دسترس کودکان، و دور از گرما، نور مستقیم و حرارت مرطوب نگه دارید (در این شرایط دیازپام فاسد می‌شود)هنگام مصرف دیازپام نباید داروهای آرامبخش دیگری مصرف کنید یا الکل بنوشید. دیازپام را به‌عنوان قرص خواب مصرف کنید، مگر اینکه برنامه شما اجازه دهد ۸-۷ ساعت خواب داشته باشید؛ در غیر این صورت ممکن است تا بی‌اثر شدن دارو خواب‌آلوده باشید و فراموشکار شوید.

اعتیاد آوری دیازپام

عوامل متعددی در شکل گیری اعتیاد به دیازپام و سایر قرص های آرام بخش دخیل هستند. افرادی که به طور دائمی از این داروها استفاده می کنند به تدریج به آن وابسته شده و برای دستیابی به همان میزان آرامش قبلی، مجبور به مصرف میزان بیشتری از آن هستند.با مصرف دوزهای بالاتر، فرد دچار تلورانس و مقاومت بدن شده و نه تنها به مصرف آرام بخش ها وابسته می شود، بلکه میزان مصرف خود را نیز دائما افزایش می دهد. عامل دیگری که باعث وابستگی افراد می شود، بعد روانی نیاز به مصرف است.برای مثال افرادی که برای درمان عصبانیت تحت تجویز قرص های آرامبخش قرار می گیرند، از نظر روحی نیز به آن وابسته شده و عادت می کند تا برای پیشگیری از بروز عصبانیت، همواره به قرص های آرام بخش پناه ببرند. این افراد به احساس آرامش و نشئگی ناشی از مصرف مواد وابسته شده و به سرعت باعث رشد و توسعه بیماری اعتیاد می شوند.معتادان به آرام بخش ها استفاده از این قرص ها را به عنوان یک راه حل موقت برای تسکین دردهای جسمی و روحی خود انتخاب کرده و خواه ناخواه مرز بین مصرف درمانی، و سوء استفاده از مواد را گم می کنند. همی امر سبب می شود که به راحتی در دام چرخه اعتیاد گرفتار شده و باعث گسترش هرچه بیشتر این وابستگی شوند.

بیشتر بخوانید:

آشنایی با موارد مصرف شیاف لاکتیک اسید واژیسان

همه چیز در مورد شیاف اندومترین

آشنایی با موارد مصرف شیاف آنتی هموروئید

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم