۳۶ پرسش و پاسخ رایج درباره بیماری دیابت

پرسش و پاسخ کاربران عزیز در مورد بیماری دیابت

1. سوال: آیا دیابت درمان قطعی دارد یا نه؟

جواب: خیر؛ هر دو نوع دیابت درمان قطعی ندارد و تاکنون روشی برای درمان دائمی آن یافت نشده است.

2. سوال: ۵۵ ساله هستم و دیابت نوع b دارم؛ متفورمین و گلی‌بن‌کلامید مصرف می‌کنم؛ قند ناشتای من همیشه بالای ۲۰۰ است لطفا یک رژیم غذایی به من معرفی کنید.

جواب: اصول رژیم غذایی در مورد دیابت ثابت است؛ کم کردن مواد نشاسته‌ای مثل برنج،  نان و سیب زمینی، تعادل در مصرف پروتئین، استفاده از سبزیجات خام، پخته یا سالاد در وعده‌های غذایی و خوردن سه میوه در روز

3. سوال: من از سال ۱۳۹۰ فهمیدم قند دارم،  صبح و شب مبتفورمین می‌خورم، اما قندم  پایین‌تر نمی‌رود چه کنم؟

جواب: باید دارو را عوض کنید یا میزان متفورمین را طبق نظر پزشک متخصص افزایش دهید.

4. سوال: اصولا علائم ظاهری دیابت چیست؟

جواب: در بسیاری از موارد این بیماری بدون علامت است؛ دیابت بیشتر عوارض دارد تا علائم و معمولا بیماران دیابتی به خاطر سوزش یا گزگز پا متوجه بیماری خود می‌شوند.

5. سوال: اصولا چه افرادی استعداد بیشتری نسبت به دیابت دارند؟

جواب: افرادی که در فامیل سابقه این بیماری را دارند، کسانی که چاق هستند، زندگی بدون حرکت، چربی خون بالا یا سابقه بیماری قلبی  خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد.

6. سوال: آیا سابقه فامیلی در ابتلا به دیابت مهم است؟

جواب: بله وجود سابقه فامیلی در ابتلا به دیابت موثر است.

7.سوال: عوارض انسولین چیست؟

جواب: انسولین یک دارو است که اگر به مقدار معینی استفاده شود عوارضی ندارد؛ معمولا انسولین هنگامی با عوارضی همراه است که نامناسب، نا به جا و برخلاف نظر پزشک مصرف شود؛ همچنین اگر بیمار غذای مناسب نخورد و تنها به انسولین اکتفا کند حتما با کاهش و افت قند خون مواجه می‌شودالبته گاهی انسولین چاق کننده  است. 

8. سوال: پدرم دیابت دارد؛ کف پایش حالت بی حسی دارد و خیلی هم درد می‌کند؛ مخصوصا موقع حرکت انگار روی سنگ راه می‌رود و خیلی اذیت می‌شود؛ قندشان بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ است و ۵۵ سال دارند.

جواب: یکی از مشکلات دیابت نوروپاتی بوده که نوعی اختلال عصبی بسیار شایع است؛ دارو‌های مختلفی برای درمان آن تجویز می‌شود که بر حسب شرایط افراد متفاوت است.

9. سوال: من پنجاه ودو سال دارم و در حدود ده سال تریاک مصرف می‌کردم و در حدود شش سال است که شربت متادون مصرف می‌کنم؛ یک ماه است که فهمیده‌ام که ناشتا قند خونم ۱۳۰ است؛ ضمنا مادر من هم قند داشت؛ باید چه‌کارکنم که بفهمم دیابتم کنترل شده است؛ آیا شربت متادون هم عامل قند می‌شود یا خیر؟

جواب: در دیابت، قند خون ناشتا بالای ۱۲۶ است، پس شما هم دیابت دارید؛ به طور معمول شربت متادون عامل دیابت نیست؛ علت اصلی بیماری شما همان زمینه خانوادگی است.

10. سوال: حدوداً چهارسالی است که متوجه شدم دیابت دارم. در حال حاضر روزی دوعدد قرص متفورمین ۵۰۰ استفاده می‌کنم؛ و متوسط قندخونم دریک ماه گذشته ناشتا ۱۳۳ و دو ساعت بعداز صبحانه بامصرف متفورمین ۱۴۶ است.

•  آیا اینکه هرصبح و هر شب راس ساعت مشخص ومعینی قرص را مصرف کنم در کنترل قند خونم موثر است یاخیر؟
• با توجه به قند خون ۱۳۳ و ۱۴۶ که عرض کردم؛ در چه مرحله‌ای از دیابت هستم؟
•  وآخر اینکه من تاکنون فقط پیش دکترعمومی می رفتم، اگه بخواهم نزد دکتر متخصص بروم چه متخصصی مناسب است؟

جواب: در جواب سوال اول شما باید گفت؛ مصرف قرص‌های دیابت مثل آنتی بیوتیک‌ها الزامی برای مصرف در زمان مشخص ندارد اما معمولا توصیه می کنیم بعد از وعده‌های غذایی قرص را مصرف کنند، شما بیماری خود را به خوبی کنترل کرده‌اید و همین روند را ادامه دهید، افزون بر این معمولا همه پزشکان می‌توانند در درمان دیابت کمک کنند، اما در درجه اول پزشکان فوق تخصص غدد، سپس متخصصین داخلی و در انتها پزشکان عمومی در درمان دیابت نقش دارند.

11. سوال: ۴۶ سال دارم؛ از ۷ سال قبل قرص گلی‌بن‌کلامید و متفورمین و ۲ سال هم رپاگلیناید استفاده می‌کنم و علی‌رغم رعایت غذایی، بیشتر اوقات قند ناشتای من بالای ۱۸۰ تا ۲۵۰ بوده است و با این‌که بیشتر وقت‌ها دو قرص متفورمین را با هم می‌خورم، ولی تاثیر محسوسی نداشته و وزنم هم همچنان بالا است؛ آیا مصرف طولانی این قرص‌ها عوارض دارد؟ آیا نیاز به مصرف انسولین دارم با وجود این‌که ۲ سال پیش یک سکته قلبی هم داشته ام.

جواب: بهتر است به متخصص غدد مراجعه کنید، معمولا با تغییر دارو یا دوز مصرفی شرایط بهتر می‌شود، اما گاهی نیاز به انسولین وجود دارد.

12. سوال: دیابت در چه مرحله‌ای حاد است و اگر کسی قند خونش ۹۰ باشد دیابتی است یا خیر؟

جواب: قند ناشتا بالای ۱۲۶ به معنای دیابت است، مفهوم حاد معمولا به اغمای دیابتی گفته می‌شود که معمولا در موارد ویژه‌ای رخ می‎‌دهد و در مورد تمام افراد صادق نیست.

13. سوال: چگونه می‌توان با گرسنگی که در افراد دیابتی بسیار بیشتر از افراد عادی است مقابله کرد.

جواب: با درمان صحیح می توان این مشکل را بر طرف کرد، معمولا با رعایت دستورات پزشکی، مصرف دارو و داشتن رژیم غذایی مناسب می‌توان گرسنگی‌ها در بیماران دیابتی را رفع کرد، رژیم غذایی مناسب برای این بیماران هم مملو از میوه و سبزیجات است.

14. سوال: ۴۳ سال دارم؛ سه سال پیش آزمایش قند دادم، قند خونم ۱۳۰ بود و با مصرف متفورمین توسط پزشک متخصص قند خون ناشتای من ۹۲ و درصورت مصرف نکردن بین ۱۰۵ تا ۱۱۰ است؛ آیا نیاز است قرص را ادامه دهم یا باید قرص ضعیفتری مصرف کنم لطفا راهنمایی بفرمائید‌

جواب: می‌توانید قرص را قطع کنید؛ به شرطی که بیماری خود را رها نکنید و همچنان رژیم غذایی خود را رعایت کنید، افزون بر این ورزش را هم باید جدی بگیرید.

15.سوال: ۵۶ ساله هستم و ۱۵ سال است که دیابت دارم؛ نمی‌دانم چه کاری باید انجام دهم تا قندخون ناشتای من ۱۰۰ باشد؛ همیشه بالای ۱۰۰ است؛ شام نمی‌خورم؛ فقط میوه می‌خورم؛ روزانه ۳ متفورمین ویک عدد قرص ملیجنت ۵mg بعداز ناهار می‌خورم؛ آخرین HA۱C  ۶/۷ بوده است؛ لطفا راهنمایی کنید HA۱C  زیر ۶ بیاید و چه‌کار کنم تا قند خون ناشتا ۱۰۰ باشد.

جواب: قند خون شما بسیار مناسب است؛ معمولا ما قند خون تا ۱۳۰ را هم مناسب می‌دانیم؛ HA۱C مناسب هم کمتر از ۷ است و لزومی ندارد حتما زیر ۶ باشد؛ نگران نباشید.

16. سوال: قند ناشتای من بین ۱۱۰ تا ۱۴۰ است، ولی دوساعت بعد از صبحانه حدود ۲۲۰ می‌شود؛ چرا؟

جواب: میزان قند خون بعد از غذا باید زیر ۱۸۰ باشد؛ به همین دلیل علت است که شما دیابت دارید.

17. سوال: آیا مصرف انسولین در دیابت بارداری برای جنین مضر است؟

جواب: خیر؛ انسولین دارو و درمان بیماری دیابت است، نه تنها ضروری است که اگر انسولین را قطع کنید به جنین آسیب وارد می‌شود.

18. سوال: آیا می‌توان داروی کمکی به جای انسولین مصرف کرد؟

جواب: بر حسب مورد و با توجه به شرایط از دارو‌های جایگزین مانند متفورمین استفاده می‌شود، اما این کار باید با تشخیص پزشک صورت گیرد.

19. سوال: میزان قند خون ناشتای اینجانب در صورت نخوردن غذا وتزریق انسولین به‌شدت افزایش می‌یابد آیا برای جلوگیری از این نوع افزایش قند خون روش خاصی وجود دارد؟

جواب: مورد شما غیر عادی است، زیرا با نخوردن غذا و تزریق انسولین باید شاهد افت قند خون باشیم؛ بهتر است مجددا قند خون خود را بررسی و به نزد متخصص مراجعه کنید.

20. سوال: ۵ سال است که دیابت نوع ۱ دارم؛ ۳۰ واحد لانتوس و هر وعده غذایی ۷ واحد نوورپید تزریق می‌کنم، ولی موفق نمی‌شوم قند خونم را تنظیم کنم با وجود اینکه از لحاظ غذایی رعایت می‌کنم بعضی مواقع خیلی قندم بالا می‌رود، در ضمن چند ماهی است دهانم آفت می‌زند آیا می‌تواند دیابت علت آن باشد؟

جواب: ابتدا باید گفت که درمان و کنترل دیابت نوع اول مشکل بوده و لازم است روزی ۴ تا ۷ بار قند خون خود را کنترل کنید، هر زمان که قند خون شما بالا بود دوز دارو را بیشتر کنید، گاهی نباید وعده‌های تزریق دارو با هم برابر باشد، یک زمان شما نیاز بیشتری به دارو دارید و زمان دیگر میزان داروی کمتری می‌خواهید، افزون بر این  آفت با دیابت ارتباطی ندارد.

21. سوال: من هفته ۲۹ بارداری رو پشت سر می‌گذارم و در آزمایش قند خونی که داده‌ام ٧٥ گرم کلوگز خوردم که ناشتا ٩٢ و یک‌ساعته ١٤٨ و دو ساعته ١٧٨ بود به نظر شما من دیابت دارم؟ اگر جواب مثبت است برای من چه راه‌کاری را پیشنهاد می‌کنید آیا نیاز به تکرار مجدد آزمایش است؟
 

جواب: بله؛ ضمنا می‌توانید مجددا قند خون خود را کنترل کنید، توصیه می‌شود رژیم غذایی مناسب بیماران دیابتی را رعایت کنید، ضمن اینکه با نظر پزشک زنان حتما هر روز زمانی را به پیاده روی اختصاص دهید.

22. سوال: پدرمن تاحدود ۴۰ روز قبل فقط قرص گلی‌بن‌کلامید استفاده می‌کرد، اما به دلیل این‌که دیگر اثر نمی‌کرد بستری شد و پزشک انسولین تجویزکرد، ازموقع تزریق بسیارپاهایش ورم کرده است، پدرم ۸۰ سال دارد و قبلا قندش بسیاربالابود.

جواب: ممکن است ورم پا‌ها به علت مشکلات کلیوی باشد، اما اگر کلیه و قلب سالم باشد، به ندرت در برخی افراد پا‌ها ورم می‌کند که با تجویز دارو‌های ادرارآور این مشکل حل می‌شود، برگشت به دارو‌های قبل هم باید بر اساس صلاحدید پزشک صورت بگیرد.

23. سوال: آیا ناتوانی ناشی ازدیابت درمان می‌شود.

جواب: ناتوانی ناشی ازدیابت به سختی درمان می‌شود و معمولا  درمان صددرصدی ممکن نیست.

24. سوال: هم بنده و هم همسرم مشکل قند داریم، زمستان‌ها در آپارتمان امکان ورزش نیست و بیرون هم هوا همیشه آلوده است و عملا نمی‌شود ورزش کرد، پاهایمان هم همیشه بی حس است، لطفا راهنمایی کنید.

جواب: به خاطر داشته باشید که همیشه می‌توانید ورزش کنید، ورزش‌ها لزوما هوازی نیستند، ورزش‌های غیر هوازی را دنبال کنید و برای این کار نوار‌های کششی را از داروخانه‌ها تهیه یا از وزنه‌های کوچک استفاده کنید.

25. سوال: قند خون ناشتا برابر ۱۰۸، ولی قند خون ۲ ساعته من ۱۸۰ است چه رژیمی بگیرم که قند پایین بیاید، می‌خواهم از قرص استفاده نکنم.

جواب: با کم کردن کالری نشاسته‌ای و مصرف میوه و سبزیجات می‌توانید به هدف خود برسید؛ دقت کنید که باید ۷ درصد وزن فعلی خود را هم کاهش دهید.

26. سوال: ۳۰ ساله هستم، قند خون ناشتای من ۱۳۶ هست، آیا دارو نیاز هست مصرف کنم یا با رژیم خوب می‌شود؟ کبد چرب هم دارم 

جواب: رژیم غذایی را جدی بگیرید و ورزش را حتما دنبال کنید، اگر قند خون شما زیر ۱۲۶ نیست و همواره بالاتر از  ۱۳۰ بود طبق نظر پزشک از متفورمین می‌توانید استفاده کنید.

27. سوال: بنده ۳۸ ساله هستم از حدود ۲۴ سالگی متوجه شدم دچار بیماری قند نوع دو هستم از آن زمان تا کنون قرص گلی‌بن‌کلامید و متفورمین مصرف می‌کنم حدود چند ماهی است که قرص‌ها آن طور که باید مقدار قند خون را کنترل نمی‌کنند می‌خواستم بدانم قرص‌های جایگرینی وجود دارند یا نه؟ بطور کلی با پیوند لوزالمعده می‌توان از شر این بیماری خلاص شد یا نه؟

جواب: معمولا با جواب ندادن این قرص، انسولین تجویز می‌شود، اما بر حسب مورد و شرایط متفاوت است باید نزد پزشک بروید همچنین پیوند لوزالمعده، پیوند گران قیمتی است و برای همه افراد هم مناسب نیست.

28. سوال: ۴۷ ساله هستم و دیابت دارم روزی ۶۰ واحد نوراپید و ۳۰ واحد لانتوس می‌زنم و دیابتم کنترل شده و روی ۱۰۰-۱۱۰ است، اما مشکلی که دارم با وجود خوردن روزی ۳ قرص متفورمین بازهم چاق می‌شوم و این مشکل از زمان شروع انسولین است، غذا هم معتدل و روزی یک کفگیر برنج بیشتر نمی خورم مدتی هم آمپول ویکتوزا زدم وزن کم کردم، ولی بخاطر عوارض تیروئید گفتند مصرف نکنم لطفا بفرمایید چه کار کنم

جواب: یکی از عوارض انسولین، چاق کنندگی آن است که مخصوصا در دوز‌های بالا خود را نشان می‌دهد؛ راهکار این است که فعالیت بدنی خود را بیشتر کنید و از جایگزین انسولین استفاده کنید، با کاهش دوز انسولین کمتر چاق می‌شوید.

29. سوال: اینجانب ۵۰ ساله هستم ودرتیرماه سال جاری بیماریم را دیابت نوع ۲ تشخیص دادند وازتیرماه تاکنون روزی سه عددقرص مصرف می‌کنم، علی‌رغم مصرف دارو بعد ازپیاده روی و موقع خواب انگشتان پاهایم دردشدیدی دارند، اما درطول روز نیز درد خفیفی دارم پزشک درد را ناشی از عصب تشخیص داده راهنمایی فرمایید.

جواب:  شما  مشکل نوروپاتی دیابتی دارید که برای درمان آن دارو‌های مختلفی وجود دارد که بر حسب شرایط بیمار تجویز می‌شود؛ بهتر است به فوق تخصص غدد مراجعه کنید.

30. سوال: ۶۵ ساله هستم، ۵ ساله دیابت نوع ۲ دارم، روزانه ۲ عدد قرص نیوبت ۱ مصرف می‌کنم قند ناشتای من بین ۱۰۵ تا ۱۴۰ است، بفرمایید  دیابتم کنترل شده است یا نه؟

جواب: بله قند خون شما مناسب است؛ حتی می‌توانید روزی یک قرص هم مصرف کنید، اما همیشه قند خون خود را کنترل کنید تا زیر ۱۲۶ باشد.

31. سوال: من سه ماه از قرص متفورمین روزی یک عدد برای کاهش قند خون استفاده کردم، ولی با کاهش وزن روبرو شدم آیا جایگزینی برای این قرص هست که عوارض لاغری نداشته باشد، ۴۸ ساله هستم و قند خون ناشتا بدون قرص ۱۱۴ تا ۱۳۰ است. 

جواب: اگر بدون قرص قند خون شما زیر 126 است نیازی به قرص ندارید، می توانید قرص را قطع کنید و تنها رژیم غذایی مناسب را داشته باشید. 

32. سوال: حد نرمال دیابت چقدر است ضمنا میانگین قند قبل ازصبحانه و بعد از صبحانه چقدرباشد خوب است؟

جواب:  سه ملاک برای بیماری دیابت وجود دارد، قند خون ناشتا زیر ۱۲۶ باشد، قند خون بعد از غذا باید کمتر از ۱۸۰ و نتیجه آزمایش HA۱C هم کمتر از ۷ درصد باشد ، برای جوانان و کسانی که تازه به دیابت مبتلا شدند این میزان باید زیر ۵/۶ درصد باشد.

33. سوال: آیا مصرف قرص کنترل قند خون بر روی رفتار و خلق و خوی شخص تاثیر دارد؟

جواب: خیر ارتباطی ندارد.

34. سوال: دیابت نوع دو دارم، قند خون ناشتا ۱۵۷ و دوماه است گلومت ۱۰۰۰ مصرف می‌کنم آیا ادامه درمانم این قرص کفایت می‌کند یا باید دارو‌های دیگر مصرف کنم در ضمن مادرم دیابت وابسته به انسولین دارد.

جواب: مدت زمان ابتلا به دیابت در مورد شما مهم است، حتما لازم است آزمایش HA۱C را انجا دهید تا میزان آن بررسی شود، ممکن است این میزان دوز دارو کفایت کند.

35. سوال: از اوایل سال ۹۶ متوجه قندخون خود شدم که میزان آن ۳۰۰mg/dL بود، که پس از مراجعه به پزشک متخصص دارو‌هایی از قبیل: zipmet۵۰/۵۰۰ تجویز شد و با مصرف این دارو‌ها میزان قند خون به ۱۳۰ کاهش پیدا کرد وپس از آن دارو‌های Sitaformin تجویز شد که اکنون میزان قند خون ۹۸ است، آیا می‌توان  دارو‌ها را قطع کرد یا خیر؟ امکان خوب شدن کامل بنده وجود دارد؟‌

جواب: می‌توانید دوز دارو‌ها را کم کنید یا با رژیم غذایی مناسب و ورزش این بیماری را کنترل کنید، اما نمی‌توان گفت که این بیماری درمان شده یا روزی به طور کامل خوب می‌شود؛ همواره باید نکات پزشکی و تغذیه‌ای را رعایت کنید.

36. سوال: مبتلا به دیابت نوع یک هستم؛ علت لک‌های پوستی بر روی پا و ساق پا‌ها به رنگ قهوه ایی پر رنگ و کم رنگ، هر کدام به دراندازه یک دانه عدس و بزرگی یک دانه تخم کدو که در حال زیاد شدن است چیست؟

جواب: از عوارض پوستی دارویی است؛ در ابتدا خیلی اهمیت ندارد، اما اگر این لکه‌ها طول کشید حتما به پزشک خود مراجعه کنید.

همچنین بخوانید:

دیابت چیست؟راهکار های درمان دیابت کدامند؟

درمان دیابت نوع سرد و گرم با گیاهان دارویی در طب سنتی ایران

همه چیز در مورد انسولین (دیابتی ها بخوانید)

بهترین داروی دیابت چیست؟

ارتباط بین دیابت ، سیروز کبدی و مبتلایان به کبد چرب