موارد مصرف و عوارض قرص ضد بارداری اچ دی (Contraceptive HD)

معرفی قرص ضد بارداری اچ دی

طبقه بندی مارتیندل : هورمون های جنسی
طبقه بندی درمانی : هورمون ها و جایگزین های سنتزی > داروهای ضد بارداری

قرص ضد بارداری اچ دی (با نام‌های تجاری OVOCEPT - HD وContraceptive HD-IH) معمولاً به عنوان داروی خوراکی پیشگیری از بارداری استفاده می‌شود اما مصرف‌های دیگر نیز دارد. این فراورده دارای هر دو ترکیبات استروژنی و پروژستینی است.

• این دارو در زنان جوان زیر ۲۰ سال یا کسانی که می‌خواهند پیش از نخستین بارداری، مدتی طولانی دارو مصرف کنند توصیه نمی‌شود بلکه قرص ال دی بیشتر توصیه می‌شود .
• مصرف این دارو به مدت طولانی احتمال خطر بروز سرطان پستان را افزایش می‌دهد.
• امروزه مصرف نوع ال دی به دلیل داشتن هورمون کم‌تر دارای عوارض کمی است، متداول‌تر است. قرص HD به دلیل داشتن هورمون زیاد عوارض و مشکلات بیشتری دارد و غیر از موارد خاص تجویز نمی‌شود.

سایر موارد مصرف قرص ضد بارداری اچ دی

قرص ضد بارداری HD عمدتاً به منظور جلوگيري از بارداري به كار مي رود، ولي براي پيشگيري از بروز سرطان تخمدان يا آندومتر، كاهش كيست هاي تخمداني، بيماري خوش خيم فيبروكيستيك پستان، منظم ساختن دوره قاعدگي، كاهش فشارهاي روحي قبل از قاعدگي و كاهش تعداد دفعات قاعدگي دردناك نيز مفيد مي باشد.

مکانیسم اثر قرص ضد بارداری اچ دی

تركيبات استروژني(اتينيل استراديول) و پروژستيني(لوونورژسترل) موجود در اين فرآورده با مهار ترشحLH و FSH و حذف پيك LH در ميانه سيكل، سطوح استروئيدهاي آندروژن را كاهش داده و مانع رها شدن تخمك مي گردند. درضمن مانع لانه گزيني تخمك و انتقال تخمك بارور شده در لوله هاي رحمي مي گردند. در عين حال با تغيير ضخامت مخاط گردن رحم، عبور اسپرم را ناممكن مي سازند.

فارماکوکینتیک قرص ضد بارداری اچ دی

اين تركيب به‌خوبی از راه خوراكي جذب شده، تركيبات استروژني و پروژستيني موجود در آن عمدتاً در كبد متابوليزه و از طريق ادرار دفع مي گردند. نيمه عمر لوونورژستر حدود 16 ساعت و اتينيل استراديول 27-13 ساعت مي باشد.

دستور مصرف قرص HD برای پیشگیری از بارداری

• قرص‌های اچ دی روزی یک عدد در یک ساعت مشخص مصرف می شود که از روز اول دوره ماهانه آغاز شده و تا ۲۱ روز مصرف می‌شود. پس از یک هفته استراحت (وقفه)، دوباره بسته جدیدی از قرص‌ها مصرف می‌شود.
• قرص‌ها باید هر روز، در ساعت ثابتی مصرف شوند. در صورتی که یک نوبت قرص فراموش شود، باید به محض به‌خاطرآوردن مصرف شود، در غیر این صورت در نوبت بعدی ۲ قرص مصرف گردد. درصورتی که مصرف قرص‌ها در ۲ روز متوالی فراموش شود، باید در ۲ روز بعدی، هر روز ۲ قرص خورده شود و از روز سوم، طبق روال عادی مصرف شود. در صورتی که مصرف قرص‌ها بیش از ۳ روزمتوالی فراموش شود، باید تا انتهای دوره سیکل از سایر روش‌های جلوگیری از بارداری استفاده کرد
• در نخستین ماه مصرف قرص‌های ضد بارداری توصیه می‌شود از یک روش دیگر پیشگیری از بارداری نیز به همراه آن استفاده شود.
• در صورت مصرف همزمان داروهایی که متابولیسم این دارو را تسریع می‌کنند، مصرف این دارو نسبت به سایر قرص‌های خوراکی ضدبارداری ارجحیت دارد.
• مصرف دارو در هنگام شب و قبل از خواب، از عوارض گوارشی دارو می‌کاهد.
• در صورت انجام عمل جراحی در افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند، باید بیمار را از نظر تغییرات میزان انعقاد خون مراقبت و کنترل کرد.
• در صورت نیاز به تغییر این قرص‌ها به انواع دیگر قرص‌های ضدبارداری، مصرف قرص‌های جدید باید بلافاصله پس از مصرف آخرین قرص سری قبل، شروع شود.
• در صورت نیاز به جایگزینی این قرص‌ها با فرآورده‌هایی که تنها حاوی ‌پروژستین هستند، مصرف این دارو باید از اولین روز خون‌ریزی دوره عادت ماهانه شروع شود.

منع مصرف قرص ضد بارداری اچ دی

مصرف این دارو در حاملگی اکیداً ممنوع است و جزء داروهای گروه X است. ممکن است منجر به مرگ یا نقص عضو جنین شود.

اين دارو در صورت وجود يا سابقه بيماري هاي ترومبوآمبليك، بيماري هاي عروقي مغز، سكته قلبي، بيماري شريان كرونر، بالا بودن مادرزادي چربي هاي خون، سرطان پستان شناخته شده يا قابل پيش بيني، سرطان دستگاه تناسلي زنانه و يا ساير سرطان هاي وابسته به هورمون، خونريزي مهبلي تشخيص داده نشده يا غير عادي، تومورهاي كبدي و نارسايي عملكرد كبد نبايد مصرف شود.

عوارض جانبی قرص ضد بارداری اچ دی

افزایش احتمال سرطان سینه ,بروز ترومبوآمبوليسم وريدي، زيادي فشار خون، بروز لكه هاي قهوه اي يا بی‌رنگ در پوست بدن، ورم ، افزايش حساسيت پستان‌ها ، افزايش شيوع بيماري هاي صفراوي و تشكيل سنگ كيسه صفرا، تهوع، استفراغ، سردرد ملايم يا سردردهاي ميگرني شديد، افزايش وزن، خونريزي هاي نامنظم طي دوره قاعدگي، آكنه و پرمويي از عوارض جانبي اين دارو هستند.

تداخلات دارویی قرص ضد بارداری اچ دی

• برخی از ترکیبات ضد باکتری مثل ریفامپین و آنتی‌بیوتیک‌های وسیع الطیف مانند آمپی‌سیلین و تتراسیکلین‌ها، ترکیبات ضد صرع مانند کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی‌توئین وپیریمیدون، و ترکیبات ضد قارچ مانند گریزئوفولوین موجب افزایش متابولیسم قرص‌های خوراکی ضدبارداری می‌گردند ولی اثربخشی قرص HD چندان تغییرنمی‌یابد.
• قرص HD با اثر ضدانعقاد داروهای ضد انعقاد خون خوراکی مثل وارفارین، مقابله می‌کند. همچنین غلظت پلاسمایی سیکلوسپورین در تجویز همزمان با این دارو، افزایش می‌یابد.
• این دارو ممکن است نتایج آزمایشگاهی‌مربوط به تست تحمل گلوگز و ارزیابی هورمون‌های تیروئید، گلوکوکورتیکوئیدها و هورمون‌های‌جنسی را تغییر دهد.

هشدار مصرف قرص ضد بارداری اچ دی

• در مواردي مانند سردردهاي ميگرني، زيادي فشار خون، ديابت، سابقه يرقان انسدادي در دوران بارداري يا در هنگام مصرف قبلي اين داروها و بيماريهاي صفراوي و نيز خانمهاي جوان زير 20 سال و يا كساني كه مي خواهند به مدت طولاني قبل از نخستين بارداري از اين دارو استفاده كنند، مصرف اين دارو توصيه نمي شود.
• مصرف اين فرآورده به مدت طولاني در سنين زير 45 سال، احتمالاً خطر بروز سرطان پستان را افزايش مي دهد.
• با مصرف اين فرآورده، احتمال خطر بروز زيادي فشار خون وجود دارد.
• استفاده از اين دارو، ممكن است آزمون تحمل گلوكز را تغيير دهد.
• در صورت نياز به جراحي به دليل امكان بروز ترومبوآمبوليسم پس از جراحي، بهتر است مصرف اين فرآورده چند هفته يا چند ماه قبل از جراحي قطع شود.
• در افراد با سابقه ابتلاء به ديابت ناشي از حاملگي و يا فيبروئيدهاي رحمي با احتياط مصرف شود.
• در صورت استفراغ يا اسهال شديد به دليل كاهش جذب گوارشي دارو و احتمال كاهش اثربخشي آن بهتر است درطول مدت بيماري و تا يك هفته پس از قطع آن، از يك روش ديگر جلوگيري از بارداري نيز استفاده شود.

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم