سوزش معده ناشی از استرس را چگونه درمان کنیم ؟

استرس و سوزش معده؛ آیا استرس باعث سوزش معده می‌شود؟

به‌نظر می‌آید سلامت دستگاه گوارش ما به‌شدت با احساسات‌مان مرتبط است؛ برای مثال، ممکن است قبل از یک سخنرانی کاری دل‌آشوبه پیدا کنیم یا زمانی که شرایط سختی داریم و تحت فشار هستیم، دچار معده درد عصبی شویم.

رفلاکس معده یا رفلاکس اسیدی هم از این قاعده مستثنا نیست و با توجه به شرایط بد روحی می‌تواند وخیم‌تر شود؛ علائم سوزش معده هم می‌تواند همراه با حجم کاری شما تشدید شوند. استرس ممکن است به دستگاه گوارش برخی افرادی که مشکل رفلاکس معده دارند آسیب بزند.

آیا استرس باعث سوزش معده می‌شود؟

حتی اگر محرک‌های رفلاکس، مثل اضافه‌ وزن، سیگار یا عوامل دیگر باعث ایجاد سوزش معده در شما شده‌اند، استرس باعث می‌شود، علائم رفلاکس اسیدی را بیشتر متوجه شوید. اما آیا رابطه‌ای میان استرس و سوزش معده وجود دارد؟

دکتر میشل کاپل (Mitchell Cappell) متخصص گوارش، می‌گوید: «استرس بر بسیاری از عملکردهای گوارشی تأثیر می‌گذارد و ما می‌دانیم بیمارانی که تحت فشارهای روانی زیاد هستند، علائم رفلاکس شدیدتری‌ را حس می‌کنند، اما لزوما ناراحتی رفلاکس‌شان آن‌قدر شدید و وخیم نیست.» همچنین اضافه می‌کند: «ما امروزه در دنیای پراسترسی زندگی می‌کنیم و ناراحتی سوزش‌ معده، به‌شدت رایج است.»

در بررسی‌های انجام‌شده، کسانی که از رفلاکس اسیدی رنج می‌برند، غالبا استرس را محرک این ناراحتی می‌دانستند. مشکل اینجاست که مطالعات و بررسی‌ها نتوانستند بین استرس و میزان اسید بازگشتی به مری که از علل اصلی ناراحتی سوزش‌ معده است ارتباطی بیابند. احتمالا یکی از علت‌های این مغایرت شکاک شدن یا حساس‌ شدن افراد باشد؛ به این معنی که افراد پراسترس بیشتر از زمانی که آرامش دارند، به علائم ناراحتی‌های بدن‌شان حساس می‌شوند و توجه می‌کنند.

سال ۲۰۰۵ در بررسی‌ای منتشرشده در مجله‌ی تحقیقات روان‌شناختی برای بررسی رابطه‌ی استرس و سوزش معده، محققان سطح اسید معده ۴۰ بیمار را که سوزش‌ معده و رفلاکس اسیدی شدید داشتند، اندازه‌گیری کردند. در طول این مدت، به نیمی از شرکت‌کنندگان گفتند تا سخنرانی‌ای ۵ دقیقه‌ای آماده کنند و با این‌کار استرس آنها را زیاد کردند. سطح اسید معده در هر دو گروه تقریبا یکسان بود؛ با این حال، بیمارانی که این استرس به آنان داده شده بود، علائم رفلاکس اسیدی وخیم‌تری را گزارش دادند، که این نشان می‌داد حساسیت آنها نسبت به علائم بدن‌شان افزایش یافته است.

یافته‌هایی از این قبیل، لزوما به این معنی نیستند که رفلاکس اصلا به استرس مربوط نمی‌شود یا تلقین است. برخی از کارشناسان معتقدند استرس ممکن است بخش‌هایی از مغز را تحریک کند که گیرنده‌های درد در مری را فعال‌تر می‌کنند. بنابراین ممکن است سطح اسید معده‌ی افراد پراسترس، در مقایسه با افراد آرام بیشتر نباشد، اما هر قطره اسید ممکن است درد بیشتری برایشان ایجاد کند.

به‌علاوه، استرس می‌تواند بر سطح پروستاگلاندین‌ها تأثیر بگذارد و موجب کاهش آنها شود. پروستاگلاندین‌ها یکی از مهم‌ترین واسطه‌های شیمیاییِ بدن هستند که روی گیرنده‌های مختلف سلولی تأثیر می‌گذارند و می‌توانند جداره‌ی معده را پوشش دهند و دربرابر اسید از آن محافظت کنند.

دکتر جاناتان شریبر (Jonathan Schreiber)، متخصص بیماری‌های گوارشی نیز می‌گوید: «زمانی که استرس دارید، سطح پروستاگلاندین پایین می‌آید.» برخی داروها مثل داروهای ضدالتهابی ایبوبروفن و ناپروکسن، تولید این واسط‌های شیمیایی را متوقف می‌کنند؛ به‌همین‌دلیل است که این دسته از داروها باعث ایجاد ناراحتی‌های معده مثل تهوع و بروز علائم زخم معده می‌شوند.

«رابطه‌ای قوی‌ بین استرس و رفلاکس اسیدی وجود دارد. مهم نیست که بدن و ذهن چگونه علائم رفلاکس را حس می‌کنند، این علائم به‌اندازه‌ی خود ناراحتی واقعی هستند.»

نقش ناراحتی های عصبی در سوزش سر دل :

کاهش استرس و سوزش معده

کاهش استرس می‌تواند سوزش معده و دیگر بیماری های گوارشی را بهبود بخشد، اما گفتن این مطلب راحت‌تر از عمل‌کردن به آن است. دکتر شریبر می‌گوید: «من همیشه به بیمارانم می‌گویم اگر می‌توانستم نسخه‌ای برای کاهش استرس بنویسم، اول برای خودم می‌نوشتم.»

هرچند، راهکارهایی برای تسکین استرس وجود دارد که ممکن است به کاهش سوزش‌ معده کمک کند. برای مثال، ورزش برای کاهش استرس بسیار عالی است. دکتر شریبر می‌گوید: «منظور از ورزش این نیست که باید دو ماراتن انجام دهیم! نیم ساعت پیاده‌روی روزانه هم کفایت می‌کند. شما باید روزانه زمانی کافی‌ به توجه و مراقبت از خود اختصاص بدهید. این زمان می‌تواند صرف کتاب خواندن، پیاده‌روی یا انجام حرکت یوگا شود. کارهای خلاقانه‌ای نظیر نوشتن، کار هنری یا موسیقی هم می‌توانند نقش بسزایی در کاهش استرس داشته باشند.»

دکتر کاپل می‌گوید: «راهکارها برای افراد مختلف، متفاوت‌اند. هر کاری که برای شما آرامش‌بخش است انجام دهید؛ گاهی حتی کار ساده‌ای مثل گوش دادن به یک موسیقی هم کارگشاست.»

او اضافه می‌کند: «صحبت کردن درباره‌ی مشکلات‌تان با یک مشاور یا روان‌پزشک یا حتی دوستی خوب هم می‌تواند استرس را کاهش بدهد.»

تفریحات سالم برای کاهش استرس بسیار مؤثرند. اینکه در مواقع سختی و فشار به چیزهای ناسالم مثل سیگار یا مصرف بیش‌ازحد کافئین روی بیاوریم، کار آسانی است. مضاف‌بر اینکه سیگار و کافئین جزو موادی هستند که پزشکان آنها را عامل افزایش سوزش معده می‌دانند. سیگار کشیدن و مصرف کافئین ممکن است عضله تنگ‌کننده پایین مری را ریلکس ‌کنند. این عضله، مری را به معده متصل می‌کند و موجب تسهیل رسیدن اسید به لوله‌های غذایی می‌شود.

اگر استرس دارید، خیلی مراقب باشید تا از مصرف محرک‌های شناخته‌شده‌ای مثل شکلات، مرکبات و آب‌میوه‌هایشان، گوجه فرنگی و سس گوجه فرنگی، غذاهای چرب و تند، فراورده‌های لبنی پرچرب و نعناع فلفلی پرهیز کنید. از کارهای دیگری که می‌توان انجام داد این است که تا جای ممکن هنگام صرف غذا آرامش داشته باشید.

کم کردن حجم وعده‌های غذایی نیز به بهبود این ناراحتی کمک می‌کند. بلافاصله بعد از صرف غذا ننشینید و هنگام خواب بالش‌تان را جوری تنظیم کنید که سرتان بالا باشد. اگر این راهکارها مفید نبودند نگران نباشید، زیرا درمان‌های دارویی زیادی نیز برای بهبود سوزش معده وجود دارند

قرص ضد استرس

درمان دارویی استرس معده

قرص کلردیازپوکساید برای ناراحتی اعصاب معده از راه خوراکی جذب و از طریق ادرار دفع می‌شود. میزان دوز مصرفی این دارو به عوامل زیادی از جمله سن، شرایط درمان، شدت بیماری، دیگر شرایط پزشکی و چگونگی واکنش نشان دادن بدن شما به اولین دوز مصرفی بستگی دارد. دکتر شما در مورد میزان دوز مصرفی و زمان مصرف این دارو شما را راهنمایی خواهد کرد.

از مهمترین عوارض قرص کلردیازپوکساید برای اعصاب معده برای اعصاب معده خواب آلودگی طولانی مدت، سرگیجه، سردرد، تحریک‌پذیری، ضعف و خستگی، یبوست، خشکی دهان، تهوع، استفراغ، بی‌اشتهایی، خارش، کاهش فشارخون، تاری دید و وزوز گوش است.

بهترین قرص معده درد عصبی

قرص رابپرازول (rabeprazole) بهترین قرص برای معده درد عصبی است و معمولا برای درمان رفلاکس معده و سوزش آن تجویز می‌شود. اسهال، سردرد، بی قراری و افسردگی از عوارض قرص رابپرازول برای درمان معده درد شدید و عصبی است. قرص رابپرازول برای معده درد عصبی در حقیقت با کاهش اسید معده عمل می‌کند و موجب کاهش علایم رفلاکس معده، ترش کردن و سوزش سر دل می‌شود.

علاوه بر موثر بودن بهترین قرص معده درد عصبی برای درمان رفلاکس (بازگشت غذا از معده به مری) در مواردی موجب بهبود زخم‌های گوارشی نیز می‌گردد. این دارو معمولا چند روزی طول می‌کشد تا اثر خود را بر جای بگذارد.عوارض قرص رابپرازول برای تسکین معده درد شدید شامل ناراحتی گوارشی (‌اسهال‌)‌، سردرد، راش پوستی‌، عوارض CNS شامل منگی‌، سرگیجه‌، بی‌قراری‌، افسردگی و توهم‌ می‌باشد. بهتر است قرص رابپرازول برای کاهش معده درد را حداقل ۳۰ دقیقه قبل از اولین وعده غذایی روز (قبل از صبحانه) مصرف کنید.

این دارو را بایستی همراه مقدار کافی آب (یک لیوان بزرگ) با یا بدون غذا مصرف نمایید. این دارو معولا برای یک بار در روز تجویز می‌شود. شما بایستی این دارو را مطابق نسخه خود مصرف نمایید و از افزایش یا کاهش این دارو بدون نظر پزشک خود جدا خودداری نمایید. توجه داشته باشید که از خرد کردن قرص های معده درد عصبی یا جویدن آن خودداری نمایید و آن را همراه آب ببلعید.

قرص موتیدون برای کاهش اسید معده درد عصبی

قرص موتیدون (Motidon) در مواردی که معده عصبی است و اسید زیادی ترشح کند به عنوان یک کاهنده اسید معده درد عصبی و به منظور درمان زخم معده و رفلاکس معده تحت نام قرص برای معده درد عصبی تجویز می‌شود. قرص موتیدون برای کاهش اسید معده درد عصبی عوارض نسبتا کمی دارد. تهوع و سوزش معده برخی از عوارض قرص موتیدون می‌باشد. درواقع این دارو در شرایطی که معده عصبی است و اسید خیلی زیادی ترشح می‌کند به کار می‌رود و میزان این اسید را کاهش می‌دهد.

همچنین بخوانید :

مواد غذایی ضد استرس : 21 خوراکی باورنکردنی برای کم کردن استرس

استرس چیست؟ علل ایجاد استرس کدامند؟راه های درمان استرس کدامند؟

چند دعای قرآنی برای رفع استرس و نگرانی