مغز استخوان یا مغز قلم
مغز استخوان یا مغز قلم گاو و گوسفند ماده ای است که هزاران سال است بشر از آن استفاده می کند.اخیراً، این مادۀ غذایی به ترکیبی محبوب در غذای رستورانهای لوکس تبدیل شده است.مغز استخوان همچنین توجه افرادی که در زمینههای سلامتی و تندرستی فعالیت دارند را به خود جلب کرده است، زیرا این مادۀ غذایی بسیار مغذی بوده و فواید مختلفی برای بدن دارد.در این مقاله به بررسی مغز استخوان و فواید آن برای سلامتی میپردازیم.
مغز استخوان چیست؟
مغز استخوان نوعی بافت اسفنجی است که در مرکز استخوانها وجود دارد.این ماده در استخوانهای ستون فقرات، لگن و رانها بیشترین تراکم را دارد.مغز استخوان دارای سلولهای بنیادی است که به گلبولهای قرمز خون، گلبولهای سفید خون، یا پلاکتها تبدیل میشوند.این سلولها در فرآیندهای انتقال اکسیژن، عملکرد سیستم ایمنی بدن و لختهسازی خون نقش دارند.استفاده از مغز استخوان حیوانهایی نظیر گاو، گوسفند، گوزن شمالی و موس (گاو کوهی) در تهیۀ بسیاری از غذاها رایج است.این ماده طعمی قوی و نسبتاً شیرین دارد و بافت آن نرم است و معمولاً به همراه نان تست سرو شده یا بهعنوان ترکیب پایه برای پخت سوپ استفاده میشود.همچنین میتوان از مغز استخوان برای تهیۀ گوشتابۀ استخوان، کره، سبزیهای کبابی یا غذاهای گوشتی استفاده کرد.
ارزش غذایی مغز استخوان گاو و گوسفند
مغز استخوان حاوی مقادیر خوبی از کالری و چربی بوده، و همچنین مقادیر کمی از سایر مواد مغذی نظیر پروتئین و ویتامین ب۱۲ را در خود جای داده است. بهطور مثال، یک قاشق غذاخوری (۱۴ گرم) مغز استخوان خام گوزن شمالی حاوی ترکیبات زیر است:
- کالری: ۱۱۰
- چربی کل: ۱۲ گرم
- پروتئین: ۱ گرم
- ویتامین ب۱۲: ۷ درصد میزان توصیهشده برای مصرف روزانه (RDI)
- ریبوفلاوین: ۶ درصد
- آهن: ۴ درصد
- ویتامین ای: ۲ درصد
- فسفر: ۱ درصد
- تیامین: ۱ درصد
- ویتامین آ: ۱ درصد
مغز استخوان حاوی مقادیر کمی از ویتامینهای ب، ازجمله پانتوتنیک اسید، تیامین و بیوتین است که برای فرآیندهای مهم بدن نظیر تولید انرژی ضروری هستند.مغز استخوان همچنین سرشار از کلاژن است؛ وافرترین پروتئین موجود در بدن انسان. تصور میشود که اضافه کردن کلاژن به رژیم غذایی سلامتی پوست را تشویق کرده و درد مفصل را کاهش میدهد.بعلاوه، مغز استخوانی که از گاو، بُز، گوسفند و موس بهدست میآید حاوی اسید لینولئیک کونژوگه (CLA) است؛ نوعی چربی که میتواند التهاب را کاهش داده و عملکرد ایمنی بدن را تقویت کند.اگرچه در این زمینه به تحقیقات بیشتری نیاز است، اما تصور میشود که مغز استخوان سایر ترکیبات غذایی مهم نظیر گلیسین، گلوکوزامین و کندرویتین را نیز تأمین میکند.
فواید مغز استخوان برای سلامتی
اگرچه هیچ مطالعۀ علمیای بهطور مستقیم به ارزیابی اثرات مصرف مغز استخوان نپرداخته است، اما پژوهشهای بسیاری به بررسی فواید ترکیبات آن بر روی سلامتی پرداختهاند.بهطور خاص، اثرات بالقوۀ کلاژن، گلیسین، گلوکوزامین و اسید لینولئیک کونژوگه بر روی سلامتی، بهطور گسترده مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتهاند.
1. حمایت از عملکرد مفصل
تصور میشود که چندین ترکیب موجود در مغز استخوان برای بهینهسازی سلامتی مفاصل مفید هستند.بهطور مثال، گلوکوزامین ترکیبی است که در غضروف یافت میشود و به دلیل تواناییاش در کاهش التهاب و تسکین درد مفصل، معمولاً بهعنوان یک روش درمان طبیعی برای آرتروز مورد استفاده قرار میگیرد.کلاژن میتواند از تولید غضروف مفصل حمایت کرده و درنتیجه به حفظ عملکرد مفصل نیز کمک کند.در مطالعهای ۶ ماهه که بر روی ۱۴۷ ورزشکار انجام شد، مشخص گردید که مصرف ۱۰ گرم مکمل کلاژن در روز بهطور چشمگیری درد مفصل ناشی از فعالیت را کاهش میدهد.
2. کاهش التهاب با خوردن مغز استخوان
اگرچه التهاب کوتاهمدت بخشی حیاتی از سیستم دفاعی بدن انسان است، اما تصور میشود که التهاب مزمن با بیماریهایی نظیر بیماری قلبی، دیابت و سرطان ارتباط دارد.گلیسین نوعی پروتئین موجود در مغز استخوان است. مطالعات درونکشتگاهی نشان دادهاند که این پروتئین خواص ضدالتهابی قدرتمندی دارد و ممکن است به کاهش التهاب بدن کمک کند.اسید لینولئیک کونژوگه (CLA) ترکیب دیگری در مغز استخوان است که بر اساس تحقیقات، میتواند چندین نشانگر التهاب در خون را کاهش دهد.بر اساس یافتههای یک مطالعۀ دوهفتهای در ۲۳ مرد، مشخص گردید که مصرف ۵.۶ گرم CLA در روز بهطور مؤثر باعث کاهش سطوح پروتئینهای خاصی که در بروز التهاب نقش دارند میشود، از جمله پروتئینهای فاکتور نکروز توموری آلفا و واکنشی سی (C-reactive).مغز استخوان همچنین حاوی آدیپونکتین است؛ نوعی هورمون پروتئین که بر اساس مطالعات، نقشی مهم در تنظیم التهاب و عملکرد ایمنی بدن ایفا میکند.
3. تقویت سلامتی پوست با مصرف مغز استخوان
کلاژن نوعی پروتئین است که در سرتاسر بدن وجود دارد و نقش مهمی را در سلامتی پوست ایفا میکند.یک مطالعۀ ۸ هفتهای در ۶۹ زن نشان داده است که مصرف ۲.۵ تا ۵ گرم مکمل کلاژن به بهبود قابلیت ارتجاعی پوست و آبرسانی آن کمک میکند.بهطور مشابه، یک مطالعه در موشها به مشاهدۀ درمان آنها با استفاده از کلاژن در مدت ۸ هفته پرداخته است.یافتههای این مطالعه نشان میدهند که در طول ۸ هفته محتوای کلاژن و فعالیت آنتیاکسیدانی پوست موشها افزایش داشته است که این موارد میتوانند از پوست در برابر آسیب و پیری محافظت کنند.توجه داشته باشید که مطالعات ذکرشده با استفاده از مکملهایی انجام شدهاند که مقادیر متراکمی از ترکیبات مشخص موجود در مغز استخوان را دارا هستند.برای تشخیص اثرات و فواید مغز استخوان برای سلامتی، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
فواید خوردن عصاره استخوان گاو (قلم)
4. تأمین مواد مغذی با مصرف مغز قلم
مغز استخوان غنی از پروتئین و مواد معدنی مختلف مانند کلسیم، پتاسیم، منیزیم، آهن، فسفر، و غیره بوده و همچنین حاوی انواع ویتامینهای گروه B است.از این رو، منبع خوبی از مواد مغذی مؤثر بوده که جهت فرایندهای متابولیک بدن ضروری میباشند.بسیاری از این مواد مغذی که سلامت را افزایش میدهند، در غذاهای آمادهی طبخ وجود ندارند.اکثر پزشکان، از بیماران خود میخواهند که مغز استخوان مصرف کنند، به این دلیل که به افزایش عملکرد سیستمهای بدنی کمک میکند.این مغز میتواند یک نوشیدنی تسکین دهنده و انرژیزا در طول بیماری باشد.به این دلیل که سیستم ایمنی را تقویت ساخته، به بهبودی سریع کمک میکند.
5. تأمین مجدد مواد مغذی در زنان با مصرف عصاره مغز استخوان
زنان باردار و مادران شیرده خصوصاً بایستی هر روز این مغز را مصرف کنند، به این دلیل که بدن آنها به احتمال زیاد خالی و تهی از مواد معدنی مهم شده است.این مغز به خون سازی نیز کمک میکند. گلیسین سنتز هموگلوبین، نمکهای صفراوی، و مواد شیمیایی مختلف دیگر در بدن را تسهیل میبخشد.
6. حفظ سلامت دستگاه گوارش با خوردن مغز استخوان
ژلاتین مشتق شده از کلاژن موجود در استخوان، روند هضم آسان مغز را تسهیل میبخشد و به بازگرداندن سلامت روده کوچک کمک میکند.مغز قدرت شیرههای گوارشی را افزایش میدهد. و نیز به متابولیسم پروتئین کمک میکند. بدن میتواند به طور مؤثری پروتئین را هضم و از آن استفاده کند.بنابراین، افرادی که حساسیت غذایی داشته و دچار عدم تحمل مواد غذایی هستند و یا دارای اختلالات گوارشی میباشند بایستی این مغز را وارد رژیم غذایی خود نمایند.آمینو اسید گلیسین موجود در این غذا همچنین به هضم و ترشح شیرهی معده کمک میکند.
7. موجب بهبود عملکرد مغز
ویتامینها و مواد معدنی بدست آمده از این غذای فوقالعاده، به خون سازی، بهبود کیفیت خون، و همچنین بهبود جریان خون کمک میکنند.این امر در نهایت منجر به بهبود عملکرد مغز میشود.آمینو اسید گلیسین فوقالعاده نقش مهمی در عملکرد سیستم عصبی مرکزی بازی میکند. و خلق و خوی شما را تنظیم کرده، حافظه را بهبود بخشیده و هوشیاری ذهنی را تضمین میسازد.این آمینو اسید اثری آرامش بخش بر روی مغز داشته که خواب عمیق و راحت را تضمین میسازد.آمینو اسید پرولین، پلاک (کلسترول) متصل شده به دیوارهی رگهای خونی را آزاد میسازد.در نتیجه، احتمال انسداد در عروق خونی و قلب را کاهش داده و جریان خون آسان را بالا میبرد.
8. آهسته ساختن روند پیری با خوردن مغز استخوان
پیری منجر به کاهش تولید کلاژن یعنی جزء اصلی پوست، مو و ناخن میشودمواد مغذی مغز میتوانند کیفیت مو، پوست و ناخنهای شما را به طور قابل توجهی بهبود بخشند.پرولین، سلولیت را کاهش داده و پوست شما را نرم و لطیف میسازد.به منظور داشتن پوستی عاری از چین و چروک و موهایی محکم، بایستی مغز استخوان را به طور مرتب مصرف نمایید.
9. تقویت سیستم ایمنی بدن
این عصارهی غذایی به غلبه بر عدم تحمل مواد غذایی و آلرژی کمک میکند و به درمان نشت رودهای یا رودهی نفوذپذیر (leaky gut) کمک میکند، به این دلیل که ژلاتین موجود در مغز استخوان ترک و شکافهای موجود در دیوارهی روده را پر میسازد.این امر در نهایت به جلوگیری از بیماریهای خود ایمنی کمک میکند.آمینو اسید آرژنین عملکرد سیستم ایمنی بدن را افزایش داده و بهبود زخم را تسهیل میسازد.این آمینو اسید به بازسازی سلولهای آسیب دیدهی کبد نیز کمک میکند.
10. افزایش عملکرد کلیه و غدد آدرنال
بر اساس طب چینی، این مادهی غذایی مغذی به افزایش عملکرد کلیهها و غده آدرنال کمک میکند.هورمون منتشر شده توسط این غدد کمک کرده سلامت ما (جسمی و روانی) به شیوههای مختلف حفظ شود.همانطور که میدانید، کلیه به خلاص شدن از شر مواد سمی که در بدن ما انباشته شدهاند، کمک میکند.آمینو اسید گلیسین از فرایند سم زدایی که در بدن شما اتفاق میافتد، حمایت میکند.
11. تجدید سازی مواد معدنی دندان
این مغز که سرشار از کلسیم میباشد دندانهای شما را تقویت ساخته و از پوسیدگی دندان جلوگیری میکند. حتی تجدید مواد معدنی دندان را امکانپذیر میسازد.
12. تقویت استخوانها
مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم به تشکیل استخوان سالم کمک میکنند. آنها نقش مهمی در بهبود شکستگی استخوان ها بازی کرده و میتوانند استخوانهای شما را قوی سازند.
13. کمک به تولید عناصر مهم
آرژنین تولید اسپرم و هورمون رشد را تسهیل میبخشد.
14. تقویت عضلات
گلوتامین موجب بهبود متابولیسم و تسهیل عضله سازی میشود، در حالی که گلیسین از فروپاشی عضلانی جلوگیری میکند.میتوانید این مغز را به مدت یک هفته در یخچال نگهداری کرده و مصرف نمایید.میتوانید به منظور خوش طعم ساختن سوپها و ریزوتو (نوعی غذای ایتالیایی) به آن افزوده و یا میتوانید به عنوان مایع پخت حبوبات از آن استفاده کنید.این مغز میتواند به منظور تهیهی آب گوشت و یا سس نیز مورد استفاده قرار گیرد.به این دلیل که یک غذای فوقالعادهای است که خوش طعم بوده و به سلامتی کمک میکند، شکست دادن آن کار سختی است.
15. منابع غذایی مغز استخوان
مغز استخوان را میتوان از بازارها، قصابیها و فروشگاههای غذای سالم تهیه کرد.میتوانید از استخوان تقریباً تمام حیوانات استفاده کنید، اما مغز استخوان گاو به دلیل اندازه و دسترسی راحت، انتخاب بسیار خوبی برای تازهکاران است.برخی از منابع محبوب مغز استخوان عبارتاند از:
- مغز استخوان ساق پا
- مغز استخوان زانو
- مغز استخوان گردن
- دم گاو
نحوه مصرف مغز استخوان
اگر میخواهید از مغز استخوان بهعنوان ترکیب پایه برای تهیۀ گوشتابه یا سوپ استفاده کنید، میتوانید بهجای استخراج کردن مغز استخوان، استخوان درسته را در غذا استفاده کنید.همچنین میتوانید از قصاب درخواست کنید که استخوانها را برایتان برش بزند.این کار در زمانتان برای تهیۀ غذا صرفهجویی میکند.برای آماده کردن مغز استخوان، آن را در فری با دمای ۲۳۲ درجۀ سانتیگراد (۴۵۰ درجۀ فارنهایت) قرار دهید و بگذارید برای ۱۵ دقیقه کبابی شود.بعد از پخته شدن، میتوانید مغز استخوان را با قاشق از درون استخوان خارج کنید.مغز استخوان معمولاً به همراه نان تست و مارمالاد سرو میشود.همچنین میتوانید آن را همانند کره بر روی غذاهای موردعلاقهتان بمالید، ازجمله گوشت، نان، سبزیهای کبابی و سایر غذاها.مصرف گوشتابۀ استخوان نیز رایج است.برای تهیۀ آن باید بگذارید استخوانها به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت آبپز شوند تا ترکیبات غذایی مفید آنها استخراج گردد.مکملهای گوشتابۀ استخوان به شکل مایع، پودر و کپسول عرضه میشوند و میتوانید برای مصرف راحت مغز استخوان از آنها استفاده کنید.
دیدگاه ها