فلوراید یک عنصر شیمیایی است که در بسیاری از منابع طبیعی مانند سنگ ها، خاک، آب و هوا یافت می شود. با این حال فلوراید بیشتر به دلیل کاربردش در بهبود سلامت دندان ها شناخته می شود. یکی از رایج ترین کاربردهای فلوراید، اضافه کردن آن به آب آشامیدنی است. یک فرآیند که به عنوان "فلوریداسیون آب" شناخته می شود. اما چرا در آب آشامیدنی فلوراید وجود دارد؟ آیا این کار برای سلامتی ما مفید است یا خطراتی نیز دارد؟ این مطلب به بررسی دقیق دلایل، فواید و احتمالات مرتبط با فلوریداسیون آب می پردازد.
فلوراید چیست؟
فلوراید یک یون منفی است که از فلورین، یکی از عناصر شیمیایی گروه هالوژن ها تشکیل شده است. فلوراید به دلیل واکنش پذیری بالا و توانایی ترکیب شدن با دیگر عناصر، به راحتی در محیط پراکنده می شود. این ماده به طور طبیعی در آب های زیرزمینی و رودخانه ها وجود دارد و میزان آن به شدت وابسته به ترکیب زمین شناسی منطقه است.
چرا فلوراید به آب آشامیدنی اضافه می شود؟
اضافه کردن فلوراید به آب آشامیدنی، به عنوان یک اقدام بهداشت عمومی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان ها انجام می شود. این فرآیند برای اولین بار در اوایل قرن بیستم، زمانی که محققان متوجه شدند جمعیت هایی که آب طبیعی با محتوای فلوراید بالاتر می نوشند کمتر به پوسیدگی دندان مبتلا می شوند مورد توجه قرار گرفت. در سال ۱۹۴۵، اولین فلوریداسیون آب در شهر گرند رپیدز، میشیگان، در ایالات متحده انجام شد و نتایج مثبتی در کاهش میزان پوسیدگی دندان ها در کودکان نشان داد.
فواید فلوراید در آب آشامیدنی
جلوگیری از پوسیدگی دندانها
فلوراید به مینای دندان کمک می کند تا در برابر اسیدهایی که توسط باکتری های دهان تولید می شوند مقاوم تر گردد. این امر موجب می شود که مینای دندان کمتر تحت تاثیر پوسیدگی قرار گیرد. فلوراید همچنین می تواند فرآیند ترمیم خود به خودی مینای دندان را تقویت کرده و از فرسایش بیشتر آن جلوگیری کند.
کاهش هزینه های درمانی
با کاهش میزان پوسیدگی دندان ها، نیاز به درمان های دندانی پرهزینه مانند پر کردن، عصبکشی دندان ها یا حتی کشیدن آن ها کمتر می شود. این امر می تواند به صرفه جویی در هزینه های بهداشت عمومی کمک کند.
دسترسی عمومی و عادلانه
فلوریداسیون آب یکی از روش های بهداشت عمومی است که به تمام افراد جامعه بدون توجه به سن، جنسیت، درآمد یا دسترسی به خدمات بهداشتی کمک می کند. این یک روش عادلانه برای ارتقای سلامت دندان ها در سراسر جامعه است.
آیا فلوراید در آب آشامیدنی بی خطر است؟
بیش از ۷۰ سال تحقیق و مطالعه نشان داده که فلوریداسیون آب در میزان پیشنهادی توسط سازمان های بهداشتی مانند سازمان بهداشت جهانی و مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای CDC، یک روش ایمن و موثر برای پیشگیری از پوسیدگی دندان ها است. با این حال مثل هر ماده دیگری، مصرف بیش از حد فلوراید می تواند منجر به مشکلاتی شود.
خطرات احتمالی فلوراید در آب آشامیدنی
فلوروزیس دندانی
مصرف زیاد فلوراید در دوران کودکی می تواند منجر به فلوروزیس دندانی شود. این حالت باعث می شود که لکه های سفید یا قهوه ای روی دندان ها ظاهر شود. این مشکل بیشتر جنبه ظاهری داشته و معمولاً به سلامتی کلی دندان ها آسیبی نمی رساند. اما در موارد شدیدتر ممکن است منجر به ضعف مینای دندان شود.
خطرات سلامت عمومی
برخی مطالعات نشان داده اند که مصرف بیش از حد فلوراید ممکن است با مشکلاتی مانند اختلالات تیروئید، استخوانهای شکننده و مشکلات عصبی مرتبط باشد. با این حال اکثر این مطالعات در مناطقی با غلظت های بسیار بالای فلوراید در آب انجام شده اند که به مراتب بالاتر از سطوح توصیه شده برای فلوریداسیون آب شهری است.
مسائل محیطی و اخلاقی
برخی از افراد معتقدند که فلوریداسیون آب، نوعی "دارو رسانی بدون اجازه" است و باید به جای آن، استفاده از فلوراید به شکل های دیگر مانند خمیر دندانهای فلورایددار توصیه شود. برخی نیز نگران اثرات محیطی فلوراید هستند. مانند تجمع آن در خاک و آبهای زیرزمینی.
فواید فلوراید بر سلامت دندان
فلوریداسیون آب در کشورهای مختلف
کشورهای مختلف سیاست های متفاوتی در قبال فلوریداسیون آب اتخاذ کرده اند. در ایالات متحده، حدود ۷۳ درصد از جمعیت به آب فلوراید دار دسترسی دارند. در برخی کشورهای دیگر مانند کانادا، استرالیا و ایرلند نیز فلوریداسیون آب رایج است. با این حال برخی کشورهای اروپایی مانند آلمان، سوئد و هلند به دلیل مسائل فرهنگی، اجتماعی و نگرانی های بهداشتی، فلوریداسیون آب را انجام نمی دهند. به جای آن، روش های جایگزین برای افزایش دسترسی به فلوراید پیشنهاد می کنند.
روش های جایگزین برای دریافت فلوراید
اگرچه فلوریداسیون آب یکی از روش های موثر در کاهش پوسیدگی دندان ها است روشهای دیگری نیز برای دریافت فلوراید وجود دارد. برخی از این روشها شامل:
- خمیر دندان فلورایددار: اکثر خمیر دندانهای تجاری حاوی فلوراید هستند و استفاده منظم از آنها یکی از موثرترین روش ها برای حفظ سلامت دندان ها است.
- شستشوی دهانی با فلوراید: برخی از دهان شویه ها حاوی فلوراید هستند که می توانند به تقویت مینای دندان ها کمک کنند.
- قرص ها و مکمل های فلوراید: این مکمل ها به خصوص در مناطقی که آب فلورایددار در دسترس نیست می توانند برای کودکان تجویز شوند.
بیشتر در این رابطه بخوانید:
با سدیم فلوراید و کاربردهای آن آشنا شوید
آیا فلوراید برای دندان کودکان ضرر دارد ؟
دیدگاه ها