معرفی و توضیح کامل انواع سند ملکی

معرفی انواع سند

یکی از مهم‌ترین مسائل حقوقی که در هنگام خرید خانه یا ملک در شهر یا شهرستان‌ها با آن مواجه می‌شویم، سند ملک و صحت آن است. انواع مختلفی از سند ملکی وجود دارند که هرکدام مسائل حقوقی ویژه‌ی خود را دارند و اگر نسبت به آن‌ها اطلاعات دقیق نداشته باشیم، ممکن است بعدها با مشکلات جدی مواجه شویم. در این مقاله قصد داریم چند نمونه از پرکاربردترین سندها را معرفی کرده و درباره‌ی آن‌ها توضیحاتی را ارائه دهیم:

سند ملکی مشاع

واژه‌ی مشاع در اصل به معنای شریک بودن است و برای سند در زمانی استفاده می‌شود که یک ملک چند مالک داشته باشد. سند مشاع به سند ملکی گفته می‌شود که بین چند شریک تقسیم شده است. واژه‌ی مشاع از اشاعه می‌آید که بدان معنا است که هر قسمت از آن ملک از آنِ تمام شرکاء است. در واقع ملک مشاع ملکی است که همه‌ی مالکان در تمام آن با هم شریک هستند. از این جهت مسائل حقوقی فرآیند فروش یا خرید خانه مشاع کمی پیچیده‌تر از سندهای غیرمشاع است.

سند ملکی شش دانگ

به سندی که به صورت کامل به یک شخص تعلق داشته باشد، سند شش دانگ گفته می‌شود. این نوع سند یکی از انواع معتبر در بین اسناد ملکی است. کلمه‌ی شش دانگ به معنای شش جهت است و منظور از شش دانگ؛ شش جهت شمال، جنوب، شرق، غرب، بالا و پایین است. کلمه‌های بالا و پایین به فضاهای بالا و زیرزمین دلالت دارد که نشان از مالکیت تام صاحب سند نسبت به ملک مربوطه دارد.
به سندی که به صورت کامل به یک شخص تعلق داشته باشد، سند شش دانگ گفته می‌شود.

سند ملکی تک برگ

سندهای قدیمی املاک معمولاً به صورت دفترچه‌ای بودند و یا از چند برگ تشکیل شده بودند. سند تک برگ نوع جدیدتر و یا به تعبیری سند امروزی است که از سوی مراجع رسمی در نظام اسناد کشور مورد طراحی و تأیید قرار گرفته است. مزیت این سند در درجه‌ی اول اصالت و در درجه‌ی دوم خوانا بودن و شفاف بودن آن است. همچنین تک برگ بودن آن سبب نگه‌داری آسان‌تر آن نسبت به سندهای قدیمی‌تر شده است.

مزایای سند تک برگ:

1. اصالت
2. خوانا و شفاف بودن

سند ملکی عرصه و اعیان

نام این سند برای متقاضیان خرید خانه در تهران و یا خرید خانه در شهرهای بزرگ آشناست. چرا که در این شهرها بیشتر منازل مسکونی از نوع واحدهای آپارتمانی هستند که عرصه و اعیان دارند. آپارتمان‌ها در زمینی به مساحت معین ساخته می‌شوند؛ سند عرصه، سند ملکی مربوط به زمینی است که آپارتمان در آن بنا می‌شود و سند اعیان مربوط به سند ملکی واحدهایی است که بر روی آن زمین ساخته می‌شوند.
سند عرصه، سند مربوط به زمینی است که آپارتمان در آن بنا می‌شود و سند اعیان مربوط به سند واحدهایی است که بر روی آن زمین ساخته می‌شوند.

سند ملکی تفکیکی

همان‌طور که از کلمه‌ی تفکیک هم پیدا است این سند معمولاً بر ملکی دلالت دارد که بین چند نفر تقسیم شده است و قسمت‌های تقسیم شده هرکدام در قالب یک سند از هم تفکیک شده‌اند. سندهای تفکیک شده مربوط به املاکی هستند که چند نفر در مالکیت آن با هم شراکت دارند و این سندها مسائل حقوقی مربوط به خود را دارند.
سند تفکیکی مربوط به املاکی است که چند نفر در مالکیت آن با هم شراکت دارند.

سند ملکی وکالتی

سند وکالتی به سندی می‌گویند که به نام شخص یا اشخاص دیگری به عنوان وکیل فروشنده‌ی اصلی تنظیم شده باشد. گاهی اوقات ممکن است به هر دلیلی از جمله بیماری، فوت و… یک یا چند نفر از سوی یک نفر وکالت داشته باشند. در این صورت باید وکالت آن‌ها به صورت رسمی و محضری ثبت شده باشد تا برای دیگران نیز از اعتبار لازم برخوردار باشد.
سند وکالتی به سندی می‌گویند که به نام شخص یا اشخاص دیگری به عنوان وکیل فروشنده‌ی اصلی تنظیم شده باشد.

سند ملکی بنچاق

در زمان‌های گذشته که نظام مدیریتی ثبت اسناد همانند الان به صورت یکپارچه و الکترونیک نبود، مردم برای توافق بین خودشان قراردادهایی را می‌نوشتند. سپس برای تأیید صحتشان، آن‌ها را نزد علما و افراد سرشناس که در بین مردم چهره‌ی موجه و مقبولی داشتند، می‌بردند. این سندها وقتی به مهر و امضای این اشخاص می‌رسید، نزد همگان قابل قبول بود. به این نوع سندهای ملکی، اسناد بنچاق می‌گویند که البته امروزه مانند سابق دیگر رواج ندارند، اما کماکان اعتبار آن‌ها پس از تأیید صحت آن‌ها نزد مراجع قانونی پذیرفته است.

سند ملکی منگوله‌دار

سند منگوله‌دار همان طور که از نام جالبش هم پیدا است، سندی است که یک منگوله دارد! در واقع سندهای منگوله‌دار همان سندهایی هستند که با یک نخ و یک تکه سرب پلمپ شده‌اند. این پلمپ توسط اداره‌ی ثبت اسناد بر روی سند ایجاد شده که صحت آن را تأیید می‌کند و آن را به یک سند ملکی قابل اطمینان بدل می‌سازد. مالکیت در این گونه از سندها قطعی است و هیچ شک و شبهه‌ای در مسائل حقوقی آن وجود ندارد.
سندهای منگوله‌دار همان سندهایی هستند که با یک نخ و یک تکه سرب پلمپ شده‌اند.

سند ملکی رهنی

بسیار پیش می‌آید که خریداران بخواهند در هنگام خرید خانه از وام و تسهیلات بانکی استفاده کنند. در این حالت سند برای مدتی که قرار است وام پرداخت شود، در رهن بانک نگه داشته می‌شود و این مسئله در خود سند هم قید می‌گردد. منظور از رهن سند در نزد بانک، گرو ماندن آن نیست؛ بلکه صرفاً در خود سند قید می‌گردد که این سند تا تاریخ معین در رهن بانک است. آنگاه سند به خریدار تحویل داده می‌شود. اگر وام گیرنده نتواند در موعد مقرر وام خود را پرداخت کند بانکی که سند در رهن آن است، حق دارد که ملک را تصاحب کند.

سند شورایی

سند شورایی سندی است که معمولا در روستاها و یا شهرهای کوچکی که دارای شورای محلی هستند و یا در مکان های دور افتاده تنظیم میشود و بر اساس آن محتویات و مندرجات در آن برگه که آن را سند می نامید را تایید و به امضای چند شهود معتبر میرسانند و در آخر فردی که رئیس شورای محل نام دارد آن را امضا و ممهور به مهر شورای محل میرساند.

سند زمین شهری

زمین های سند شهری ، به زمین هایی که در محدوده قانون شهری و شهرداری می باشد .

سند سازمانی : مربوط به اداره جات و ارگان ها و سازمان ها و دوائر دولتی می باشد که در بحث کلان مطرح می شود .

سند تعاونی

سند تعاونی این اسناد به صورت تعاونی و گروهی مطرح است.

سند بنیاد شهید

سند بنیاد شهید که مربوط به ادارات بنیاد شهید سراسر کشور می باشد .

مراحل تبدیل اسناد منگوله دار به تک برگی

با مراحل تبدیل اسناد منگوله دار به تک برگی آشنا شوید.

افرادی که به منظور تبدیل سند منگوله دار به تک برگی اقدام می‌کنند، یا صاحب ملکی قدیمی هستند که دارای سندی منگوله دار دفترچه‌ای است و یا به تازگی ملکی را خریداری کرده‌اند که باید نسبت به درج نام و تاریخ جدید اقدام نمایند.

در صورتی که جزء دسته اول باشید، باید به منظور پیگیری کارتان، مستقیم به اداره ثبت اسناد رسمی بروید و نیازی به مراجعه به دفاتر اسناد رسمی نخواهید داشت.

اما اگر در گروه دوم جای دارید، باید پیش از هر کاری به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمایید. همان طور که می‌دانید پس از توافق اولیه در هر معامله باید به دفاتر ثبت اسناد مراجعه شود تا ادامه کار به صورت کاملا قانونی پیگیری شود.

در این شرایط هر دو طرف معامله باید در دفتر حاضر شوند و مدارک هویتی خودشان را برای تطبیق اسناد و مدارک به همراه آورند. اگر یکی از طرفین معامله از اشخاص حقوقی باشد، باید به منظور تطبیق اسناد و مدارک از شماره ثبت حقوقی کمک گرفته شود.

در مرحله دوم و پیش از انتقال سند، دفاتر ثبت اسناد رسمی از مالک فعلی استعلام می‌گیرند. نخستین استعلام که به خود سند مربوط می‌شود به وسیله دفاتر اسناد و به صورت سیستمی اخذ می‌شود. با کمک این استعلام می‌توان مطمئن شد که ملک مورد نظر پیش از این به شخص دیگری فروخته نشده باشد و یا در گرو بانک قرار نداشته باشد.

لازم به ذکر است برای دریافت پاسخ این استعلام به دو روز زمان نیاز خواهد بود. در صورتی که پس از استعلام مشخص شود که ملک مورد نظر دارای مشکلاتی است، مادامی که این مسائل مرتفع شود، انتقال به تعویق خواهد افتاد.

پیش از این که قصد داشته باشید، ملکی را به شخص دیگری واگذار کنید، باید نسبت به پرداخت عوارض آن ملک اقدام کنید و در ادامه گواهی پایان کار شهرداری را اخذ نمایید. املاکی که دارای این گواهی باشند، می‌توانند اقدامات مربوط به نقل و انتقال سند را در پیش گیرند. ضمن اینکه باید پیش از واگذاری سند به سازمان نوسازی مراجعه شود تا مشخص شود که ملک مزبور دارای چه کاربری می‌باشد.

در صورتی که ملک از نوع تجاری یا صنعتی باشد باید از سازمان تامین اجتماعی کشور نامه‌ای تهیه شود که تسویه حساب با این سازمان را تائید نماید.

بیشتر بخوانید:

سند شورایی چیست و چه تفاوتی با سند محضری دارد ؟

مراحل تبدیل سند منگوله دار به سند تک برگی