با آتنولول بیشتر آشنا شوید

موارد و عوارض مصرف آتنولول (Atenolol) چیست؟ منع مصرف و تداخل دارویی آتنولول چیست؟

با دلگرم همراه باشید تا با داروی آتنولول بیشتر آشنا شوید.

مقدمه ای در مورد آتنولول‌

به‌ علل‌ گوناگونی‌ مثل‌ افزایش فشار خون ، تسکین‌ درد قلبی ، پیشگیری‌ از سردردهای‌ میگرنی، و درمان‌ بی‌نظمی‌ ضربان‌ قلب‌ تجویز می‌شود. همچنین‌ برای‌ جلوگیری‌ از دومین‌ حمله‌ قلبی‌ در افرادی‌ که‌ یک‌ بار دچار حمله‌ قلبی‌ شده‌اند، کاربرد دارد. ممکن‌ است‌ در شرایط‌ دیگری‌ نیز پزشکتان‌ این‌ دارو را برایتان‌ تجویز کند.

آتنولول‌ با مسدود کردن‌ برخی‌ تکانه‌های‌ عصبی‌ به‌ بخش‌های‌ خاصی‌ از بدن‌ عمل‌ می‌کند؛ به‌ همین‌ علت‌ آن‌ را یک‌ مسدودکننده‌ بتا می‌شناسند. با مسدود کردن‌ این‌ تکانه‌ها، آتنولول‌ به‌ قلب‌ کمک‌ می‌کند تا منظم‌تر و مؤثرتر بزند و در نتیجه‌ بار کاری‌ قلب‌ کاهش‌ یابد.

مصرف صحیح آتنولول

آتنولول‌ معمولاً روزی‌ یک‌ بار مصرف‌ می‌شود. مهم‌ است‌ که‌ دارو را هر روز سر ساعت‌ معینی‌ بخورید. معمولاً بهتر است‌ دارو را صبح‌ پیش‌ از صبحانه‌ مصرف‌ کنید تا فراموشش‌ نکنید. آتنولول‌ را می‌توان‌ با یا بدون‌ غذا مصرف‌ کرد. هر روز پیش‌ از خوردن‌ آتنولول‌ نبضتان‌ را بشمارید. اگر زیر 50 در دقیقه‌ بود پیش‌ از خوردن‌ داروی‌ آن‌ روز، با پزشکتان‌ مشورت‌ کنید. هیچگاه‌ بیشتر از مقدار تجویز شده‌ مصرف‌ نکنید. از دستورات‌ پزشکتان‌ به‌ دقت‌ پیروی‌ کنید. نیمه‌ عمر دارو 7 - 6 ساعت‌ است و برای‌ رسیدن‌ به‌ اوج‌ اثر دارو 4 - 2 ساعت زمان‌لازم‌ ‌است.

اگر یک‌ نوبت‌ را فراموش‌ کردید، به‌ مجردی‌ که‌ آن‌ را به‌ یاد آوردید، مصرفش‌ کنید. البته‌ اگر کمتر از 8 ساعت‌ تا نوبت‌ بعدی‌ مصرف‌ دارو رسیده‌ است‌، نوبت‌ فراموش‌ شده‌ را رها کرده‌، به‌ برنامه‌ منظم‌ دارویی‌تان‌ بازگردید. مقدار دارو را دوبرابر نکنید و دارو را بدون‌ هماهنگی‌ با پزشکتان‌ قطع‌ نکنید. با قطع‌ مصرف‌ آتنولول‌ ممکن‌ است‌ در معرض‌ خطر یک‌ حمله‌ قلبی‌ باشید. در اکثر مواردی‌ که‌ آتنولول‌ تجویز می‌شود، بیماری‌ مهار می‌شود ولی درمان نمی‌شود و این‌ بدین‌ معناست‌ که‌ ممکن‌ است‌ لازم‌ باشد چندین‌ سال‌ یا تا پایان‌ زندگی‌ آن‌ را مصرف‌ کنید.

عوارض‌ جانبی تنولول

• کاهش ضربان قلب، نارسایی قلب‌، اختلال‌ در هدایت‌ قلب‌، اسپاسم‌برونش‌، انقباض‌ عروق‌ محیطی‌، اختلالات گوارشی‌، خستگی‌، اشکال‌ در بخواب‌ رفتن‌، بثورات‌ جلدی‌، اشکال‌ در تنفس‌ یا خس‌خس‌ کردن‌، سردی‌ دست‌ها و پاها، افسردگی،‌ ورم‌ مچ‌ و ساق‌ پا، ضربان‌آهسته‌ و غیر عادی‌ قلب‌ و سردرد بامصرف‌ این‌ دارو گزارش‌ شده‌ است‌.

.

• آتنولول‌ با مسدود كردن‌ برخي‌ تكانه‌هاي‌ عصبي‌ به‌ بخش‌هاي‌ خاصي‌ از بدن‌ عمل‌ مي‌كند؛ به‌ همين‌ علت‌ آن‌ را يك‌ مسدودكننده‌ بتا مي‌شناسند. با مسدود كردن‌ اين‌ تكانه‌ها، آتنولول‌ به‌ قلب‌ كمك‌ مي‌كند تا منظم‌تر و مؤثرتر بزند و در نتيجه‌ بار كاري‌ قلب‌ كاهش‌ يابد.

• اگر یک‌ نوبت‌ را فراموش‌ کردید، به‌ مجردی‌ که‌ آن‌ را به‌ یاد آوردید، مصرفش‌ کنید. البته‌ اگر کمتر از 8 ساعت‌ تا نوبت‌ بعدی‌ مصرف‌ دارو رسیده‌ است‌، نوبت‌ فراموش‌ شده‌ را رها کرده‌، به‌ برنامه‌ منظم‌ دارویی‌تان‌ بازگردید. مقدار دارو را دوبرابر نکنید و دارو را بدون‌ هماهنگی‌ با پزشکتان‌ قطع‌ نکنید.

• با قطع‌ مصرف‌ آتنولول‌ ممکن‌ است‌ در معرض‌ خطر یک‌ حمله‌ قلبی‌ باشید. در اکثر مواردی‌ که‌ آتنولول‌ تجویز می‌شود، بیماری‌ مهار می‌شود ولی درمان نمی‌شود و این‌ بدین‌ معناست‌ که‌ ممکن‌ است‌ لازم‌ باشد چندین‌ سال‌ یا تا پایان‌ زندگی‌ آن‌ را مصرف‌ کنید.

• فارماکونتیک: حدود 50 درصد دارو ازمجرای‌ گوارش‌ جذب‌ می‌شود. پیوند این‌دارو به‌ پروتئین‌های‌ پلاسما اندک‌ است‌.متابولیسم‌ دارو به‌ مقدار کم‌ در کبد صورت‌می‌گیرد. نیمه‌ عمر دارو 7 ـ 6 ساعت‌ و زمان‌لازم‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ اوج‌ اثر 4 ـ 2 ساعت‌می‌باشد. دارو از راه‌ کلیه‌ دفع‌ می‌شود.

● طريقه مصرف آتنولول

آتنولول داروی بدون نسخه نیست و بسته به مشکل شما پزشک معالج دوزاژ بخصوصی از دارو را تجویز می کند. آتنولول را دقیقا مطابق با دستور پزشک خود مصرف و از تغییر دوز آن جدا پرهیز نمایید. قرص ها را بطور کامل ببلعید و از جویدن یا خرد کردن آنها خودداری کنید.

ضمنا دستورات داخل بسته دارو را نیز به دقت مطالعه کنید. برای گرفتن بهترین نتایج از مصرف آتنولول و نیز فراموش نکردن دارو، آتنولول را دقیقا سر ساعت خاص هر روز مصرف نمایید. برای ظاهر شدن اثرات ایده آل آتنولول حداقل یک هفته زمان لازم است.

حتی در صورت احساس بهبودی بدون مشورت با پزشک معالج خود، مصرف دارو را قطع نکنید. در صورت قطع ناگهانی مصرف آتنولول، ممکن است دچار درد سینه، افزایش فشار خون، آریتمی (نامنظمی ضربان قلب) و حتی سکته قلبی بشوید.

● موارد منع مصرف آتنولول

این دارو معمولا در نارسایی قلبی، شوک قلبی، برخی موارد خاص آریتمی و در صورت افت شدید فشار خون بیشینه (کمتر از 100 میلی متر جیوه) استفاده نمی شود.

● فراموش کردن دوز دارو

در صورت فراموش کردن یک دوز آتنولول، به محض به خاطر آوردن دوز فراموش شده آن را میل کنید. اما اگر تقریبا زمان نوبت بعدی رسیده است (کمتر از 8 ساعت زمان باقی مانده)، نوبت فراموش شده را رها کرده، طبق برنامه منظم خود عمل کنید. هرگز مقدار دارو را دو برابر نکنید.

● ملاحظات غذايي

احتمالا پزشک از شما خواهد خواست که کمتر نمک مصرف کنید. در صورت اضافه وزن، بهتر است به منظور کاهش وزن کمتر غذا بخورید.

عوارض جانبی آتنولول

• اعصاب مركزی : خستگی، افسردگی، خواب آلودگی، تب، ‌لتارژی، ‌سرگیجه.
• قلبی ـ عروقی : برادیكاردی، كمی فشارخون، ‌CHF، بیماری عروق محیطی، عدم تحمل ورزش.
• تنفسی : برونكواسپاسم، تنگینفس.
• پوست: بثورات پوستی.
• دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، اسهال.
• ادراری ـ تناسلی : كاهش توانایی جنسی، دیزوری، شبادراری، اولیگوری، پروتئینوری، نارسایی
• كلیوی.
• عضلانی – اسکلتی: درد پا.
• كبدی: اختلال كار كبد .
• متابولیك: هایپرگلیسمی، هایپركالمی، هایپوگلیسمی.
• خونی : آگرانولوسیتوز، آنمی، ‌ترومبوسیتوپنی، پورپورای ترومبوسیتوپنیك.
• سایر عوارض: تب.
• توجه: در صورت بروز علائم نارسایی قلبی، باید مصرف دارو قطع شود.
• مسمومیت و درمان
• تظاهرات بالینی: كمی شدید فشار خون، برادیكاردی، نارسایی قلبی و اسپاسم نایژه ها.
• درمان: عبارت است از تخلیه معده از طریق ایجاد استفراغ یا شستشو و سپس مصرف ذغال فعال برای كاهش جذب دارو ، و بعد درمان حمایتی.

توصیه هنگام‌ مصرف‌ ‌

• به‌طور منظم‌ به‌ پزشکتان‌ مراجعه‌ کنید تا بهبودی‌تان‌ را زیر نظر داشته‌ باشد.
• در مورد میزان‌ فعالیت‌ قابل‌ قبول‌ بر اساس‌ وضعیت‌ بدنی‌تان‌ با پزشکتان‌ مشورت‌ کنید. * آتنولول‌ ممکن‌ است‌ درد قفسه‌ سینه‌ را کاهش‌ دهد یا از آن‌ جلوگیری‌ کند و در نتیجه‌ باعث‌ شود تا از آن‌ حد که‌ برایتان‌ بی‌خطر است‌ فعال‌تر باشید. که‌ این‌ خود موجب‌ درد قفسه‌ سینه‌ و علایم‌ جدی‌ دیگر می‌شود.
• وزن‌تان‌ را نسبت‌ به‌ قد و استخوانبندی‌تان‌ در یک‌ محدوده‌ مناسب‌ نگاه‌ دارید. در صورت‌ نیاز برای‌ کاهش‌ وزن‌ از پزشکتان‌ کمک‌ بگیرید.
• اگر برای‌ کاهش‌ فشار خون‌ آتنولول‌ مصرف‌ می‌کنید، مصرف‌ سدیم‌ (نمک‌) خود را محدود کنید. از پزشکتان‌ درخواست‌ کنید دستوارات‌ تغذیه‌ای‌ در اختیارتان‌ بگذارد یا شما را به‌ یک‌ متخصص‌ تغذیه‌ معرفی‌ کند.
• اگر سیگاری‌ هستید، سیگار را ترک‌ کنید، از پزشکتان‌ بخواهید شما را به‌ یک‌ مشاور یا گروه‌ ترک‌ سیگار معرفی‌ کنید.
• الکل‌ ننوشید.
• از وضعیت‌ خوابیده‌ به‌ نشسته‌ یا ایستاده‌ و یا از حالت‌ نشسته‌ به‌ ایستاده‌ آرام‌ تغییر وضعیت‌ دهید تا دچار سرگیجه ‌، سیاهی‌ رفتن‌ چشم‌ یا غش‌ نشوید.
• در هوای‌ سرد لباس‌ گرم‌تر بپوشید، چرا که‌ آتنولول‌ ممکن‌ است‌ شما را به‌ سرما حساس‌تر کند.
• برای‌ روزهای‌ تعطیل‌ مقدار کافی‌ دارو در دسترس‌ داشته‌ باشید.
• یک‌ برگه‌ شناسایی‌ پزشکی‌ که‌ نشان‌ دهد آتنولول‌ مصرف‌ می‌کنید به‌ همراه‌ داشته‌ باشید.
• پزشکان‌ دیگر را از اینکه‌ آتنولول‌ مصرف‌ می‌کنید مطلع‌ سازید؛ زیرا آتنولول‌ ممکن‌ است‌ بر روی‌ برخی‌ آزمون‌های‌ آزمایشگاهی‌ اثر بگذارد.
• آتنولول‌ را دور از دسترس‌ کودکان‌، و دور از گرما ، نور مستقیم‌، و حرارت‌ مرطوب‌ نگه‌ دارید (در این‌ شرایط‌ آتنولول‌ فاسد می‌شود).
• آتنولول‌ تاریخ‌ گذشته‌ را دور از دسترس‌ کودکان‌ در توالت‌ دور بریزید.

گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی