بررسی تفاوت های شیمی درمانی و پرتودرمانی
تفاوت شیمی درمانی با پرتو درمانی
تفاوت شیمی درمانی با پرتو درمانی: شیمی درمانی یا پرتو درمانی به صلاح دید و تشخیص پزشک انجام میشود و هر کدام از این دو روش درمان برای دوره یا زمان خاصی قابل استفاده می باشد پرتو درمانی بیشتر برای از بین بردن تومورهای اولیه استفاده می شود.
شیمی درمانی
در مقالات قبلی توضیح کامل در مورد شیمی درمانی داده ایم اگر بخواهیم به طور مختصر بگوییم:
در شیمی درمانی از داروهایی استفاده میشود که از طریق خون به سلول های سرطانی میرسند.
ودر تمام بافت های بدن اثر میگذارد و جلوگیری از پیشرفت سلول های سرطانی میکند که در صورت موفقیت به مرگ سلول های سرطانی منجر می شود.
عوارض شیمی درمانی
افرادی که مجبور به انجام دوره شیمی درمانی می باشند باید این را در نظر بگیرند که برای رهایی از بیماری سرطان یکی از تاثیر گذارترین راهی که میتوان برای مقابه با این بیماری داشت انجام دوره شیمی درمانی می باشد.
مهمترین عارضه ای که در این دوره نمایان میشود ریزش مو می باشد که دوره یک سال نهایت دو سال می باشد که در این دوره با استفاده از پروتز مو این عارضه پنهان می شود.
پرتو درمانی
رادیوتراپی (پرتو درمانی) در درمان سرطان بکار میرود.
با استفاده از دوز بالای اشعه برای کشتن بافت های سرطانی و متوقف کردن از گسترش است.
در حدود نیمی از بیماران مبتلا به سرطان رادیوتراپی (پرتو درمانی) می کنند.
تابش ممکن است، از ماشین آلات خاص، و یا داخلی، از مواد رادیو اکتیو باشد.
که نوع رادیوتراپی (پرتو درمانی) بستگی به عوامل بسیاری، از جمله نوع سرطان, اندازه سرطان، محل سرطان دارد.
رادیوتراپی (Radiotherapy) استفاده از پرتوهای یونساز برای ازبین بردن یا کوچک کردن بافت های سرطانی است.
در این روش در اثر آسیب DNA، بافت های ناحیه درمان (بافت هدف) تخریب و ادامه رشد و تقسیم غیر ممکن میشود.
اگرچه پرتو علاوه بر بافت های سرطانی به بافت های سالم نیز آسیب میرساند ولی اکثر بافت های سالم بهبودی خود را دوباره بدست می آورند.
هدف از رادیوتراپی (پرتو درمانی) از بین بردن حداکثر بافت های سرطانی با حداقل آسیب به بافت های سالم است.
روش های مختلفی برای پرتودهی و انتقال اشعه با قدرت نفوذ متفاوت وجود دارد، علاوه براین تعدادی از روش های پرتو دهی میتواند بطور دقیق و کنترل شده برای درمان ناحیه کوچکی از بافت بدون آسیب به بافت و اندام های اطراف استفاده شود.
در حالیکه برای درمان نواحی بزرگتر از انواع دیگر پرتو استفاده میشود.
درتعدادی از بیماران هدف از درمان تخریب کامل تومور و بعضی کوچک کردن تومور یا کاهش علائم آن است.
در هر بیمار طراحی درمان برای محافظت بافت های سالم تا حدامکان انجام میشود.
نیمی از بیماران سرطانی پرتودرمانی میشوند.
پرتودرمانی ممکن است بصورت منفرد یا همراه با دیگر روش های درمان سرطان (شیمی درمانی یا جراحی) مورد استفاده قرار گیرد حتی دربعضی موارد ممکن است بیش از یک روش پرتودرمانی به کار گرفته شود.
پرتودرمانی یا رادیوتراپی معمولاً دربیماران سرپایی مورد استفاده قرار میگیرد.
در بیشتر این بیماران نیاز به بستری شدن در بیمارستان نیست رادیوتراپی برای درمان انواع سرطان شامل سرطان گلو، مثانه، مغز، پستان، رکتوم، پانکراس، معده، گردن رحم، ریه، پروستات و رحم استفاده میشود.
علاوه بر این رادیوتراپی ممکن است برای کاهش دردهای متاستاتیک و یا مشکلات دیگر ناشی از گسترش تومورها مورد استفاده قرار گیرد.
1. رادیوتراپی حین جراحی (Intraoperative Radiotherapy):
این روش نوعی رادیوتراپی (پرتو درمانی) همراه با جراحی است.
IIORT برای درمان تومورهای متمرکز که نمی توان آنها را به طور کامل خارج کرد و یا ریسک عود مجدد وجود دارد استفاده می شود.
بعد از خارج کردن تمام یا بیشتر بافت تومورال یک دوز زیاد با انرژی بالا مستقیماً به محل تومور در حین جراحی داده میشود بافت های سالم اطراف بوسیله شیلدهای مخصوصی حفاظت میشوند.
بیمار بعد از عمل جراحی در بیمارستان بستری میشود.
این روش ممکن است در درمان تومور های تیروئید، gynecological , colorectal روده باریک و لوزالمعده (پانکراس) استفاده شود.
این روش برای درمان برخی از انواع تومور های مغز و سارکومای لگن در بزرگسالان تحت بررسی است.
2. رادیوتراپی سیستمیک : (پزشکی هسته ای)
در این روش از مواد رادیواکتیو مانند I۱۳۱ Strontium۸۹. به صورت خوراکی و یا تزریقی استفاده میشود.
این روش درمانی گاهی اوقات برای درمان سرطان تیروئید و لنفوم غیر هوچکینی بزرگسالان استفاده میشود.
محققان در حال بررسی موادی هستند که بتواند برای درمان دیگر انواع سرطان استفاده شود.
آیا رادیوتراپی (پرتو درمانی) باعث رادیواکتیو شدن بیماران میگردد ؟
بیماران تحت پرتودرمانی معمولاً نگران این موضوع هستند که آیا این روش درمانی بدن آنها را رادیواکتیو خواهد کرد ؟
جواب این سؤال به نوع رادیوتراپی (پرتو درمانی) انجام شده بستگی دارد رادیوتراپی (پرتو درمانی) بیمار را رادیواکتیو نخواهد کرد و در این بیماران نیازی به دوری از افراد دیگر در طول درمان نیست.
در رادیوتراپی داخلی ( داخل نسجی، داخل حفره ای ) که با منابع رادیواکتیو سربسته انجام میشود بیمار ممکن است در بیمارستان بستری شود.
در این مورد پیش بینی های لازم برای حفاظت پرتویی پرسنل بیمارستان و ملاقات کنندگان صورت خواهد گرفت.
منابع سربسته بطور اساسی ناحیه اطراف خود را مورد تشعشع قرار میدهند، بنابراین تنها ناحیه اطراف منبع، و نه تمام بدن بیمار رادیواکتیو خواهد شد.
در رادیوتراپی سیستمیک از منابع رادیواکتیو سرباز که وارد جریان خون میشوند استفاده میشود.
مقداری از این مواد رادیواکتیو از طریق بزاق، عرق یا ادرار بیمار از بدن خارج میشوند و تازمانی که اکتیویته آنها به اتمام نرسیده است بدن رادیواکتیو است.
بنابراین بعضی از مواقع پیش بینی های حفاظتی لازم برای افرادیکه در تماس نزدیک با بیمار هستند بکار میرود.
پزشک و یا پرستار درصورت نیاز به اقدامات حفاظت پرتویی از این موضوع مطلع خواهند شد.
3. تشعشعات ذره ای (Particle beams)
دراین روش از ذرات هسته ای پر انرژی به جای فوتون استفاده میشود.
این روش درمانی، رادیوتراپی ذره ای یا تشعشع ذره ای نامیده میشود.
تشعشعات ذره ای به وسیله شتاب دهنده های خطی، سنکروترن و سیکلوترون تولید میشود.
ذرات شتابدار عبارتند از :
الکترون که به وسیله تیوب اشعه X تولید میشود، نوترون ها که به وسیله عناصر رادیواکتیو و تجهیزات مخصوص تولید میشوند.
یون های سنگین مثل پروتون ها، هلیوم و ذرات باردار کوچک یعنی مزون که به وسیله شتاب دهنده و یک سیستم مغناطیسی تولید میشوند.
برخلاف پرتوهای ایکس و گاما، پرتوهای ذره ای قدرت نفوذ کم دارند.
بنابراین از این پرتوها معمولاً برای درمان تومورهای سطحی یا زیر جلدی استفاده میشوند.
4. درمان با پرتوی پروتون (Proton beam therapy)
در این روش از پرتوهای پروتونی استفاده میشود که انرژی خود را در یک ناحیه کوچک (Braggpeak) از دست میدهند.
در این ناحیه دوزهای بالا بر روی تومور با حداقل آسیب به بافت های نرمال متمرکز میشود.
پروتون درمانی فعلاً در مراکز محدودی در ایالات متحده استفاده میشود.
این شیوه برای درمان تومورهایی که عمل جراحی مشکل یا پر مخاطره است به کار میرود.
تحقیقات کلینیکی برای استفاده از این روش در درمان ملانومای چشم، Retinoblastom یک نوع تومور چشمی که بیشتر در اطفال زیر ۵ سال اتفاق می افتد.
سارکومای عضلات مخطط، برخی انواع تومورهای سر و گردن، پروستات، مغز و ریه در حال انجام است.
LET معرف میزان انرژی به جا مانده از پرتو در هنگام عبور از بافت است.
با جذب انرژی بیشتر بافت های بیشتری از بین میروند. LET پرتوها متفاوت است.
برای مثال پرتوهای x، گاما و الکترونها Low LET و poins و نوترونها، یون های سنگین high LET میباشند.
تحقیق و بررسی در مورد پرتوهای High LET در حال انجام است.
هزینه سنگین این تجهیزات و آموزشهای تخصصی مورد نیاز، استفاده از این پرتوها را به مراکز اندکی در ایالات متحده آمریکا محدود کرده است.
طراحی درمان در رادیوتراپی (پرتو درمانی) به عهده چه کسی است ؟
مجموعه کارکنان هر مرکز رادیوتراپی به طراحی و درمان بیمار کمک میکنند.
تیم رادیوتراپی (پرتو درمانی) شامل رادیوتراپیست، دوزیمتریست ( شخصی که دوز کامل و دقیق پرتو را مشخص میکند )، فیزیست ( فردی که کنترل دستگاه برای انتقال مقدار صحیح پرتو به محل تومور در بدن را انجام میدهد) و پرتوکار میباشد.
معمولاً رادیوتراپی (پرتو درمانی) یک قسمت از درمان بیمار را شامل میشود در درمان تکمیلی معمولاً از شیمی درمانی استفاده میشود.
رادیوتراپیست Radiotion Oncologist، از همکاری با متخصص سرطان شناس اطفال، جراح و رادیولوژیست ( پزشک متخصص در تهیه و تفسیر گرافیهای اندامهای بدن ) پاتولوژیست ( پزشک متخصص آسیب شناسی ) سود میبرد.
بیشتر بخوانید:
از خطرات و عوارض رادیوتراپی (پرتو درمانی) چه می دانید ؟
لاغری موضعی بدون جراحی و بیهوشی با دستگاه کویتیشن
کاربردها و مزایای مزوتراپی برای لاغری موضعی چیست ؟
- برچسبها
- شیمی درمانی
- پرتو درمانی
دیدگاه ها