همه چیز در مورد اکسی توسین (هورمون عشق)

اکسی توسین چیست؟

اکسی‌توسین (Oxytocin) یا هورمون عشق در بدن ما نقش اساسی را برای رابطه عاشقانه، میل و رابطه جنسی ، تولید مثل و شرایط قبل و بعد از زایمان دارد. مطالعات هم‌چنین نشان داده که اکسی‌توسین در بسیاری از رفتارها از جمله اوج لذت جنسی، شناخت اجتماعی، جفت‌پیوندی، اضطراب و رفتارهای مادرانه دخیل است.

اکسی توسین هورمونی است که در غده هیپوتالاموس ترشح می‌شود. شاید برایتان جالب باشد بدانید چرا آن را هورمون عشق نامگذاری کرده‌اند. بطور واضح در آغوش کشیدن و بوسیدن به سرعت منجر به افزایش اکسی توسین می‌شود. در واقع این هورمون به هنگام تماس و تحریک در بدن افزایش یافته و علیرغم افزایش حس رضایت و شادی، استرس را از شما دور می‌کند. این هورمون تا جایی در جهان به شهرت رسید که حتی ساختار مولکولی آن به یکی از رایج‌ترین طرح‌های خالکوبی تبدیل شد.

هورمون اکسی توسین طی رابطه جنسی ایجاد می‌شود. علاوه بر این زنانی که به نوزادان خود شیر می‌دهند مقدار قابل توجهی از این هورمون در بدن آن‌ها ترشح شده و همین امر باعث ترشح شیر در سینه‌ها می‌شود. این هورمون همچنین باعث انقباض رحم و سهولت زایمان می‌شود و بعد از تولد نوزاد، خونریزی زایمان را کنترل می‌کند. اکسی توسین اگر در بدن مادران زیاد ترشح شود احتمال بروز افسردگی پس از زایمان را بسیار کاهش می‌دهد.

بخوانید: فواید رابطه جنسی در زمان بارداری

روش های افزایش تولید هورمون اکسی توسین

همانطور که ذکر شد هورمون عشق فواید زیادی برای شادابی و سلامتی انسان دارد. اما گاه بدن به مقدار کافی قادر به ترشح این هورمون نیست. البته اصلا جای نگرانی نیست چرا که با انجام برخی از تکنیک‌ها به آسانی می‌توان میزان ترشح آن را در بدن افزایش داد.

برای ترشح مداوم هورمون اکسی توسین لازم است که زوجین، فعال باقی بمانند.

برای افزایش آن لازم است زن و مرد خلاق باشند و مدام در مورد خاطرات یا آرزوهایشان صحبت کنند.

تداوم زندگی، ایجاد خلاقیت و تازگی بر عهده زوجین است، در غیر این صورت عشق به راحتی از بین می‌رود و کاری از دست هورمون‌ها برنمی‌آید.

• در آغوش گرفتن و بوسیدن و رابطه جنسی

در آغوش گرفتن و بوسیدن عزیزانتان می‌تواند به طور چشمگیری این هورمون را در بدن افزایش دهد. بغل کردن همسر، مادر یا فرزند و بوسیدن آن‌ها از ساده‌ترین راه‌های افزایش هورمون عشق است. با این کار یک تیر و دو نشان زده‌اید چرا که هم محبت خود را ابراز و پیوند بینتان را محکم‌تر کرده‌اید و هم باعث ایجاد شادابی و سلامت جسمی و روحی خود و عزیزانتان شده‌اید. اکسی‌توسین همچنین در کسانی که رابطه جنسی مرتب و با احساسی دارند بیشتر از سایرین تولید می شود.

• لمس کردن

یکی از راه‌های اولیه برای آزاد نمودن اکسی‌توسین، لمس کردن است. بدیهی است که همیشه درست نیست بیشتر افراد را لمس کنید، اما لمس‌های کوچک مانند دست دادن و پشت کسی زدن معمولا مناسب است. در مورد افرادی که با آنها صمیمی هستید، تلاش کنید تا بیشتر لمس‌شان کنید؛ مثلا هر بار که به خانه برمی‌گردید مادر و پدرتان را در آغوش بگیرید.

لمس کردن به طور باورنکردنی قدرتمند است. اما ما آن را جدی نمی‌گیریم. لمس کردن باعث می‌شود که متقاعدکننده‌تر شوید، عملکرد تیمی را افزایش می‌دهد، جذابیت شما را بیشتر می‌کند. حتی مهارت ریاضیات را افزایش می‌دهد.

لمس فردی که دوستش دارید درد را کاهش می‌دهد. در حقیقت، زمانی که این مطالعات بر روی زوج‌هایی که ازدواج کرده‌اند انجام شد، هرچه ازدواج مستحکم‌تر بود، لمس، تاثیرگذارتر بود.

• مهربانی و عشق ورزیدن

اینکه از دیگران تعریف کنیم در واقع هم به شخص مقابل انرژی بخشیده‌ایم و هم باعث افزایش اوکسی توسین در بدن خودمان شده‌ایم. بنابراین بهتر است با دیگران مهربان باشیم و از آن‌ها تمجید کنیم. مسلما این مهربانی با دیگران بازتاب خوبی داشته و نتایج شگفت‌انگیزش به سمت خودمان باز می‌گردد.

• خندیدن و شادی کردن

خندیدن خود به تنهایی موجب ترشح این هورمون با ارزش در بدن ما می‌شود. اوکسی توسین افراد شاد دائما در حال افزایش است

• بخشش و گذشت داشتن

زمانیکه از خطای دیگران می‌گذریم و آن‌ها را می‌بخشیم آرامش خاصی پیدا می‌کنیم. این بخشش قبل از هر چیز به نفع خود ماست. در شرایطی که جسم از آرامش کافی برخوردار باشد اکسی توسین هم بیشتر ترشح می‌شود.

• مکمل های غذایی

مصرف بعضی از خوراکی ها مانند شکلات تلخ و مکمل ویتامین D می تواند به تولید اکسی توسین بدن کمک کند.

تاثیرات هورمون عشق در زندگی

محققان می‌گویند اکسی توکسین روی رفتارهایی از قبیل اطمینان و فداکاری تاثیرگذار است.

این هورمون، روی بروز رفتارهای کاملا متضاد مانند حسادت و غرور نیز مؤثر است.

وقتی رابطه فرد مثبت باشد، اکسی توکسین، رفتارهای اجتماعی را تقویت می‌کند.

وقتی ارتباط منفی باشد، هورمون مزبور احساسات منفی را افزایش می‌دهد.

پزشکان دریافتند که اکسی توسین احساس همدردی و پیوند را به ویژه بین والدین و فرزندان افزایش می‌دهد.

این هورمون می‌تواند مهارت‌های اجتماعی را در افراد خجالتی و کمرو تقویت کرده و بهبود بخشد.

هورمون اکسی توسین میزان حس دلسوزی و همدلی انسان‌ها نسبت به یکدیگر را در افرادی که مهارت اجتماعی کمتری دارند، ارتقاء می‌دهد.

این هورمون تاثیر بسیار ناچیزی روی افرادی دارد که به طور طبیعی اعتماد به نفس دارند.

براساس گزارش محققان، واکنش‌های متفاوت افراد در برابر ترس، به سطح گیرنده‌های اکسی توسین بستگی دارد. به طوری که هرچه این گیرنده‌ها فعال‌تر باشند، افراد شجاع‌تر می‌شوند.

این هورمون، در زنان و در لحظه زایمان به بالاترین سطح ترشح خود می‌رسد.
هورمون اکسی توسین به تازه مادران کمک می‌کند که بتوانند در مقابل درد زایمان مقاومت کنند و پس از آن به فرزند خود عشق بورزند و در مقابل خطرات از کودک خود محافظت کنند

در سال های اخیر هورمون اکسی توسین و داستان‌های مرتبط با آن، چنان برای مردم جذاب بوده است که به سرعت با اسپری اکسی توسین و آدامس اکسی توسین و هر چیزی کی به نوعی با اکسی توسین ربط دارد، به صورت گسترده فروخته می‌شود و منبع درآمد خوبی محسوب می‌شود!

اکسی توسین و کودکان مبتلا به اوتیسم

جدیدترین یافته‌های دانشمندان و متخصصان مغز و اعصاب نشان می‌دهد که ترشح مکرر هورمون اکسی‌توسین، باعث بهبود بیماری اوتیسم می‌شود.

این هورمون از یک پتانسیل درمانی بالا هم در بزرگسالان و هم در کودکان مبتلا به اوتیسم برخوردار است.

اگر اکسی توسین در سنین پایین برای کودکان اوتیسمی تجویز شود، می‌توان به این کودکان توسعه رفتارهای اجتماعی را تا حدودی آموخت.

هورمون اکسی توسین می‌تواند به این بیماران کمک کند که عملکردهای هوشمندانه طبیعی داشته باشند و توانایی‌های گفتاری خود را در اجتماع بهبود بخشند.

اکسی توسین، برخوردهای بصری را افزایش می‌دهد، زیرا زمان نگاه کردن بیمار را به چشم دیگران افزایش می‌دهد.

اوکسی توسین و مواجهه با خطر

ترشح اکسی توسین موجب افزایش قدرت ریسک کردن و روبرو شدن با ترس می‌شود. به طور مثال: در موقعیت پرش با طناب، فرد می‌تواند از فکر پریدن از ارتفاع دچار ترس شود، ضربان قلب وی افزایش یابد، عرق کند و سایر واکنش‌های فیزیکی ناشی از ترس را نشان دهد.

اما زمانی که پرش را انجام می‌دهد، در حالی که همان واکنش‌های فیزیولوژیکی را دارد، اما توانسته است بر بی حرکت ماندن ناشی از ترس غلبه کند.

هورمون عشق و تاثیر آن بر مادر و نوزاد

استفاده از روش شیردهی "رفتن به سمت سینه مادر" که بلافاصله پس از زایمان انجام می‌گیرد، باعث به حداکثر رسیدن ترشح هورمون عشق در مادر می‌شود که در نتیجه منقبض شدن رحم، سریع‌تر خارج شدن جفت و نیز کاهش میزان خونریزی پس از زایمان مادر را موجب می‌شود.

در این روش، نوزاد بلافاصله پس از زایمان روی شکم مادر قرار داده می‌شود و قادر است به سمت سینه مادر حرکت کرده و خود نوک سینه مادر را پیدا کند و نیز تصمیم بگیرد که چه زمانی تغذیه از سینه مادر را آغاز کند. از آنجا که نوزاد صدای قلب مادر خود را می‌شناسد، این روش موجب ایجاد آرامش در نوزاد می‌شود.

لذا زمانیکه ترشح این هورمون افزایش می‌یابد به پیوستگی و همبستگی مادر و نوزاد کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: قرص اکسی توسین و خطر سقط جنین!

اثرات هورمون عشق بر زن و مرد

صدای فرد مورد علاقه، خاطرات شیرین و حتی یک نگاه مهربان باعث ترشح این هورمون در بدن می‌شود.

اکسی توسین باعث وابسته شدن دو فرد به هم می‌شود و زوجین را به داشتن رابطه زناشویی، یک زندگی بادوام، داشتن فرزندان و...ترغیب می‌کند.

ارتباط اکسی توسین با شادی

افزایش مقدار اکسی توسین در بدن، برای زنان شادی، خوشحالی و سلامتی را به ارمغان می آورد.

اکسی توسین موجب رضایت، مثبت اندیشی و تقسیم شادی و رفاه با دیگران می گردد.

هورمون اکسی‌توسین تعهد می‌آورد

عشق باعث می‌شود احتمال بروز خیانت پایین بیاید. این نتیجه‌ای است که محققان به آن رسیده‌اند و می‌گویند مردانی که رابطه عاشقانه موفقی دارند، به دلیل تغییرات هورمونی کمتر خیانت می‌کنند.

فصلنامه روان‌شناسی بریتانیا نتایج تحقیقی را منتشر کرده است که نشان می‌دهد مردانی که رابطه زناشویی موفقی دارند، معمولا از زنان جذاب دیگر فاصله می‌گیرند. مهم‌ترین دلیل که سرمنشاء تحقیقات این گروه تحقیقاتی شده، نقش هورمون اکسی‌توسین در افزایش تعهد مردان متاهل بوده است.

در این تحقیق به جمعی از مردان مجرد و متاهل قبل از آزمایش مقدار کمی هورمون اکسی‌توسین تزریق کرده بودند. سپس زنی بسیار جذاب از گروه محققان به جمعشان نزدیک شد و از مردان متاهل و مجرد گروه درخواست کرد بدون رودربایستی به او بگویند که در چه فاصله‌ای با او باشند احساس راحتی می‌کنند.نتیجه آزمایش حکایت از آن داشت که برای مردان متاهل فاصله مناسب با زن جذاب، حدود ۶۵ تا ۷۵ سانتی‌متر بود و مردان مجرد دوست داشتند در حوالی ۴۵ تا ۵۰ سانتی‌متری او باشند.

مدت‌هاست که دانشمندان از تاثیر هورمون اکسی‌توسین که در نتیجه رابطه عاطفی بین افراد در بدن ایجاد می‌شود، آگاه هستند. محققان توانستند ثابت کنند اکسی‌توسین به مردان متاهل نقش‌تذکردهنده در برابر زنان جذاب دارد.

تأثیر اكسی توسین بر اعتقادات روحی

محققان دانشگاه دوك نشان داده‌اند كه وقتی به مردان هورمون اكسی توسین را از راه اسپری بینی بدهند احساسات معنوی و روحی آن‌ها افزایش پیدا می‌كند. همچنین وقتی به كسانی كه مدیتیشن می‌كنند این هورمون داده شد احساسات مثبت بیشتری در آن‌ها به وجود آمد. نتایج این مطالعه در مجله Social Cognitive and Affective Neuroscience منتشرشده است.

جایی نرید و در دلگرم بیشتر بخوانید:

همه چیز در مورد فنيل اتيل آمين (مولکول عشق)