علت بالا و پایین بودن OGGT در آزمایش خون
OGGT یا تست دیابت بارداری
OGGT یا تست تحمل گلوکز ( Oral Glucose Tolerance Test) که GGT هم گفته می شود به صورت روتین در هفته های 26 الی 30 بارداری در خواست می شود، همچنین به زنانی که اضافه وزن دارند و یا سابقه خانوادگی دیابت دارند پیش از این زمان نیز توصیه می گردد. برای انجام این آزمایش باید حداقل 8 ساعت ناشتا باشید. در صبح روز آزمایش یک محلول گلوکز به شما داده می شود و نمونه خون در زمان های 1 ساعت، 2 ساعت و 3 ساعت بعد از خوردن محلول گلوکز گرفته می شود.
مقادیر طبیعی برای این آزمایش مقدار مساوی یا کمتر از 95 mg/dl برای قند خون ناشتا، مساوی یا کمتر از 180 mg/dl برای یک ساعت بعد از خوردن گلوکز، مساوی یا کمتر از 155 mg/dl برای دو ساعت بعد از خوردن گلوکز و مساوی و کمتر از 140 mg/dl برای 3 ساعت بعد از خوردن گلوکز می باشد. البته این اعداد در آزمایشگاه های مختلف می توانند متفاوت باشند.
قندخون | مقدار طبیعی |
قندخون ناشتا | 95 mg/dl |
قندخون یک ساعته | مساوی یا کمتر از 180 mg/dl |
قندخون دو ساعته | مساوی یا کمتر از 155 mg/dl |
قندخون سه ساعته | مساوی و کمتر از 140 mg/dl |
آزمایش OGTT نسبت به آزمایش FPG یا FBS برای تشخیص پیش دیابت از حساسیت بالاتری برخوردار است.
اگر نتایج OGGT غیر نرمال باشد چه اقدامی باید انجام داد؟
اگر فقط یکی از مقادیر غیر نرمال باشد پزشک از شما میخواهد رژیم غذایی خود را تغییر دهید و در ادامه بارداری، مجددا آزمایش را برای شما تجویز خواهد کرد.
اگر 2 مورد از تستها یا بیشتر غیر نرمال باشد شما به عنوان مبتلا به دیابت بارداری شناخته شده و پزشک درباره برنامه مداوا با شما صحبت خواهد کرد. درمان دیابت بارداری برای حفظ سلامت مادر و جنین خیلی اهمیت دارد.
دلایل انجام آزمایش تحمل گلوکز یا OGGT
در زمان بارداری مقاومت به انسولین افزایش مییابد و دیابت بارداری زمانی ایجاد میشود که سطح قند خون یک زن بدون دیابت، در دوران بارداری افزایش مییابد. دیابت بارداری خطر ابتلا به مسمومیت بارداری یا پرهاکلامپسی، افسردگی و نیاز به سزارین را افزایش میدهد. نوزادان متولدشده از مادران مبتلا به دیابت نیز در معرض خطر ماکروزومی یا بزرگی بیش از حد، افت قند خون پس از تولد و زردی هستند. دیابت بارداری در صورت درمان نشدن میتواند موجب مرگ داخل رحمی جنین نیز بشود. از آنجا که بیماری دیابت بارداری به ندرت علائمی را بروز میدهد، تنها راه برای تشخیص آن انجام آزمایش است.
آزمایش چالش گلوکز مانند هر آزمایش غربالگری دیگری به تشخیص بیماری منجر نمیشود، بلکه برای شناسایی هرچه بیشتر زنانی طراحی شده که ممکن است به دلیل مشکلاتی نیاز به آزمایشهای بیشتر داشته باشند، بنابراین نتیجۀ مثبت این آزمایش به این معنا نیست که فرد به دیابت بارداری مبتلاست.
اگر پاسخ آزمایش غربالگری شما مثبت باشد، نیاز به انجام آزمایش تحمل گلوکز خوراکی یا OGGT دارید که آزمایشی طولانیتر و قطعیتر است و با اطمینان نشان میدهد که آیا شما مبتلا به دیابت بارداری هستید یا خیر. اگر آزمایش ادرار که به طور معمول انجام میشود، نشاندهندۀ وجود مقداری قند اضافی باشد یا ریسک بالایی برای ابتلا به دیابت داشته باشید، ممکن است پزشک از شما بخواهد پیش از هفتۀ ۲۴ بارداری، غربالگری انجام دهید.
اگر نتایج آزمایش طبیعی باشد، غربالگری در هفتههای ۲۴ تا ۲۸ بارداری نیز تکرار خواهد شد. البته اگر پیش از بارداری ابتلا به دیابت تشخیص داده شود، نیاز به غربالگری وجود ندارد. در عوض باید با کمک پزشک خود برای کنترل این وضعیت در دوران بارداری تلاش کنید.
چگونگی انجام تحمل گلوکز یا OGGT
در آزمایش تحمل گلوکز فرد باید حداقل هشت ساعت ناشتا باشد. معمولاً از فرد خواسته میشود که شب قبل از آزمایش دیروقت شام میل کند و بعد از آن ممکن است گفته شود از خوردن و نوشیدن هر چیز به جز مقدار کمی آب خودداری کند، در نتیجه بهتر است صبح روز بعد، پیش از هر کاری این آزمایش انجام شود. در روز آزمایش ابتدا یک نمونه خون برای اندازهگیری قند خون ناشتا گرفته میشود و پس از آن محلولی حاوی ۱۰۰ گرم گلوکز خوراکی به فرد داده میشود.
در این زمان طی سه ساعت، سه نمونه خون به صورت هر ساعت یک بار، از بازو گرفته میشود تا خون مورد آزمایش قرار گیرد. از آنجا که این آزمایش سه ساعت به طول میانجامد، حتماً نیاز به چیزی خواهید داشت تا سرتان را با آن گرم کنید، زیرا در زمان تهیۀ نمونه خون باید در اتاق انتظار بنشینید. همچنین یک خوردنی همراه داشته باشید، زیرا بعد از دریافت آخرین نمونه، احتمالاً گرسنه خواهید بود.
بعد از اعلام نتیجۀ آزمایش، درصورتیکه حداقل دو مورد از مقادیر اندازهگیریشده بیشتر از مقدار استاندارد باشد، پزشک تشخیص قطعی دیابت بارداری میدهد و اقدامهای لازم را برای شما انجام خواهد داد. توجه کنید که در برخی موارد، پزشکان به جای آزمایش چالش گلوکز، از ابتدا آزمایش تحمل گلوکز دو ساعته را درخواست میکنند. این آزمایش مانند آزمایش تحمل گلوکز سه ساعته است، با این تفاوت که محلول گلوکز خوراکی حاوی ۷۵ گرم گلوکز است و نمونهها در مدت دو ساعت گرفته میشود. این نوع غربالگری در یک مرحله انجام میشود و نتیجۀ آن قطعی است.
حس بیمار بعد از انجام این آزمایش تحمل گلوکز یا OGGT
برخی از خانمهای باردار پس از نوشیدن محلول گلوکز، حالت تهوع پیدا میکنند و حتی گاهی استفراغ میکنند. درصورتیکه آزمایش چالش گلوکز دارید، ممکن است خوردن چیزی چند ساعت قبل از آزمایش غربالگری در رفع این حالت به شما کمک کند. اگر کمی پس از نوشیدن محلول دچار حالت تهوع شدهاید باید یک روز دیگر دوباره مراجعه و آزمایش را تکرار کنید.
حالت تهوع در طول آزمایش تحمل گلوکز سه ساعته شایعتر است، چون محلول مورد استفاده برای این آزمایش میتواند دو برابر شیرینتر یا حاوی دو برابر مایعات بیشتری از محلول مورد استفاده در آزمایش غربالگری باشد و شما باید آن را با معدۀ خالی بنوشید.
تفسیر نتایج آزمایش تحمل گلوکز یا OGGT
پزشکان از استانداردهای مختلفی برای تعیین بالا یا پایین بودن سطح قند خون شما استفاده میکنند. در آزمایش چالش گلوکز اگر سطح قند خون شما پس از آزمایش بیشتر از ۱۴۰ میلیگرم در دسیلیتر باشد، جواب آزمایش مثبت است و نیاز به آزمایش تشخیصی قطعی تحمل گلوکز خواهد بود. در تست تحمل گلوکز سه ساعته، اگر حداقل دو مورد از موارد اندازهگیری در ساعتهای مختلف آزمایش بیشتر از مقادیر استاندارد آن باشد، پزشک تشخیص قطعی دیابت بارداری خواهد داد. مقادیر استاندارد برای قند خون در آزمایش تحمل گلوکز سه ساعته به شرح زیر است:
- قند خون ناشتا کمتر از ۹۵ میلیگرم در دسیلیتر
- قند خون یک ساعته کمتر از ۱۸۰ میلیگرم در دسیلیتر
- قند خون دو ساعته کمتر از ۱۵۵ میلیگرم در دسیلیتر
- قند خون سه ساعته کمتر از ۱۴۰ میلیگرم در دسیلیتر
در روش یک مرحلهای یا آزمایش تحمل گلوکز دو ساعته این مقادیر به شرح زیر است:
- قند خون ناشتا کمتر از ۹۲ میلیگرم در دسیلیتر
- قند خون یک ساعته کمتر از ۱۸۰ میلیگرم در دسیلیتر
- قند خون دو ساعته کمتر از ۱۵۳ میلیگرم در دسیلیتر
درصورتیکه پزشک تشخیص دیابت بارداری بدهد، احتمالاً از فرد خواهد خواست که با رعایت یک برنامۀ غذایی مناسب، وضعیت سلامت خود را کنترل کند. دیابت بارداری معمولاً تا زمانی که باردار هستید ادامه مییابد، اما برخی از خانمها که در دوران بارداری به دیابت مبتلا میشوند، پس از زایمان نیز دچار آن خواهند بود، بنابراین شش تا هشت هفته بعد از زایمان نیز انجام آزمایش ضروری است.
عوامل مداخله گر در آزمایش تحمل گلوکز یا OGGT
۱- استعمال دخانیات
۲- استرس
۳- ورزش شدید
۴- روزه داری یا گرسنگی شدید
۵- داروهایی نظیر آسپرین، β بلوکرها، فوروزماید، نیکوتین، ضدبارداری خوراکی (OCP)، فنوتیازین ها، داروهای عصبی و روانی، استروئیدها، دیورتیک های تیازیدی، داروهای ضد فشار خون، داروهای ضد التهابی
نکات مهم در رابطه با آزمایش تحمل گلوکز یا OGGT
- در بیماران با عفونت های شدید و یا اختلالات آندوکرین که بیماران دیابتی نمی باشند، عدم تحمل گلوکز مشاهده می شود.
- انجام این تست برای بیماران بستری نباید درخواست شود.
- در صورت مشاهده قند در ادرار میزان گلوکز سرمی آن را ملاحظه کنید.
- همراهی این آزمایش با تست Hb A1C ارزش تشخیصی آزمایش را بالا خواهد برد.
بیشتر بخوانید:
روش های موثر برای کاهش قندخون در طب سنتی
با روش های کنترل قند خون آشنا شوید
داروهای کنترل قند خون کدامند و چه عوارضی دارند ؟
تفسیر آزمایش قندخون ناشتا یا FBS
- برچسبها
- oggt
دیدگاه ها