پایان دادن به رابطۀ عاطفی از دیدگاه روانشناسی هر دو طرف رابطه را دچار بحرانهای روانی متعددی میکند. تمام کردن یک رابطه، چه با تصمیم یک طرف باشد، چه تصمیم دوطرفه باشد، تاثیر خودش را بر روان هر دو طرف میگذارد. پایان دادن به رابطه به شیوههای مختلفی اتفاق میافتد و افراد برای سوگواری کردن مسیرهای مختلفی پشت سر میگذارند. در این محتوا، تمام شدن رابطه را براساس دیدگاههای روانشناسی بررسی میکنیم. و با مراحل پایان یک رابطه عاطفی از دیدگاه روانشناسان آشنا میشویم. سعی کردهایم با مطالعه این مقاله بتوانید با کمک روشهای روانشناسی، بهتر با این تروما کنار بیایید.
تمام شدن رابطه از دیدگاه روانشناسی
تمام شدن رابطه دلایل مختلفی دارد. گاهی اوقات رابطه تمام میشود، چون حس میکنید فضای رابطه دیگر امن نیست. ممکن است متوجه شوید او برای شما فرد مناسبی نیست و نمیتوانید در کنار یکدیگر آینده خوبی داشته باشید. گاهی طرف مقابل شما به این نتیجه میرسد و تصمیم میگیرد رابطه را تمام کند. فرقی ندارد چقدر به او علاقه داشته باشید یا از نظر ما رابطه خوب باشد، ممکن است او نخواهد ادامه بدهد. و از دیدگاه روانشناسی بهتر است با این موضوع کنار بیایید.
در بسیاری از مواقع انسانها الگوهای یکسانی را در روابط مختلف تکرار میکنند. مثلا به شکل ناخواسته با افرادی رابطه میگیرند که نیازهایشان را نادیده میگیرند یا حتی تحقیرشان میکنند! این الگوهای تکراری معمولا در تمام شدن رابطه نقش دارند و ممکن است به خاطر تجربههای بد قبلی شکل بگیرند. از روابط عاطفی قبلی گرفته تا روابط اولیه یعنی رابطه با پدر و مادر، از منظر روانشناسی تمام شدن رابطه نقش دارند.
در روانشناسی و مشاوره، این الگوها با کمک درمانگر کشف میشوند و به فرد کمک میشود این چرخهها را بشکند. اما متاسفانه خیلی از ما از رفتن به سراغ زوج درمانگر هراس داریم! و با اینکه میدانیم مشاوره گرفتن از یک زوج درمانگر درباره رابطه عاطفی، میتواند برای بهبود رابطه ما کمک کننده باشد اما باز اینکار را نمیکنیم! اگر رابطهی شما با پارتنر یا همسرتان چالشبرانگیز شده، زمان را از دست ندهید! همهی ما لیاقت تجربهی روابط شاد و عاشقانه و ایمن را داریم. با گرفتن نوبت مشاوره زوجدرمانی از یک زوج درمانگر خوب، رابطهتان را بهبود بدهید و یا تمام شدن رابطه را با کمک یک روانشناس جلو ببرید تا تمام اصول روانشناسی پایان یافتن یک رابطه را رعایت کرده باشید.
مراحل روانشناختی پس از پایان رابطه
پس از هر سوگ، جدایی یا از دست دادنی ممکن است برای سوگواری این مراحل طی بشود:
انکار پس از پایان رابطه
در مواجهه با از دست دادن افراد معمولا انکار میکنند. ممکن است به طرف مقابلشان پیام بدهند، زنگ بزنند یا خودشان را به برگشتن پارتنرشان امیدوار نگه دارند. این مرحله در بعضی افراد سالها طول میکشد. ممکن است برخی افراد سعی کنند خودشان را تغییر بدهند تا به شخص مورد پسند پارتنر قبلیشان تبدیل بشوند.
خشم
در این مرحله ممکن است افراد سعی کنند پارتنر قبلیشان را در ذهنشان خراب کنند. ویژگیهای بدش را به یاد بیاورند و با دیگران بازگو کنند. حتی ممکن است این خشم را به خودشان برگردانند و خودشان را «دوستنداشتنی، کثیف و ناتوان» بدانند و به خودشان حمله کنند.
چانهزنی برای بازگشت به رابطه تمام شده
در این مرحله ممکن است فرد دوباره با پارتنرش حرف بزند و تلاش کند او را برگرداند. ممکن است قول بدهد یا عهد کند کاری را انجام ندهد یا تغییر کند تا دوباره پارتنرش را داشته باشد.
افسردگی بعد از تمام شدن رابطه
احساس غم و سوگواری از این مرحله شروع میشود. فرد برای آیندهای که تصور کرده بود سوگواری میکند و از دست دادن را میپذیرد. این مرحله شاید طولانی و چالشبرانگیز باشد. حتما سعی کنید در این مرحله از یک روانشناس کمک بگیرید.
پذیرش پایان رابطه
در این مرحله فرد آرامش خودش را بازیافته و میتواند آیندهای بدون پارتنر قبلیاش را متصور شود و برایش قدم بردارد.
این گونه نیست که همه از تمام این مراحل عبور کنند یا وقتی از یک مرحله گذشتند دیگر به آن برنگردند. سوگواری برای همه از مرحلۀ انکار شروع نمیشود و ممکن است برای بعضی بیشتر یا کمتر طول بکشد.
مکانیزمهای دفاعی از دید روانشناسی برای تمام شدن رابطه
گاهی اوقات روابط عاطفی به دلیل مکانیزم دفاعی «فرافکنی» به پایان میرسند. فرافکنی یعنی بخشهایی از خودمان را که برایمان قابل پذیرش نیست در دیگران ببینیم. مثلا کسی که با احساس خشم مشکل دارد ممکن است شریک عاطفیاش را عصبانی و پرخاشگر ببیند. یا کسی که از خودش متنفر است شاید فکر کند شریک عاطفیاش هم او را دوست ندارد.
راهکارهای مدیریت احساسات پس از پایان رابطه از نظر روانشناسی
- سرکوب نکردن احساسات: احساساتتان را سرکوب نکنید. آنها را بنویسید یا با دوست همدل به اشتراک بگذارید.
- انجام فعالیتهای مورد علاقه: به فعالیتهایی بپردازید که به شما حس خوبی میدهند.
- وقت گذراندن با دوستان: حرف زدن با دوستان امن یا وقت گذراندن با آنان کمک میکند کمتر احساس تنهایی کنید.
- کمک حرفهای: به درمانگر حرفهای مراجعه کنید تا کمک کند مراحل سوگواری را بهتر پشت سر بگذارید.
اهمیت رشد فردی از دیدگاه روانشناسی تمام شدن رابطه
رشد فردی پس از تمام شدن یک رابطه از منظر روانشناسی اهمیت زیادی دارد، چون به فرد کمک میکند تا به خودآگاهی بیشتری دست یابد و بهبود یابد. این فرآیند شامل تحلیل تجربیات گذشته، شناسایی الگوهای رفتاری و احساسی و تلاش برای تغییرات مثبت در خود است. با تمرکز بر رشد فردی، فرد میتواند به احساسات خود پرداخته و از آنها یاد بگیرد، بهبود یابد و به روابط آینده با سلامت روانی بهتری نزدیک شود. این رویکرد نه تنها به بازسازی اعتماد به نفس و خودپنداری کمک میکند، بلکه زمینه را برای روابط سالمتر و موفقتر فراهم میآورد.
مهم است که رابطه فقط یکی از ابعاد زندگی شما باشد. تمام شدن یک رابطه هرچقدر هم که سخت باشد به معنای تمام شدن دنیا نیست. بنابراین لازم است در کنار توجه به زندگی ارتباطی از رشد فردی غافل نشوید.
راه های تمام کردن رابطه از دید روانشناسی
- گفتوگوی مستقیم: کمچالشترین راه برای پایان دادن به رابطه حرف زدن است. دوطرف از نگاه خودشان صحبت میکنند و به حرفهای یکدیگر گوش میدهند. امکان درک شدن فراهم میشود و سوتفاهم کمتری اتفاق میافتد.
- سرد شدن تدریجی: سردرگمی و درد عاطفی طولانیمدت از معایب این شیوه است. در این روش ممکن است وقت کمتری با پارتنرتان بگذرانید یا کمکم سعی کنید در دسترس نباشید.
- ارتباط نوشتاری: ممکن است از طریق پیام یا نامه رابطه را پایان بدهید. امکان بیان متفکرانه و همچنین وجود نشانهای مبنی بر تمام شدن رابطه در این شیوه میسر میشود.
- غیب شدن: از دسترس خارج شدن ناگهانی شرایط را برای طرف مقابل سختتر میکند و سوتفاهم و چالش زیادی برای او به وجود میآورد.
اما پیشنهاد ما این است که با یک روانشناس زوج صحبت کنید و بخواهید شما را در این مسیر همراهی کند. البته در انتخاب زوج درمانگر هم دقت کنید که توانمند باشد. چون اگر تجربه کافی برای شناخت و درک زوجین و مشکلات آنها را داشته باشد، بهخوبی میتواند برای حل بحرانهای رابطه و زندگی دونفره شما کمک کند. تا انتخاب مناسب تری داشته باشید و در بهبود روابط شما مؤثر باشند. در این صورت است که روانشناس میتواند شما را در تمام کردن رابطه هم همراهی کند که آیا کار درستی هست یا نه و بهترین مسیر کدام است؟
پایان یک رابطه عاطفی چگونه بر روان انسان تأثیر میگذارد؟
پایان هر رابطۀ ارزشمندی با غم و اندوه همراه است. بسته به عمق رابطه و مدت زمان آن ممکن است شدت احساسات شما متفاوت باشد. گاهی اوقات پایان رابطه به صورت تروما یا ضربۀ روحی اتفاق میافتد. گاهی هم فرد میتواند با گذر زمان آن را پشت سر بگذارد.
چگونه میتوانم از احساسات منفی پس از جدایی خلاص شوم؟
شما نمیتوانید از احساسات منفی پس از جدایی خلاص شوید. پس بهتر است توانایی روانی و مهارتهایتان را برای مدیریت و تنظیم احساسات منفی افزایش بدهید. رواندرمانی و داشتن روابط حمایتی (چه در خانواده و چه در بیرون آن) میتواند کمک کند روزهای سخت را پشت سر بگذارید. بیتردید داشتن یک زندگی عاشقانه موفق و حفظ آن، نیاز به تلاش دوطرفه در رابطه عاطفی و زوجی دارد. اگر در هر مرحله از زندگیتان با چالشی روبهرو شدید که قادر به حل آن نبودید، نباید از دریافت کمک از یک روانشناس متخصص و باتجربه هراس داشته باشید. حال اگر در دوران پس از رابطه هستید، میتوانید از مشاور فردی هم برای این مسیر کمک بگیرید.
از دید روانشناسی چه فعالیتهایی میتوانند به بهبود روحیه پس از پایان رابطه کمک کنند؟
- گفتوگو با دوستان امن
- ورزش کردن و انجام فعالیتهایی که برایتان لذتبخش است
- تمرین ذهنآگاهی
- سفر رفتن
- رواندرمانی
اگر رابطه شما تمام شده و مدت زمان زیادی است که نتوانستهاید به زندگی عادی برگردید مشکلی وجود دارد! پشت سر گذاشتن روابطی که پیچیده و متعارض هستند معمولا سالهای طولانی زمان میبرند و گاهی بدون دریافت رواندرمانی تمام نمیشوند. اگر پارتنر شما رفته و احساسات شدیدی تجربه میکنید بهتر است وقت را از دست ندهید و هر چه زودتر برای بازگشت روحیه و سلامت روان خود به جایی که باید باشد تلاش کنید.
کلینیک روانشناسی آگاه به عنوان یکی از خوشنام ترین مراکز مشاوره برای ارائه خدمات روانشناسی، امروز خانواده بزرگی از مراجعین و بهترین روانشناسان متخصص را بنیان نهاده است که ارتباطی صمیمانه و در عین حال حرفهای با یکدیگر دارند.ما در کلینیک مشاوره آگاه به آموزشهای مفید برای عموم مردم پرداختهایم؛ تا در زمینههای مختلف دانش و مهارت روانی خود را افزایش دهید. از همین رو شما در کلینیک روانشناسی آگاه، فقط خدمات معمول یک مرکز مشاوره را ندارید؛ بلکه خدمات ما در قسمتهای مختلف عمومی و تخصصی به طور ویژه ای ارائه میشود. که محدود به ایران نیز نمیباشد. حتی برای مشاوره روانشناسی آنلاین خارج از کشور نیز میتوانید با کلینیک روانشناسی آگاه در ارتباط باشید.
- برچسبها
- روانشناسی
- زوج درمانی
۲ دیدگاه