فرق سرخک با سرخجه چیست؟

تفاوت بیماری سرخک و سرخجه

سرخک یک بیماری بسیار مسری است که توسط یک ویروس RNA بوجود می آید که به عنوان یک پارامیکو ویروس شناخته می شود. این ویروس می تواند تا دو ساعت در هوا زنده بماند. انکوباسیون این بیماری از ۱ تا ۲ هفته است اما علائم می تواند تا ۱۰ روز ادامه یابد.
این بیماری در ابتدای علائم اولیه (مرحله پیشرونده) بیماری خطرناک تر است و بیماری فرد برای مدت زمان طولانی مسری است. حدود ۹۰ درصد از افرادی که در معرض آن قرار دارند، مبتلا به سرخک می شوند.

علائم سرخک عبارتند از:

تب، که در موارد شدید می تواند بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد باشد

سرفه کردن

Coryza، یا آبریزش بینی

کنجنکتیویت، که عفونت غشای خارجی چشم است. معمولا چشم قرمز و آبیاری است.

فتو فوبیا، یعنی چشمها از لحاظ جسمی به نور حساس هستند.

نقاط Koplik (بثورات کوچک) بر روی غشای اپیتلیال که در داخل دهان قرار دارند.

بثورات مکولوپاپال رخ می دهد (یک منطقه قرمز مسطح که دارای ضربه های کوچک است). این راش از سر به پایین به اندامها گسترش می یابد.
کبودی از شدت خفیف تا شدید می تواند با بثورات بدتر رخ دهد.

نقاط Koplik در دهان قبل از بثورات ظاهر می شوند. بثورات در حدود روز پنجم بیماری ایجاد می شود. بثورات در حدود یک روز در صورت شروع می شود و پس از آن به شکم و اندام های دیگر گسترش می یابد. پس از حدود ۵ روز دیگر، بثورات پوستی از بین می رود و بیمار شروع به بهبود می کند.

سرخک می تواند منجر به بیماری شدید به نام تورم مغزی در برخی افراد و حتی کوری شود. سرخک ممکن است باعث مرگ ناشی از عوارض مانند پنومونی و کمتر آنسفالیت شود.
اگر مردم ایمن و واکسینه شوند، مانع از سرخ شدن می شود. واکسن سرخک، اوریون، سرخجه (MMR) از ویروس محافظت می کند. واکسیناسیون گسترده باعث کاهش شیوع سرخک در جمعیت می شود.

سرخجه چیست؟

سرخجه ناشی از یک ویروس است که نام آن RNA به عنوان اسید نوکلئیک شناخته می شود. شبیه به سرخک، این بیماری هم می تواند توسط ترشحات تنفسی، از مردم سرفه و یا عطسه انتقال می یابد. افرادی که آلوده شده اند تا یک هفته قبل از نشان دادن علائم و حدود دو هفته پس از ایجاد علائم، مسری هستند.

همچنین بخوانید:

علائم + درمان بیماری سرخجه

واکسن ام ام آر mmr (سرخک، سرخجه و اوریون)

تفاوت بین سرخک و سرخجه چیست؟

انکوباسیون این بیماری می تواند حدود ۲ تا ۳ هفته طول بکشد. علائم می تواند شامل تب کم (کمتر از ۳۸٫۳ درجه سانتیگراد)، احساس ناراحتی عمومی، ملتحمه و غده لنفاوی متورم باشد. مفاصل دردناک نیز ممکن است در برخی افراد رخ دهد.
گره های لنفی متورم دردناکی در گردن معمول هستند و پشت گلو رنگ قرمز رنگ است.
علائم اولیه (مرحله پیشرونده)، در سرخجه رخ می دهد. سرخچه دارای علائم مشابهی برای سرخک است که در آن یک بثورات و تب وجود دارد.

بثورات ابتدا روی صورت و سپس به بقیه بدن گسترش می یابد. این مدت طولانی نیست و تا روز دوم، که در آن زمان تب متوقف می شود، شروع به فرو رفتن به نقاط کوچک می کند. بثورات می تواند تا ۵ روز ادامه یابد.
کبودی هایی که بر روی قوز نرم دهان (که به عنوان نقاط فورچهایمر شناخته می شوند) شکل می گیرند تا یک منطقه قرمز ایجاد کنند.سرخجه در یک زن باردار بسیار خطرناک است و می تواند باعث ایجاد نقص در نوزادان مانند ناشنوایی، میکروسفالی و حتی مرگ نوزادان شود. حتی اگر مادر در دوران بارداری نیز در معرض آفتاب سوختگی و نقایص قلبی در نوزاد باشد، می تواند منجر حتی شود.

بهترین محافظت در برابر سرخچه، واکسن MMR است. میزان ابتلا به سرخچه بعد از واکسیناسیون کاهش می یابد.
سرخک بسیار مضر و شدیدتر از سرخجه است.
در سرخک یک مرحله پیشرونده وجود دارد در حالی که هیچ مرحله پیشرونده در روبلا وجود ندارد.
انکوباسیون در سرخک ۱ تا ۲ هفته است، در سرخچه ۲ تا ۳ هفته است.

علائم سرخک ممکن است تا ۱۰ روز طول بکشد، در حالی که علائم سرخچه معمولا حداکثر ۵ روز طول می کشد.
گره های لنفاوی متورم همیشه با سرخچه رخ می دهند اما اغلب با سرخک نیستند.
نقاط Koplik یک نشانه در سرخک است، در حالی که نقاط Forschheimer نشانه ای از سرخچه هستند.
فوتوفوبیا در سرخک رخ می دهد، اما در سرخچه رخ نمی دهد.
در سرخک تب می تواند تا ۴۰ درجه سانتیگراد باشد. تب روماتیسم معمولا کمتر از ۳۸٫۳ درجه است
بثورات سرخک شامل خونریزی است.

درمان بیماری سرخک

هیچ درمان قطعی برای این عفونت وجود ندارد، اما افراد آسیب‌پذیری که در معرض ویروس بوده‌‌‌اند، لازم است اقداماتی انجام دهند:

واکسیناسیون بعد از قرار گرفتن در معرض ویروس:

افراد آسیب‌پذیری که در برابر این ویروس ایمن نشده‌اند، مثلا نوزادان، می‌توانند ظرف ۷۲ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس سرخک واکسینه بشوند. با وجود واکسیناسیون، اگر بیماری سرخک همچنان در فرد ادامه داشت، به شکل خفیف‌تر و در دوره‌ای کوتاه‌تر پیش می‌رود.

گلوبولین سروم ایمنی (Immune serum globulin): زنان باردار، کودکان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، می‌توانند پروتئینی (آنتی‌بادی‌هایی) تزریق کنند که گلوبولین سرم ایمنی نام دارد. اگر این پروتئین در ظرف ۶ روز پس از قرار گرفتن درمعرض ویروس به فرد تزریق بشود، از ابتلا به سرخک جلوگیری می‌کند یا در صورت وقوع، بیماری خفیف‌تر پیش خواهد رفت.

دارو جهت درمان سرخک

1. کاهنده‌ی تب

برای پایین آوردن تب بیمار باید از داروهای بدون نسخه‌ای چون استامینوفن (تیلنول و …)، ایبوپروفن (قرص ادویل، موترین مخصوص کودکان و…) یا ناپروکسن (Aleve) استفاده شود. به کودکان و نوجوانانی که علائم سرخک دارند، آسپرین ندهید. با وجود اینکه مصرف آسپرین برای کودکان بالای ۳ سال مجاز است، اما هرگز به کودکان و نوجوانانی که درحال بهبودی از علائم بیماری‌هایی نظیر آنفولانزا یا آبله مرغان هستند، آسپرین ندهید. علت این است که آسپرین می‌تواند باعث بروز سندروم رِی (Reye’s syndrome) می‌شود که وضعیتی نادر اما کشنده است.

2. آنتی‌بیوتیک‌ها

اگر با وجود سرخک، عوارضی چون عفونت گوش و ذات‌الریه به سراغ کودک بیاید، ممکن است پزشک برای درمان از آنتی بیوتیک ها استفاده کند.

3. ویتامین A

کودکانی که کمبود ویتامین A دارند، شدیدتر از بقیه به سرخک مبتلا می‌شوند. مصرف این ویتامین از شدت بیماری می‌کاهد. برای کودکان بالای ۱ سال، دُز مصرفی ویتامین، ۲۰۰ هزار UI است. UI واحد بین‌المللی دُز دارویی است.

سبک زندگی و درمان‌های خانگی بیماری سرخک

اگر خود یا کودک‌تان به سرخک دچار شده‌اید، می توانید ضمن مراجعه به پزشک برای کنترل وضعیت و بررسی علائم به موارد زیر هم توجه کنید:

1. استراحت کنید و از فعالیت‌های پرتحرک بپرهیزید.
2. مایعات زیادی چون آب، دمنوش های گیاهی و آب‌میوه‌ بنوشید و اجازه دهید که فقدان آب ازدست‌رفته به‌خاطر تعرق و تب جبران بشود.
3. برای تنفس راحت‌تر و برای رهایی از سرفه و نیز درمان گلودرد از دستگاه بخور کمک بگیرید.
4. به چشمان‌تان استراحت بدهید، زیرا افراد مبتلا به سرخک نسبت به نور شدید و لامپ حساس می‌شوند. پس نور چراغ‌ها را کم کنید و در صورت نیاز از عینک آفتابی استفاده کنید. اگر نور چراغ مطالعه یا تلویزیون آزاردهنده است، بیمار باید از تماشای تلویزیون و مطالعه بپرهیزد.

درمان بیماری سرخجه

هیچ درمانی مسیر عفونت سرخجه را کاهش نخواهد داد و نشانه ها اغلب ملایم و خفیف هستند که درمان معمولاً ضروری نیست.
اگر مبتلا به سرخجه هستید و هم باردارید، در مورد خطرات کودک خود با پزشک صحبت کنید.
اگر می خواهید به دوران بارداری خود ادامه دهید، ممکن است آنتی بادی به نام هایپریمون گلوبولین داده شود که می تواند با عفونت همراه شود.
این می تواند علائم شما را کاهش دهد، اما امکان رشد کودک مبتلا به سرخجه را از بین می برد.
حمایت از نوزادی که مبتلا به سندرم سرخچه مادرزادی است، بستگی به میزان مشکلات نوزاد دارد.

سبک زندگی و درمان های خانگی سرخجه

در موارد نادر زمانی که کودک یا بزرگ سال مبتلا به سرخجه می شوند، اقدامات مراقبتی از خود لازم است:

در رختخواب استراحت کنید.
استامینوفن مصرف کنید، تا ناراحتی ناشی از تب و درد را تسکین دهید.
به دوستان، خانواده و همکاران خود - به خصوص زنان باردار - درباره بیماری خود اطلاع دهید و اگر ممکن است در معرض این بیماری قرار داشته باشند، به آنها بگویید.
از افرادی که شرایطی دارند که باعث کمبود یا سرکوب سیستم ایمنی می شوند، اجتناب کنید.
به مدرسه کودک یا پزشک کودکانتان بگویید که کودک شما سرخجه دارد.

جدول تفاوت بیماری سرخجه و سرخک