هر آنچه که در مورد شپشک در پرنده باید بدانید! پیشگیری تا درمان

شپش ها و انواع آنها :

ﺷِﭙِﺶ ﯾﮏ ﺭﺍﺳﺘﻪ ﺍﺯ ﺣﺸﺮﺍﺕ ﺍﺳﺖ . ﺷﭙﺶ ﻫﺎ ﺍﻧﮕﻞ ﺧﺎﺭﺟﯽ، ﺩﺍﯾﻤﯽ ﻭ ﺍﺟﺒﺎﺭﯼ ﻫﺴﺘﻨﺪ(اﺟﺒﺎﺭﯼ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﭘﺴﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ)

ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﯼ ﻭ ﻧﻮﻉ ﺷﭙﺶ ﻫﺎ ：

1. ﺁﻧﻮﭘﻠﻮﺭﺍ (Anoplura ):: ﺷﭙﺶﻫﺎﯼ ﮔﺰﻧﺪﻩ-ﻣﮑﻨﺪﻩ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﭙﺶﻫﺎﯼ ﺑﺪﻥ ﻭ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺷﺮﻣﮕﺎﻫﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ.
2. ﺍﯾﺴﮑﻨﻮﺳﺮﺍ ( Ischnocera ):: ﺷﭙﺶ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﺖ(ﺳﺴﺖ ﺷﺎﺧﺎﻥ)
3. ﺁﻣﺒﻠﯽﺳﺮﺍ (Amblycera ):: ﺷﭙﺶ ﺟﻮﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺯﯾﺮ ﺭﺍﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺿﻤﺎﺋﻢ ﺩﻫﺎﻧﯽ ﺍﯾﻦ ﺷﭙﺶ، ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺍﺯ ﭘﻮﺳﺖ ﻭ ﭘﺮ ﺍﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺷﭙﺶ ﻫﺎ ﻭ ﭼﺮﺧﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ آﻧﻬﺎ:

ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺁﻧﻬﺎ ۳ ﻣﺮﺣﻠﻪ دیده می شود:

1. ﺗﺨﻢ :: ﺗﺨﻢ ﺷﭙﺶ ﺑﻪ ﺭﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﻭ ﮐﻮﭼﮏ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻧﯿﺖ(Nit) ﯾﺎ ﺭﺷﮏ ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ. ﺩﺭ ﯾﮏ ﻃﺮﻑ ﺗﺨﻢ ﺩﺭﭘﻮﺵ ﯾﺎ ﺍﭘﺮﮐﻮﻟﻮﻡ(Operculum) ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﻣﻨﺎﻓﺬ ﺭﯾﺰﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﻨﺎﻓﺬ ﻫﻮﺍ ﺑﻪ ﻧمف ﻣﯽﺭﺳﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ نمف ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﭘﻮﺵ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﯽﺷﻮﺩ.
2. نمف:: ﻧﻤﻒ ﺩﺍﺭﺍﯼ ۳ ﻣﺮﺣﻠﻪﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮﻥ بیاشامد تا ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺑﺎﻟﻎ ﺷﻮﺩ. ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﻧﻤﻒ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪ، ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮﻧﺨﻮﺍﺭﯼ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ۲۴ ﺳﺎﻋﺖ ﻏﺬﺍ ﺑﻪ ﺷﭙﺶ ﺑﺎﻟﻎ ﻧﺮﺳﺪ ﺍﺯ ﺑﯿﻦ ﻣﯽﺭﻭﺩ .
3. ﺑﺎﻟﻎ

ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺩﻟﯿﻠﯽ ﺗﺨﻢ ﺷﭙﺶ ﺗﺎ ۱ ﻣﺎﻩ ﺑﺎﺯ ﻧﺸﻮﺩ، ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺎﺯ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺩﻣﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺷﭙﺶ ﺣﺪﻭﺩ ۲۹ ﺗﺎ ۳۰ ﺩﺭﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮﺍﺩ ﺍﺳﺖ.

ویژگی های محل ایده آل برای رشد و نمو و تولید مثل شپشک ها :

1. اولین و مهمترین ویژگی زندگی درمجاورت و روی بدن حیوانات زنده بالاخص پستانداران و پرندگان اهلی و وحشی.
2. تاریکی
3. رطوبت
4. گرما

ﻋﻼئم ﻭﺟﻮﺩ ﺷﭙﺶ ﻫﺎ در پرنده:

1. ﺭﯾﺨﺘﻦ ﭘﺮ ﻫﺎ ﻭ ﺧﺎﻟﯽ ﺑﻮﺩﻥ ﭘﺮﻫﺎﯼ ﺑﺪﻥ پرنده ها
2. ﭘﻒ ﮐﺮﺩﻥ پرنده ﻭ ﮐﻢ ﺗﺤﺮﮐﯽ ﻭ ﺧﺎﺭﺵ ﭘﺮﻫﺎ
3. ﻻﻏﺮ ﺷﺪﻥ پرنده ( ضعیف شدن پرنده ها)
4. خاراندن مداوم و خشن و سریع بدن و پرهای خود
5. جیغ های کوتاه پرنده و بی قراری های غیر معمول
6. نخوابیدن در سر تخم ها
7. مرگ بی دلیل جوجه ها
8. آثار کبودی ها ریز روی پوست جوجه ها
9. خرد شدن پرها و نامرتب بودن پرها ، جاهای خالی در پر ها و شکسته شدن شاهپرها
10. مشاهده آنها بصورت علنی زمانی که تعداد آنها بسیار زیاد شده است .

بیشتر بخوانید::

روش های نگهداری از پرندگان،چطور پرنده را آرام کنیم؟

آشنایی با پرنده شکاری به نام طرلان + فیلم و عکس

تشخیص بیماری پرنده از روی رنگ فضله

نحوه پیشگیری:

1. ﻭﺍﺭﺩ ﻧﮑﺮﺩﻥ پرنده ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺭﺷﮕﺎﻩ ﻭ ﺳﺎﻟﻦ ﻫﺎ
2. نظافت و تمیزکردن مستمر و منظم قفس ها و وسایل درون آن .
3. آبتنی دادن به پرنده و یا اسپری نمودن آب روی پرنده .
4. آفتاب گیر بودن محل زندگی پرنده یا قرار دادن قفس پرنده در محلی که حداقل روزی یک ساعت آفتابگیر باشد .
5. نیاوردن پرنده جدید بصورت مستقیم به داخل پرنده ها مخصوصا از پرنده فروشی ها یا سالن های تکثیر که نظافت درستی ندارند .
6. مراقبت و چک نوبه ای پرنده ها برای بررسی وجود شپشک ها .
7. جلوگیری از تماس پرنده های وحشی با پرنده ها ، انتقال از پرنده های وحشی به پرنده های داخل پانسیون

نحوه درمان:

ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻗﻄﺮﻩ ﻫﺎﯼ ﺿﺪ ﺷﭙﺶ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻃﯿﻮﺭ ﻭ ﺩﺍﻣﯽ ﺗﺠﺎﺭﯼ ﻭ ﻧﻮﻉ ﺧﺎﺭﺟﯽ ﻭ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ

ﺩﺍﺭوﻫﺎﯼ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ:

1. آﯾﻮرمکتین (ایوﮐﺘﯿﻦ) ۱% ﻋﺮﻓﺎﻣﮑﺘﯿﻦ و سایر دارو هایی که پسوند اکتین را دارا می باشند. بهتر است از همان آیورمیکتین (ایوکتین) 1% استفاده کنید. اکثر دارو خانه های دامپزشکی دارند؛ پس بهتر است از همین داروخانه ها خریداری کنید.
2. ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﺳﭙﺮﯼ ﻫﺎﯼ ﺗﺠﺎﺭﯼ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻫﺎﯼ ﺑﺮﻧﺪ ﺗﺎﺑﺮﻧﯿﻞ، ﺍﺭﺩﺍﭖ ﮐﻮﯾﮑﻮ، پیف پاف ، آسوده و کاوالیر
3. آبتنی با پودر دایناسور : برای آبتنی پرندگان از محلول آب و پودر دایناسور استفاده کنید .
   دراین روش باید مراقب بود که محلول غلیظ نباشد زیرا احتمال نوشیدن آب آبتنی توسط پرنده وجود دارد .

ﻧﺤﻮﻩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ:

1. ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ی ﯾﻪ ﻧﻮﻉ ﺍﺯ ﻗﻄﺮﻩ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﺸﺖ ﮔﺮﺩﻥ پرنده ﻭ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ۱ ﻗﻄﺮﻩ ﭘﺸﺖ ﮔﺮﺩﻥ بین بالها و گردن پرنده ﻭ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﺩﺭ ۱۵ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ
2. ﺍﺳﭙﺮﯼ ﮐﺮﺩﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺤﯿﻂ ﻭ ﻗﻔﺲ ﻫﺎ ﻭ ﺷﺴﺘﺸﻮﯼ ﺗﻤﺎﻡ ﻟﻮﺍﺯﻡ ﺑﺎ آﺏ ﺟﻮﺵ ﻭ ﺿﺪ ﻋﻔﻮﻧﯽ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺤﯿﻂ ﻭ ﺍﺳﭙﺮﯼ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﺤﯿﻂ ﺍﺗﺎﻕ ﻭ ﺳﺎﻟﻦ، 3 روز بعد از انداختن اولین قطره پشت گردن پرنده
3. تعویض نی های قفس. شتشوی کاور دور قفس با پودر لباس شویی و اتو کردن ان برای از بین بردن تخم شپشک

راهکارهای خانگی مبارزه با این حشره :

ابتدا یک نکته مهم : ضد عفونی کردن پرنده باید صبح زود انجام شود تا در هنگام شب که پرنده سر خود را بین بالها قرار میدهد دچار مسمومیتی نشود. ضد عفونی کردن قفس نیز بهتر است بعد از غروب آفتاب انجام شود تا این حشرات موذی از مخفیگاه های خود بیرون آمده باشند.

گیاه تنباکو ( تنباکوی واقعی نه این تنباکو میوه ای ها و...) :

1. استفاده از چند تکه برگ تنباکو در لانه ، که بوی این تنباکو در لانه ، شپشک ها را از لانه فراری می دهد .
2. تنباکو را خیس کرده و آب این تنباکو را به قسمتهای مختلف لانه و قفس و بدن پرنده می زنند .
3. استفاده از ته سیگار در زیر پایه های قفس و مالیدن آن به قسمتهای مختلف قفس .

حنا: مقداری حنا را در آب خیس کرده و به قسمتهای مختلف بدن پرنده منجمله زیر بغل ها و بغل ران پاها از داخل یا در سایر قسمتهای بدن پرنده و قفس می مالند .

روغن نباتی: زیر بغل و بغل ران پرنده ها را روغن نباتی می زنند ، بوی روغن شپشک ها را فراری می دهد معمولا برای دامهای بزرگ و پرندگانی مثل مرغ و خروس استفاده می شود .

ضد عفونی با آب و سودا یا محلول کربنات دو سود یا زاگروتان :

پس از متوجه شدن اینکه پرنده شپشک دارد قفس و لانه را با محلولهای مذکور می توانید ضد عفونی کنید ، ابتدا با آب جوش قفس را بشویید، پس از خشک شدن نسبی قفس و لانه ، محلول های مذکور را روی آنها اسپری کنید ، برای ماندن اثر این ماده روی قفس و لانه ، آنها را درمعرض نور خورشید قرار دهید تا خشک شود.

ضد عفونی با آب و سرکه :

پس از متوجه شدن اینکه پرنده شپشک دارد قفس و لانه را با آب و سرکه می توانید ضد عفونی کنید ، ابتدا با آب جوش قفس را بشویید ، پس از خشک شدن نسبی قفس و لانه ، محلول نصف آب و نصف سرکه را روی آنها اسپری کنید ، برای ماندن اثر این ماده روی قفس و لانه ، آنها را درمعرض نور خورشید قرار دهید تا خشک شود .

ضد عفونی با مایع جرمی ساید پی :

پس از متوجه شدن اینکه پرنده شپشک دارد قفس و لانه را با مایع جرمی ساید پی می توانید ضد عفونی کنید ، ابتدا با آب جوش قفس را بشویید ،

پس از خشک شدن نسبی قفس و لانه ، محلول را روی آنها اسپری کنید ، برای ماندن اثر این ماده روی قفس و لانه ، آنها را درمعرض نور خورشید قرار دهید تا خشک شود ، این ماده را برای ضد عفونی محل نگهداری قفس و لانه می توانید استفاده کنید .

قراردادن قفس و لانه در جلوی آفتاب :

ابتدا لانه و قفس مناسب جدیدی برای پرنده تهیه کنید ، با آب جوش قفس قبلی را بشویید ، به مدت 15 روز قفس و لانه را جلوی آقتاب مستقیم قراردهید ، در پاسیو های آفتاب گیر ، نور خورشید بهترین عامل طبیعی نظافت و ضد عفونی است .

نفت :

زیر پایه های قفس را نفت بزنید ، بوی نفت شپشک ها را فراری می دهد .

گریس :

زیر قفس جایی که پرنده دسترسی ندارد زده می شود ، شپشک ها با حرکت در کنار این گریس در محیط آن جذب شده و قادر به خروج از این ماده نیستند .

روشهای از بین بردن شپش در محل نگهداری قفس ها :

1- رنگ کردن محل :

محل را بصورت کامل با رنگ روغنی رنگ نمایید تا ضمن گرفتن درزها و محل های اختفاء شپشکها ، بوی رنگ روغنی شپشک ها را فراری دهد .

2- شعله حرارتی :

برای سالن های بزرگ و محل هایی که شرایط این کار وجود دارد پس از خارج نمودن پرنده ها و ضدعفونی قفس ها و ... محل را با شعله حرارتی گاز سوز ، که قدرت حرارت بسیار بالایی دارد بصورت کامل حرارت می دهند ، این روش را در خانه نمی توان انجام داد .

3- استفاده از آبجوش با فشار بالا یا دستگاه بخار شوی :

این گونه دستگاه ها برای شستشوی اتومبیل استفاده می شود می توان از این دستگاه ، پس از خارج نمودن پرنده ها و ضدعفونی قفس ها و ... برای پاکسازی محیط نگهداری پرندگان استفاده نمود .

4- استفاده از جاروبرقی :

برای نظافت محل نگهداری پرنده ها یک جارو برقی ضروری است .

5- سمپاشی :

سم های ضد حشرات مانند قرص برنج ، د د ت و ... بصورت محلول و پاشیدن آن در سطح وسیع ، پس از خارج نمودن پرنده ها و ضدعفونی قفس ها و ... این روش را در خانه نمی توان انجام داد .

6- قلم سوسک کش پارپلاس :

دور تا دور قفس روی دیوار با قلم سوسک کش که دقیقا مانند گچ است کشیده و شپشک ها با رسیدن به این خطوط مسموم و می میرند ، می توان روی لانه و برخی نقاطی که پرنده دسترسی ندارد را با این قلم کشید ، بدیهی است که دسترس بودن محل خط کشی برای پرنده باعث مسمومیت پرنده می شود .