علایم بیماری هاری در سگ و انسان
هاری بیماری ویروسی است که موجب التهاب مغزی حاد میشود. ویروسی از خانواده رابدو ویریده این بیماری را ایجاد میکند. این ویروس در تمام حیوانات خونگرم از جمله انسان میتواند ایجاد بیماری کند. ویروس از بزاق حیوان مبتلا به هاری و محل گازگرفتگی وارد بدن شده، در ماهیچهها به سمت اعصاب انتهایی میرود و شروع به تکثیر مینماید.با دلگرم همراه باشید.
مرگ در صورت ابتلاء به هاری تقریباً قطعی است و در طول تاریخ تنها ۶ انسان از هاری جان سالم بهدر بردهاند. نجات یک دختر ۱۵ ساله از هاری در ویسکانسین، ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۰۴ اولین مورد گزارش شده از غلبه دستگاه ایمنی انسان بر این بیماری بدون استفاده از درمانهای خاص ضدهاری بود.رئیس سازمان جهانی بهداشت حیوانات میگوید: «تا ۷۰ هزار کودک هستند که هر سال به طور دردناکی میمیرند و رسانهها آن را پوشش نمیدهند اما وقتی بیماری مرس ۲۰۰ آدم پیر را میکشد به آن توجه میشود.»
در گزارشی که «اتحاد جهانی علیه هاری» در سال ۲۰۱۵ منتشر کرده نشان میدهد سالانه حدود ۵۹٬۰۰۰ نفر در جهان با ابتلاء به این بیماری عفونی در اثر گازگرفتگی سگ جان خود را از دست میدهند.با تمام بدیهایی که این ویروس دارد محققان دانشگاه کره جنوبی نانوذراتی از طلا ساختند که قادر است با استفاده از این ویروس سرطان مغز را درمان کند.
علائم بیماری هاری در حیوانات چیست؟
هنگامی که ویروس وارد بدن میشود، از طریق اعصاب به مغز مهاجرت میکند. علائم بیماری هاری در سگها، گربهها و راسوها ممکن است متفاوت باشد که عمدتا شامل ترس، حالت تهاجمی، ریزش بزاق از دهان، بلع سخت، گیج بودن و تلوتلو خوردن و تشنج است.
علائم بیماری هاری در حیوانات وحشی مبتلا ممکن است تنها شامل اختلالات رفتاری باشد. برای مثال حیوانی که به طور معمول فقط در شبها دیده میشود به صورت سرگردان در طول روز دیده میشود. علاوه بر علائم هاری ذکر شده در سگ و گربه، اسب، گاو، گوسفند و بز ممکن است گوشه گیر شوند، به خود آسیب برسانند و یا به نور حساس شوند.
ریسک و احتمال ابتلا به هاری در انسان چقدر است؟
واکسن هاری و برنامه کنترل حیوانات، همراه با درمان بهتر افرادی که گازگرفته شدهاند به صورت چشمگیری تعداد مبتلایان جمعیت انسانی را در ایالات متحده کاهش داده است. تعداد اندک مبتلایان که اخیرا مشاهده شدهاند به دلیل گازگرفته شدن توسط خفاشها بوده است. تعداد کمی هم از طریق پیوند قرنیه یا ارگان/بافت از اهداکننده مبتلا دریافت کردهاند که بسیار نادر میباشند. سگ ها هنوز منبع بزرگ بیماری هاری در سایر کشورها هستند بنابراین مسافران باید از این مساله هنگامی که به خارج از ایالات متحده سفر میکنند آگاه باشند.
برای کنترل بیماری هاری چه کمکی میتوانم بکنم؟
حیوانات خانگی خود را نزد دامپزشکتان برده تا واکسن مناسب را بر حسب منطقهای که در آن هستید تزریق کند.
از در معرض تماس قرار گرفتن حیوان خانگیتان با سایر حیوانات جلوگیری کنید. گربهها را درون منزل نگهدارید و بر سگ هایتان هنگامی که خارج از منزل هستند نظارت داشته باشید. حیوانات خانگی خود را عقیم کنید تا از تولد نوزاد ناخواسته آنها و پرخاشگری در آنها جلوگیری کنید.
غذای حیوان خود را بیرون از منزل قرار ندهید. این کار باعث جذب حیوانات وحشی و ولگرد میشود.
حیوانات وحشی نباید به عنوان حیوان خانگی نگهداری شوند. این کار نه تنها غیرقانونی است بلکه این حیوانات پتانسل مبتلا کردن صاحبان خود و سایرین را به بیماری هاری دارند.
حیوانات وحشی را از فاصله دور مشاهده کنید. حیوان وحشی هار ممکن است رام به نظر آید و علائم بیماری هاری را نداشته باشد ولی هرگز به آن نزدیک نشوید. به کودک خود بیاموزید که "هرگز" به حیوانات ناآشنا نزدیک نشود، حتی در مواردی که حیوان آرام به نظر میرسد و در ظاهر علائم بیماری هاری را ندارد.
در صورتی که احساس میکنید یک حیوان غیرمعمول به نظر میرسد آن را به سازمان دامپزشکی استان اطلاع دهید.
اگر در مناطقی هستید که خفاش زیاد دارد، منزل خود را عایق بندی کنید تا از ورود خفاش به خانه جلوگیری شود.
اگر حیوان خانگی ام کسی را گاز گرفت چکار کنم؟
بلافاصله به پزشک مراجعه کنید و گفتههای او را انجام دهید.
با دامپزشک خود تماس بگیرید و از بروز بودن واکسن حیوان خود مطمئن شوید.
گاز گرفتگی را با انجمن سلامتی و کنترل حیوانات منطقه در میان بگذارید. آنها برای مدت ۱۰ روز سگ، گربه یا حیوان خانگی شما را تحت نظر خواهند داشت و در صورت عدم مشاهده علائم بیماری هاری (مرگ حیوان) آن را به شما باز میگردانند. (نکته از عصرعلم: توجه کنید که هر گازگرفتگی توسط حیوانات مبنی بر هار بودن حیوان نمیباشد. تنها آن دسته از گاز گرفتنها مشکوک هستند که حیوان رفتار نامتعارف از خود بروز دهد.)
رفتار غیر عادی حیوان خود را بلافاصله به دامپزشکتان اطلاع دهید.
اگر حیوانی من را گاز گرفت چکار کنم؟
آرامش خود را حفظ کنید ولی گاز گرفتگی را نادیده نگیرید. زخم را با قدرت و با آب و صابون بشویید.
بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید و مساله را با وی در میان بگذارید و به گفتههای وی عمل کنید.
در صورت امکان حیوانی که شما را گازگرفته به دام اندازید و یا اگر این امکان وجود ندارد رنگ و اندازه و ظاهر و ... او را به خاطر بسپارید تا شناسایی کنید.
اگر حیوان وحشی یا ولگرد است تنها سعی کنید بدون اینکه مجددا گازگرفته شوید آن را به دام اندازید و اگر نمیتوانید و یا اگر مجبور به کشتن حیوان شدید بدون به آسیب رساندن به سر، این کار را انجام دهید چرا که برای تشخیص و آزمایشات به سر حیوان نیاز است.
مهمترین راه انتقال هاری به انسان گاز گرفته شدن توسط حیوان هار است. بنابراین لمس و نوازش، ضربه زدن، لیس زدن پوست سالم، بوسیدن و یا هر روش دیگر، امکان انتقال هاری وجود نخواهد داشت. حتی اگر حیوانی شما را گاز گرفت، تنها در صورتی احتمال ابتلا به هاری وجود دارد که حیوان حامل ویروس هاری باشد و ویروس به سیستم عصبی و بزاق حیوان وارد شده باشد. بنابراین هر گاز گرفتگی به معنی انتقال بیماری هاری نیست با اینحال اقدامات درمانی و پیشگیرانه پس از گاز گرفته شدن و یا تخریش عمیق ضروری است. (حیوان هار حداکثر ۱۰ روز زنده خواهد ماند.)
درمان بیماری هاری چگونه است؟
درمان بیماری هاری پس از گازگرفته شدن توسط حیوان هار صورت میگیرد و شامل دوزهای گلوبولین ایمنی هاری انسانی (HRIG) میباشد و باید در اولین فرصت تزریق شود. دوز اول در همان لحظه و یا حداکثر در روز اول و سپس در روزهای ۳، ۷ و ۱۴ دوزهای بعدی برحسب روز اول تزریق خواهند شد. از آنجایی که حیوان هار حداکثر ۱۰ روز زنده خواهد ماند بنابراین اگر پس از ۱۰ روز حیوان زنده ماند نیازی به تزریق دوز چهارم واکسن برای فرد گزیده شده وجود ندارد و همان ۳ دز کفایت میکند. (زنده ماندن حیوان پس از ۱۰ روز به این معنی است که حیوان مبتلا به هاری نبوده است.)
افرادی که قبلا واکسن هاری را دریافت کرده اند در صورت گزیده شدن توسط حیوان هار باید دو دوز واکسن بوستر (تقویتی) در فاصله ۳ روز بعد از گزیده شدن دریافت کنند و نیازی به تزریق HRIG نخواهند داشت.علایم اولیه هاری عبارتاند از سرفه، خستگی، تب، سردرد، بدن درد، سوزش در محل گاز گرفتگی، کاهش اشتها، احساس تهوع، درد عضلانی، گلو درد. همچنین فرد مبتلا در طول این دوره ممکن است به صدا و نور بسیار حساس شود. پس از بروز این مراحل بهبودی فرد مبتلا تقریباً ناممکن است.
مرحله نهایی بیماری هاری، دوره حاد عصبی نام دارد. در طول این دوره، ویروس هاری سیستم عصبی مرکزی فرد را آلوده میکند. علایم نهایی هاری عبارت است از: اضطراب، رفتارهای خشونت آمیز، توهم و افسردگی، ترس از آب (ترس از آب به دلیل بیرون آمدن کف از دهان فرد بیمار)، مشکل در صحبت کردن و تکلم، ناتوانی در بلع، فلج شدن فک، حرکت غیر طبیعی عضله دیافراگم، دو بینی، ایست قلبی، مشکلات تنفسی، در نهایت مرگ بیمار تا حداکثر پس از دو هفته.
طبق اعلام انستیتو پاستور ایران اگر فردی دچار گازگرفتگی شود یا پنجه حیوان ایجاد خراش در بدن وی نماید باید با مراکز پیشگیری و درمان هاری در سطح کشور مشاوره نموده و تحت درمان قرار گیرد واکسیناسیون علیه هاری در پنج نوبت انجام میشود که نوبت اول در روز حادثه یا روز مراجعه، نوبت دوم ۳ روز بعد، نوبت سوم ۷ روز بعد، نوبت چهارم ۱۴ روز بعد و نوبت پنجم ۳۰ روز بعد تزریق میگردد. سرم ضد هاری نیز در مواردی که مرکز پیشگیری و درمان هاری لازم بداند تزریق میگردد.
خواهشمنديم اگر سوال يا نکتهاي براي مطلب هاری در سگ و انسان
در ذهن شما باقي مانده است، آنرا در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
دیدگاه ها