چرا گربه دهانش را باز نگه می دارد؟
اگر گربهای در خانه دارید، احتمالا این رفتار یعنی باز نگه داشتن دهان و بیرون آوردن زبان را از او مشاهده کردهاید. هر چند این رفتار بیشتر مخصوص سگها است اما گربهها هم گاهی اوقات آن را انجام میدهند. باز نگه داشتن دهان در گربهها دلایل مختلفی دارد. این رفتار گاهی اثر یک عادت و گاهی نشانهای از یک بیماری و عارضه است.
با توجه به اینکه رفتارشناسی گربه تاثیر زیادی در مراقبت و سلامت او دارد، آشنایی با دلایل این کار و روشهای رفع آن یکی از مهمترین مسائل برای افرادی است که سرپرستی یک گربه را عهدهدار هستند.
دلایل زیادی برای باز نگه داشتن دهان توسط گربهها وجود دارد. بعضی از گربهها این کار را به صورت ناخودآگاه و برای استفاده از حواس پنجگانه خود انجام میدهند. زمانی که گربه قصد استفاده از حس بویایی و چشایی خود به طور همزمان و درک بهتر محیط را داشته باشد، دهان خود را باز میکند که به این حالت در اصطلاح Flehmen گفته میشود. البته این تنها دلیل باز نگه داشتن دهان توسط گربهها نیست و اگر چه علتی شایع است اما دلایل مختلف دیگری هم دارد که در یکی از دستههای زیر جای میگیرند:
- شناسایی و تشخیص رایحهای متفاوت و منحصر به فرد
- درد
- تلاش برای بیان مشکل یا خواسته خود
- پرخاشگری و نارضایتی از موقعیت
- مشکلات سلامتی و بیماری
۱. شناسایی یک رایحه جدید
باز نگه داشتن دهان گربه گاهی به دلیل شناسایی یک رایحه جدید و متفاوت است. حس بویایی گربهها بسیار قوی است و زمانی که حیوان یک بو و رایحه جدید احساس کند، نسبت به آن کنجکاو و دقیق میشود. یکی از کارهایی که گربه در زمان شناسایی و برای تشخیص راحتتر این بوی جدید انجام میدهد، باز نگه داشتن دهان است.
بعضی از رایحههایی که کنجکاوی گربهها را تحریک میکنند، به شرح زیر هستند:
- ادرار
گربهها مانند بسیاری از پستانداران وحشی با استفاده از ادرار قلمرو خود را مشخص میکنند. این رفتار به خصوص در گربههای نری که عقیم نشده باشند، عملی رایج است. به علاوه گربهها دوستان و اعضای خانواده خود را با بوی ادرار تشخیص میدهند. یکی از بوهایی که گربهها را حساس میکند، بوی ادرار است.
ادرار دارای فرمون است و این ماده محرک حس بویایی گربهها است. اگر در محل زندگی گربه شما، گربه جدید وارد شده و ادرار خود را به جا بگذارد، گربه با باز کردن دهان تلاش میکند که قدرت بویایی خود را تقویت کرده و از این طریق بوی ادرار را بهتر تشخیص دهد.
- ارتباط مادر و بچه گربهها
موقعیت دیگر بویایی که گربه برای عملکرد بهتر در آن دهان خود را باز میکند، زمانی است که گربه ماده به دنبال تشخیص و ثبت بوی بچهها در حافظه است. در این شرایط هم از فرمون استفاده میشود. زمانی که گربه مادر به فرزندان خود شیر میدهد، فرمون از غدد اطراف نوک سینه خارج میشود و روی پوست و موی بچهها باقی میماند. در صورتی که مادر از بچه گربه جدا شود، این بو مانند یک راهنما عمل کرده و آنها را به هم میرساند. به علاوه بچهها نیز با استفاده از رایحه فرمون، موقعیت مادر خود را تشخیص میدهند.
- جفتگیری
در فصل جفتگیری هم مشاهده باز بودن دهان گربهها برای تقویت حس بویایی، چندان عجیب و دور از انتظار نیست. گربههای مادهای که عقیم نشده باشند، در سن بلوغ فرمون ترشح میکنند. ترشح فرمون نوعی سیگنال برای گربههای نر است تا از این طریق گربه ماده را پیدا کرده و جفتگیری را انجام دهند. البته این مورد تنها در مورد گربههایی مشاهده میشود که عقیم نشده باشند. گربههای عقیم شده فحلی را تجربه نمیکنند، در نتیجه بروز این رفتار یعنی باز نگه داشتن دهان توسط آنها به دلیل جفتگیری نخواهد بود.
۲. درد
درد کشیدن یکی دیگر از دلایل باز نگه داشتن دهان توسط گربهها است. گربه با این عمل ناخودآگاه تلاش میکند که درد خود را آرام کرده و تسکین دهد. دندان درد و بیماریهای دندان یکی از رایجترین دلایل انجام این کار توسط گربهها است. در صورتی که گربه دچار بیماریهای دهان و دندان مانند عفونت یا التهاب لثه شده باشد، با باز نگه داشتن دهان و دور نگه داشتن لبها از لقه و دندان تلاش میکند که درد خود را کمتر کند.
به علاوه جریان پیدا کردن هوا میان دندانها و لثه باعث آرامش لحظهای گربه میشود. در صورتی که باز نگه داشتن دهان گربه شما به دلیل درد کشیدن در ناحیه دهان و دندان باشد، معمولا علائم دیگری مانند بوی بد دهان، آبریزش از اطراف دهان، مشکل در غذا خوردن و بیاشتهایی را نیز همراه دارد.
۳. تلاش برای ارتباط گرفتن
یکی دیگر از دلایل باز نگه داشتن دهان توسط گربهها، تلاش برای ارتباط گرفتن با شما است. به خصوص اگر گربهای را به تازگی به خانه آورده باشید و ارتباط اولیه را با او برقرار کرده باشید، احتمال انجام این کار توسط او بیشتر است. البته باز نگه داشتن دهان تنها راه ارتباط گرفتن گربهها نیست. گربهها به جز باز کردن دهان از طریق تولید صداهایی مانند خش خش کردن، میو میو یا خر خر کردن هم برای ارتباط برقرار کردن تلاش میکنند.
هر کدام از این صداها علت به خصوصی دارد. برای مثال میو میو کردن گربه معمولا زمانی است که حیوان گرسنه باشد و خر خر کردن مربوط به زمانی است که گربه خسته بوده یا نیاز به نوازش داشته باشد. در صورتی که گربه شما مدت زمان طولانی دهان خود را باز نگه میدارد اما واکنشی از خود نشان نمیدهد، به احتمال زیاد به دنبال پیدا کردن بهترین صدا برای بیان کردن خواستهای است که دارد.
۴. پرخاشگری و عصبانیت
بعضی از گربهها زمانی دهان خود را باز میکنند که عصبانی بوده و قصد پرخاشگری داشته باشند. به علاوه برخی از گربهها وقتی آماده گاز گرفتن میشوند، دهان خود را باز نگه میدارند. این رفتار میتواند نوعی هشدار برای شما هم باشد. به خصوص اگر در حال بازی کردن با گربه خود هستید یا او را نوازش میکنید و ناگهان دهان خود را باز میکنید، باید دست از بازی یا نوازش بکشید و کمی از گربه فاصله بگیرید زیرا که هر لحظه امکان گاز گرفتن وجود دارد.
گربهها حیواناتی مستقل هستند و با وجود اینکه نوازش و بازی کردن با شما را دوست دارند اما احتمال خسته شدن آنها از رفتار تکراری شما هم وجود دارد. به خصوص اگر در حال استراحت باشند و برای نوازش یا بازی، استراحت و خواب آنها را خراب کنید. دیگر نشانههای پرخاشگری در گربهها که باید مراقب آنها بود عبارت از بیقراری، خش خش، تنش و رفتارهای متفاوت و غر غر کردن هستند.
۵. مشکلات تنفسی
یکی دیگر از دلایل باز نگه داشتن دهان توسط گربهها، مشکلات تنفسی است. در صورتی که بینی گربه شما به دلیل سرماخوردگی و بیماری مسدود شده باشد برای حل مشکل و تنفس راحتتر دهان خود را باز نگه میدارد تا هوای بیشتری وارد ریهها شده و تنفس او راحتتر شود.
به علاوه زمانی که گربه به آلرژی یا عارضههای مشابه دچار باشد هم برای تنفس بهتر و راحتتر دهان خود را باز نگه میدارد. از دیگر موارد مشابه و مشکلات تنفسی که گربه برای رفع آن دهان خود را باز نگه میدارد، مشکلات تنفسی ناشی از بیماریها یا آسیب دیدگی ریهها و قفسه سینه است. پریتونیت عفونی یکی از بیماریهایی است که در صورت ابتلای گربه به آن، دهان خود را باز نگه میدارد تا بهتر و راحتتر نفس بکشد.
8 علت احتمالی بیرون آوردن زبان در گربه
۶. اضطراب و استرس
گاهی قرار گرفتن در یک موقعیت جدید و ایجاد اضطراب یا استرس هم میتواند علت بروز این رفتار در گربه شا باشد. گربهها موجودات فوق العاده حساسی هستند و به هیچ تغییری در محیط یا روال روزانه خود به خوبی واکنش نشان نمیدهند.
تغییر غذا یا بستر گربه، نقل مکان به خانه و محلهای جدید، وجود مهمانان ناآشنا در خانه، سر و صدای بیش از اندازه مانند تعمیرات در خانه و تغییر در برنامه غذایی میتواند باعث بروز اضطراب و استرس در گربهها باشد و در اثر این مشکل دهان خود را باز نگه میدارد تا بهتر نفس بکشد.
نفس نفس زدن یکی از واکنشهای طبیعی گربهها در شرایط اضطراب و استرس است که برای انجام آن ابتدا دهان خود را باز نگه میدارند. گاهی گربه ترسیده هم چنین رفتاری از خود بروز میدهد.
۷. گرمازدگی
گربههای گرمازده هم برای تنفس بهتر و بیشتر و رفع عطش خود، دهان را باز نگه میدارند تا از طریق ورود هوای بیشتر به ریهها، فضای داخلی بدن را خنکتر کنند. البته دقت کنید که این رفتار در گربهها برخلاف سگها عادی نیست. برخلاف سگها، گربهها مقاومت بالایی نسبت به گرما دارند و اگر در هوای گرم چنین رفتاری از گربه خود مشاهده کردید باید به دنبال نشانی از یک بیماری دیگر، به خصوص بیماریهای قلبی و تنفسی در حیوان خود باشید.
درمان مشکل باز نگه داشتن دهان در گربهها
همانطور که گفته شد، باز نگه داشتن دهان گربهها صرفا یک بیماری نیست اما میتواند نشانهای از وجود مشکل یا بیماری در حیوان باشد. بنابراین در صورتی که از حیوان خود چنین رفتاری مشاهده کردید، به دنبال سایر نشانهها باشد. اگر در بقیه موارد مانند مشخصات ظاهری، علائم بیماریهای رایج، بیاشتهایی و وضعیت ادرار و مدفوع حیوان خود تغییری مشاهده نکردهاید و گربه خود را عقیم نیز کردهاید، باید در شرایط زندگی حیوان به دنبال علت بروز مشکل باشید.
اگر به تازگی به خانه خود نقل مکان کردهاید، احتمال اینکه رفتار گربه به دلیل محیط جدید باشد، بسیار زیاد است. به علاوه اگر جدیدا حیوان دیگری را به خانه آوردهاید، ممکن است گربه شما به علت حسادت، اضطراب یا ناراحتی چنین رفتاری را از خود بروز دهد. اگر رفتاری کردهاید که گربه را ناراحت و عصبی کرده باشد، ممکن است این مشکل در اثر ناراحتی حیوان باشد و باید تلاش کنید تا مجددا ارتباط خوبی با او برقرار کنید.
در نهایت اگر قادر به تشخیص مشکل در حیوان خود نیستید و این رفتار یعنی باز نگه داشتن دهان به طور ادامه دار، تکرار پیدا میکند، بهتر است فورا به دامپزشک مراجعه کنید تا وجود یا عدم وجود بیماری را بررسی کرده و در صورت لزوم، اقدام مورد نیاز را انجام دهد.
منبع : زیماپت
دیدگاه ها