خون ریزی بعد از زایمان و راه های پیشگیری و درمان
با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای پیشگیری از خونریزی بعد از زایمان آشنا شوید.
مقدمه ای در مورد خونریزی بعد از زایمان
شیوع این خونریزی در زایمان طبیعی ۲-۴ درصد و در سزارین ۶ درصد گزارش شده است. آتونی رحم مسئول ۷۵-۹۰ درصد موارد خونریزی بعد از زایمان می باشد که در صورت عدم انجام اقدامات مناسب در جهت اصلاح آن احتمال مرگ و میر مادر افزایش خواهد یافت.مواجهه با خونریزی مهبلی بعد از زایمان کاملاً طبیعی است حتی اگر زایمان سزارین داشته اید به طور متوسط میزان خونی که در زایمان طبیعی از دست می رود در حدود ۵۰۰ سی سی است.
بعد از سزارین متوسط خونی که از دست می رود ۲ برابر می شود که حدود ۱ لیتر است. بسیاری از پزشکان به منظور به حداقل رساندن خونریزی شدید از طریق سرم مادر اکسی توسین یا تزریق عضلانی متیل ارگونوین انجام می دهند این دارو به منقبض شدن رحم کمک می کند. بعد از زایمان چه طبیعی چه سزارین رحم به منظور بستن رگهای خونی شروع به انقباض و فشردن رگها می کند و در نتیجه خونریزی کاهش می یابد در صورتی که رحم به طور طبیعی منقبض نشود ممکن است خونریزی شدید اتفاق بیافتد.
ترشحات بعد از زایمان شامل چه مواردی میشود؟
اسم كلیای كه به ترشحات بعد از زایمان داده میشود، لوشیاست كه در واقع، مجموعهای است از بافت داخل رحم و آندومتر است. بعد از چند روز میزان خونریزی كمتر میشود و تقریبا به رنگ سفید درمیآیند؛ یعنی بیشتر حاوی گلبول سفید است و به آن اصطلاحا لوشیا آلبا یا ترشحات سفید میگویند. بین این 2 ترشح نیز حد وسطی وجود دارد كه به آن لوشیا سروزا میگویند.
آیا خونریزی بعد از زایمان طبیعی است؟
خونریزی بعد از زایمان امری طبیعی است. ترشحات بعد از زایمان (نفاس یا lochia) سبب خروج خون باقیمانده، موکوس، و بافت جفت از رحم می شود. منبع این ترشحات محل اتصال جفت به دیوراه رحم است و ممکن است با حجم زیاد و ناگهانی بیرون آید و یا جریانی آهسته مثل خون قاعدگی داشته باشد. بعد از آهسته شدن خونریزی اولیه و با ادامه ترمیم، ترشحات خارج شده از قرمز روشن به صورتی و تدریجاً به زرد تغییر رنگ می دهند.چه کاری باید برای این خونریزی انجام داد؟
کار خاصی لازم نیست. اگر زایمان در بیمارستان انجام شده باشد بیمار احتمالاً با پد های بهداشتی بسیار ضخیم که قدرت جذب بالایی دارند به خانه فرستاده می شود. وقتی به خانه می روید مقدار زیادی پد بهداشتی تهیه کنید. در شش هفته اول نباید از تامپون استفاده کرد زیرا ممکن است سبب عفونت شود. (تامپون:توده پنبه و غیره که در سوراخ بدن یا زخم می گذارند تا خون و غیره را جذب کند.)
این ترشحات تا چه مدتی ادامه دارند؟
معمولا یك هفته تا 10 روز طول میكشد که لوشیا لوبرا به آلبا تبدیل شود؛ یعنی از حالت خونریزی به ترشحات سفیدرنگی تبدیل میشود كه كمكم باید بعد از این 10 روز قطع شود.
خونریزی بعد از زایمان Postpartum Hemorrhage (PPH):
خونریزی بعد از زایمان در نتیجه خونریزی بیش از حد از محل لانه گزینی جفت، تروما دستگاه تناسلی و ساختمانهای مجاور و یا هر دو رخ می دهد که به دو. صورت است:
• خونریزی زود رس بعد از زایمان (Early PPH):
خونریزی بیش از ۵۰۰ سی سی در ۲۴ ساعت اول بعد از زایمان را خونریزی زودرس بعد از زایمان (Early PPH) گویند.
شایع ترین علل خونریزی زودرس بعد از زایمان:
۱- آتونی رحم
۲- پارگی واژن و سرویکس
• خونریزی دیر رس بعد از زایمان (Late PPH):
خونریزی بعد از ۲۴ ساعت اول بعد از زایمان را خونریزی دیر رس زایمان (Late PPH) گویند.
تشخیص افتراقی مهم PPH دیر رس:
۱- جمع نشدن خوب محل جفت
۲- باقی ماندن تکه ای از بافت جفت در رحم
۳- پولیپ جفتی
برای درمان خونریزی تأخیری بعد از زایمان کورتاژ سریع ضرورت دارد.
چقدر طول میكشد كه رحم به طور كامل جمع شود و مادر به حالت طبیعی قبل از بارداریاش برگردد؟
3 تا4 هفته. بعد از اتمام 10 روز اول پس از زایمان كه خونریزیها كم میشود، داخل رحم یا آندومتر شروع میكند به ترمیم و لایه رویی كه ریزش كرده و به صورت خونریزی خارج میشود و شروع میكند در هفته 2 تا 3 به ترمیم شدن، محلی كه جفت چسبیده بوده كمی دیرتر ترمیم میشود. البته پولیپ محل جفت نیز از جمله ناراحتیهایی است كه علامت آن خونریزیهای دیررس زایمان است.
درمان این ناراحتی برخلاف تصور عموم در وهله اول كورتاژ نیست بلكه بیمار باید بستری شود و دارو (سرم و آنتیبیوتیك) دریافت كند تا رحم جمع شود. اگر با این مسایل برطرف نشود یك كورتاژ ملایم لازم است.
در صورت ادامه خونریزی بعد زایمان در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید
- بوی بد ترشحات، تب و/یا لرز
- خیس شدن کامل بیش از یک پد در هر ساعت
- ادامه خونریزی شدید و قرمز روشن بعد از هفته اول
- خونریزی همراه با تکه های بزرگ لخته با اندازه ای بزرگتر از یک سکه
تغییر رنگ مجدد خونریزی به قرمز روشن بعد از روز چهارم پس از زایمان و برطرف نشدن آن با استراحت.در بعضی موارد نادر بعضی زنان دچار خونریزی تأخیری پس از زایمان می شوند. در صورت وجود خونریزی شدید (در حدی که پد بهداشتی ظرف یک ساعت کاملاً از ترشحات اشباع شود) باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد زیرا ممکن است علائمی از باقی ماندن تکه ای از جفت در درون رحم و یا انقباض ناکافی رحم باشد. در صورتیکه خونریزی خیلی شدید باشد و احساس ضعف بوجود آید بلافاصله باید به اورژانس مراجعه کرد.
گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
دیدگاه ها