راه های مناسب برای کم شدن حالت تهوع در بارداری

با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای غلبه بر تهوع بارداری به روش‌های طبیعی

آشنا شوید.

باردار شدن برای بسیاری از خانم‌ها حس خوبی را تداعی می‌کند، اما گاهی اوقات مشکلاتی در طول دوران بارداری برای برخی از بانوان ایجاد می‌شود که شاید این زمان را برای آن‌ها تلخ کند. یکی از مشکلات شایع بسیاری از خانم‌ها در طول دوران بارداری حالت تهوع می‌باشد. توجه به نکات زیر برای زنان مبتلا به این مشکل توصیه می‌شود:

باید در نظر داشت که در طی دوران بارداری حتی‌المقدور باید از هر گونه مواد شیمیایی مضر اجتناب کرد، بنابراین پیروی از روش‌های گیاهی و طبیعی، بهترین راه برای غلبه بر تهوع در دوران بارداری می‌باشد.تهوع و استفراغ یکی از شایع‌ترین اختلال‌های گوارشی است که در 3 ماهه اول بارداری با مادر همراه است و ممکن است در ماه‌های بعد نیز او را همراهی کند.

از آنجا که مادر و جنین رابطه‌ای ناگسستنی و جدایی‌ناپذیر با یکدیگر دارند، تداوم و پیوستگی این اختلال علاوه بر آن‌که سلامت مادر را به خطر می‌اندازد، ممکن است سلامت جنین را تحت تاثیر خود قرار دهد. به همین دلیل است که درمان و کنترل تهوع و استفراغ ناشی از بارداری در مادران باردار لازم و ضروری به نظر می‌رسد.

از آنجا که درمان تهوع و استفراغ در دوران بارداری، به دلیل رشد جنین باید بدون تجویز دارو و مواد شیمیایی صورت گیرد، به سراغ استاد محمد عبادیانی، مدرس طب سنتی دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران رفتیم تا نکات بیشتری از شیوه‌های طبیعی درمانی در مکاتب طب ایرانی، برای درمان این بیماری بدانیم.

از تهوع بارداری چه می‌دانید

عموم مردم، تهوع و استفراغ ناشی از بارداری را به عنوان ویار صبحگاهی می‌شناسند و معتقدند زنان بارداری که به محض بیدار شدن از خواب یا به محض خوردن کوچک‌ترین ماده غذایی یا بو کردن آن تهوع و استفراغ را تجربه می‌کنند، دچار این نوع ویار هستند.

تهوع و استفراغ ناشی از بارداری در برخی روز‌ها به حدی شدت می‌یابد که مادر باردار هر غذا یا خوراکی را که مصرف می‌کند، با استفراغ دفع می‌کند و به این ترتیب ماده خوارکی مفیدی برای جذب در بدن نگه نمی‌دارد. این عارضه در صورت تداوم به مرور موجب کاهش انرژی مادر و در ‌‌نهایت ضعیف شدن و لاغری او و جنینش می‌شود.

راه های مناسب برای درمان تهوع

• تقویت معده را جدی بگیرید

درمانگران طب سنتی علت بروز تهوع و استفراغ دوران بارداری را توقف قاعدگی و ضعف معده و عدم خروج فضولات بدن می‌دانند. از آنجا که با آغاز دوران بارداری، قاعدگی در زنان متوقف می‌شود بخشی از مواد زاید و فضولاتی که به واسطه قاعدگی از بدن خارج می‌شدند، در بدن باقی می‌ماند. این فضولات به دليل آن‌که استعداد تغذیه جنین را ندارد، در محل رحم جمع نمی‌شود و ناگزیر به صورت طبیعی به سمت معده حرکت کرده و در دهانه معده قرار می‌گیرد. از آنجا که دهانه معده بسیار حساس است با تجمع این مواد زائد از خود واکنش نشان می‌دهد و این مسئله موجب بروز حالت تهوع و استفراغ در زنان باردار می‌شود.

این حالت در میان عوام به ویار مشهور است و معمولا ۳ تا ۴ ماه به طول می‌انجامد. در بعضی موارد نیز دیده شده این شرایط تا ۹ ماه بارداری مادر را همراهی می‌کند. حکمای طب ایرانی به همین دلیل، دستوراتی را برای خانم‌های باردار در نظر دارند که به واسطه آن به تقویت معده خود بپردازند چرا که اساس درمان حالت تهوع زنان باردار تقویت دهانه معده است و این کار با دستورات بسیار ساده که برای همه قابل اجراست، امکان پذیر است.

• هر ۲ ساعت یک بار کباب بخورید

یکی از شیوه‌های درمانی طب سنتی ایران براي کنترل تهوع بارداری و تقویت معده، این است که زنان باردار بايد به مدت ۲ روز خوردن غذا به شیوه همیشگی را ترک کرده و به جای آن هر ۲ ساعت یک بار یک سیخ کباب کوبیده به همراه اناردانه خشک و سماق آسیاب شده، میل کنند.

در این حالت پودر آسیاب شده اناردانه خشک و سماق را باید به گونه‌ای روی کباب بپاشید که سطح آن را کاملا بپوشاند. زنان باردار بايد این غذا را بدون برنج و نان هر ۲ ساعت یک بار میل کنند تا حالت تهوع آن‌ها برطرف شود. از بین رفتن حالت تهوع عموما ظرف يك تا ۲ روز اتفاق می‌افتد. اضافه کردن اناردانه و سماق آسیاب شده نیز به دفع مواد مضر دهانه معده کمک می‌کند، بنابراین نباید این مواد را از کباب حذف کرد.

• استفاده از زنجبیل

یکی از بهترین روش‌ها برای غلبه بر حالت تهوع در طول دوران بارداری، استفاده از زنجبیل تازه می‌باشد. معمولاً آن را می‌توان در فروشگاه‌های مواد غذایی تهیه کرد. طریقه مصرف آن به این گونه است که باید در ابتدا پوست آن را بکنید و آن را رنده و یا ریز ریز کنید. یک قاشق غذا خوری از زنجبیل ریز ریز شده و یا رنده شده را داخل یک لیوان آب داغ بریزید و به مدت 10 دقیقه بگذارید. سپس آن را مصرف کنید. اگر زنجبیل تازه نیافتید، می‌توانید از کیسه آماده چای زنجبیل استفاده کنید، اما تأثیر زنجبیل تازه را نخواهد داشت.

• استفاده از نعناع

اگر زنجبیل را استفاده کردید و نتیجه مورد نظر حاصل نشد و یا زنجبیل در دسترس شما نبود، گام بعدی که به شما پیشنهاد می‌کنیم، استفاده از نعناع تازه می‌باشد. نعناع تأثیر بسیار مطلوبی بر روی دیواره داخلی معده می‌گذارد و منجر به تسکین حالت تهوع و استفراغ در خانم‌های باردار می‌شود.

استفاده از نعناع به صورت آب نبات، آدامس، چای نعناع و یا حداقل آغشته کردن مواد غذایی با اسانس و طعم نعناع می‌تواند تا حدی شما را برای غلبه بر این مشکل کمک کند، اما معمولاً مصرف نعناع به صورت تازه و طبیعی اثرات مطلوب‌تر و مفیدتری را می‌گذارد. حتی استنشاق بوی نعناع هم می‌تواند آرام بخش باشد. هم چنین نعناع، دارای خاصیت خنک کنندگی، رفع گرفتگی عضلات و مسکن درد می‌باشد.

• استراحت کردن

به خانم‌های باردار توصیه می‌شود به محض این که حالت تهوع و استفراغ را احساس کردند، استراحت کنید و دراز بکشند. این کار به غلبه بر تهوع و استفراغ کمک می‌کند. افراد بارداری که دچار کم خوابی هستند و یا به دلیل مشغله‌های کاری فرصت کافی برای استراحت ندارند، بیشتر احتمال دارد که به این حالت مبتلا می‌شوند.

• استفاده از لیمو ترش تازه

استنشاق بوی لیمو ترش تازه برای بسیاری از خانم‌های باردار می‌تواند به عنوان درمان معجزه آسای حالت تهوع و استفراغ به حساب آید. به بانوانی که معمولاً در زمان‌های خاص مثلاً صبح‌ها دچار حالت تهوع می‌شوند، توصیه می‌شود که یک قاچ لیمو ترش در نزدیکی خود قرار دهند تا با بو کشیدن آن بتوانند بر این حالت غلبه کنند. مصرف خوراکی لیمو ترش هم می‌تواند راه مناسبی باشد. اما اگر معده فرد خالی است، هرگز توصیه نمی‌شود که لیموترش تازه را به تنهایی مصرف کنند، بلکه ترجیحاً باید با آب ولرم و شکر مصرف شود.

• مصرف ویتامین B6

طبق تحقیقات انجام گرفته مشخص شده است که کمبود B6 در خانم‌های باردار، یکی از علل اصلی حالت تهوع در آن‌ها می‌باشد. بنابراین مصرف غذاهای حاوی ویتامین B6 و یا مکمل‌های دارویی آن تحت نظر پزشک زنان و زایمان می‌تواند تا حد زیادی از مشکلات تهوع در دوران باردار بکاهد. ویتامین B6 در دوران بارداری تحریکات معده را که منجر به بروز تهوع و استفراغ می‌شود را کاهش می‌دهد.

ویتامین B6 از جمله ویتامین‌های محلول در آب است که در رفع تهوع موثر است. این ویتامین در مواد غذایی زیر وجود دارد: گردو، بادام زمینی، لوبیا سفید، نخودفرنگی، سویا، اسفناج، گوجه فرنگی، ذرت، گندم کامل، سبوس گندم، جگر، قلوه، گوشت گاو، میگو، بوقلمون، تخم مرغ، شیر، انگور، طالبی، آناناس، سیب، پرتقال، گلابی و هلو.

• جوش شیرین

اگر حال شما طوری است که می‌توانید مزه شور را تحمل کنید، می‌توانید از این روش استفاده کنید. 2 قاشق غذاخوری جوش شیرین را در یک لیوان آب حل کنید. مصرف این ترکیب می‌تواند اسیدهای معده را خنثی کند و حالت تهوع شما را به حداقل برساند.

اگر زنجبیل را استفاده کردید و نتیجه مورد نظر حاصل نشد و یا زنجبیل در دسترس شما نبود، گام بعدی که به شما پیشنهاد می‌کنیم، استفاده از نعناع تازه می‌باشد. نعناع تأثیر بسیار مطلوبی بر روی دیواره داخلی معده می‌گذارد و منجر به تسکین حالت تهوع و استفراغ در خانم‌های باردار می‌شود

• سماق

استفاده از سماق به صورت پودر شده برای کاهش حالت تهوع و استفراغ در بسیاری از افراد مناسب گزارش شده است. پودر سماق ناراحتی‌ها و اختلالات گوارشی را بهبود می‌بخشد.

مسمومیت با ۵ ماده که موجب تهوع می شود

۱- مصرف سه گرم زعفران در ماه برای هر فرد مناسب است و استفاده بیش از پنج گرم زعفران در یک وعده غذایی، عوارضی همچون سرگیجه، کاهش تعداد ضربان قلب و احساس تهوع در پی دارد. همچنین، این میزان زعفران در دوران بارداری احتمال سقط جنین را افزایش می دهد.

۲- پروتئین موجود در تخم مرغ می تواند در برخی افراد ایجاد حساسیت کرده و منجر به بروز علائم آلرژی غذایی شود. سردرد، کهیر، خارش پوست، حالت تهوع و استفراغ و درد معده از علائم شایع آلرژی به تخم مرغ است.

۳- اگر ظروف مسی با لایه ای از یک فلز دیگر مثل قلع یا فولاد ضدزنگ یا نیکل پوشانده شوند، از ورود مس به غذا جلوگیری می شود و از عوارض افزایش غلظت مس در خون مثل تهوع، استفراغ واسهال کاسته خواهد شد.

۴- خاصیت چای سبز بسیار بیشتر از عوارض جانبی آن است. از آن جایی که چای سبز نیز حاوی کافئین است، مصرف زیاد آن بدخلقی، بی خوابی، تپش قلب و سرگیجه، حالت تهوع، اسهال، سردرد و بی اشتهایی ایجاد می کند.

۵- رازیانه، نوعی گیاه دارویی است که مصارف مختلفی دارد. تمام بخش های مختلف این گیاه یعنی دانه، برگ و ریشه آن خوراکی است، ولی روغن حاصل از دانه های رازیانه، سمی بوده و حتی مصرف کم آن، می تواند منجر به ایجاد دانه های پوستی، مشکلات تنفسی و حالت تهوع گردد.

دیگر راه های مناسب برای درمان تهوع در بارداری

• دور سیگار و الکل خط بکشید

اگر قبل از بارداری الکل و سیگار مصرف می کردید، وقتی خبر بارداری خود را می شنوید حتما باید نوشیدن الکل را کنار بگذارید و سیگارتان را هم ترک کنید. قبل از اینکه کبد شما بتواند الکل را از بین ببرد، از جفت عبور کرده و به جنین می رسد. کبد جنین هم هنوز آنقدر کارآمد نیست تا بتواند الکل را متابولیزه کند، بنابراین دچار آسیب های جدی می شود.

نوشیدن الکل علاوه بر اینکه جنین را در معرض خطر نشانگان الکل جنینی قرار می دهد، بلکه می تواند سبب عقب افتادگی ذهنی و مشکلات یادگیری و رفتاری در جنین شود.

• رژیمی مناسب داشته باشید

بارداری زمانی برای رژیم لاغری نیست. غذاهای سالم بخورید و رژیمی متعادل و متنوع انتخاب کنید که سرشار از پروتئین، غلات کامل، حبوبات، میوه و سبزی باشد. گرسنگی به خودتان ندهید، چرا که با این کار کودک خود را در معرض خطر تاخیر تکامل گفتاری و حرکتی و کاهش ضریب هوشی قرار داده اید.

• قرص ویتامین را فراموش نکنید

مولتی ویتامین هایی که برایتان توسط پزشک تجویز می شود سرشار از موادی است که جنین برای رشدونمو به آنها احتیاج دارد. اسیدفولیک مهم ترین ماده برای تکامل مغزی جنین در حال رشد است، چرا که این ماده خطر بیماری اسپینا بیفیدا و سایر مشکلات عصبی را در کودک کاهش می دهد. همه زنان در دوران باروری باید روزانه 400 میکروگرم قرص اسیدفولیک مصرف کنند تا مطمئن شوند که مقدار کافی از این ماده هنگام بارداری در بدنشان موجود است.
تحقیقات نشان می دهد گرمای زیاد و دوش گرفتن با آب خیلی داغ در دوران بارداری، سبب نقایص لوله عصبی نوزاد می شود. بنابراین از دوش گرفتن با آب خیلی داغ، سونا و حمام بخار خودداری کنید

• زیر نظر پزشک تان ورزش کنید

ورزش استرس شما را کاهش می دهد. خطر مسمومیت بارداری که منجر به زایمان زودرس می شود هم با ورزش کردن کمتر می شود. طبق مطالعه محققان آمریکایی کالج پزشکی ورزش، مادرانی که در بارداری ورزش می کنند، مثلا یوگا انجام می دهند یا پیاده روی می کنند، سیستم عصبی کودکان آنها بلافاصله بعد از زایمان سریع تر متکامل می شود. در سن 5 سالگی نمره آنها در آزمون های هوش و زبان بالاتر است. پس وقتی باردارید، حداقل 30 دقیقه در روز ورزش ملایم انجام دهید.

• دوش آب داغ نگیرید

تحقیقات نشان می دهد گرمای زیاد و دوش گرفتن با آب خیلی داغ در دوران بارداری، سبب نقایص لوله عصبی نوزاد می شود. بنابراین از دوش گرفتن با آب خیلی داغ، سونا و حمام بخار خودداری کنید.
در اوایل بارداری تب بالا با بروز مشکلاتی در تکامل سیستم عصبی جنین ارتباط دارد. بنابراین وقتی فردی دوش آب داغ هم می گیرد دمای بدنش بالا می رود. اگر دما بیش از 38.8 درجه بالا رود، می تواند چنین مشکلاتی را برای جنین ایجاد کند.

نکته برای درمان تهوع در بارداری

در صورتی که خانم‌های باردار بعد از خوردن کباب، دچار تهوع شدند، خونسردی خود را حفظ کنند و مصرف کباب را در وعده‌های ۲ ساعتی خود ادامه دهند چرا که‌‌ همان مقدار اندکی از کباب که هضم و جذب معده می‌شود، به تقویت دهانه معده کمک می‌کند.

آب میوه ترش و شیرین بخورید

درمانگران طب سنتی ایران نوشیدن آب میوه‌های ترش و شیرین را به طور همزمان روشی تکمیلی برای درمان تهوع و استفراغ ناشی از بارداری می‌دانند. آن‌ها در حقیقت این مرحله را یک مرحله تکمیلی برای رژیم غذایی ۲ روزه ذکر شده می‌دانند و بر این باورند که زنان باردار که کباب درمانی را تجربه می‌کنند مي‌توانند همزمان با این روش، مصرف ۲ لیوان آب میوه ترش و شیرین را نيز تجربه کنند. به این ترتیب که به همراه یکی از وعده‌های صبح و عصر یک لیوان آب سیب ترش و آب سیب شیرین یا یک لیوان آب پرتقال شیرین و نارنگی ترش میل کنند.

نکته

برای انتخاب میوه‌ها می‌توانید از میوه‌های متناسب با فصل استفاده کنید. به عنوان مثال اگر در فصل تابستان هستید از آلبالو یا گیلاس و سیب استفاده کنید. تنها مراقب باشید که باید از یک میوه ترش و یک میوه شیرین در کنار هم استفاده کنید. اگر در فصل زمستان هستید از پرتقال یا نارنگی استفاده کنید.

درمان ویار شدید را به پزشک بسپارید

نکته‌ای که نباید فراموش کنید این است که درمان ویار شدید را حتما باید تحت نظر متخصص طب سنتی و پزشک انجام دهید. منظور از ویار شدید ویارهایی است که عموما با مشکلات دیگری که در بیمار وجود دارد همراه شده و بیماری شدت بیشتری می‌یابد. تشخیص این بیماری‌ها و دلیل شدت ویار تنها از عهده پزشک برمی‌آید.

این نوع ویار‌ها عموما بیشتر از ۷۲ ساعت طول می‌کشند و به شدت زنان باردار را اذیت می‌کند و در برخی موارد کوتاهی در درمان آن آسیب جدی به زن باردار و جنین او وارد می‌کند. بنابراین در شرایطی که ویاری بیش از ۲ روز به طول انجامد باید با مراجعه و مشاوره با متخصص طب سنتی یا متخصص زنان برای درمان و تسکین آن اقدام کرد.

گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی