دلگرم
امروز: سه شنبه, ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ برابر با ۰۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۱۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
دگزامفتامین چیست و چرا مصرف می شود؟
1
زمان مطالعه: 8 دقیقه
دگزامفتامین برای درمان برخی اختلالات خواب (مانند نارکولپسی یا حمله خواب) تجویز می شود و به فرد کمک می کند در طول روز بیدار بماند. دگزامفتامین در افرادی که به اختلال خواب دچار نیستند، نباید برای رفع خستگی یا بیدار ماندن مصرف شود. 

موارد مصرف و عوارض جانبی دگزامفتامین

دگزامفتامین (Dextroamphetamine SULFATE) که با نام های دکستروآمفتامین یا دکس آمفتامین نیز شناخته می شود برای درمان اختلال بیش فعالی یا ADHD مصرف می شود. این دارو با تغییر میزان برخی مواد طبیعی در مغز اثر خود را می گذارد.

دگزامفتامین به گروه داروهای تحریک کننده تعلق دارد. این دارو می تواند توانایی شما برای توجه کردن، تمرکز کردن روی یک فعالیت و کنترل مشکلات رفتاری را افزاایش دهد. به علاوه این دارو به شما کمک می کند تا فعالیت های خود را سازماندهی کنید و به بهبود مهارت گوش دادن نیز کمک می کند.

دگزامفتامین برای درمان برخی اختلالات خواب (مانند نارکولپسی یا حمله خواب) تجویز می شود و به فرد کمک می کند در طول روز بیدار بماند. دگزامفتامین در افرادی که به اختلال خواب دچار نیستند، نباید برای رفع خستگی یا بیدار ماندن مصرف شود. بدن شما ممکن است به دگزامفتامین مقاومت نشان دهد، به همین دلیل داروهای دیگر (مانند مودافینیل) برای درمان حمله خواب ترجیح داده می ‌شود.

نام تجاری: Dexampex, Dexedrine, Frendex

مکانیسم اثر دگزامفتامین

این دارو یک مقلد سمپاتیک غیرمستقیم الاثر است و موجب افزایش فعالیت حرکتی و هوشیاری ذهنی شده و خواب آلودگی و احساس خستگی را کاهش می دهد و در موارد نقص توجه ناشی از فعالیت بیش از حد در کودکان، با مکانیسمی که بطور دقیق مشخص نشده است، بطور متناقض موجب کاهش بیقراری حرکتی شده و میزان توجه کودکان را بالا می برد.

فارماکوکینتیک دگزامفتامین

آمفتامین ها از مسیر گوارشی به سهولت جذب می شوند و در اکثر بافت های بدن توزیع می شوند و غلظت های زیادی را در مغز و مایع مغزی نخاعی ایجاد می کنند. بخشی از آنها در کبد متابولیزه می شود اما سهم قابل توجهی از آنها به صورت تغییر نکرده در ادرار دفع می گردد. میزان حذف ادراری آن بستگی به PH دارد و در ادرار اسیدی افزایش می یابد. آمفتامین ها در شیر مادر توزیع می گردند.

Dextroamphetamine

مقدار و نحوه مصرف دگزامفتامین

نارکولپسى (حملات خواب):

  • بالغین: 5 تا 20mg خوراکى 3-1 بار در روز.
  • کودکان بیش از 12 سال: 10mg/day به‌صورت خوراکى که می‌توان 10mg در هفته آن را افزایش داد.
  • کودکان 12-6 سال: 5mg/day به‌صورت خوراکى که می‌توان 5mg در هفته آن را افزایش داد.

کودکان هیپرکینتیک:

  • کودکان بیش از 6 سال: 5mg خوراکى 2-1 بار در روز که می‌توان 5mg در هفته آن را افزایش داد (حداکثر 40mg/day).
  • کودکان 5-3 سال: 2/5mg خوراکى 2-1 بار در روز که می‌توان ۵/۲ mg در هفته آن را افزایش داد.

چاقی:

  • بالغین: 5 تا 10mg خوراکى 3-1 بار در روز.

موارد منع مصرف دگزامفتامین

حساسیت مفرط به دارو و مشتقات مشابه، گلوکوم، سایکوزها، آرتریواسکلروز، آنژین قلبی، هیپرتیروئیدی. همراه یا تا 2 هفته بعد از درمان با منوآمین اکسیداز، سابقه abuse دارو.

مصرف دگزامفتامین در دوران بارداری و شیردهی

دگزامفتامین در دوران بارداری تنها در صورت نیاز مصرف شود. در مورد خطرات و مزیت های مصرف دگزامفتامین در دوران بارداری با پزشک مشورت کنید. مصرف دگزامفتامین در بارداری باعث می شود نوزاد زودتر از موعد متولد شود و همچنین در زمان تولد وزن نوزاد کمتر از وزن طبیعی باشد. به علاوه ممکن است علائم ترک دارو در نوزاد هم مشاهده شود.

دگزامفتامین وارد شیر مادر می شود و منجر به بروز عوارض ناخوشایند در نوزاد شیرخوار می شود. بنابراین مصرف دگزامفتامین در دوران شیردهی توصیه نمی شود. در مورد جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید.

تداخلات دارویی دگزامفتامین

دگزامفتامین یک سیمپاتومیمتیک با فعالیت غیر مستقیم است و ممکن است با تعدادی از دیگر داروها تداخل داشته باشد. در بیمارانی که یک MAOI دریافت می کنند و یا در 14 روز گذشته تحت چنین نوع درمانی بوده اند به علت جلوگیری از حملات فشار خون نباید تجویز شود. مصرف یک بتا بلوکر همراه با آمفتامین می تواند باعث ایجاد یک فشار خون بالا شود.

دگزامفتامین همچنین می تواند اثر دیگر داروهای ضد فشار خون از جمله گوانتیدین و داروهای مشابه را کاهش دهد و از مصرف همزمان آن ها باید پرهیز شود. در بیماران دریافت کننده آمفتامین و TCA باید مراقبت کامل از نظر احتمال خطر آثار قلبی عروقی به عمل آید از جمله آریتمی ها که می توانند تشدید شوند. دفع ادراری آمفتامین ها توسط قلیایی کننده های ادراری کاهش می یابد که می تواند اثر و طول مدت آن را افزایش دهد.

آمفتامین ها می توانند جذب اتوسوکسیماید، فنوباربیتال و فنی توئین را به تأخیر بیاندازند. آثار تحریکی آمفتامین ها توسط کلروپرومازین، هالوپریدول و لیتیوم مهار می شوند.دیسولفیرام می تواند متابولیسم و دفع آمفتامین ها را مهار کند. مصرف سیمپاتومیمتیک ها همراه با مایعات فرار بیهوشی مثل هالوتان می تواند منجر به افزایش خطر بروز آریتمی های قلبی شود.

هشدار ها در رابطه با دگزامفتامین

  • دگزامفتامین دارای پتانسیل بالایی برای سوءاستفاده است.
  • تجویز دگزآمفتامین برای مدت زمان طولانی ممکن است منجر به وابستگی به مواد مخدر شود و باید اجتناب شود.
  • سوء استفاده از دگزآمفتامین ممکن است باعث مرگ ناگهانی و عوارض جدی قلبی عروقی شود.
  • با مصرف این دارو امکان ایجاد تحمل، وابستگی جسمی و یا سوء مصرف از دارو وجود دارد. بنابراین مصرف این دارو باید تحت کنترل دقیق باشد.
  • در طول مدت مصرف این دارو باید اندازه گیری فشار خون، کنترل ریتم قلب، پیگیری رشد کودکان، بطور مرتب انجام گیرد.
  • در موارد زیر باید با احتیاط فراوان تجویز شود: حالت آژیته، موارد پیشرفته آترواسکلروز، بیماری های علامتدار قلبی - عروقی، سابقه مصرف نابجای داروها یا وابستگی به داروها، گلوکوما، زیادی فشار خون، پرکاری تیروئید، سندرم Tourette’s یا سایر تیک های حرکتی یا کلامی، سابقه حساسیت به آمفتامین ها یا سایر داروهای مقلد سمپاتیک.
  • نیاز بیمار برای ادامه درمان با این دارو باید بطور مرتب مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد. -توصیه می شود در درمان نقص توجه ناشی از بیش فعالیتی، در فواصل زمانی منظم، مصرف دارو قطع شود تا مشخص شود که آیا با قطع مصرف دارو، علایم بیماری مجدداً ظاهر می شوند و در آن صورت درمان ادامه یابد.
  • مصرف این دارو در کودکان ممکن است باعث کاهش رشد شود.
  • تجویز این دارو به کودکان با سن کمتر از 3 سال توصیه نمی شود.

قرص

نکاتی که قبل از مصرف دگزامفتامین باید در نظر گرفته شود

برخی از داروها برای افراد با شرایط خاص مناسب نیست و بعضی داروها نیز در صورتی‌ که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد؛ بنابراین بهتر است قبل از مصرف داروی دگزامفتامین ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

  • اگر باردار هستید و یا در صورتی که به نوزاد خود شیر می‌دهید.
  • اگر کودک شما هرگونه مشکل قلبی-عروقی دارد.
  • اگر کودک شما سابقه سوء مصرف مواد مخدر یا الکل را دارد.
  • اگر کودک شما دچار هر گونه حرکت غیر قابل کنترل مانند تیک عصبی بوده‌ و یا اگر به بیماری به نام سندرم تورت مبتلا است.
  • اگر کودک شما مبتلابه صرع است.
  • اگر کودک شما هر گونه مشکل کبدی یا کلیدی دارد.
  • اگر کودک شما پرکاری غده تیروئید دارد.
  • اگر کودک شما دچار یک بیماری روانی مانند جنون یا اختلال دو قطبی است.
  • در صورتی که فشارخون کودک شما بالا است.
  • اگر کودک شما به مشکل چشمی به نام گلوکوم مبتلا است.
  • اگر کودک شما به بیماری خونی ارثی نادری به نام پورفیری مبتلا است.
  • اگر کودک شما سابقه واکنش آلرژیک به داروی خاصی را دارد.

اگر کودک شما در حال مصرف داروی خاصی است. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایش تجویزشده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کند نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.

عوارض جانبی احتمالی داروی دگزامفتامین

همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌ کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. در صورت بروز مستمر هریک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود:

  • سردرد ، خشکی دهان ، طعم و مزه غیر عادی (تغییر حس چشایی)
  • اسهال ، احساس بیماری ، گرفتگی معده ، مشکلات خواب
  • تغییر خلق و خو ، احساس بی‌قراری و یا لرز ، عدم اشتها
  • کاهش وزن ، تپش قلب ، ریزش مو ، بثورات خارش‌دار
  • عرق کردن ، حرکات غیر معمول ، مشکلات جنسی

اگر شما هرگونه علائم دیگری دارید که احساس می‌کنید به خاطر استفاده از داروی دگزامفتامین می‌باشد، با پزشک خود مشورت کنید.

نحوه نگهداری داروی دگزامفتامین

  • تمامی داروها را دور از دسترس کودکان نگه‌ دارید.
  • دارو را در جای خنک، خشک و دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه‌ دارید.

بیشتر بخوانید:

معرفی داروی مخدر اکسی کدون-استامینوفن

آشنایی با داروی مخدر هیدروکدون و موارد مصرف آن

همه چیز در مورد داروی مخدر پنتازوسین

موارد مصرف قرص نالوکسان و عوارض جانبی این دارو

separator line



این مطلب چقدر مفید بود ؟
5.0 از 5 (1 رای)  
توجه: مطالب پزشکی و سلامت مجله دلگرم ، از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند ، لذا توصیه پزشکی یا درمانی تلقی نمی شوند ، چنانچه مشکل پزشکی دارید حتما برای تشخیص و درمان به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits