پیشگیری از انتشار آلودگی در استخر
در استخر شنا امکان انتقال و یا شیوع بیماری های چشم، گوش، دستگاه تنفسی، عفونت های جلدی، بیماری های گوارشی و بیماری های مجاری ادرار به طور مستقیم و یا غیرمستقیم در بین شناگران وجود دارد.
به ویژه این بیماری ها در شرایط اپیدمیولوژیک زمانی که آب گندزدائی نشود و مواد گندزدای از درجه مؤثر و مفید برخوردار نباشد، به وجود می آیند. مهم ترین و محتمل ترین بیماری های قابل انتقال از طریق استخر عبارتند:
- بیماری های داخلی و غالباً بیماری های دستگاه هاضمه مانند حصبه، اسهال آمیبی، وبا، شبه حصبه، اسهال باسیلی، ژیاردیا و بیماری های انگلی و در مواردی هپاتیت ها.
- بیماری های تنفسی مانند: سرماخوردگی و گلودردهای عفونی.
- بیماری های عفونی همچون: عفونت های چشم، گوش، حلق، بینی و قارچ های شناگران، درماتیت ها و در استخرهای مربوط به بانوان احتمال ابتلاء به بیماری های عفونت های مجاری ادراری و تناسلی.
- بیماری های جلدی و پوستی مانند: قارچ کچلی، زردزخم، اگزما و خارش انگشتان پای شناگران.
آب استخر نه تنها دریافت کننده مواددفعی بدن نظیر آب بینی، بزاق دهان، عرق و چرک بدن هست، در مواردی که ضوابط دوش گرفتن قبل از شنا به دقت رعایت نشود آثار مواد دفعی، پوست مرده، آلودگی های دیگر روی پوست وارد آب خواهند شد.
چنانچه آب استخر از تصفیه و گندزدائی مناسب برخوردار نباشد، به تدریج از کیفیت بهداشتی آن کاسته شده سلامتی شناگران را به مخاطره می اندازد.
توصیه های بهداشتی: آموزش نکات بهداشتی همه مراجعین به استخرها جهت به کارگیری اطلاعات ارائه شده تنها ضامن پیشگیری از انتشار بیماری های کانون آبی، به ویژه استخرهای شنا است.
در این زمینه قوی ترین انگیزه ای که انسان به طور غریزی و ناخودآگاه، رفتار و عادات خود را براساس آن تنظیم می کند تأمین و حفظ سلامتی و به تبع آن توانائی، جوانی، زیبائی و شادابی خویشتن است.
باید در پیام های آموزشی افراد طوری ترغیب شوند که احساس کنند با عمل به آنها پاداش خود را که همان حفظ سلامتی است دریافت می کنند. بین این دو پیام زیر تفاوت بسیار محسوس است:
جلوگیری از شیوع آلودگی در استخر
نکاتی که به منظور پیشگیری از انتشار آلودگی و افزایش بازده بهداشتی محیط استخر ضروری هستند عبارت اند از:
- تصفیه و گندزدائی بی وقفه آب استخر و کنترل مشخصه های PH، دما و کلر باقیمانده آن.
- انجام آزمایش های دوره ای باکتریولوژیکی آب استخر به طور اجباری به ویژه درباره استخرهائی که از آب چاه استفاده می کنند.
- تعبیه حوضچه های پاشویه کلر طبق استاندارد در محل خروجی توالت ها و دوش ها.
- عدم پذیرش مراجعه کنندگان بیش از ظرفیت واقعی استخر.
- نظارت بر ورود مراجعین به ویژه در معبر دوش ها و پاشویه ها و جلوگیری از ورود افراد دارای التهاب چشم یا زخم و عارضه های شدید پوستی.
- نظارت بر استفاده شخصی شناگران از وسایلی نظیر مایو، کلاه شنا، حوله و دمپائی و ممانعت از استفاده مشترک و عدم استفاده از وسایل عمومی و کرایه ای در استخرهای عمومی.
- کنترل و نظارت مستمر و نمونه برداری ادواری از وسایل و محل های مختلف استخرها.
- ضد عفونی مرتب وسایل در محل مختلف استخر.
- نصب تابلوها و علائم هشدار دهنده و پیام های آموزشی در نقاط مختلف از جمله سرسرا و راهروهای ورودی، رختکن ها، دوش ها و توالت ها و محوطه استخر.
- تهویه منظم و مداوم سالن رختکن، سرویس های بهداشتی و در استخرهای سرپوشیده محوطه استخر.
- جلوگیری از حمل و همراه داشتن هرگونه موادغذائی توسط شناگران به محوطه داخلی استخر.
- جلوگیری از ورود همزمان (یا تماشاچیان در استخرهای قهرمانی) و یا بازدیدکنندگان با کفش به محوطه داخلی استخر و جدا کردن ورودی و خروجی آنان از شناگران.
نکات و مقررات بهداشتی لازم توسط شناگران
- شناگران موظفند قبل از ورود به استخر با آب گرم و صابون بدن خود را بشویند. آنها این عم را بعد از اتمام شنا تکرار کنند تا از ابتلاء احتمالی به آلودگی ها پیشگیری شود.
- شناگران قبل از ورود به استخر بایستی بینی و مثانه خود را تخلیه نمایند.
- شناگران قبل از ورود به استخر بایستی حداقل به مدت ۳۰ ثانیه پاها را در حوضچه ضدعفونی قرار دهند.
- شناگران در صورت ابتلاء به سرماخوردگی و یا هر نوع بیماری عفونتی یا پوستی بایستی از ورود به استخر تا رسیدن به سلامت کامل خودداری کنند.
بررسی چند اشکال و راه حل آنها:
آب استخر دارای کدورت بیش از اندازه باشد، این اشکال ممکن است به یکی از دلایل زیر پیش آمده باشد.
- تصفیه به خوبی انجام نمی شود.
راه حل: سیستم تصفیه را کنترل و چنانچه نیاز به شستشوی معکوس دارد عمل کنید و یا اگر به دلیلی خارج از سرویس بوده است، پمپ را روشن و آن را وارد مدار سازید.
- قلیائی بودن آب بالاست.
راه حل: PH را سنجیده و چنانچه بیش از حد بالاست طبق دستورالعمل آن را به دامنه مطلوب PHـ (۶/۷ـ۴/۷) برسانید.
- مقدار کلر کافی نیست.
راه حل: چنانچه پس از اصلاح PH بلافاصله رنگ آب تغییر محسوس نکرد، میزان کلر را به مدت ۳ روز کنترل و تا سه برابر میزان همیشگی به صورت یک روز در میان به آب استخر کلر بیفزائید.
- وجود آهن و منگنز هست.
راه حل: در صورت وجود و تشخیص با استفاده از فیلترها یا روش های ویژه، آهن و منگنز را حذف نمائید.
اگر آب استخر سبزرنگ بشود احتمالاً یکی از اشکالات زیر به وجود آمده است.
- مقدار اسید بالاست.
راه حل: PH را سنجیده در صورتی که میزان اسید بیش از اندازه بود به کمک بی کربنات سدیم (جوش شیرین) PH را به دامنه مطلوب ۶/۷ـ۴/۷ برسانید. میزان قلیائی بودن آب را نیز کنترل کنید.
- سیستم تصفیه به خوبی عمل نکند و یا مدتی در مدار نبوده باشد.
راه حل: سیستم تصفیه را کنترل و یا وارد مدار نمائید.
- مقدار کلر کافی نیست.
راه حل: کلر را تا میزان ۳ برابر مصرف همیشگی افزایش دهید.
- احتمال رشد جلبک.
راه حل: در صورت لزج شده دیواره و کف و یا افزایش PH سولفات مس با دقت افزوده شود و یا دیواره ها با برس نایلونی شستشو و آب استخر تعویض شود.
گاهی پس از کلرزنی به آب رنگ استخر شیری می شود احتمالاً یکی از اشکالات زیر رخ داده است.
- بد بودن نوع پودر هیپوکلریت.
راه حل: نوع پودرمصرفی را تغییر دهید و یا از گاز کلر استفاده کنید.
- اسید اضافه هست.
راه حل: PH را کنترل و طبق روش های قبلی حالت تعادلی لازم را ایجاد کنید.
- ترکیبات آهن در آب وجود دارد.
راه حل: در صورت وجود ترکیبات آهن معمولاً رنگ آب قهوه ای می شود در چنین مواردی افزایش کلر و سولفات آلومینیوم، به نسبت ۱۰ تا ۵۰ گرم در هر مترمکعب مشکل را حل خواهد نمود. در این شرایط ترکیبات آهن در کف استخر ته نشین می شوند که بایستی با جاروی مکنده آنها را حذف کرد.
گاهی لکه های تیره و یا لکه های بلوری شکل بر دیوار بدن استخر دیده می شود این مشکل احتمالاً ناشی از اضافه بودن اسید و یا قلیا است که برای رفع آن PH را کنترل و در صورت اضافه و یا کم بودن، به روش های قبلی عمل نمائید.
ضد عفونی کردن آب استخر با چه روش هایی انجام میشود ؟
برای ضدعفونی کردن آب استخرها از چند ماده استفاده میشود که از آن جمله میتوان به کلر، بروم و ازون اشاره کرد. در کشور ما برخی استخرها با کلر و برخی با ازون ضدعفونی میشوند.
ازون گازی سنگینتر از هوا و به رنگ آبی است که از ۳ اتم اکسیژن درست شده و برای تهیه آن به کپسولهای خاصی نیاز است. ازون در مقایسه با کلر گران تمام میشود ولی بیخطر است. کلر کاربرد بالاتری دارد چون ارزان است و در عین کاربری ساده، قدرت ضدعفونیکنندگی بالایی دارد.
البته برای موثر بودن باید PH آب خنثی و میزان مشخصی از کلر در آب وجود داشته باشد. در صورتی که PH آب متغیر باشد، کلر درست عمل نمیکند.
وقتی کلر به آب اضافه میشود چند محصول شیمیایی بهوجود میآید؛ اسید هیپوکلرو یا کلر آزاد، یون هیپوکلرویت یا کلر پتانسیل و کلرامین یا کلر ترکیبشده که در واقع واکنش کلر با ازت یا آمونیاک است.
مقداری از کلری که به آب اضافه میشود با از بین بردن باکتریها آب را ضدعفونی میکند و در عوض ترکیب کلرامین بهوجود میآورد.
بقیه کلر موجود در آب، آن را به مادهای ضدعفونیکننده تبدیل میکند. کلر آزاد این قابلیت را دارد که با آمونیاک ترکیب شود و کلرامین ایجاد کند.
عوارض ناشی از کلرامین بیش از کلر آزاد است و نباید میزان آن از ۶/۰ میلیگرم در لیتر بالاتر برود. برای از بین بردن کلرامین آب معمولا به آن کلر آزاد اضافه میکنند.
به عبارتی، طی ۴ مرحله اول به آب کلر اضافه میکنند، بعد کلرامین ایجاد میشود. مجدد با اضافه کردن کلر و ایجاد شوک، کلرامین را از بین میبرند و کلر آزاد اضافه میکنند. اگر این روند درست اجرا نشود، میزان کلرامین بالا میرود و آب آلوده فضای مناسبی برای رشد باکتریهاست. زیاد بودن بوی کلر و التهاب و قرمزی چشم بهدلیل بالا بودن میزان کلرامین و نشانه آلودگی آب است.
کلر باعث خشکی پوست و مو نیز میشود. به همین دلیل قبل از ورود به آب باید موها را بالای سر جمع کرد و با کلاه مناسبی آنها را پوشاند.
حتی میتوان قبل از ورود به استخر موها را با روغن چرب کرد تا یک لایه محافظ رویشان ایجاد شود، بعد آنها را داخل کلاه گذاشت.
اگر مرتب به شنا میروید هم هفتهای یک بار باید از ماسک مو استفاده کنید. پوست هم به مراقبت نیاز دارد و در مواجهه با کلر خشک میشود بنابراین برای شستشوی آن باید از شامپوهای خنثی استفاده کرد و مرتب آن را مرطوب نگه داشت.
بیشتر بخوانید:
علت سوزش و قرمزی چشم ها بعد از استخر رفتن چیست؟
بیماریهای ناشی از شنا در استخر : از پیشگیری تا درمان
علل و راههای پیشگیری از عفونت قارچی واژن در استخر کدامند ؟
ایا در زمان پریودی میشود استخر رفت ؟
دیدگاه ها