علت دیورتیکولیت چیست؟ + درمان سنتی بیماری دیورتیکولیت

از دیورتیکولیت غافل نشوید!

دیورتیکولیت بیماری مربوط به روده است که اغلب برای زنده بزرگ و به ندرت در روده کوچک اتفاق می افتد. این بیماری سبب می شود تا دیواره روده برآمده و منجر به ناراحتی فرد شود. درد در قسمت تهتانی شکم و متمایل به سمت چپ و تب می توانند از علائم این بیماری بشمار بروند.

دیورتیکولیت معمولا با آنتی بیوتیک و تغییرات اندک در رژیم غذایی قابل درمان است اما نیاز به توجه پزشکی نیز دارد. قبل از این که دیورتیکولیت دردسر ساز شود، باید علائم خاموش آن را بخوبی شناخت.دیورتیکولیت زمانی اتفاق می افتد که مخاط روده بزرگ، آلوده یا ملتهب شود. درد در سمت چپ و پایین شکم می تواند از علائم دیورتیکولیت باشد. این بیماری روده بزرگ قابل درمان است اما در صورت درمان نشدن قابلیت عود دارد.بیماری دیورتیکولیت در نتیجه وجود بیرون زدگی های کوچک به شکل کیسه (دیورتیکول) از دیواره روده بزرگ، اتفاق می افتد. وجود این کیسه ها ممکن است هیچ علایم و نشانه ایی نداشته باشد.

علائم بیماری دیورتیکولیت

درد در قسمت تحتانی و چپ شکم: این درد از شایع ترین علائم دیورتیکولیت است و 80 درصد از مبتلایان آن را در ناحیه زیر ناف خود تجربه می کنند.

یبوست: بسیاری از مردم با مشکل دیورتیکولیت متوجه تغییر الگوهای اجابت مزاج می شوند. یبوست بسیار شایع تر از اسهال است.

تب و لرز: اگر دیورتیکول به باکتری آلوده شود، تب در تلاش برای مبارزه با عفونت در بدن رخ می دهد.

تغییر در اشتها: درد معده ناشی از دیورتیکولیت باعث کاهش اشتها نیز می شود. خیلی از افراد نیز مشکلات هضم را تجربه می کنند.

عامل خطر دیورتیکولیت: رژیم غذایی کم فیبر

رژیم های غذایی دارای چربی بالا و فیبر کم می تواند فرد را بیشتر در معرض خطر دیورتیکولیت قرار دهد.افزایش میزان فیبر در رژیم غذایی به جلوگیری از شعله ور شدن دیورتیکولیت کمک می کند. بهترین منابع فیبر میوه ها، سبزیجات و غلات است اما پزشک شما ممکن است مصرف مکمل های فیبر را نیز توصیه کند.

دیورتیکولوز در مناطقی از قبیل آفریقا که رژیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌ غذایی پرفیبر است، نادر است.دیورتیکول‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در شرایطی که فشار داخل مجرای بزرگ بالا است به وجود می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آیند. در این حالت مخاط از جاهایی که شریان‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به دیواره روده بزرگ نفوذ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند، از میان دیواره بیرون می‌‌‌‌‌‌‌‌‌زند. از بیماران مبتلا به دیورتیکولوز ۲۰-۱۵% دچار بیماری دیورتیکولی علامت‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند که از میان آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها ۷۵% از درد قولنجی شکم شکایت دارند، بدون آنکه التهابی وجود داشته باشد و ۲۵% دچار دیورتیکولیت آشکار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند. در ایالات‌‌‌‌‌‌‌‌‌متحده ۹۰-۵۰% از موارد دیورتیکولیت در کولون چپ، به‌‌‌‌‌‌‌‌‌ویژه در سیگموئید اتفاق می‌‌‌‌‌‌‌‌‌افتد؛ برعکس در جمعیت آسیایی بیماری سمت راست شایع‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر است و ۷۵% از موارد را شامل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.

تظاهر بیماری، معمولا به صورت درد و حساسیت (تندرنس شکم) در ربع چپ و پایین شکم همراه با تب پایین است.درد مداوم است و به جایی تیر نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌کشد. یک توده شکمی، لگنی یا راست‌‌‌‌‌‌‌‌‌روده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای ممکن است لمس شود. تغییر در اجابت مزاج شایع است. ممکن است علائم ادراری ایجاد شوند که علت آن مجاورت التهاب با ساختمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دستگاه ادراری است.

در ۴۰-۳۰% از موارد آزمایش گایاک مدفوع مثبت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، با این ‌‌‌‌‌‌‌‌‌حال خون‌‌‌‌‌‌‌‌‌ریزی قابل‌‌‌‌‌‌‌‌‌ملاحظه نادر است. دیورتیکولیت درکولون راست یا در یک کولون سیگموئید دراز ممکن است با آپاندیسیت اشتباه شود. دیورتیکولیت در کولون عرضی ممکن است علائم بیماری زخم گوارشی، پانکراتیت یا کله‌‌‌‌‌‌‌‌‌سیستیت را تقلید کند. دیورتیکولیت ممکن است با ایجاد آبسه و ندرتاً با پارگی به صفاق دچار عارضه شود.گاه ممکن است بیمار دچار فیستول کولون به مثانه یا مهبل شود.

تشخیص‌‌‌‌‌‌‌‌‌ دیورتیکولیت

• آپاندیسیت
• سرطان روده بزرگ
• کولیت زخمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌شونده
• بیماری کرون
• کولیت عفونی (یرسینیا، کمپیلوباکتر، شیگلا)
• کولیت ایسکمیک
• سندرم روده تحریک‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیر
• انسداد روده
• پیچش روده
• عفونت دستگاه ادراری/‌‌‌‌‌‌‌‌‌پیلونفریت
• اختلالات مربوط به بیماری زنان(پارگی کیست تخمدان، پیچ‌‌‌‌‌‌‌‌‌خوردگی تخمدان، بارداری نابجا، بیماری التهابی لگن)

درمان بیماری دیورتیکولیت

• بیمارانی که علائم آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها خفیف است و می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند مایعات خوراکی را تحمل کنند؛ ممکن است به صورت سرپایی با آنتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌بیوتیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خوراکی و رژیم مایعات کنترل شوند.
• آنتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌بیوتیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها باید گرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌مثبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، گرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌منفی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌هوازی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را بپوشانند.
• گزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌رو عبارتند از: آموکسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌سیلین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کلاولانات،سیپروفلوکساسین به‌‌‌‌‌‌‌‌‌علاوه مترونیدازول یا تری‌‌‌‌‌‌‌‌‌متوپریم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سولفامتوکسازول به‌‌‌‌‌‌‌‌‌علاوه مترونیدازول
• بیمارانی که با اختلالات شدید آزمایشگاهی یا تب مراجعه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند، آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که مسن هستند یا دچار بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌کفایتی ایمنی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشند، آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که به‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور همزمان چندین بیماری ناتوان‌‌‌‌‌‌‌‌‌کننده دارند، یا آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند مایعات خوراکی را تحمل کنند باید به صورت بستری با استراحت‌‌‌‌‌‌‌‌‌دادن روده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، مایعات وریدی و آنتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌بیوتیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌های وریدی (مثل آموکسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌سیلین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کلاولانات، تیکارسیلین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کلاولانات، سفوکسیتین،سفوتتان یا یک‌‌‌‌‌‌‌‌‌کارباپنم‌‌‌‌‌‌‌‌‌) درمان شوند.
• بیمارانی که با یک آبسه دیورتیکولی مراجعه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند باید قبل از آنکه جراحی قطعی شوند، آبسه آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از راه پوست تخلیه شود.
• بیمار باید طی ۴-۲ روز از نظر آزمایشگاهی و علامتی بهبود یابد. آنتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌بیوتیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خوراکی باید ۱۰- ۷ روز ادامه یابند.
• کولونوسکوپی پس از ۶ هفته برای اثبات تشخیص و رد سرطان اندیکاسیون دارد.
• وقتی بیمار به درمان طبی محافظه‌‌‌‌‌‌‌‌‌کارانه پاسخ ندهد، وقتی بیمار با شکم حاد مراجعه کند، یا وقتی بیمار از نظر بالینی بدتر شود، باید مشاوره جراحی درخواست گردد.
• برداشتن به روش جراحی در بیمارانی که بیماری عارضه‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار (آبسه، انسداد، یا فیستول) دارند و آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که حداقل ۲ بار عود داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، اندیکاسیون دارد.

پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌آگهی و عوارض این بیماری

1. اکثر بیماران بستری، به درمان محافظه‌‌‌‌‌‌‌‌‌کارانه طبی پاسخ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند، ولی تا ۳۰% از آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها حین بستری به جراحی نیاز پیدا خواهند‌‌‌‌‌‌‌‌‌کرد.
2. عوارض متفاوتند (التهاب منتشر صفاق، آبسه، فیستول و انسداد روده) و از اندیکاسیون‌‌‌‌‌‌‌‌‌های برداشتن به روش جراحی به شمار‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌‌‌‌‌‌‌‌روند.
3. ۳۵-۲۰% از بیماران دچار دیورتیکولیت راجعه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند. نیمی از حملات تکراری طی ۱ سال و ۹۰% از آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها طی ۵سال رخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند.
4. میزان مرگ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌ومیر در بیمارانی که نیاز به جراحی اورژانس دارند، بیشتر است.