فواید بی نظیر مصرف مکمل پروتئین وی (Whey)

فواید مصرف مکمل وی

پروتئین وی یکی‌ از با کیفیت‌ترین منابع پروتئین است و یک انتخاب ایده‌آل برای مردان و زنان در هر سنی‌ محسوب می‌شود. پروتئین وی نه تنها باعث فراهم کردن آمینو اسیدهای شاخه دار ضروری برای ورزشکاران حرفه‌ای می‌شود،بلکه این ماده به بهبود و بازسازی بافت‌های ماهیچه‌ای نیز کمک می‌کند.
پروتئین وی محصول جانبی تولیدات پنیر است. وی در واقع مایعی است که پس از دلمه بستن شیر باقی می‌ماند. جالب است بدانید این مایع را قبلاً دور می‌ریختند. بعدها مشخص شد که وی حاوی پروتئین‌هایی کاملی است که به سنتز پروتئین و عضله سازی کمک می‌کند و بدین ترتیب بود که مکمل وی خلق شد.
پروتئین وی همچنین منبع غنی آمینواسیدهای شاخه دار ال- لوسین ،ال- ایزولوسین و ال- والین می‌باشد.این منبع با کیفیت پروتئین به طور طبیعی در محصولات لبنی یافت می‌شود،اما به طور معمول این پروتئین به صورت مکمل غذایی به بازار عرضه و مصرف می‌شود.پروتئین وی به سرعت به خاطر طول کم آمینو اسیدهای شاخه دار آن جذب بدن می‌شود که خود باعث ریکاوری مطلوب و رشد در عضلات می‌شود.پروتئین وی دارای ویژگی‌های مطلوب فراوانی‌ است که کنترل وزن،سلامت قلب و عروق و سلامت استخوانها تعداد کمی‌ از این ویژگی‌ها هستند.

ارزش بیولوژیک پروتئین وی

پروتئین وی یکی از دو نوع پروتئینی می‌باشد که از شیر ساخته می‌شوند (مورد دیگر کازئین می‌باشد که سرعت هضم و جذب کمتری داشته و کیفیت بالایی ندارد). پروتئین وی محصول فرعی فرایند تبدیل شیر به پنیر می‌باشد. وی شامل پروتئین، پپتیدها (بخش‌های پروتئین)، لاکتوز (قند موجود در شیر)، چربی، نمک و آب می‌باشد. کیفیت یک پروتئین از طریق چندین روش محاسبه می‌شود که یکی از روش‌های رایج ارزش بیولوژیکی یا BV می‌باشد. ارزش بیولوژیکی معیاری برای سودمندی پروتئین و چگونگی جذب و استفاده آن توسط بدن می‌باشد و هر چه مقدار آن بالاتر باشد بهتر است. از نظر BV، پروتئین تخم مرغ تا زمانی که پروتئین وی در دهه 90 معرفی شد بالاترین BV را داشته و معادل 100 در نظر گرفته می‌شد. ارزش بیولوژیکی پروتئین وی بیشتر از 170 می‌باشد و این امر منجر به محبوبیت آن در بازار گردیده است. زمانی که این پروتئین برای اولین بار در دهه 90 معرفی شد، بالا بودن میزان ارزش بیولوژیک عاملی بود که منجر به جایگزینی آن با سفیده تخم مرغ 100% گردید. دیری نپایید که وی به یکی از محبوب‌ترین پروتئین های بازار تبدیل شد و امروزه نیز برترین پروتئین محسوب می‌شود.

مکانیسم اثر پروتئین وی

پروتئین وی دارای آمینو اسیدهای مهمی از جمله لوسین است. لوسین آمینو اسید مهمی است که نقش اساسی در سنتز پروتئین را بازی می‌کند. مکمل وی بعد از تمرین به سرعت هضم می‌شود و لوسین زیادی را در خون آزاد می‌کند که همین موضوع سبب موثر بودن آن می‌شود. محققان ثابت کرده‌اند که هر چقدر پروتئین زودتر جذب شود و لوسین بالاتری هم داشته باشد رشد عضلانی بیشتری هم خواهید داشت. به همین دلیل مکمل وی بهترین مکمل بعد از جلسه تمرینی است.

انواع مکمل وی

در واقع تمام مکمل های وی مثل هم نیستند، و اگر شما یک سری به بازار بزنید انواع و اقسام مکمل وی را خواهید دید.

• پروتئین وی ایزوله: خالص‌ترین نوع پروتئین وی
• پروتئین وی کنسانتره: زیاد خالص نبوده و چربی و لاکتوز بالایی دارد
• پروتئین وی هیدرولیز شده : اسیدهای آمینه آن تا حدودی تجزیه شده است
• پروتئین وی ترکیبی: ترکیبی از ایزوله و کنسانتره

نکته : هر چه محصول خالص‌تر باشد، قیمت آن نیز بالاتر می‌رود و بدین دلیل پروتئین وی ایزوله گران‌ترین نوع پروتئین وی می‌باشد. نوع ایزوله دارای چربی صفر، کربوهیدرات صفر و لاکتوز صفر می‌باشد. این پروتئین در میان انواع پروتئین های وی از کیفیت بالایی برخوردار می‌باشد اما قیمت آن نیز بسیار گران است.

مزایای پروتئین وی ایزوله

پروتئین وی ایزوله یک محصول با کیفیت و غنی از آمینواسید می‌باشد ولی به طور کامل ایزوله نشده است. این بدین معناست که شما پروتئین های قابل استفاده و قابل جذب کمتری را به ازای هر پیمانه دریافت می‌کنید که دارای کالری بیشتری بوده و چربی کم و 2 گرم کربوهیدرات دارد. این میزان برای کسی که می‌خواهد افزایش حجم داشته باشد مهم نمی‌باشد اما برای فردی که قصد کاهش وزن دارد اهمیت دارد. با این حال، اندکی تغییر در رژیم غذایی می‌تواند این موارد را برطرف کند.

• خالص‌ترین نوع پروتئین وی می‌باشد و BCAA آن بالا و دارای آمینواسید های عالی می‌باشد.
• فاقد چربی، لاکتوز و کربوهیدرات می‌باشد.
• پروتئین بیشتری را در هر بار مصرف فراهم می‌آورد. این بدین معناست که شما می‌توانید درصد بالایی از پروتئین‌های قابل استفاده را در مقایسه با پروتئین های دیگر موجود در بازار به دست آورید.
• برای کاهش چربی، ایجاد ماهیچه یا هر گونه مصارف ورزشی مناسب می‌باشد.
• گران ترین مکمل پروتئینی می‌باشد.

مزایای پروتئین وی کنسانتره

این نوع از وی خیلی طبیعی است، برای طرفداران محصولاتی که کمتر فراوری شده اند، خیلی مناسب است، اما کمتر فراوری شده به معنی بهتر نیست! در واقع کمتر فراوری شده به معنی محصول ناخالص است.
مکمل های وی تغلیظ شده، شامل چربی و لاکتوز بیشتری هستند و در مجموع پروتئین کمتری دارند و شامل ۷۰ تا ۸۰ % پروتئین هستند.

• قیمت مناسب
• دارای آمینواسید خوبی می‌باشد

مزایای پروتئین وی هیدرولیزات

پروتئین وی هیدرولیزات (یا وی هیدرولیز شده) یکی از پروتئین های وی ایزوله با کیفیت می‌باشد که از پیش هضم شده یا هیدرولیز شده می‌باشد و این بدین معناست که برخی از آمینو اسیدهای آن به زنجیره‌های کوچکتر تجزیه شده‌اند. این امر منجر به جذب سریع آن گشته و آن را انتخاب مناسبی برای بعد از ورزش و صبح می‌سازد. این نوع از پروتئین دارای مزه تندی می‌باشد و هر چه میزان هیدرولیز آن بالا باشد تندی آن بیشتر می‌گردد بنابراین در میان افراد از محبوبیت کمی برخوردار است. امروزه بسیاری از محصولات به دلیل هزینه و طعم فقط در حدود 20% هیدرولیز شده‌اند.

• جذب سریع

مزایای پروتئین وی ترکیبی

ترکیبات پروتئین وی ترکیبی از پروتئین وی های مختلف می‌باشند. این چیزی است که منجر به ترکیب کیفیت و همچنین کاهش قیمت می‌گردد. با این حال، ترکیبی از پروتئین ها وی بهتر از ترکیب پروتئین های دیگر نظیر کازئین، سویا و ... می‌باشد. ترکیبات اغلب رایج بوده و نتایج خوبی دارند.

• ارزش مناسب نسبت به قیمت، محصول با کیفیت با هزینه مناسب و ترکیب مناسبی از پروتئین های وی
• دارای آمینواسیدهای فراوان
• اغلب دارای چربی، کربوهیدرات و شکر کمتری در مقایسه با پروتئین وی کنسانتره می‌باشد.

انتخاب مکمل وی

در حالی که ادعا می‌شود مکمل‌های وی ایزوله و هیدرولیز شده بهترین نوع در بازار هستند اما مدرک علمی در این زمینه در دسترس نیست که اگر شما مکمل کنسانتره پروتئین پنیر را با یک رژیم غذایی خوب ترکیب کنید نمی‌توانید به اهداف تناسب اندامی خود برسید.با این وجود انتخاب ارزان‌ترین مکمل وی نمی‌تواند فکر خوبی باشد. یک کنسانتره پروتئین پنیر باکیفیت حدود ۸۰٪ پروتئین دارد اما انواع تقلبی تا ۳۰٪ بیشتر پروتئین ندارد و عموماً مالتودکرستین و آرد را به عنوان 70% باقی به مکمل‌ها اضافه می‌کنند!
یک دلیل دیگر انتخاب مکمل وی ایزوله این است که لاکتوز در آن به حداقل و گاهی به صفر رسیده است که برای افراد حساس خبر خوبی است.

چقدر مکمل وی را مصرف کنیم؟

به یاد داشته باشید که مکمل قرار است تکمیل کننده رژیم غذایی شما باشد نه منبع اصلی!
یک مطالعه علمی خیلی مهم وجود دارد که می‌گوید شما باید بعد از تمرین ۲۰ گرم پروتئین بیشتر مصرف نکنید چرا که بیشتر از آن تاثیری روی رشد عضلانی ندارد!
بله این ادعا خیلی سرراست می‌گوید ۲۰ گرم و نه بیشتر! اما همان طور که حدس می‌زنید همه چیز به این سادگی نیست. سوخت و ساز پروتئین و نیاز شما تحت تأثیر عوامل زیادی از جمله موارد زیر است:
میزان عضلات شما
هر چقدر بیشتر عضله داشته باشید بدن شما برای اینکه همچنان عضلانی باقی بماند نیازمند پروتئین بیشتری است.
میزان فعالیت فیزیکی شما
هر چقدر بیشتر ورزش بکنید پروتئین بیشتری هم نیاز دارید.
سن شما
بدن که پیرتر می‌شود نیاز ما به پروتئین برای حفظ عضلات کنونی بیشتر هم می‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند که یک بدنساز میانسال که ۳۵-۴۰ گرم پروتئین بعد از جلسه تمرینی مصرف می‌کند سنتز پروتئینی بیشتری نسبت به فردی دارد که فقط ۲۰ گرم پروتئین مصرف کرده است.
سابقه هورمونی شما
هورمون‌های عضله سازی مثل: تستوسترون و هورمون رشد می‌توانند سنتز پروتئین را تقویت کنند. اگر بدن شما سطح بالایی از این هورمون‌ها را دارد قادر خواهید بود تا از مقادیر بالای پروتئین در بدن بیشتر استفاده کنید.
از طرف دیگر سطح بالای کورتیزول باعث کاهش سطح سنتز پروتئین می‌شود و باعث شکسته شدن و تبدیل آمینو اسیدها به گلوکز می‌شود (گلوکونوژنز). بعضی افراد به صورت طبیعی سطح کورتیزول بالایی دارند.
بنابراین شاید ۲۰ گرم برای سنتز پروتئین کافی باشد اما برای همه صادق نیست. دوز مصرف متداول روزانه مکمل وی ۲۰-۳۰ گرم است. البته این مقدار با توجه به مصرف روزانه پروتئین شما تعیین می‌شود.این را هم در نظر داشته باشید که شما به ازای وزن بدن به کیلوگرم، ماکزیمم ۲ گرم پروتئین در طی روز بیشتر نیاز ندارید.
در ضمن اسکوپ‌هایی که داخل بسته مکمل وجود دارد از برندی به برند دیگر اندازه مختلفی دارد و میزان پروتئین وی در هر کدام از این مکمل‌ها به ازای یک اسکوپ فرق می‌کند بنابراین نوشته‌های روی بسته را به دقت بخوانید.

نکات احتیاطی مصرف مکمل وی

مکمل وی شما را دچار بیماری‌های کلیوی و پوکی استخوان نمی‌کند، حتی تحقیقات نشان می‌دهند که در برابر بیماری پوکی استخوان شما را محافظت هم می‌کند!! و روی کلیه اثر منفی نمی‌گذارد.
اما اگر در حال حاضر بیمار کلیوی یا کبدی هستید بهتر است قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.

فواید پروتئین وی

در چند تحقیق و آزمایش به عمل آمده در خصوص پروتئین وی معلوم گردید که این پروتئین یک پروتئین مستعد برای کاهش نرخ سرطان، مبارزه با HIV ، افزایش قدرت ایمنی بدن، کاهش استرس و پائین آورنده کلسترول، افزایش سطح سرتونین در داخل مغز، ارتقاء عملکرد کبد در گروهی که به نوعی از بیماری هپاتیت رنج می برند، کاهش فشار خون و افزایش عملکرد فیزیکی بدن به عنوان نمونه می توان اشاره کرد.
یکی از تأثیرات بارز پروتئین وی توانائی افزایش Glutathione GSH آن می باشد. GSH به طور قطع مهمترین آنتی اکسیدان محلول در آب می باشد که در بدن یافت می شود.
GSH تری پپتیدی است که از آمینواسیدهای ال - سیستین، ال- گلوتامین و گلیسین تشکیل شده است. از آنجائی که GSH به عنوان یک ماده شناخته شده ضروری بر ایمنی بدن، اکسیدکننده استرس و حفظ سلامتی بدن می باشد کاهش آن با یک لیست بلند از بیماری ها مرتبط است. پروتئین وی جایگاه خاصی در برنامه غذائی افراد دارد. یکی از علائم دیگر کاهش GSH در ورزشکاران بروز سندرم تمرین زدگی می باشد. بنابراین این احتمال وجود دارد که استفاده از پروتئین وی در جلوگیری از تمرین زدگی و یا حداقل تخفیف آن موثر باشد.

بعضی از فواید این پروتئین شامل موارد زیر است:

۱- افزایش توده عضلانی بدن (به راحتی جذب بدن می شود)
۲- کاهش وزن بدن به خصوص چربی های بدن
۳- افزایش قدرت ایمنی بدن توسط افزایش مقدار گلوتاتیون
۴- پیشگیری از سرطان
۵- کمک به فعالیت سلول های لنفوسیت T که نقش مهمی در پاسخ ایمنی بدن دارند و در نتیجه کاهش تحلیل بافت های بدن در طی بیماری و افزایش سطح سلامتی و تسریع بهبودی بدن بعد از بیماری.
6- همچنین مطالعات جدید نشان می دهد این پروتئین از سرطان سینه نیز جلوگیری می کند.
توجه کنید که این فرآورده برای افزایش مقدار عضلات در بدنسازان حرفه ای مفید است، نه برای افزایش وزن در بدنسازان تازه کار و افراد عادی.

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم