دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
آشنایی با طرح توجیهی تهیه و تولید روغن پالم
3
زمان مطالعه: 13 دقیقه
طرح توجیهی روغن پالم (نخل) محصولي است از ميوه درختي به نام (Guineensis-Elaeis )كه حدود پنج هزار سال به عنوان غذاي مردم مورد استفاده بوده است

روغن پالم محصولي است از ميوه درختي به نام (Guineensis-Elaeis )كه حدود پنج هزار سال به عنوان غذاي مردم مورد استفاده بوده است. اين درخت در ابتدا از گينه غربي (Guinea West )منشأ گرفته و بعد در حدود قرن پانزدهم به قسمتهاي مختلف جهان از آفريقا تا آسياي جنوبي و آمريكاي لاتين گسترش يافته است.

تهیه و تولید روغن پالم

ولي تا قرن هجدهم ميلادي مورد توجه قرار نگرفت و در حدود اوايل قرن نوزدهم بود كه روغن پالم وارد دنياي تجارت شد و قبل از مالزي كشورهاي ديگر در اين زمينه پيش قدم بودند. درخت پالم بومي مناطق گرمسيري است و در آب و هواي گرم و مرطوب، جایی كه باران در حد كافي بوده و درجه حرارت در غالب ايام بالا باشد ميرويد .

اين درخت در تمام مدت سال به صورت خوشه اي ميوه ميدهد. يك خوشه ميوه نخل بهطور متوسط 20 كيلوگرم وزن دارد و ميوه آن شبيه خرماي درشت و دانه هاي هر درخت به 1500 عدد ميرسد. قطر ميوه بين 2/5ـ5 سانتيمتر و طول آن حدود 2/5 سانتيمتر است.

رنگ آن نارنجي يا متمايل به قهوهاي است كه از اين دانه ها روغن استخراج ميشود. درخت پالم بهطور متوسط ـ21 18 متر ارتفاع دارد و براي رويش آن سالانه 200 سانتيمتر بارش بدون تداوم فصل خشك مورد نياز است حداكثر درجه حرارت محيط بايد بين ـ33 29 درجه سانتيگراد (و حداقل ـ24 22) درجه سانتيگراد باشد.

همچنين روزانه 5 ساعت بهطور مستمر به نور خورشيد نيازمند است. خاكهاي آبرفتي يا رسوبي مناسب كشت نهالهاي پالم ميباشند. در نواحي موسمي درختان رشد كمتري دارند و محصول كمتري ميدهند.

درخت پالم 2/5ـ3 سال پس از كشت بالغ ميشود و شروع به ميوه دادن ميكند و تا 40 تا 50 سالگي ميوه دادن گياه ادامه دارد. ولي عملاً بعد از 20 سال بهرهبرداري، نخلستان تجديد كاشت ميشود .

به طور كلي دو نوع روغن از ميوه پالم استحصال مي شود كه شامل روغن هاي پالم و پالم كرنل مي باشد. اين دو نوع روغن از تركيب بسيار متفاوت برخوردارند. روغن پالم عمدتا از اسيدهاي پالمتيك (0:C16 ) و اولئيك ( 1:C18 ) كه از فراوانترين اسيدهاي چرب موجود در طبيعت به شمار مي روند، تشكيل شده و ميزان اشباع آن 50 درصد مي باشد.

حال آنكه روغن پالم كرنل عمدتا از اسيد لوريك(0:C12(تشكيل شده و ميزان اشباع آن بيش از 80 درصد مي باشد. اين نكته از اهميت بسزايي برخوردار است زيرا متخصصان تغذيه اغلب اين دو نوع روغن را با يكديگر اشتباه مي گيرند

آشنایی با طرح توجیهی روغن هسته خرما(پالم)

کاربرد روغن هسته پالم


1ـ مارگارين

يكي از بيشترين مصارف روغن پالم بهشكل محصولات مارگارين ميباشد. انواع مختلف مارگارين عبارتنداز : مارگارين سفره، مارگارين شيريني پزي و مارگارين نان پزي .

2.Shortening

اين روغنها به صورت نيمه جامد ميباشند و در عملكرد و فرمولاسيون خيلي شبيه مارگارين كيك هستند. آنها در 20 درجه سانتيگراد بين ـ25 15 درصد چربي جامد و نقطه ذوب بالاي 28 درجه سانتيگراد دارند

3. Vanaspati

در بسياري از كشورها محصولات تردكننده نباتي با ويژگي حدود متفاوت توسط خانمهاي خانه دار استفاده ميشود. اين محصولات جايگزيني براي چربي كره عرضه شده بوده و تا روند به طور طبيعي كريتاليزه شوند. روغن پالم جزء بسيار مناسب محصولات نوع واناسپاتي ميباشند و بهطور وسيعي مورد استفاده قرار مي گيرند .

4ـ پالم براي سرخ كردن fat Frying

سرخ كردن يك جريان آشپزي سنتي معروف در منزل ميباشد و بهطور گسترده در صنعت غذايي جهت تهيه كردن غذاهاي ساده و مختصر بهكار ميرود. روغن پالم چون درصد اسيدهاي چرب غيراشباع با چند باند مضاعف (لينوئيك) بالا نميباشد لذا براي سرخ كردن مناسب بهنظر ميرسد. استفاده از محصولات پالم براي سرخ كردن با بو و طعم مناسب و عمر طولاني مفيد و مقرون به صرفه هستند .

5ـ روغن شيريني سازي

محصول نيمه تركيبي پالم براي مصارف شيريني پزي مورد استفاده قرار ميگيرد .

6 – مصارف ديگر

استئارين سفت شده پالم براي مصارف ديگر هم استفاده ميشود. از قبيل استفاده در صنعت،خمير، قهوه مايع و …

آشنایی با طرح توجیهی روغن هسته خرما(پالم)

مراحل تولید روغن پالم(هسته خرما)

بررسي اجمالي تكنولوژي و روش هاي توليد و عرضه محصول در كشور و مقايسه آن با ديگر كشورها تكنولوژي و روش توليد روغن پالم شامل مراحل مختلفي از جمع آوري دانه پالم تا روغن كشي نهايي ميباشد كه در دياگرام فرآيند روغنكشي در ادامه نشان داده شده است. به هر يك از اين مراحل در ادامه به آن پرداخته مي شود .

1. جمع آوري ميوه هاي پالم :

خوشه هاي ميوه تازه رسيده پالم را در نخلستان جمع آوري كرده و با سرعت بهوسيله كاميون، تراكتور، قطار يا هر وسيله ديگر به كارخانههاي روغن كشي انتقال ميدهند تا در اولين فرصت ممكنه فرآيند روغن كشي آغاز شود .

جهت سرعت در امر جابجايي در بين زمينهاي مسطح كه امكان استفاده از وسايل نقليه باشد از تراكتورها و كاميون استفاده ميشود. خوشه هاي پالم پس از رسيدن به كارخانه در داخل سرسره هايي ريخته از آنجا به داخل قفسه هايي كه به قسمت استريليزاسيون منتهي ميشود انتقال مييابد .

2. استريل كردن(Sterilization )

سبدهاي حاوي خوشه ها بعد از ورود به اين قسمت توسط بخار گرم حرارت داده ميشوند مقدار بخار اشباع در فشار cm2/3kg و درجه حرارت 140 درجه سانتيگراد مي ط باشد و به ور معمول استريليزاسيون در حدود ـ90 70 دقيقه طول ميكشد .

3. جداكردن ساقه از ميوه(Stripping )

بعد از مرحله استريليزاسيون خوشهها در داخل استوانههاي مدوري قرار گرفته كه حركت ميوه و خوشه سبب جداسازي آنها ميگردد. خوشهها چندين بار داخل استوانهها بالا و پايين رفته تا جاييكه قسمت ساقه جدا شده و سپس ميوههاي جدا شده از ساقه از غربالهايي عبور داده ميشود و بقيه از سيكل خارج ميگردد.

4. هضم كردن(Digesting )

جهت هضم ميوه در اين قسمت ميوه توسط بخار آب گرم خيسانده ميشود. هضمكننده شامل يك لوله سيلندري عمودي است كه بخار آب گرم سبب پخته شده ميوه درون آن ميگردد. همچنين اين قسمت سبب تسهيل در روند روغنگيري از سلولهاي روغن در گوشت ميوه پالم ميشود.

سپس مجموعه ميوه و مقداري از روغن خام به دستگاه پرس جهت روغنكشي ارسال ميگردد. جهت استفاده بهتر از هضم كننده دائماً بايد محتويات موجود در داخل اين سيلندرها پر باشد .

5. پرس، روغن كشي و استخراج روغن پالم خام

ميوه و مقدار كمي روغن خام كه از قسمت قبلي وارد اين قسمت ميشود زير دو پرس فشاري قرار ميگيرند اين عمل تحت فشار زياد صورت گرفته و سبب خروج روغن از سلولهاي فروكارپ ميگردد. در صورتيكه نياز باشد براي خروج و به جريان انداختن روغن از آب داغ هم استفاده ميشود. سپس روغن خام و آب همراه در تانكهاي بزرگ براي ته نشين شدن و زلال سازي ذخيره ميگردند .

الياف چربي همراه هسته در اين قسمت جدا شده و در پرس ديگري قرار ميگيرند. در شرايط ايده آلدستگاههاي پرس روغنكشي بايد قادر باشند كه با حداكثر فشار وارد آمده تمامي روغن را از فروكارپ ميوه گرفته بدون آنكه باعث شكستن هسته پالم شوند.

ولي در عمل هيچوقت امكانپذير نيست، البته هر مقدار كه فشار دستگاههاي پرس بالاتر باشد ممكن است سبب روغنكشي ايدهآل شود ولي در اين صورت باعث خرد شدن تعداد ياز هسته هم ميشوند و بر عكس در صورتيكه فشار خيلي پايين باشد در آن صورت روغنگيري از فروكارپ بهطور كامل انجام نميپذيرد .

براي اينكه در عمل دچار چنين مشكلي نشوند در كارخانجات روغنكشي ميوه را 2 بار بعد از پرس عبور ميدهند بدين ترتيب كه در بار اول فشار پرس جهت روغن كشي پايين باشد و بعد در مرحله دوم مجدداً با افزايش فشار بقيه روغن را از فروكارپ ميوه جدا مينمايند. با اين روش هم ميزان استحصال روغن افزايش مييابد و هم ميزان شكستن هسته ها كاهش می یابد.

6. پاكسازي و زلال سازي روغن پالم خام(Purification & Clarification)

روغن پالم خام بعد از مرحله روغن كشي حاوي آب فراوان است كه جهت جداسازي و زلال سازي محلول را در داخل تانكهاي بزرگي كه بهطور مستمر روغن وارد آن شده ريخته تا آب و روغن از يكديگر تميز داده شوند اين تانك ميتواند در هر دو وضعيت عمودي يا افقي ين كار را انجام دهند درجه حرارت داخل تانك بهطور متوسط 90 و يا بيشتر است تا باعث جداسازي بهتر شود.

7. سانتريفوژ

بعد از جداسازي اوليه روغن خامي كه از تانك هاي زلال سازي خارج شده با سرعت خيلي زياد مورد سانتريفوژ قرار ميگيرند. اين عمل سبب خواهد شد كه آب و املاح باقي ماندهاز روغن خام جدا گردند.

سپس جهت ذخيره سازي، ابتدا در محفظههاي خشك خلأ قرار گرفته تا مواد زائد و آب آن به حداقل برسد و پس از عبور از خشككنندههاي خلأ در داخل تانكهاي ذخيره قرار ميگيرد. در اين شرايط ممكن است روغن حاوي حدود 0/1ـ0/01 درصد مواد زائد باشد.

8. شن گير

اضافات و لجنهاي باقيمانده در تانك زلالسازي چون ممكن است حاوي مقادير كمي روغن باشند مجدداً در مراحل بعدي شنگيري و سانتريفوژ شده تا روغن آن جدا گردد و به تانكهاي زلال سازي فرستاده شود.

9. جداسازي الياف چوبي از هسته

الياف چوبي و هسته خارج شده از پرس روغن كشي در مرحله بعدي ميبايد از يكديگر جدا شوند. در اين فاز بهوسيله جريان شديد باد بهوسيله مكش، الياف چوبي را از هسته جدا ساخته و از دور خارج ميكنند.

الياف چوبي به داخل بويلرها فرستاده شده و در آنجا ذخيره ميگردند. هستههاي باقيمانده به داخل استوانه هاي چرخنده وارد شده تا بقيه الياف چوبي باقيمانده جدا گردد. سپس هستهها به قسمت خرد كننده وارد ميشوند. سرعت هواي اين جداكننده تا درجهاي تنظيم ميگردد كه بتواند باعث جداسازي هسته و الياف گردد. اگر سرعت جريان جريان هوا ناكافي باشد در آن صورت جداسازي به خوبي صورت نمي پذيرد.

10. خرد كردن هسته

هسته هاي جدا شده از مرحله جداسازي هسته از الياف چوبي، هنوز گرم بوده و اكثريت مغزها در درون هسته آزاد نبوده و به قسمت پوسته هسته چسبيدهاند. شكستن هستهها در اين مرحله با يك خردكننده هسته از نوع سانتريفوژي هم باعث دو نيم شدن پوسته هسته شده و هم مغز هسته را كه به شل (Shell) چسبيده است به دو نيم ميكند و باعث به هدر رفتن مقداري از محتويات داخل هسته كه از نظر روغنكشي بسيار مهم است ميگردد. پس سرد كردن هسته ها سبب آزاد شدن مغز هسته از پوسته شده و مغز هسته از اين طريق به هدر نميرود. بهتر است كه قبل از خرد كردن حتماً هسته ها سرد شده كه نتيجه حاصل بهتر خواهد شد.

11. جدا كردن پوسته هسته از مغز هسته

جدا كردن پوسته هسته (شلShell (از مغز آن (Kernel (براساس اختلاف وزن مخصوصهاي آن دو ميباشد. وزن مخصوص مغز هسته پالم و پوسته هسته (شل) به ترتيب 1/07 و 1/5ـ1/25 ميباشد.

لذا از يك جداكننده بينابين (متوسط) اين دو كه شامل سوسپانسيون خاك رس يا محلول نمك كه وزن مخصوص آن 1/12 ميباشد استفاده ميشود كه قادر است بهطور مؤثر سبب جداسازي پوسته هسته از مغز هسته شود. انتخاب هريك از اين محلولها براساس در دسترس بودن، قيمت و عمر مفيد ماده ارزيابي ميگردد .

در حال حاضر از جداكنندههاي مشهور، سيلكونهاي آبي كه از نظر كاربرد بسيار ساده است استفاده ميكنند.

12. خشك كردن

مغز هسته پالم خارج شده از قسمت فوق بايد به اندازهاي خشك شود تا رطوبت آن به كمتر از 7 %برسد كه در اين صورت قابل ذخيرهسازي بوده و همچنين از كپك زدگي كرنل هم جلوگيري به عمل آيد.

كپ كزدگي مغز هسته پالم نه تنها سبب فساد شدن و از بين رفتن ظاهر آن ميشوند بلكه همچنين سبب عدم آزادسازي روغن از مغز هسته پالم ميگردد .

13. استخراج روغن از مغز هسته پالم (Kernel)

روغن هسته پالم تقريباً مانند فروكارپ پالم حاوي %50 روغن ميباشد. در صنعت به دو طريق فشردن مكانيكي يا روش تقطير مايع استحصال مي گردد.

آشنایی با طرح توجیهی روغن هسته خرما(پالم)

مزایا و معایب گرفتن روغن پالم با استفاده از لوازم سنتی و صنعتی

به منظور بررسي نقاط قوت و ضعف تكنولوژيهاي مرسوم (به شكل اجمالي) در فرآيند توليد روغن پالم، به روش هاي سنتي و صنعتي كه براي استخراج روغن از ميوه پالم وجود دارد، اشاره مي شود :

1. روش سنتي:

در روش سنتي، ميوه نخل را با ضربه زدن از خوشه پالم جدا مي كنند و سپس آن را وارد يك مخزن مي كنند تا طي مدت 4-3 روز عمل تخمير انجام گيرد. سپس آن را حرارت مي دهند تا اينكه هسته از ميوه پالم به راحتي جدا شود. حجم ديگ پخت 200 ليتر است.

با استفاده از پرس حلزوني، روغن را از گوشت ميوه استخراج مي كنند كه در اين روش راندمان استخراج روغن 40 تا 65 درصد است. شايان ذكر است كه روغن پالم استحصال شده حاوي 10 درصد اسيدهاي چرب آزاد خواهد بود كه منجر به كيفيت بد محصول خواهد شد .

2. روش صنعتي:

در اين روش، خوشه هاي ميوه پالم در مزارع به وسيله كاميون جمع آوري شده و اين كاميون ها در بدو ورود به كارخانه وزن مي شوند و پس از تخليه خوشه ها در واگن هايي ظرفيت 3/5 تن، مجددا توزين مي گردند. روغن پالم در كارخانه طي مراحلي كه به آن پرداخته شده است، استخراج مي شود.

پر واضح است كه راندمان استخراج روغن در اين روش به مراتب بيشتر از روش سنتي خواهد بود. ضمن اينكه حجم استحصال روغن در اين روش در يك زمان مشخص، بيش از پيش بر مقرون به صرفه تر بودن اين روش تاكيد دارد .

آشنایی با طرح توجیهی روغن هسته خرما(پالم)

8 ویژگی منحصر به فرد روغن پالم

فرآیند تصفیه و تبدیل روغن پالم دارای مراحل مختلفی میباشد و نهایتاً روغن پالم دارای مشخصات و ویژگیهای منحصر به فردی میشود که عبارتند :

  1. این روغن حاوی مقدار فراوان گلیسیریدهای جامد میباشد که به آن بدون نیاز به هیدروژناسیون قوام و غلظت لازمه را میدهد .
  2. این روغن در مقابل مواد اکسیدکننده مقاوم است پس دارای یک عمر طولانیتری نسبت به سایر روغنها میباشد .
  3. به دلیل اینکه نقطه ذوب تریگلیسیریدهای موجود در روغن در سطح بالایی میباشد و حتی در 10 درجه سانتیگراد مقداری به صورت جامد است این ویژگی روغن سبب میشود که مصارف گوناگونی داشته باشد. خصوصاً در مناطقی که از آب و هوای گرم برخوردار هستند و همچنین مصارف صنعتی دیگری به دلیل دامنه تغییرات حرارتی که این روغن دارا میباشد .
  4. تمایل به کریستالیزه شدن روغن پالم که جهت مصرف در مارگارین و کیکها مناسب و مطلوب است .
  5. قیمت روغن پالم قابل رقابت با سایر روغنها میباشد .
  6. به دلیل میزان اسیدلینولئیک موجود در روغن پالم (%11-10) باید جهت مصرف در مارگارین از مقدار محدود و مشخصی استفاده شود .
  7. به دلیل اینکه تغییرات حرارتی زیادی لازم است تا به نقطه ذوب برسد ( 5ـ35) لذا این میزان تغییرات در سیالیته روغن قادر است محصولات متنوعی را عرضه نماید .
  8. چون دارای خاصیت کریستالیزه شدن آهسته میباشد میتواند محصول نهایی با قوام سفت عرضه شده و همچنین به خاطر علاقه به ریکریستالیزه شدن قوام سفت به سرعت قابل تبدیل میباشد .

طی دهه های اخیر استفاده از روغن پالم در بسیاری از کشورها با رشدی چشمگیرتر نسبت به دیگر روغن های خوراکی برخودار بوده است. مهمترین علت این مسئله قیمت مناسب و کیفیت قابل رقابت این محصول در مقایسه با روغن خوراکی و صنعتی دیگر است .

آشنایی با طرح توجیهی روغن هسته خرما(پالم)

تجارت روغن پالم یا (هسته خرما)

  1. کشورهای عمده تولیدکننده:
    1. مالزی
    2. اندونزی
    3. نیجریه
    4. ساحل عاج
    5. کلمبیا
    6. تایلند
    7. گینه نو
    8. اکوادور
  2. کشورهای عمده مصرف کننده:
    1. آسیای شرقی (چین، هنگ کنگ، تایوان، ژاپن، کره جنوبی )
    2. آسیای جنوبی (هند، پاکستان، بنگلادش، میانمار )
    3. آسیای غربی ( اردن، عربستان، ترکیه، امارات )
    4. اروپا اتحادیه
    5. آمریکای شمالی
    6. آفریقا (مصر، کنیا، آفریقای جنوبی )

آشنایی با طرح توجیهی روغن هسته خرما(پالم)

بیشتر بخوانید:

طرح توجیهی تولید رنگهای طبیعی با مواد غذایی

آشنایی با طرح توجیهی پرورش گیاهان دارویی

کاربر گرامی چنانچه این مطلب برای شما مفید بوده لایک کنید ، یا راهکاری دیگری دارید با دیگر کاربران مجله دلگرم به اشتراک بگذارید.

تهیه و گردآوری مجله دلگرم

جهان باورصاد



این مطلب چقدر مفید بود ؟
5.0 از 5 (3 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits