۱۰خاصیت باور نکردنی شیر گاومیش و تفاوت آن با شیر گاو

همه چیز درباره شیر گاومیش

شیر یکی از حیاتی ترین و همچنین کاملترین غذایی است که می تواند مورد استفاده انسان قرار گیرد. و برای رشد و بقای بدن مهم و ضروری است. به همین دلیل است یکی از فعالیتهای اساسی دامداری‌ها در دنیا پرورش دام‌های شیری است.

این ماده غذایی از یک ترکیب پیچیده تشکیل شده که شامل چربی ، پروتئین ، قند، لاکتوز ، عناصر معدنی ، ویتامین‌ها ، آنزیم ها و آب می باشد. فرآورده های شیری بهترین منابع تامین کلسیم بدن انسان هستند.

شیر دارای شامل 80% کازئین ، 20% پروتئینهای محلول است.شیر دام های مختلف ترکیبات و خواص متفاوتی دارد. باید به این نکته توجه داشت عواملی چون سن، فصل، تغذیه، بهداشت و شیردهی نیز در تغییر ترکیبات شیر موثر و تاثیر گذار است.

مصرف شیر و فراورده های مختلف آن به ویژه فراورده های تخمیری، منجر به افزایش طول عمر، افزایش بازده جسمی و فکری، کاهش بیماریهای عفونی، کاهش بیماریهای استخوانی و رشد مطلوب کودکان و نوجوانان می شود.

استفاده از شیر و انواع صنایع لبنی یک ناحیه، بطور عمده از عوامل اقتصادی و شرایط آب و هوایی، عادات غذایی، سلیقه غذایی مردم و سطح تکنولوژی پیروی می کند.

فواید و خواص شیر گاومیش

پرورش گاومیش و مصرف فرآورده های حاصل از شیر گاومیش در آسیا و بخش هایی از اروپا رایج است. گاومیش های اغلب شیر زیادی تولید می کنند.

شیر گاومیش دارای درصد چربی و مواد جامد بالایی است که همین مساله موجب بالارفتن ارزش این ماده سودمند شده است.

شیر گاومیش از نظر چربی از شیر گاو غنی‌تر و دارای ماده خشک کمتر و بین میزان درصد لاکتوز با شیر گاو تفاوت دارد . املاح شیر گاومیش و پروتئین شیر گاومیش از شیر گاو بیشتر است.

فواید و خواص شیر گاومیش به شرح زیر است :

1. تن را فربه می کند و مولد خون است . چربی به مقدار زیاد دارد و به بدن نیرو و انرژی زیادی داده و عضلات را نیز تقویت می کند .

2. شیر منبع غنی کلسیم و برای سلامت استخوان‌ها مفید است.

3. پیشگیری از پوکی استخوان‌ها

4. ارزش غذایی بیشتری نسبت به شیر گاو،بز و ... دارد.

5. شیر گاومیش منبع غنی پتاسیم است که اتساع عروق را بهبود می‌بخشد و فشار خون را کاهش می‌دهد.

6. امین D در تنظیم رشد سلولی و محافظت در برابر سرطان نقش دارد.

7. شیر گاومیش به درمان افسردگی کمک میکند. سطوح کافی ویتامین D به تولید سروتونین کمک می‌کند. سروتونین هورمونی است که با خلق‌وخو، اشتها و خواب مرتبط است.

8. کمک به بیماری اُستئوآرتریت: اُستئوآرتریت زانو هم‌اکنون هیچ درمانی ندارد اما محققان می‌گویند که نوشیدن شیر گاومیش به‌ صورت روزانه به کُند شدن روند این بیماری کمک می‌کند.

9. شیر گاو و گاومیش به رشد سریع گوساله‌های تازه متولدشده کمک می‌کند بنابراین منطقی به‌نظر می‌رسد که سرعت عضله‌سازی را در افرادی که شیر گاو می‌نوشند نیز افزایش بدهد.

10. سلامت مغز : محققان دانشگاه کانزاس دریافته‌اند افراد سالمندی که محصولات لبنی بیشتری مصرف می‌کنند، مقدار گلوتاتیون (ترکیب پروتئینی کوچک) بیشتری در مغز دارند.

​

مقایسه ارزش غذایی شیر گاومیش و شیر گاو

ارزش بیولوژیکی پروتئین های موجود در شیر گاومیش معادل نسبت درصد ازت جذب شده می باشد که برای تامین رشد و بقا در بدن نگهداری می شود. پروتئین شیر شامل 80 % کازئین، 20% پروتئین های محلول می باشد.

ترکیبات شیر دام ها نه تنها از نوعی به نوع دیگر بلکه در نژادهای مختلف متغیر بوده ضمن اینکه عوامل محیطی (سن،فصل ،تغذیه ،بهداشت و شیردهی) نیز به نوبه خود موجب تغییراتی در ترکیب شیر می گردند.

شیر گاو و گاومیش با این که به نظر میرسد با هم فرقی نداشته باشند اما این طور نیست ما در ادامه شیر گاو و گاومیش از نظر ارزش غذایی مقایسه کردیم :

• برخی از مردم هند، عقیده اشتباهی در مورد ارزش غذایی شیر گاومیش دارند. گروهی از مردم معتقدند شیر گاومیش به اندازه شیر گاو حاوی مواد مغذی نیست.
• گروهی نیز این نظر را دارند که مصرف شیر گاومیش اثر بدی روی توان فکری مصرف کننده می گذارد. تمامی این تصورات اشتباه، بی پایه و اساس بوده و از نظر علمی کاملا رد شده است.
• شیر گاومیش به دلیل دارا بودن مواد چربی و جامد بدون چربی زیاد ارزش غذایی بیشتری نسبت به شیر گاو دارد.
• طبق آزمایشات انجام شده توسط محققان مصری شیر گاومیش و شیر گاو به یک اندازه مواد جامد دارند.
• شیر گاو و گاومیش هر دو دارای مقدار کمی اسید چرب ضروری هستند و چربی شیر گاومیش تاثیری بر میزان هضم آن ندارد.
• چربی شیر نشان دهنده میزان انرژی آن است. شیر گاومیش 117 کیلوکالری انرژی و شیر گاو 67 کیلو کالری در 100 میلی لیتر است.
• دانشمندان هندی طی یک آزمایش میزان هضم پروتئین شیر گاو، گاومیش و بز را بررسی کردند. طبق نتایج بدست آمده این شیرها قابلیت هضم برابری دارند و اثر یکسانی بر افزایش رشد دارند.
• شیر گاومیش ،گاو و بز به ترتیب دارای 86/9، 83/9 ،78/4 ارزش پروتئینی و 91/9، 88/8، 94/4 قابلیت هضم است. درصد لاکتوز شیر گاو و گاومیش بین 5/ 4 تا 4/9% می باشد.

مقایسه ویتامین های موجود در شیر گاو و گاومیش

شیر گاو دارای کاروتن و شیر گاومیش فاقد آن است. شیر گاومیش به دلیل دارا بودن چربی بیشتر، ویتامین A بیشتری در مقایسه با شیر گاو دارد.

در هر گرم شیر گاومیش بین 14/8 و 44/8 واحد استاندارد ویتامین A وجود دارد.

طبق آزمایشات علمی انجام شده میزان ویتامین A موجود در شیر گاومیش در طی فصل بادهای موسمی بیشتر و در طی فصل تابستان و زمستان کمتر است.

همچنین به ازای هر میکروگرم در میلی لیتر شیر گاومیش میزان میانگین تیامین، اسید نیکوتینیک و ریبوفلاوین به ترتیب 50/0 ،83/0 ،07/1 است.

در شیر گاومیش میانگین ویتامین 12B از 2/8 تا 4 میکروگرم در میلی لیتر متغیر است.

آشنایی با ارزش غذایی شیر گاومیش و مقایسه آن با شیر گاو

بیش از نیمی از جمعیت جهان در نواحی خاور دور و خاور نزدیک و برخی قسمت‌های اروپا شیر و فراورده های شیر گاومیش را به مصرف می کنند.

بازده تولید زیاد گاومیش شیری، عملکرد بالای شیر با چربی و مواد جامد بالا استفاده از شیر برای چندین غذای پختنی و غذای کودک، باعث شده که این حیوان برای کشورهای در حال توسعه بسیار ارزشمند باشد.

بنابراین دستیابی به اطلاعات کاملی درباره خواص فیزیکوشیمیایی شیر گاومیش و ارزش تغذیه ای آن برای تکنولوژی شیر مایع ضروری به نظر می رسد.

در ادامه ارزش غذایی شیر گاومیش و مقایسه آن با شیر گاو مورد بررسی قرار می دهیم :

1. شیر گاومیش آب کمتری داشته، ماده خشک، چربی، لاکتوز و پروتئین آن از شیر گاو بیشتر و شامل 16% ماده خشک در مقایسه با 14- 12% شیر گاو است. ماده خشک زیاد شیر گاومیش نه تنها باعث ایده ال شدن اّن جهت فراوری عالی محصولات لبنی شده بلکه مربوط به ذخیره انرژی در جریان اّن پروسه می شود.

وجود ماده خشک بیشتر در شیر گاومیش موجب شده است که این شیر در مقایسه با شیر گاو شیر بهتری برای تولید محصولات لبنی باشد. به همین دلیل ماست گاومیش به طور طبیعی سفت تر و ضخیم تر از ماست گاو است.

ماست تهیه شده از شیر گاومیش، بدون افزودن پروتئینهای اضافی شیر یا مواد ژله ای حالت ضخیم و طبیعی دارد. بر خلاف گاوهای شیری جدید، گاومیش می تواند بدون نیاز به استفاده زیاد از غذای کنسانتره ای رشد کند. علوفه، شبدر، کاه قسمت عمده رژیم گاومیش ها را تشکیل می دهد.

2. تغذیه گاومیش ها آسان تر از گاوها است زیرا گاومیش بدون وجود مواد کنسانتره نیز به خوبی رشد می کند. بهترین مواد تغذیه ای برای گاومیش ها علوفه، شبدر و کاه است.

3. شیر گاو دارای 127/0 کلسیم و 092/0 درصد فسفر است در حالی که همین مقادیر در شیر گاومیش به ترتیب 163/0 درصد و 101/0 درصد است.

4. همچنین شیر گاومیش کلسترول کمتر و پروتئین بیشتری نسبت به شیر گاو دارد. شیر گاومیش 43% کلسترول کمتر و 40% پروتئین بیشتر از شیر گاو دارد.

5. فرآورده های لبنی شیر گاومیش قابلیت نگهداری بیشتری نسبت به شیر گاو دارند.

6. میانگین ویتامین B12 شیر گاومیش از 2/8 تا 4 میکروگرم در میلی لیتر متغیر است. .

تاکنون در جیره غذایی گاومیش ها از پودر استخوان، پودر ماهی یا جیره های اصلاح شده از نظر ژنتیکی استفاده نشده است.

غنی بودن شیر گاومیش از نظر مواد مغذی در مقایسه با شیر گاو، آن را برای تهیه شیر خشک مناسب و قابلیت نگهداری فراورده های آن را بیشتر نموده است.

درصد میزان مواد مغذی در شیر ها

درصد میزان مواد مغذی در شیر های گاو، انسان، گاومیش و بز (گرم بر 100 میلی لیتر) :

1. چربی: 1/4، 4/3، 5/6، 5/4
2. پروتئین: 2/3، 1/1، 3/4، 3/3
3. کربوهیدرات: 4/4، 4/7، 5، 6/4
4. میلی گرم کلسیم: 120، 28، 210، 170
5. میلی گرم فسفر: 90، 11، 130، 120
6. میلی گرم ویتامین C: 2، 3، 1، 1
7. میلی گرم ویتامین B12: 14/0، 02/0، 14/0، 05/0
8. انرژی کیلوکالری: 67، 65، 117، 72
9. درصد آب: 30/87، 75/87، 20/82،7، 85/7

بیشتر بخوانید ::

خواص شیر روی پوست

رونمایی خاصیت شگفت انگیز در شیر نارگیل

خواص شیر سویا و خاصیت های عجیب شیر سویا

۷ مزیت باورنکردنی شیر گوسفند که نمی دانستید!