خرابی سنسور دور موتور خودرو و دلایل ایجاد آن

در خودرو سنسورهای مختلفی وجود دارد که هرکدام وظیفه خاصی دارند و خرابی آن ها باعث اشکال در عملکرد خودرو و یا حتی مختل شدن آن می شود. یکی از این سنسورها، سنسور دور موتور یا میل لنگ که تحت عنوان ESS (مخفف Engine Speed Sensor) است که در ادامه به بررسی وظایف و علائم خرابی آن خواهیم پرداخت.

سنسور دور موتور چیست؟

سنسور دور موتور شناخته می شود، وظیفه پایش لحظه ای وضعیت پیشرانه و گزارش آن به کامپیوتر خودرو یا همان ECU را به عهده دارد. این یکی از قطعات مهم در خودروهای انژکتوری است. این سنسور موقعیت مکانی پیستون و سرعت دورانی میل لنگ را محاسبه می کند.

این داده ها به واحد کنترل موتور منتقل شده و موتور از آن ها برای مدیریت زمان در سامانه جرقه زنی و دیگر فرآیندهای خودرو استفاده می کند. به طورکلی، سنسور دور موتور وظیفه نظارت بر میل لنگ را دارد. وظیفه این سنسور تعیین موقعیت میل لنگ و سرعت چرخش میل لنگ است. سپس واحد کنترل موتور از این اطلاعات برای کنترل پارامترهایی مانند زمان احتراق و زمان تزریق سوخت استفاده می کند.

ESS کجا قرار دارد؟

سنسور دور موتور بسته به نوع خودرو در جاهای مختلفی نصب می شود. در اکثر خودروهای انژکتوری مانند پراید، پژو 405 و 206، آن روی پوسته کلاچ نصب می شود و اطلاعات دور پیشرانه را از روی دندانه های فلایویل دریافت می کند. در خودروهای انژکتوری جدیدتر اما سنسور میل لنگ در جلوی موتور روی قاب تسمه یا زنجیر تایم نصب می شود و اطلاعات را از روی چرخ دنده ای که در پشت پولی سر میل لنگ تعبیه شده است، دریافت می کند.

وظایف ESS

در بالا به طور کامل وظایف سنسور میل لنگ را تشریح کردیم و در اینجا به شکل تیتروار به آن ها اشاره می کنیم:

تنظیم دور آرام موتور
تشخیص دور موتور و اعلام آن به دورسنج
اعلام حرکت فلایویل به کامپیوتر
تنظیم زمان جرقه زنی

علائم خرابی سنسور دور موتور

در صورت خراب شدن سنسور دور موتور، خودرو روشن نمی شود و یا پس از روشن شدن به سرعت خاموش می شود. در برخی خودروها نیز در صورت خرابی سنسورمیل لنگ، خودرو به کمک آن موقعیت میل سوپاپ روشن می شود اما دور موتور از سه هزار rpm بالاتر نمی رود. به طورکلی، موارد زیر از علائم خرابی ESS هستند:

• استارت خوردن و روشن نشدن خودرو
• نمایش نادرست دور موتور
• قطع شدن پمپ بنزین هنگام استارت زدن
• ایجاد حالت کات آف قبل از بالا رفتن دور موتور
• درست کار نکردن دورسنج
• روشن شدن چراغ چک موتور
• عملکرد ضعیف موتور
• مشکلات تعویض دنده
• مشکلات کروز کنترل غیرفعال و سرعت سنج

اگر سنسور خراب باشد، خودرو ممکن است استارت بخورد اما روشن نشود. اولین نشانه خرابی، عدم وجود برق در وایر شمع است.

روش بررسی خرابی

سوئیچ را باز کنید.
با دم باریک یکی از وایرهای شمع را جدا کنید.
از فردی بخواهید استارت بزند.
وایر را در فاصله ۳ سانتی متری شمع نگه دارید.
اگر جرقه ای مشاهده نشد، سنسور دور موتور خراب است.

دلایل خرابی سنسور دور موتور

این سنسور هم مثل تمام قطعات خودرو ممکن است در طول زمان با افزایش کارکرد خودرو فرسوده شده و بسوزد و از کار بیفتد. یکی از دلایل احتمالی خرابی سنسور دور موتور، قرار گرفتن در معرض گرمای شدید است. یکی دیگر از دلایل خرابی آن نیز ارتعاشاتی است که باعث شکستگی یا خوردگی در روی این سنسور می شود.

کثیفی سنسور

گاهی اوقات ممکن است ESS خراب نشده باشد و به دلیل کثیفی نتواند سیگنال های درستی به ECU ارسال کند. در این صورت، پس از تمیز کردن سنسور مشکل برطرف می شود. برای این کار، باید سنسور را از موتور خارج کرده سپس نوک آن را تمیز کرد. در صورت برطرف شدن مشکل، خودرو روشن می شود اما اگر همچنان کد خطا در حافظه کامپیوتر خودرو باشد باید آن را با دیاگ زدن حذف کرد. درصورتی که بعد از تمیز کردن سنسور مشکل حل نشود باید نسبت به تعویض آن اقدام کرد.

پیش از اقدام برای تعمیر سنسور دور موتور، ابتدا از تمیز بودن آن اطمینان حاصل کنید. کثیفی سنسور می تواند عملکرد آن را مختل کند، زیرا نوک آهنربایی این قطعه به مرور زمان براده های آهن را جذب کرده و دچار مشکل می شود.

علائم کثیفی سنسور دور موتور شامل موارد زیر است:

نوسانات ناگهانی دور موتور
کاهش شتاب خودرو
مشکل در روشن شدن خودرو هنگام استارت

نحوه تعمیر سنسور دور موتور

سنسور دور موتور را خارج کرده و نوک آن را از براده های آهن، کربن و روغن تمیز کنید.
در صورت لزوم، سنسور معیوب را با یک سنسور جدید جایگزین کنید.

عمر مفید سنسور دور موتور

تمیز کردن سنسور معمولاً این مشکلات را برطرف می کند. محل قرارگیری سنسور در برخی خودروها روی پوسته کلاچ و مقابل دندانه های فلایویل، و در برخی دیگر روی قاب تسمه تایم یا زنجیر تایم است.

سنسور دور موتور، که معمولاً از نوع القایی یا مغناطیسی است، نسبت به بسیاری از سنسورهای دیگر خودرو عمر مفید طولانی تری دارد. با نصب یک سنسور باکیفیت، می توان انتظار داشت که بین 100 تا 150 هزار کیلومتر بدون نقص کار کند.

منبع : پتروتکس