ارتودنسی پیشگیرانه کودکان : نکات مهمی که والدین باید بدانند!

ارتودنسی پیشگیری چیست و از چه سنی انجام می‌شود؟

ارتودنسی پیشگیرانه، عبارتی است که امروزه به یکی از مهم‌ترین جنبه‌های سلامت دهان و دندان، به‌ویژه در کودکان، تبدیل شده است. ارتودنسی پیشگیرانه نه ‌تنها به والدین کمک می‌کند تا در هزینه‌های درمانی خانواده صرفه‌جویی کنند، بلکه این امکان را برای کودکان فراهم می‌کند تا در بزرگسالی از داشتن دندان‌های سالم و منظم لذت ببرند.

ارتودنسی پیشگیرانه به چه معناست؟

ارتودنسی پیشگیری روشی درمانی در دندانپزشکی است که برای کودکان طراحی شده تا از بروز مشکلات دندانی و فکی در آینده جلوگیری کند.

این روش شامل اقداماتی مانند تنظیم فضای کافی برای رشد دندان‌های دائمی، رفع عادت‌های بد دهانی مثل مکیدن انگشت و تصحیح ناهنجاری‌های جزئی فک می‌شود.

هدف از ارتودنسی پیشگیری کاهش نیاز به درمان‌های ارتودنسی پیچیده‌تر در بزرگسالی و داشتن لبخندی زیبا و سالم است.

اهمیت ارتودنسی پیشگیری در کودک

ارتودنسی کودکان، فراتر از صرفاً اصلاح دندان‌های کج و نامرتب است؛ روش پیشگیرانه با تشخیص زودهنگام مشکلات دندانی و فکی کودکان، از بروز مشکلات جدی‌تر در آینده جلوگیری می‌کند.

این فرایند به متخصص ارتودنسی اجازه می‌دهد تا با استفاده از ابزارهای ساده و کم تهاجمی، رشد فک و دندان‌ها را هدایت کرده و از ایجاد ازدحام دندانی، ناهنجاری‌های فکی و مشکلات جویدن جلوگیری کند.

ارتودنسی پیشگیرانه کودکان، علاوه بر بهبود ظاهر لبخند، باعث افزایش اعتمادبه‌نفس کودکان می‌شود. همچنین با اصلاح مشکلات تنفسی ناشی از ناهنجاری‌های فکی، به بهبود کیفیت خواب و سلامت عمومی کودکان کمک می‌کند.

نشانه‌های نیاز به ارتودنسی پیشگیری

باتوجه ‌به اینکه استخوان‌ها و دندان‌های کودکان در حال ‌رشد هستند، ارتودنسی پیشگیرانه در این سنین بسیار مؤثرتر و آسان‌تر از بزرگسالی است. علائمی که نشان می‌دهد کودک شما به ارتودنسی پیشگیری نیاز دارد عبارت‌اند از:

مشکل در جویدن و گاز گرفتن غذا: اگر کودک شما در هنگام جویدن غذا با مشکل مواجه است، ممکن است دندان‌ها و فک‌های او به ‌درستی روی‌ هم قرار نگیرند.
اختلالات گفتاری: مشکلات در تلفظ برخی از حروف ممکن است به دلیل نامرتبی دندان‌ها یا مشکلات فکی باشد.
تنفس دهانی: تنفس دهانی به‌ جای بینی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات دندانی یا فکی باشد.
ازدست‌دادن زود هنگام یا دیر هنگام دندان‌های شیری: اگر دندان‌های شیری کودک شما زودتر یا دیرتر از موعد بیفتند، ممکن است نشان‌دهنده وجود مشکلی در رشد دندان‌ها باشد.
عادت‌های دهانی: عادت‌هایی مانند مکیدن انگشت شست، لب یا زبان می‌تواند به نامرتبی دندان‌ها و تغییر شکل فک‌ها منجر شود.
بیرون‌زدگی یا شلوغی دندان‌های جلو: اگر دندان‌های جلوی کودک شما بیش از حد بیرون‌زده یا شلوغ باشند، ممکن است به ارتودنسی نیاز داشته باشد.
وجود فاصله زیاد بین دندان‌ها یا نبود فضای کافی: اگر بین دندان‌های کودک شما فاصله زیادی وجود داشته باشد یا دندان‌ها به دلیل کمبود فضا روی‌هم قرار بگیرند، ممکن است به ارتودنسی نیاز داشته باشد.

بهترین زمان ارتودنسی کودکان معمولاً بین سنین ۶ تا ۸ سالگی است. در این سن، دندانپزشک کودک می‌تواند با معاینه دقیق، مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و درمان ارتودنسی پیشگیری را آغاز کند.

ارتودنسی کودکان پیشگیری، علاوه بر اصلاح مشکلات ظاهری، به بهبود عملکرد جویدن، کاهش خطر پوسیدگی دندان‌ها و افزایش اعتمادبه‌نفس کودک کمک می‌کند.

غربالگری ارتودنسی برای کودکان

غربالگری ارتودنسی برای کودکان یک مرحله حیاتی در تشخیص زودهنگام مشکلات دندانی و فکی است. این فرایند شامل معاینه دقیق دهان و دندان کودک توسط متخصص ارتودنسی است تا هرگونه ناهنجاری مانند نامرتبی دندان‌ها، ناهماهنگی فک‌ها، عادات دهانی مضر و سایر مشکلات شناسایی شوند.

غربالگری ارتودنسی در سنین پایین، به‌ ویژه قبل از رویش کامل دندان‌های دائمی، به دندانپزشک این امکان را می‌دهد تا با استفاده از درمان‌های ارتودنسی پیشگیری در کودکان، از پیشرفت مشکلات و نیاز به درمان‌های پیچیده‌تر در آینده جلوگیری کند.

عوارض انجام ندادن ارتودنسی پیشگیری در سنین خردسالی

برخی از عوارض انجام ندادن یا به تعویق انداختن درمان ارتودنسی پیشگیرانه برای کودکان، در بزرگسالی عوارض متعددی را برای فرد به همراه خواهد داشت. برخی از این عوارض عبارت‌اند از:

مشکلات جویدن و بلع: نامرتبی دندان‌ها و ناهماهنگی فک‌ها می‌تواند باعث اختلال در جویدن و بلع غذا شود.
اختلالات گفتاری: مشکلات دندانی و فکی می‌توانند بر روی تلفظ کلمات تأثیر گذاشته و باعث ایجاد اختلالات گفتاری شوند.
پوسیدگی دندان‌ها: نامرتبی دندان‌ها باعث تجمع پلاک و باکتری شده و در نتیجه خطر پوسیدگی دندان‌ها را افزایش می‌دهد.
بیماری‌های لثه: نامرتبی دندان‌ها باعث مشکل در بهداشت دهان و دندان شده و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های لثه را افزایش می‌دهد.
مشکلات مفصل گیجگاهی فکی: نامرتبی دندان‌ها و ناهماهنگی فک‌ها می‌تواند باعث ایجاد درد و مشکلات در مفصل گیجگاهی فکی شود.

درمان‌های ارتودنسی فانکشنال که در سنین کودکی انجام می‌شوند، با تأثیرگذاری بر رشد استخوان‌های فک، به اصلاح مشکلات اسکلتی صورت کمک کرده و از نیاز به جراحی در آینده جلوگیری می‌کنند.

نقش دندان‌های شیری در ارتودنسی زودهنگام

دندان‌های شیری صرفاً دندان‌های موقتی نیستند؛ بلکه نقشی کلیدی در رشد و نمو فک‌ها و هدایت دندان‌های دائمی ایفا می‌کنند.

در ارتودنسی پیشگیرانه، دندانپزشک متخصص با بررسی دقیق دندان‌های شیری، الگوهای رشد فک‌ها و عادات دهانی کودک، می‌تواند مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و درمان‌های لازم را آغاز کند.

ارتودنسی پیشگیری برای کودکان به چه روش‌هایی انجام می‌شود؟

ارتودنسی پیشگیری در کودکان طریق انواع مختلف ابزارها و روش‌ها، به بهبود وضعیت دندان‌ها و فک‌ها کمک می‌کند. در ادامه برخی از مهم‌ترین این روش‌ها را معرفی میکنیم.

کشیدن زودهنگام دندان

در برخی موارد، برای ایجاد فضای کافی برای رویش دندان‌های دائمی و اصلاح نامرتبی دندان‌ها، دندانپزشک ممکن است به کشیدن زودهنگام برخی از دندان‌های شیری اقدام کند. این روش به‌ویژه در مواردی که دندان‌های دائمی به علت کمبود فضا به‌صورت شلوغ رشد می‌کنند، مؤثر است.

هد گیر

هد گیر وسیله‌ای است که برای هدایت رشد فک‌ها به کار می‌رود. این وسیله معمولاً در شب استفاده می‌شود و با اعمال فشار ملایم بر روی فک‌ها، به اصلاح مشکلات ناشی از رشد نامتقارن کمک می‌کند.

ارتودنسی فانکشنال ثابت

ارتودنسی فانکشنال ثابت با استفاده از دستگاه‌های ثابت به فک‌ها فشار وارد کرده و باعث تغییر در رشد و موقعیت آن‌ها می‌شود. این روش برای اصلاح مشکلات اسکلتی صورت و ناهنجاری‌های فکی بسیار مؤثر است.

اکسپندر

اکسپندر وسیله‌ای است که برای افزایش عرض فک استفاده می‌شود. این وسیله به‌صورت ثابت یا متحرک بوده و با اعمال فشار ملایم بر روی دندان‌ها، باعث گسترش فک و ایجاد فضای بیشتر برای دندان‌ها می‌شود.

فورسوز

فورسوز وسیله‌ای است که برای اصلاح اوربایت (پیش‌آمدگی دندان‌های بالا نسبت به دندان‌های پایین) استفاده می‌شود. این وسیله با اعمال فشار بر روی دندان‌های بالا، باعث عقب رفتن آن‌ها و ایجاد تعادل بین فک بالا و پایین می‌شود.

فضا نگهدارنده

فضا نگهدارنده وسیله‌ای است که برای حفظ فضای ایجاد شده پس از کشیدن زودهنگام دندان یا افتادن زودهنگام دندان‌های شیری استفاده می‌شود. این وسیله از حرکت دندان‌های مجاور به سمت فضای خالی جلوگیری کرده و به رویش صحیح دندان‌های دائمی کمک می‌کند.

لازم به تاکید است، انتخاب روش مناسب ارتودنسی پیشگیری برای هر کودک، به نوع مشکل، سن کودک و نظر دندانپزشک متخصص بستگی دارد.

مشکلات دندانی در کودکان را نباید دست‌کم گرفت؛ ارتودنسی پیشگیرانه، راهکاری مؤثر برای تشخیص زودهنگام و درمان ناهنجاری‌های دندانی و فکی در سنین کودکی است.

۱۱ خوراکی ممنوع در زمانی که ارتودنسی دندان دارید

در زمان ارتودنسی چه غذایی نباید خورد

همه چیز در مورد ارتودنسی ثابت

منبع : ارتودنسی ایده آل