ایلان ماسک، کارآفرین و تاجر آمریکایی متولد آفریقای جنوبی، یکی از چهرههای کاریزماتیک دنیای فناوری و اخیرا نیز سیاست است. او که با طرح های جسورانه و رویاهای بلند پروازانه اش شناخته میشود، مسیر کاری خود را از نوجوانی آغاز کرد و به سرعت به یکی از برترین کارآفرینان فناوری جهان تبدیل شد.
ماسک بنیانگذار چندین شرکت تحول آفرین از جمله X.com (که بعدها به PayPal تبدیل شد)، اسپیساکس، و تسلا است و در عرصههای مختلف، از پرداختهای دیجیتال و خودروهای الکتریکی تا سفرهای فضایی و هوش مصنوعی، فعالیت دارد. با ما در دلگرم همرا شوید تا در ادامه به بررسی کامل زندگی شخصی و حرفهای و دستاوردهای بزرگ او میپردازیم.
دوران کودکی و تحصیلات
ایلان ماسک با نام کامل (ایلان ریو ماسک) در سال ۱۹۷۱ در پرتوریا، آفریقای جنوبی به دنیا آمد و بزرگترین فرزند از سه فرزند خانواده است. پدرش یک مهندس اهل آفریقای جنوبی و مادرش یک مدل و متخصص تغذیه اهل کانادا بود. پس از جدایی والدینش در سال ۱۹۸۰، ماسک عمدتاً با پدرش زندگی میکرد. او بعدها پدرش را "یک انسان وحشتناک" توصیف کرد و گفت: تقریباً هر کار شرورانهای که فکرش را بکنید، پدرم انجام داده است!!
ایلان ماسک دوران مدرسه را در موسسه انگلیسیزبان و خصوصی واترکلوف آغاز کرد که یک سال زودتر از سن معمول به آنجا رفت. بعدها از دبیرستان پسرانه پرتوریا فارغالتحصیل شد. ماسک که خود را فردی علاقهمند به کتاب توصیف میکند، در این دوران دوستان کمی داشت.
او دربارهی تجربیات تلخ آن روزها میگوید: «دوستانم بهترین دوستم را فرستادند تا من را از مخفیگاه بیرون بکشد و حسابی کتکم بزنند. دلیلش را نمیدانم، ولی تصمیم گرفته بودند من را هدف قرار دهند و دست از سرم برندارند. سالهای زیادی بود که مدرسه پر از زورگویی و تعقیب من توسط گروههایی بود که میخواستند تا حد مرگ کتکم بزنند، و بعد که به خانه میرفتم، اوضاع آنجا هم افتضاح بود.»
خانواده ایلان ماسک
ایلان ماسک از یک خانواده با پیشینه متفاوت و بینالمللی است که به نوعی نقش مهمی در شکلگیری شخصیت او داشتهاند. اعضای خانوادهاش، از جمله مادر و خواهر و برادرش، هر کدام در زمینههایی خاص فعالیت دارند و بهنوعی چهرههای شناختهشدهای در حوزههای خود به شمار میروند.
مادر: می ماسک (Maye Musk)
می ماسک، مادر ایلان ماسک، مدل و متخصص تغذیهای کانادایی-آفریقای جنوبی است که شهرت جهانی دارد. او از جوانی در حرفه مدلینگ فعالیت داشته و حتی در سنین بالاتر نیز همچنان بهعنوان مدل در کمپینهای تبلیغاتی برندهای بزرگ حضور دارد. می ماسک علاوه بر حرفه مدلینگ، در زمینه تغذیه نیز متخصص و فعال است و کتابی با عنوان "A Woman Makes a Plan" منتشر کرده است. او همیشه حامی فرزندانش بوده و با پشتکار و روحیه استقلال خود، تأثیر زیادی در شخصیت ایلان گذاشته است.
برادر: کیمبال ماسک (Kimbal Musk)
کیمبال ماسک، برادر کوچکتر ایلان، یک کارآفرین و فعال در حوزه کشاورزی و رستورانداری است. او هم مانند ایلان به نوآوری و کارآفرینی علاقه دارد و در حوزهای کاملاً متفاوت از برادرش فعالیت میکند. کیمبال بنیانگذار چندین پروژه و مؤسسه مرتبط با غذا و کشاورزی پایدار است، از جمله The Kitchen Restaurant Group که بر ارائه غذاهای محلی و پایدار تمرکز دارد و Big Green که هدف آن ترویج باغبانی و تأمین غذای سالم در مدارس و جامعه است. او همچنین یکی از اعضای هیئت مدیره تسلا و اسپیساکس بوده و در زمینههای خیریه نیز فعالیت میکند.
خواهر: توسکا ماسک (Tosca Musk)
توسکا ماسک، خواهر ایلان، یک تهیهکننده و کارگردان سینما است که بهطور خاص در تولید فیلمها و سریالهای عاشقانه و خانوادگی فعالیت دارد. او بنیانگذار Passionflix، یک سرویس پخش فیلم و سریالهای عاشقانه است که به عنوان نتفلیکس فیلمهای رمانتیک شناخته میشود. توسکا در حرفهاش موفقیتهای قابل توجهی کسب کرده و همواره از برادرش حمایت کرده است. او نیز مانند دیگر اعضای خانواده، در مسیر حرفهای خود مسیر متفاوتی را دنبال کرده است.
هر یک از اعضای خانواده ماسک با شخصیت و اهداف منحصربهفرد خود، در حوزهای خاص برجسته شدهاند و همواره در کنار ایلان به عنوان بخش مهمی از زندگی و حامیان او شناخته میشوند.
پدر: ارول ماسک (Errol Musk)
ارول ماسک، پدر ایلان ماسک، یک مهندس اهل آفریقای جنوبی با پیشینهای در حوزههای مهندسی، سرمایهگذاری و مشاوره املاک است. ارول در دوران جوانی به مهندسی و کار در پروژههای مختلفی مشغول بوده و در طول زندگی حرفهای خود موفقیتهایی در حوزه املاک و معادن به دست آورده است. او در دوران کودکی و نوجوانی ایلان، نقش پررنگی در زندگی او ایفا کرد و ایلان نیز بخشی از دوران کودکی خود را پس از جدایی والدین در کنار پدرش گذراند.
با این حال، رابطه ایلان و ارول همواره پرچالش و پیچیده بوده است. ایلان بعدها در مصاحبههایی درباره تجربیات تلخ و خاطرات ناخوشایندی که با پدرش داشته صحبت کرده و او را فردی «با رفتارهای مشکلساز» توصیف کرده است. به گفته ایلان، اختلافات شخصی و تفاوتهای عمیق در دیدگاهها و سبک زندگی باعث شده که رابطهشان پیچیده و پرتنش باشد. ارول ماسک نیز به عنوان یک شخصیت چالشبرانگیز شناخته میشود و این رابطه پیچیده میان پدر و پسر، بهنوعی در ساختار زندگی و شخصیت ایلان تأثیراتی داشته است. ارول ماسک، با وجود سن بالا، به فعالیتها و زندگی شخصی خود ادامه میدهد و همچنان در آفریقای جنوبی اقامت دارد.
موفقیتهای اولیه
فناوری برای ماسک راه فراری از این شرایط بود. او در ده سالگی برنامهنویسی را با کامپیوتر خانگی Commodore VIC-20 یاد گرفت. به زودی آنقدر مهارت پیدا کرد که یک بازی ویدیویی به سبک Space Invaders به نام "Blastar" طراحی کرد و کدهای آن را به قیمت ۵۰۰ دلار به یک مجله کامپیوتری فروخت. همچنین ماسک و برادرش قصد داشتند که یک سالن بازی ویدیویی نزدیک مدرسهشان افتتاح کنند، اما والدینشان با این طرح مخالفت کردند.
دوران دانشگاه و اولین ازدواج
در ۱۷ سالگی، ماسک به کانادا مهاجرت کرد و سپس از طریق مادرش تابعیت کانادا را به دست آورد. پس از مهاجرت، او در دانشگاه کویینز در کینگستون، انتاریو ثبتنام کرد. در همین دانشگاه با جاستین ویلسون، نویسندهای آیندهدار، آشنا شد و این دو با هم ازدواج کردند و صاحب شش پسر شدند. اولین فرزند آنها اندکی پس از تولد درگذشت، سپس صاحب دوقلوها و سهقلوها شدند، اما این ازدواج در نهایت در سال ۲۰۰۸ به جدایی انجامید.
ورود به آمریکا
پس از دو سال تحصیل در دانشگاه کویینز، ماسک به دانشگاه پنسیلوانیا منتقل شد. او در این دانشگاه دو رشته را همزمان دنبال کرد، اما زمان تحصیلش تنها به درس خواندن محدود نشد. او و یکی از همکلاسیهایش یک خانه دهخوابه اجاره کردند و از آن به عنوان باشگاه شبانهای غیررسمی استفاده میکردند.
ماسک سرانجام با مدرک کارشناسی فیزیک و مدرک دیگری در اقتصاد از مدرسه وارتون فارغالتحصیل شد. این دو رشته راه او را برای آینده حرفهایاش هموار کردند، اما بیشترین تأثیر را فیزیک بر او گذاشت. ماسک بعدها گفت: «فیزیک چارچوب خوبی برای تفکر است؛ مسائل را به اصول اولیه تجزیه کن و از آنجا به حلشان بپرداز.»
دستاوردهای برجسته
ماسک در ۲۴ سالگی به کالیفرنیا نقلمکان کرد تا در دانشگاه استنفورد در رشته فیزیک کاربردی تحصیل کند، اما با توجه به رونق اینترنت و فضای کارآفرینی سیلیکون ولی، تصمیم گرفت رویاهای کارآفرینی خود را دنبال کند و پس از دو روز، تحصیل در مقطع دکترا را رها کرد.
آغاز کارآفرینی با Zip2 و رسیدن به ثروت
ایلان ماسک پس از تحصیل در رشتههای فیزیک و اقتصاد در دانشگاه پنسیلوانیا، با تأسیس اولین استارتآپ خود به نام Zip2 در حوزه فناوری وارد عرصه کارآفرینی شد. این شرکت به روزنامهها و مجلات راهکارهایی برای عرضه محتوای دیجیتال و راهنماهای شهری ارائه میکرد. در سال ۱۹۹۹، شرکت کامپک Zip2 را به مبلغ ۳۰۷ میلیون دلار خریداری کرد و به این ترتیب، ماسک در دهه بیست زندگی خود به یکی از میلیونرهای دنیای فناوری تبدیل شد.
X.com و تولد PayPal؛ آغاز تحول در فناوری مالی
پس از موفقیت در Zip2، ماسک شرکت X.com را تأسیس کرد که یک پلتفرم مالی آنلاین برای ارائه خدمات پرداخت دیجیتال بود. این شرکت بعدها با Confinity ادغام شد و PayPal به وجود آمد؛ پلتفرمی که اکنون یکی از بزرگترین شرکتهای پرداخت دیجیتال در جهان محسوب میشود. با فروش PayPal به eBay در سال ۲۰۰۲ به مبلغ ۱.۵ میلیارد دلار، ماسک سرمایه کلانی به دست آورد و تصمیم گرفت این منابع را در پروژههای بلندپروازانهتر و تأثیرگذارتر سرمایهگذاری کند.
تسلا؛ انقلابی در صنعت خودروهای الکتریکی
در سال ۲۰۰۴، ماسک به عنوان سرمایهگذار اصلی به شرکت تسلا پیوست و بهتدریج به مدیرعامل و چهره اصلی این شرکت تبدیل شد. تسلا با طراحی خودروهای الکتریکی پرقدرت و کارآمد، انقلابی در صنعت خودرو به پا کرد و مسیر را برای ورود خودروهای سبز به بازار هموار کرد. ماسک معتقد است که خودروهای الکتریکی میتوانند به کاهش آلودگی و وابستگی به سوختهای فسیلی کمک کنند. تسلا علاوه بر خودروهای الکتریکی، در زمینههای دیگری مانند ذخیرهسازی انرژی با محصولاتی همچون پاوروال و انرژی خورشیدی نیز فعالیت میکند و تلاش دارد تا جهانی پایدارتر ایجاد کند.
اسپیساکس؛ فتح فضا و رؤیای مریخ
ایلان ماسک در سال ۲۰۰۲ شرکت اسپیس اکس را بنیانگذاری کرد تا رؤیای خود برای استعمار مریخ و سفرهای فضایی مقرونبهصرفه را دنبال کند. اسپیساکس با توسعه راکتهای قابل استفاده مجدد، انقلابی در صنعت فضایی ایجاد کرد و هزینه پرتابها را بهطرز چشمگیری کاهش داد. این شرکت موفق به امضای قراردادهای مهمی با ناسا شد و در سال ۲۰۲۰ برای اولین بار توانست فضانوردان آمریکایی را با یک راکت خصوصی به ایستگاه فضایی بینالمللی بفرستد. ماسک هدف نهایی خود را ایجاد پایگاه انسانی در مریخ اعلام کرده و معتقد است که برای بقا و پیشرفت انسان، باید به یک گونه چندسیارهای تبدیل شد.
نورالینک و بورینگ کمپانی
در کنار اسپیساکس و تسلا، ماسک دو پروژه بلندپروازانه دیگر نیز آغاز کرد. نورالینک (Neuralink) که در سال ۲۰۱۷ تأسیس شد، به توسعه فناوریهایی برای اتصال مغز انسان به رایانه پرداخته و به دنبال راههایی برای درمان بیماریهای عصبی است. ماسک امیدوار است این فناوریها به انسانها امکان تعامل مستقیم با هوش مصنوعی را بدهد.
همچنین با بورینگ کمپانی (Boring Company)، ماسک به دنبال ایجاد تونلهای زیرزمینی و راهکارهای جدید برای کاهش ترافیک در شهرهای بزرگ است. بورینگ کمپانی تاکنون پروژههایی مانند ساخت سیستم حملونقل زیرزمینی در لاسوگاس را آغاز کرده و به دنبال توسعه این فناوری در دیگر کلانشهرهاست.
خرید توییتر و تغییر نام آن به X
در سال ۲۰۲۲، ماسک با خرید شبکه اجتماعی توییتر به یکی از تأثیرگذارترین افراد در حوزه رسانه تبدیل شد. پس از خرید، او نام این پلتفرم را به X تغییر داد و اعلام کرد که قصد دارد با این شبکه اجتماعی، بستری جامع برای ارائه خدمات ارتباطی و پرداخت دیجیتال ایجاد کند. ماسک در طی این تغییرات، سیاستهای جدیدی در زمینه آزادی بیان اتخاذ کرده و توجه رسانهها و افکار عمومی را به خود جلب کرده است.
در سال ۲۰۱۷، ایلان ماسک دامنه X.com را از PayPal دوباره خریداری کرد و دلیل این خرید را ارزش احساسی آن عنوان کرد. او در تویئتی در این باره نوشت :
با تشکر از PayPal برای اینکه به من اجازه خرید دوباره X.com را داد !
نقش جدید در سیاست آمریکا
در تحولی تازه، ایلان ماسک از سوی دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا، برای رهبری مشترک یک نهاد جدید به نام وزارت بهرهوری دولتی (DOGE) دعوت شده است. این نهاد، که ماسک به همراه ویوک راماسوامی آن را مدیریت خواهد کرد، با هدف افزایش کارایی دولت و کاهش هزینههای اداری ایجاد شده است. حضور ماسک در این نهاد نشاندهنده تمایل او به تأثیرگذاری در سیاست آمریکا و افزایش بهرهوری در بخش عمومی است. این نقش جدید همچنین تأییدی بر حمایت او از ترامپ و رویکردهای اقتصادی محافظهکارانه اوست.
ارتباط با دونالد ترامپ
در دسامبر ۲۰۱۶، ایلان ماسک به عنوان یکی از اعضای شورای استراتژی و سیاستگذاری رئیس جمهور ترامپ منصوب شد و در ژانویه ۲۰۱۷ به ابتکار اشتغال در صنایع تولیدی ترامپ پیوست. پس از انتخاب ترامپ، ماسک و رئیسجمهور در برخی موارد از جمله برنامههای گسترده برای توسعه زیرساختها، مواضع مشترکی داشتند.
هرچند ماسک گاهی با اقدامات بحثبرانگیز رئیسجمهور مانند پیشنهاد منع مهاجرت از کشورهای مسلمان مخالف بود، اما در اوایل ۲۰۱۷ در توییتی اعلام کرد که هدفش «شتاب بخشیدن به گذار جهانی به سمت انرژی پایدار و کمک به تبدیل انسان به یک تمدن چندسیارهای است که نتیجه آن ایجاد صدها هزار شغل و آیندهای الهامبخش برای همه خواهد بود.» با این حال، ماسک در اول ژوئن، پس از اعلام ترامپ مبنی بر خروج آمریکا از توافق اقلیمی پاریس، از تمامی سمتهای مشاورهای خود کنارهگیری کرد.
ثروت و داراییها
ماسک که در طول سالهای گذشته با سرمایهگذاریهای متعدد در فهرست ثروتمندترین افراد جهان قرار گرفته، در ژانویه ۲۰۲۱ از جف بزوس پیشی گرفت و به عنوان ثروتمندترین مرد دنیا شناخته شد. بر اساس آخرین تخمینها، ارزش داراییهای او تا نوامبر ۲۰۲۴ حدود ۳۰۲ میلیارد دلار برآورد شده است. این موفقیتها او را به یکی از تاثیرگذارترین و ثروتمندترین افراد عصر حاضر تبدیل کرده است.
زندگی شخصی پرماجرا با 12 فرزند!
ایلان ماسک که در حال حاضر مجرد است، دو بار ازدواج کرده و دارای ۱۲ فرزند است. او در سال ۲۰۰۰ با جاستین ویلسون ازدواج کرد و آنها شش فرزند داشتند. نخستین فرزندشان، نوادا، در سال ۲۰۰۲ در ۱۰ هفتگی به دلیل سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) درگذشت. این زوج سپس صاحب دوقلوهای گریفین و ویوین در سال ۲۰۰۴ شدند. ویوین که یک زن ترنسجندر است، در سال ۲۰۲۲ نام خود را به ویوین جنا ویلسون تغییر داد و علاقهای به ارتباط با ماسک ندارد؛ او در مصاحبهای در سال ۲۰۲۴ با NBC، ماسک را به بیتوجهی و خودشیفتگی متهم کرد و گفت که او به عنوان یک فرد دگرباش، از جانب ماسک رفتارهای نامناسبی دیده است.
ماسک و ویلسون در سال ۲۰۰۶ صاحب سهقلوهای کای، ساکسون و دامیان شدند. این زوج پس از یک طلاق پرچالش در سال ۲۰۰۸ از هم جدا شدند.
سپس ماسک با بازیگر انگلیسی تالولا رایلی آشنا شد و در سال ۲۰۱۰ با او ازدواج کرد. این دو در سال ۲۰۱۲ از هم جدا شدند، اما در سال ۲۰۱۳ دوباره ازدواج کردند که در نهایت این ازدواج در سال ۲۰۱۶ به جدایی دوم انجامید.
رابطه با گریمز و دیگر روابط عاطفی
پس از جدایی از رایلی، ماسک در سال ۲۰۱۶ با بازیگر آمبر هرد وارد رابطه شد. این دو به دلیل مشغلههای کاری در آگوست ۲۰۱۷ از هم جدا شدند، اما در ژانویه ۲۰۱۸ دوباره به هم پیوستند و یک ماه بعد دوباره از هم جدا شدند.
در ماه مه ۲۰۱۸، ماسک رابطهای را با موسیقیدان کانادایی گریمز (نام اصلی: کلر بوچر) آغاز کرد. همان ماه، گریمز اعلام کرد که به پیشنهاد ماسک نام خود را به «c» تغییر داده است که نماد سرعت نور است. این تصمیم باعث انتقاد طرفدارانش شد، زیرا آنها این ارتباط را با سابقه اتهامات آزار جنسی در تسلا در تضاد با مواضع فمینیستی او میدانستند.
با این حال، گریمز در مصاحبهای با وال استریت ژورنال در مارس ۲۰۱۹ از عشقش به ماسک صحبت کرد و گفت: «ببینید، من عاشق او هستم، او فوقالعاده است... فردی بسیار جالب و جذاب.» ماسک نیز به ژورنال گفت: «من خلاقیت هنری وحشی و کار خارقالعادهی c را تحسین میکنم.»
گریمز در ۴ مه ۲۰۲۰ پسرشان را به دنیا آورد و ماسک اعلام کرد که نام او را "X Æ A-12" گذاشتهاند که الهام گرفته از هواپیمای شناسایی Lockheed A-12 است. کمی بعد و پس از گزارشهای مبنی بر این که ایالت کالیفرنیا نامی با عدد را نمیپذیرد، این زوج اعلام کردند که نام فرزندشان را به "X Æ A-Xii" تغییر دادهاند.
علاقه اش به فرزند زیاد
ایلان ماسک بهرغم زندگی پرمشغلهاش و با وجود اینکه چند سال است مجرد است ، ولی هر از گاهی به تعداد فرزاندانش اضافه می شود ! او نشان داده است که علاقه و توجه خاصی به یکی از فرزندانش دارد که همیشه آن را در آغوش گرفته است!
او در مصاحبهها گفته که دوست دارد تجربیات و دیدگاههای خود را با آنها در میان بگذارد و آنها را برای آیندهای متفاوت آماده کند. ماسک به ویژه به پسرش X Æ A-Xii، که حاصل رابطه او با موسیقیدان کانادایی گریمز است، علاقه زیادی دارد و در موارد مختلف تصاویری از همراهی با او منتشر کرده است. این پسر که به دلیل نام غیرمعمولش نیز مورد توجه رسانهها قرار گرفته، گاهگاهی در محل کار ماسک در اسپیساکس و تسلا دیده میشود.
با توجه به شخصیت کاریزماتیک ایلان ماسک، آینده رهبری او را در کدام یک از حوزهها میبینید: فناوری، هوافضا یا سیاست؟
آیا او همچنان تمرکز خود را بر پروژههای نوآورانه حفظ خواهد کرد، یا حضور بیشتری در عرصه سیاست خواهد داشت؟ دیدگاههای خود را با ما به اشتراک بگذارید
دیدگاه ها