آیا امضای چک و سفته قابل انکار است؟

انکار امضای اسناد، چک و سفته

به گزارش دلگرم : چک یکی از اسناد تجاری مهم و معتبر در نظام اقتصادی است و به همین دلیل قوانین و اصول تجاری مخصوصی برای این سند وجود دارد. بیشتر اشخاص برای معاملات و کسب و کارهای خود از چک استفاده می‌کنند ولی همیشه کسی که چک در وجه او صادر می‌شود، نگرانی هایی دارد. ما در این مطلب تصمیم داریم شما را با یکی از این مسائل مهم آشنا کنیم.

بعضی از مواقع افراد قرارداد را با امضای اصلی خود، امضا نمی‌کنند و طرف مقابل قرار داد گمان می کند که از طرف دیگر امضا گرفته است!! بعدا به راحتی در دادگاه ادعا می‌کند که «امضای موجود در قرارداد‌ امضای من نیست!» و امضای خویش را انکار می‌کند. ممکن است کارشناس نیز با دقت در نمونه امضاهای قبلی شخص انکار کننده در اسناد مسلم الصدورش، این انکار را تایید ‌کند.

یعنی به همین راحتی طرف از زیر بار شانه خالی می‌کند!! به همین علت باید دوطرف قرارداد نام و نام خانوادگی خود را با دست خط خود، در تمامی صفحات قرارداد، بنویسند و اثر انگشت بزنند به این دلیل که اثر انگشت قابلیت انکار شدن را ندارد.

نظر قانون درباره انکار امضای چک و سایر اسناد

بر اساس آیین دادرسی مدنی، کسی که از او شکایت شده (خوانده دعوا) می‌تواند امضایش را در سند عادی که علیه او استناد شده، انکار کند . در این صورت کسی که از او شکایت کرده است (خواهان دعوا) باید انتساب سند به خوانده و اصالت سند را اثبات کند و وظیفه‌ی اثبات به عهده خواهان است.

به این ترتیب که باید با تشخیص کارشناس مشخص شود که امضای درج شده در سند عادی (رسید طلب، مبایعه نامه و….) با امضای خوانده در اسناد مسلم الصدور وی مانند عقد نامه ازدواج و سند مالکیت تطابق اساسی دارد یا خیر.

حتماً بخوانید:

چگونه می توان از چک های برگشتی استعلام گرفت؟

چک برگشتی را باید معضل اقتصاد ایران دانست که اصلاحیه های قانون چک هم نتوانسته از روند فزاینده آن جلوگیری کند. ۹۵ درصد برگشتی چک در ایران به خاطر بی…

انکار امضای چک

اسناد مسلم الصدور به معنای سندی است که صدور آنها از شخص مسلم شمرده شده و می توانند در دادگاه اساس و مبنای تطبیق قرار گیرند تا اصالت یا عدم اصالت سند مورد اعتراض احراز شود.

بعد از بررسی اسناد مسلم الصدور اگر امضایی که در سند هست شباهت زیادی با امضای آن‌ها نداشته باشد، با توجه به این که خوانده ممکن است دارای چند امضای مختلف باشد، خواهان باید با شواهد و دلایل دیگری مثل شاهد و اقرار و فیلم اثبات کند که خوانده سند عادی را هم به همین شکل و شمایل فعلی با رضایت کامل ودست خودش امضا کرده است، حالا چه امضای همیشگی او باشد یا نباشد.

انکار امضای اسناد عادی

با توجه به مطالبی که بالا گفتیم ممکن است شخصی امضای خود روی سندی را انکار کند. در نتیجه خوانده (کسی که از او شکایت شده است) دعوا می‌تواند امضای خود روی سند عادی را انکار کند. همین که انکار کند کافی است و به هیچگونه دلیلی برای انکار کردن امضایش احتیاجی ندارد در همچین شرایطی خواهان(کسی که شکایت کرده است) باید اصل بودن امضا و انتساب سند به خوانده را اثبات کند.

اثبات امضا روی سند عادی

همانطور که در بالا توضیح دادیم، از دو روش می‌توان این کار را انجام داد:

1. توسط یک کارشناس و با کمک نمونه امضاهای قبلی خوانده در اسناد مسلم الصدور
2. اثبات نوشتن سند با دست خوانده به هر روشی مانند فیلم و داشتن شاهد

ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید باتوجه به این که چک یک سند عادی است، آیا صاحب حساب می‌تواند امضای خود را در چک انکار کند؟ به فرض هم که انکار امضا از طرف صاحب حساب قابل قبول باشد، آیا فقط انکار کردن کافی است و نیازی نیست که صاحب حساب مانند اسناد عادی دیگر، دلیلی برای انکار امضای خود ارائه دهد؟

به عنوان مثال شما علیه صاحب حساب چک طرح دعوا می‌کنید و صاحب حساب در دادگاه با گفتن یک جمله ی کوتاه «امضای مندرج در چک امضای من نیست و انکار می‌کنم.» شما را حسابی درگیر می‌کند.

حالا شما چاره ای ندارید جز این که با نظر کارشناسی ثابت کنید که امضای روی چک متعلق به صاحب حساب است . در نهایت کارشناس هم تایید کند که امضای روی چک با نمونه امضای موجود در بانک یا نمونه امضای صاحب حساب در سند مالکیت خانه اش (اسناد مسلم الصدور) تطابق ندارد. نتیجتا حکم به رد دعوای شما و بی مسئولیتی صاحب حساب صادر شود. آیا چنین موضوع خنده داری قابل تصور است؟ با قاطعیت تمام باید گفت:«خیر»

حتماً بخوانید:

همه آنچه باید درباره سفته و امضا کردن آن بدانید

مجله دلگرم | سفته از لحاظ حقوقی سندی تجاری است که صادرکننده­‌ی آن تعهد می­‌کند مبلغ معینی پول را در سررسید معین یا عندالمطالبه به دارنده‌ی آن،…

اثبات امضا روی چک

هر چند که چک سند عادی است ولی به دلیل اصول تجاری و قوانین خاص اثبات می‌کنیم که:

امضای چک قابل انکار نیست. به فرض هم که قائل به پذیرش انکار چک باشیم، فقط انکار کردن کافی نیست و صاحب حساب برخلاف انکار سایر اسناد عادی، باید دلیل موجه بر انکار خود ارائه نماید.

با توجه به قانون چک، مالک چک کسی است که چک دست آن است و اگر صاحب حساب ادعا کند که امضای چک جعلی هست باید آن را اثبات کند. اگر شکایتی من باب این موضوع دارد باید به دادگاه کیفری مراجعه کند.

ممکن است صاحب حساب خودش امضایی غیر از امضای اصلی خود را روی چک زده باشد که در این صورت خودش باید ثابت کند که امضای او نیست. اگر موفق نشود که این ادعا را ثابت کند، چک قابل پرداخت می باشد.

این قانون فقط در حوزه ی چک وجود دارد و برای سایر اسناد اینگونه نیست زیرا چک یک سند رایج است و باید اعتبار زیادتری نسبت به سایر اسناد داشته باشد.

تفاوت انکار امضای چک با سایر اسناد

همانطور که مطالب بالا گفته شد، اگر صاحب حساب بخواهد امضای خود را روی چک انکار کند باید آن را اثبات کند. اگر این موضوع فقط در حد ادعا باشد خللی در روند قانونی برای وصول چک پیش نمی آورد.اما اگر بخواهند امضای روی سفته یا برات را انکار کنند، دارنده‌ی سفته باید ثابت کند که امضا برای اوست یعنی دقیقا برعکس چک.