در مورد «گنبد آهنین» چه می دانید ؟

گنبد آهنین چیست ؟

گنبد آهنین، یک سامانه دفاع هوایی کوتاه برد که قادر است تا راکت‌ها و گلوله‌های توپ را در فاصله ۴ تا ۷۰ کیلومتر هدف قرار دهد.
این سیستم از راداری چندمنظوره و یک یا چند راکت‌انداز با ۲۰ لانچر شلیک موشک تامیر تشکیل می‌شود که قادر است محل اصابت راکت دشمن را پیش بینی کرده و به منظور صرفه‌جویی در هزینه راکت‌هایی را که محل برخورد آن‌ها در مناطق خالی از سکنه است، نادیده بگیرد.
امروزه گنبد آهنین جای خود را به سیستم‌های ختس و فلاخن داود داده است که برای تهدید‌های موشکی بالیستیک میان‌برد استفاده می‌شوند.

گنبد آهنین چگونه کار می کند ؟

بر اساس اطلاعات موجودی که در مورد سامانه ی گنبد آهنین اسرائیل موجود است و عموما به وسیله ی شرکت سازنده ی آن به صورت عمومی منتشر شده است به این نتیجه رسیده اند که گنبد آهنین از سه قسمت اصلی به وجود آمده است که این قسمت ها به شرح زیر هستند:

رادار ردیابی: نخستین قطعه ی این سامانه یک رادار است که از انواع رادارهای چند منظوره می باشد. این رادار ساخت التا بوده و مدل آن EL/M-2084 است. این رادار می‌تواند هواگرد‌های معمولی را در ۳۰۰ تا ۳۵۰ کیلومتری و گلوله‌های خمپاره و راکت‌ها را از ۱۰۰ کیلومتر ردیابی کند.

سیستم مدیریت و کنترل: مرکز برای مدیریت و تحت کنترل درآوردن سلاح که می توان به کمک آن نبرد را به راحتی تحت کنترل درآورده و مدیریت نمود این قسمت محصولی از Mprest است.این بخش که از آن به عنوان قلب سامانه یاد می شود، وظیفه ی دریافت اطلاعات از رادار، تحلیل و محاسبات و در نهایت صدور دستور شلیک رهگیر را بر عهده دارد. تحلیل اطلاعات دریافتی از رادار و محاسبات مربوط به پیش بینی محل برخورد و مسیر هدف و همچنین محاسبات مربوط به هدایت رهگیر را نرم افزار این سیستم انجام می دهد.

واحد پرتاپ: در نهایت هم یک بخش آتش که از یک رهگیر تامیر Tamir بهره می برد. این قسمت مستقیما به وسیله ی خود شرکت رافائل طراحی و تولید شده است.
تحلیل و ادامه عملیات: سیستم به موازات از هدایت موشک‌ها، به تحلیل نتایج عملیات و پیگیری موشک‌ها ادامه می‌دهد.

هزینه گنبد آهنین چقدر است ؟

آمریکا از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ نزدیک به ۹۰۰ میلیون دلار برای تولید این سیستم به اسرائیل کمک مالی کرده‌است. مجلس نمایندگان آمریکا با تصویب کمک ۶۸۰ میلیون دلاری در بودجه سال ۲۰۱۳ کشور خواستار شده که در ازای آن تکنولوژی این سیستم در اختیار آمریکا گذاشته شود و در صورت نیاز به تولید مشترک آن نیز اقدام شود. به همان شیوه‌ای که در مورد موشک ضد بالستیک ختس و موشک سطح‌به‌هوای در حال طراحی فلاخن داوود اقدام شده و تکنولوژی آن‌ها به ایالات متحده منتقل شده‌است.

پروژه گنبد آهنین در طول پنج سال نخست در مجموع حدود ۵۵ میلیون دلار هزینه داشته‌است. مقامات اسرائیل معتقدند در مجموع ۱۳ سکوی عملیاتی از این سیستم دفاع هوایی کشور را به‌طور رضایتبخشی تأمین می‌کنند.

هزینه برپا کردن هر سکوی عملیاتی گنبد آهنین، ۵۰ میلیون دلار است.

رئوون پداتزور تحلیلگر نظامی، خلبان سابق، و پروفسور علوم سیاسی در دانشگاه تل‌آویو، با مقایسهٔ هزینهٔ هر موشک رهگیر تامیر با هر موشک قسام، این سامانه را از لحاظ صرفهٔ اقتصادی مورد نقد قرار داده‌است و می‌گوید شلیک تعداد زیادی قسام می‌تواند از لحاظ اقتصادی اسرائیل را تهدید کند.
مقامات رسمی در پاسخ به این انتقاد معتقدند که این سیستم جلوی حملات راکتی بالقوه کشنده‌ای را می‌گیرد که می‌توانند کشور را به سوی جنگی سوق دهند که هر روز آن ۳۸۰ میلیون دلار هزینه دارد.

در زمان جنگ، هزینه عملیات گنبد آهنین به سرعت افزایش می‌یابد. هر موشک حدود ۴۰ هزار دلار هزینه دارد، بنابراین مهار هزاران راکت ورودی هزینه زیادی به بار می‌آورد. دولت آمریکا بیش از ۱.۵ میلیارد دلار در برنامه گنبد آهنین و تحقیقات مرتبط با آن سرمایه‌گذاری کرده است. یک مقام آمریکایی به CNN گفته است که اسرائیل احتمالاً پس از حمله روز شنبه درخواست مهارکننده‌های بیشتر و کمک‌های نظامی دیگر از واشنگتن خواهد کرد.