بیماریهای دستگاه گردش خون اسب
بیماریهای دستگاه گردش خون عبارتند از:
- آنمی یا کم خونی در اسب
- دهیدراسیون در اسب
- تورم گره های لنفاوی در اسب
- مرمر قلبی و آریتمی در اسب
1. کم خونی یا آنمی در اسب
آنمی (کم خونی در اسب) عارضه ای است که در اثر کمبود هموگلوبین در خون ایجاد می شود.
رنگ قرمز خون به واسطه رنگدانه هموگلوبین است که نقش حمل کننده اکسیژن در گردش عمومی خون را نیز دارد.
هموگلوبین در گلبول های قرمز خون است. کمبود هموگلوبین موجب کمبود اکسیژن در بافت ها می گردد.
با این پیشامد تمام سیستم های بدن تحت تاثیر قرار می گیرد و آنطور که شایسته است عمل نمی کنند.
اسب مبتلا به آنمی کسل و بی حس است و در طول تمرینات خیلی سریع خسته می شود و از نفس می افتد.
آنمی می تواند به دنبال یک جراحت و یا از دست دادن سلولهای خونی ایجاد شود و یا ممکن است به واسطه بیماریهای مزمن خونی ایجاد شود.
کمبود آهن در اسب شایع نیست زیرا اسب به طرق مختلف آهن مورد نیاز خود را از طریق چریدن دریافت می کند.
سطوح هموگلوبین می تواند قبل از آن که تغییر رنگ در این بافتها ایجاد شود بسیار پایین آمده باشد ولی با آزمایش خون نه تنها تعداد گلبول های قرمز بلکه میزان هموگلوبین موجود در هر سلول را می توان اندازه گیری نمود.
درمان کم خونی در اسب
اگر تعداد گلبول های قرمز پایین باشد و هیچ دلیل مشخصی برای از دست دادن خون اسب رویت نشود
اسب ممکن است نقصی در تولید گلبولهای قرمز داشته باشد اسید فولیک شایع ترین عامل این مسئله در اسب های اصطبل است.
داروهای درمان کم خونی اسب: با تجویز اسید فولیک به مقدار ۵۰۰میلی گرم در روز تولید گلبولهای قرمز را ندارند و علاوه بر اینها باید آیورمکتین به اسب خوراند تا اگر لارو کرمی در بدن اوست از بین برود. زیرا کرم ها خود سبب از دست رفتن خون حیوان می شود.
بیشتر بخوانید::
آشنایی و درمان بیماری های تنفسی اسب
2. دهیدراسیون (از دست رفتن آب بدن) در اسب
دهیدراسیون وضعیتی است که در آن بدن به میزان بسیار خطرناکی مایعاتش را از دست داده است به حدی که دیگر نمی تواند کمبود آن را جبران کند.
به طور کامل بدن حاوی ۶۰ درصد آب است. یون های مختلفی مانند سدیم، کلسیم، کلرید،… یا غلظت حیاتی در این مایع حل شده اند.
هنگامی که دهیدراسیون به حد خطرناکی رسید اگر پوست گردن و شانه اسب را نیشگون بگیریم تعداد زیادی چروک بر می دارد.
اگر اسب بیش از ۵ درصد خون خود را به صورت مایعات از دست بدهد این چین ها و چروکها پس از رها کردن نیشگون باقی می مانند.
دهیدراسیون ممکن است هنگام تعریق و از طریق از دست دادن آب و الکترولیت ها صورت گیرد.
این عمل در فعالیت های شدید می تواند پاسخی به نیاز بدن به خنک شدن از طریق عرق باشد اسهال هم همی چنین می تواند موجب دهیدراسیون شود.
درمان آب از دست رفته بدن اسب یا دهیدراسیون
در این عارضه آب و اکترولیت های از دست رفته باید جایگزین شوند.
اگر شما فقط آب به اسب بنوشانید این آب بلافاصله دفع می شود زیرا در گردش خون الکترولیت های محلول کافی برای نگه داشتن آن وجود ندارد.
به همین ترتیب خوراندن الکترولیت به تنهایی هم بی تاثیر است چون در کنار آن مایعات هم باید به اندازه کافی به اسب داد.
مخلوط های الکترولیتی آماده در بازار وجود دارند که هنگام استفاده آن را در آب حل می کنند.
بیشتر بخوانید::
آشنایی 11 بیماری پوستی اسب + راه درمان آن
3.تورم گره های لنفاوی در اسب
این سیستم به موازات عروق خونی عمل می کند با این تفاوت که در آن به جای خون مایعی بافتی جریان دارد که وارد گردش خون عمومی می شود.
فشار مایع درون عروق لنفی آنقدر کم است که ما به زحمت آن را تشخیص می دهیم.
اگر عروق لنفاوی در اثر بدام افتادن عوامل عفونی در غدد لنفاوی مجاور مسدود گردند این فشار برای ما قابل لمس می گردد.
ادم در اثر فشار مایعی است که از دیواره های لنفاتیک به بافت های بدن تراوش می شود.
بدین صورت ناحیه ای که لنفاتیک هایش فعال شده اند باد کرده و متورم می شود.
در این بیمار اگر با انگشت فشار محکمی روی ناحیه متورم بیاوریم و بعد انگشت را برداریم آن ناحیه فرو رفته باقی می ماند.
به این عارضه لنفانژیتیس می گوییم بیشترین نواحی بدن که دچار لنفانژیتیس می گردند پایین پاها به خصوص پاهای عقبی است.
درمان تورم گره های لنفاوی در اسب
تا حد امکان باید به اسب تمرینات سبک و آرام داد تا دوباره گردش عمومی برقرار شود.
کمپرس سرد از تجمع مایعات بیشتر جلوگیری می کند و هرگونه التهابی را در گره های لنفاوی کاهش می دهد.
داروهای دیورتیک باعث جمع آوری آب اضافی و دفع آن به صورت ادرار می گردند و بدین صورت به کاهش ادم کمک می کنند.
بیشتر بخوانید::
همه چیز در مورد مشمشه بیماری مشترک اسب و انسان
4. مِرمِر قلبی و آریتمی در اسب
در حالت استراحت، قلب اسب حدود 40 ضربه در دقیقه دارد که اگر به ریتم منظم آن گوش دهیم حداقل دو صدا میشنویم (لوب. دوب)
در حقیقت در قلب 4 صدا وجود دارد که در برخی اسبها هر 4 صدا شنیده می شود. با شنیدن این صداها نباید فکر کنیم که قلب دچار مرمر قلبی شده.
در مرمر قلبی بین دو صدای اصلی قلب صداهای دیگری هم به گوش میرسد. مرمر قلبی به دلیل آشفتگی جریان خون ایجاد میشود.
این آشفتگی میتواند در اثر نقص فیزیکی باشد. مثل وجود دریچههای ناقص قلب در اسب و یا میتواند در اثر نقص خونی و یا نقص در جریان خون باشد.
به عنوان مثال اسبهای مبتلا به آنمی ممکن است دچار مرمر قلبی شوند که این هیچ ارتباطی به کارکرد بد قلب ندارد و با مرتفع شدن آنمی، مرمر قلبی هم از بین میرود.
ریتم نامنظم قلب که به آریتمی هم معروف است، به دلیل هدایت اشتباه ضربات قلب است که انقباضات حفرههای قلب را کنترل میکند.
شاید بتوان گفت که اکثر آریتمیها ناشی از ضربان نامنظم دهلیز است به این شکل که حفرههای بالایی قلب که همان دهلیزها هستند، به تکرار و با سرعت زیادی که متناسب با ضربان قلب نیست منقبض میشوند.
متأسفانه اسبی که مبتلا به چنین عارضهای است نسبت به ورزشهای سخت، بسیار کم تحمل است.
هر کسی میتواند ضربان قلب را با لمس کردن قوس سرخرگی ناحیه انتهایی زیر آرواره حس کند.
علاوه بر آن میتوان مستقیماً توسط استتوسکوپ (گوشی مخصوص شنیدن صدای قلب) به صدای ضربان قلب گوش کرد.
با این کار میتوان اطلاعاتی هم راجع به جریان خون کسب کرد. گوش انسان حساسیت لازم برای شنیدن ریتمهای نامحسوس وضعیف را ندارد.
برای این کار از اسکترو کاردیوگرام (ECG) استفاده میشود. الکتروکاردیوگرام دستگاهی برای ثبت جریان قلبی است که با آن از طریق اتصال الکترودهایی به بدن ضربات الکتریکی قلب را رسم میکنند.
توسط ECG میتوان به خفیف ترین تغییر ریتم قلب پی برد. دستگاه دیگری که با آن میتوان کار درونی قلب را سنجید، اسکنراولتراسونداست.
بیشتر بخوانید::
علل ، پیشگیری و درمان سیاه زخم (شاربن ) در اسب
94 اسم جدید اسب برای نر و ماده
درمانی مِرمِر قلبی و آریتمی در اسب
هنگامی قلب در هنگام استراحت دچار بی نظمی است و این حالت به محض شروع تمرین از بین میرود نیاز به هیچ توجهی نیست.
ولی هنگامیکه بی قاعدگی در استراحت وجود ندارد و به محض شروع تمرین عارض میشود حائز اهمیت است.
در سالهای اخیر، متخصصان دامپزشک، دیگر نسبت به بی قاعدگیهای قلب توجه خاصی نشان نمیدهند و بر این عقیدهاند که نباید اسب را به دلیل بی قاعدگی قلب محکوم نمود و تحرک را از او گرفت.
مگر آنکه این بی نظمی منجر به بروز تأثیرات بدی نظیر کاهش تحمل اسب نسبت به تمرینات شود.
اسبهایی که مشکلات قلبی دارند متأسفانه هنگام تمرین همانند انسانها دچار افت نیرو و ایست قلبی میشوند.
اغلب مشکلاتی قلبی خود به خود محدود میشوند ولی اسب در این مورد قادر به جبران اکسیژن مورد نیازش نیست.
دیدگاه ها