شایع ترین علل ریزش پشم در گوسفندان
پس از مشاهده ریزش پشم گوسفندانتان، شاید از خودتان بپرسید که چرا گوسفند من پشم خود را از دست می دهد؟ گوسفند یکی از معدود حیوانات اهلی است که معمولاً به منظور تولید پشم مورد پرورش و توجه قرار می گیرند. همچنین، دامدار می تواند به همراه پشم، گوشت و شیر تولید کند، پشم گوسفند را معمولاً سالی یکبار کوتاه می کنند.
پشم تولیدی برای مقاصد مختلفی استفاده و یا در صنایع محلی و روستایی، در ساخت کالاهای مختلف مانند فرش یا لباس استفاده می شود. همچنین می توان آن را برای کسب سود بیشتر، به خارج از کشور صادر کرد. گاهی ممکن است گوسفندها به علل مختلف پشم خود را از دست بدهند، اما این مشکل، عمدتا از نظر زیبایی و روانی نگران کننده است.
ریزش پشم در گوسفند مانند ریزش مو در انسان، مکرر و مزمن رخ می دهد. اگر از دست دادن پشم گوسفند تان، مزمن و مکرر است، علت بروز این مشکل در گوسفند تان باید روشن شود. به همین دلیل، بهتر است که با یک دامپزشک تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
مراحل رشد پشم در گوسفندان
الیاف پشم، در مراحل مختلف رشد می کنند. این مراحل، شامل موارد زیر هستند:
- آناژن
- کاتاژن
- تلوژن
- اگزوژن
فاز آناژن. مرحله آناژن، اولین فاز رشد فولیکول های مو در رشد چرخه ای آن ها است. این مرحله، زمان رشد مو است. طول فاز آناژن، طول فولیکول مو را تعیین می کند. در این مرحله، سلول های فولیکول مو تکثیر و متمایز می شوند. به طوری که نوع مناسب ساقه مو، در محل متناسبی از بدن، تولید می شود.
در برخی آزمایش ها مشخص شده است که تروما می تواند مرحله آناژن را آغاز کند، اما همچنین مشخص شده است که تروما باید برای رسیدن به مرحله آناژن به سطح آستانه برسد. از شروع مرحله آناژن، توسط گلوکوکورتیکوئیدها جلوگیری می شود. اما در صورت عدم وجود گلوکوکورتیکوئیدها، این مرحله از سر گرفته می شود.
کاتاژن. همچنین، این مرحله، به عنوان مرحله پسروی محسوب می شود. این مرحله با تکمیل رشد فولیکول آغاز می شود. طی این مرحله، تولید رنگدانه و رشد سلولی متوقف شده، پاپیلا از پیاز خارج شده و فولیکول به دلیل آپوپتوز یا مرگ برنامه ریزی شده سلولی، کوچک می شود. سیگنال القا کننده شروع این فرآیند، هنوز ناشناخته است. اما استرس می تواند فاز کاتاژن را همراه با ضربه و مواد شیمیایی مختلف، آغاز کند.
تلوژن. Telogenphaaase مرحله استراحت است که در آن مو یا پشم دیگر رشد نکرده اما در جای خود باقی می ماند.
اگزوژن. فاز اگزوژن آخرین مرحله است و پشم یا مو در آن ریخته می شود. به طور معمول، موها یا پشم های جدید، وقتی تولید می شوند که مو یا پشم قدیمی ریخته شده باشد.
ریزش پشم، با روشی متفاوت از آلوپسی تشخیص داده می شود. آلوپسی فقدان کامل پشم در سطح پوست گوسفند، در جایی که به طور طبیعی رشد می کند، در نظر گرفته می شود. در اصل، آلوپسی بدان معناست که موها رشد نکرده و پوست، ظاهری زبر پیدا می کند.
در طی ریزش، معمولاً ابتدا پشم کم پشت می شود، سپس با اعمال فشار به راحتی می شکنند. این وضعیت معمولاً به دو دسته تقسیم می شود:
- ریزش عمومی
- پشم ریزی موضعی
ریزش موی عمومی می تواند ناشی از مصرف داروها، استرس یا بیماری های شدید باشد. در حالی که ریزش موی موضعی می تواند ناشی از ابتلا به انواعی از آلوپسی آئروتا، عفونت ها یا آسیب ها باشد.
شایع ترین علل ریزش پشم در گوسفندان چیست؟
از دست دادن پشم در گوسفند معمولاً یک علامت منفی و نگران کننده در نظر گرفته می شود. سلامت یک گوسفند معمولاً با کیفیت پشم آن ها تشخیص داده می شود. استرس به شکل سوء تغذیه، تولید مثل یا بیماری، منجر به نازک شدن لایه های پشم و حتی کاهش تولید آن شده و در نتیجه منجر به ریزش پشم می شود.
ریزش پشم گوسفند، می تواند هزینه نگهداری آن را افزایش دهد. زیرا از دست دادن پشم، یعنی از دست دادن گرما. از دست دادن گرما، با افزایش مصرف خوراک در آب و هوای سردتر جبران می شود. ریزش پشم در گوسفند ممکن است به خاطر یکی از علل شناخته شده بر اساس مطالعه انجام شده در مورد ریزش پشم در گوسفندان، بروز پیدا کند.
یک ماه پس از تولد، تقریباً همه فولیکول های الیاف پشمی، به رشد کامل خود می رسند. اندازه فیبرهای فولیکول اولیه معمولاً از فیبرهای فولیکول ثانویه بزرگ تر است. در طول چرخه زندگی گوسفند، هر فولیکول مراحل مختلفی را طی می کند که منجر به ریزش طبیعی پشم می شود. علل ریزش پشم در یک گوسفند، ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
- کنترل طول پشم
- ریزش برای اینکه حیوان بتواند رشد کند.
- پشم ریزی متناسب با شرایط مختلف آب و هوایی
- ریزش برای پاکسازی بدن، با ریزش پشم های قدیمی
- محافظت از بیماری هایی که می توانند از طریق فولیکول های مو ایجاد شوند.
فعالیت چرخه ای در نژادهای مختلف گوسفند، متفاوت است. اما هر فیبر پشم، مراحل مشابهی را طی می کند.
علل فیزیکی بروز ریزش پشم در گوسفند
قبل از یافتن یک علت بیولوژیک برای بیماری، علل مکانیکی مربوط به ریزش مو نیز باید در نظر گرفته شوند. در داخل اصطبل، ساختن ظرف های تغذیه نامناسب، می تواند علت احتمالی ریزش پشم در گوسفندان، به ویژه در اطراف گردن و هنگام تغذیه یا نوشیدن از منابع آب باشد.
درماتیت باکتریایی و ریزش پشم در گوسفند
باکتری dermatophiluscongenolensis باعث ایجاد درماتیت مایکوتیک در گوسفند ها می شود. این آلودگی باکتریایی، بیشتر در مناطق مرطوبی شایع است که باران یا رطوبت زیاد، مانع از خشک شدن پشم گوسفند می شود. نژادهای دارای پشم زیاد، بیشتر مستعد ابتلا به این عفونت هستند.
اگر باکتری ها به پوست خارجی حمله کنند، نتیجه آن، درماتیت اگزوداتیو خواهد بود که طی آن، پوست خشک شده و در قسمت پایه الیاف، پوسته ایجاد می شود.
این عفونت، معمولاً خطر حمله عوامل انگلی را افزایش می دهد. پس از بهبودی، پشم جدید در زیر گال هایی که یک لایه سخت در پشم گوسفند تشکیل می دهند، رشد می کند. ایجاد ضایعات در پشت، بیشتر شایع است، اما ضایعات می توانند در گوش و سر نیز ظاهر شوند. ریزش پشم، در موارد شدید رخ می دهد. در نوع شدید، خارش و عفونت های ثانویه شایع تر است.
در طول مرحله ایجاد ضایعه، پوست به درد حساس است. این حساسیت می تواند حرکت گوسفندان را محدود کند. در این شرایط، گوسفند مجبور به سکون یا ایستادن در یک موقعیت واحد خواهد بود. نوعی از این بیماری به پوسیدگی پای توت فرنگی یا درماتیت غیرتشدیدی شبیه توت فرنگی و گال های موضعی بالای سم معروف است.
پلودرادرماتیت و ریزش پشم گوسفند
درماتیت پلودرا باعث ضخیم شدن پوست و از بین رفتن پشم در گوسفند می شود. این اختلال، یک عفونت نادر است که توسط لاروهای پلیدورا strongyloides، که یک نماتد ساپروفیتیک زنده است، بروز پیدا می کند. لاروها به فولیکول های مو حمله کرده و باعث بروز واکنش التهابی می شوند.
عفونت انسفالیت اسفنجی شکل
بیماری عفونی انسفالیت اسفنجی شکل، قابل انتقال است. علامت اصلی ابتلا به این بیماری، شامل خارش شدید است که منجر به صدمه به خود در سراسر بدن، ریزش پشم و کاهش سلامتی کلی گوسفند می شود. در اثر ابتلا به این اختلال، علائم عصبی نیز در برخی موارد بروز پیدا می کنند.
معرفی شغل چوپانی : مهارت های لازم ، توانایی و درآمد چوپان !
به عنوان مثال، تغییر رفتار گوسفند مانند ترس، پرخاشگری، لرزش، حساسیت بیش از حد به نور، صدا و لمس و ناپایداری جسمی، از جمله علائم عصبی این اختلال هستند. مرگ گوسفند بیمار، دو تا شش هفته پس از ابتلا به این عفونت اتفاق می افتد.
این عفونت، ناشی از پریون است. تشخیص ابتلا به این بیماری، به کمک روش کالبد شکافی تأیید می شود. در حال حاضر بیماری Scrapie در برخی از کشورهای جهان یافت نمی شود.
ریزش پشم گوسفندان و علل مرتبط با تغذیه
کمبود مواد معدنی و کمبود پروتئین، یکی از علت ریزش پشم در گوسفندان است. کمبود مس، روی، کبالت، کلسیم، فسفر، کلرید سدیم و منگنز، همگی با ریزش پشم ارتباط دارند. با ابتلا به این نوع از اختلالات، کندن یا کشیدن پشم در گوسفندان رخ می دهد. این رفتار بیشتر توسط میش ها انجام می شود. شایع ترین ناحیه بروز ریزش ناشی از علل تغذیه ای، قسمت تحتانی کمر است.
علائم کمبود روی، به صورت مواردی مانند بی اشتهایی، آلوپسی، ضایعات پوستی شامل پاراکراتوز و هایپرکراتوز و کاهش وزن بدن توصیف می شود. آلوپسی تقریباً در ۶۲.۴ درصد از گوسفندانی که کمبود روی دارند، یافت می شود. رشد ضعیف پشم در اثر کمبود روی نیز مورد توجه قرار می گیرد.
مقدار زیاد سلنیوم می تواند باعث از بین رفتن پشم گوسفند شود. به طور کلی، وجود مقدار اضافی سلنیوم باعث از بین رفتن خفیف پشم در گردن و پهلوی گوسفندان می شود. در اثر کمبود سلنیوم، هیچ اثر منفی بر روی سیستم تولید مثل گوسفند مشاهده نمی شود.
طی تحقیقی در مورد تأثیر پروتئین بر تولید پشم، مشخص شد که تولید پشم در دوران سوء تغذیه، ادامه پیدا می کند. تولید پشم، بیشتر از دریافت پروتئین، به میزان مصرف انرژی مربوط می شود.
علل ژنتیکی ریزش پشم در گوسفندان
برخی از نژادها به دلیل افزایش ارثی متابولیسم، بیشتر از بقیه مستعد ابتلا به آلوپسی هستند. در برخی از نژاد ها، در بهار و زمستان که کمترین میزان دسترسی به غذا وجود دارد، ریزش پشم مشاهده می شود. به جز ریزش طبیعی، هیچ شواهد محکمی مبنی بر از ریزش پشم در ارتباط با ژنتیک وجود ندارد.
نحوه درمان ریزش پشم در گوسفند
الیاف پشمی، از فولیکول های مو ایجاد می شوند. این الیاف، در سه مرحله، در طول رشد جنین، تشکیل می شوند. فولیکول های اولیه، در اصل پشم ابتدایی محسوب می شوند که اولین فولیکول ها هستند و تقریباً در ۷۰ روزگی، روی پوست جنین گسترش می یابند.
در ۸۵ روزگی جنین، فولیکول های اولیه جانبی، در طرف جانبی فولیکول های اولیه، در گروههای سه تایی، همراه با فولیکول های ثانویه، رشد می کنند. در روز ،۱۰۵ فولیکول های ثانویه بین فولیکول های اولیه شکل می گیرند و از فولیکول های اولیه منشعب می شوند.
منبع : دام و پت
دیدگاه ها