اگزمای پوستی آتوپیک و درمان این عارضه پوستی

زمان مطالعه: 9 دقیقه

اگزماي سرشتی يا آتوپيك:اصطلاحاً اگزمای پوستی را برای توصیف تمام انواع حالت‏های قرمزی، تاول، ترشح، پوسته پوسته شدن، تغییر رنگ مایل به قهوه‏ای، ضخیم شدن و خارش پوست بکار می‏برند.

اگزماي سرشتی يا آتوپيك

اصطلاحاً اگزمای پوستی را برای توصیف تمام انواع حالت‏های قرمزی، تاول، ترشح، پوسته پوسته شدن، تغییر رنگ مایل به قهوه‏ای، ضخیم شدن و خارش پوست بکار می‏برند.با دلگرم همراه باشید تا در این باره و راه های مناسب برای درمان این عارضه بیشتر بدانید.

اگزمای پوستی انواع مختلفی دارد مانند:

اگزمای پوستی تماسی آلرژیک، اگزمای پوستی شوره‏ دار و اگزمای پوستی سکه‏ ای. در این جا تنها به بررسی نوع شایعی از اگزمای پوستی که به نام درماتیک آتوپیک یا درماتیت آتوپیک (اگزمای پوستی سرشتی) مشهور است، می‏پردازیم.

لغت "آتوپیک Atopic" گروهی از بیماری‏های آلرژیک یا توام با آلرژی را دربر می‏گیرد که اغلب چند نفر از اعضای یک خانواده را مبتلا می‏نمایند. این خانواده‏ها ممکن است آلرژی‏هایی نظیر تب یونجه (حساسیت فصلی)، حساسیت به گرده گیاهان و آسم داشته باشند.

اگزمای آتوپیک

اگزمای انواع مختلفی دارد :

اگزمای تماسی آلرژیك ، اگزمای شوره ای واگزمای سكه ای . در این جا تنها به بررسی نوع شایعی از اگزما كه به نام در ماتیت آتوپیك یا اگزمای سر ـ شتی مشهور است ، می پردازیم .لغت (آتوپیك a topic) گروهی از بیماری های آلرژیك یا توام با الرژیك را در بر می گیرد كه اغلب چند نفر از اعضای یك خانواده را مبتلا می نمایند . این خانواده ها ممكن است آلرژی هایی نظیر تب یونجه (حساسیت فصلی ) ، حساسیت به گرد گیاهان و آسم داشته باشند . علاوه برآن ، ضایعات پوستی كه به نام ( درماتیت اتوپیك ) خوانده می شوند نیز در آنها وجود دارد .در حالیكه در خانواده مبتلایان به درماتیت آتوپیك افرادی با مشكلات مشابه را می توان یافت ، ولی در 20 درصد موارد نیز ممكن است تنها یك فرد در خانواده به این بیماری مبتلا باشد . درماتیت آتوپیك در تمام نقاط دنیا بسیار شایع است .

متاسفانه آمار دقیقی از شیوع این بیماری در ایران در دسترس نیست اما در ایالت متحده آمریكا حدود 10 ـ 20 در صد بچه ها و1 ـ 3 در صد بزرگسالان به این بیماری مبتلا هستند . اگرچه این بیماری در هر سنی ممكن است پدید آید ولی در نوزادان وبچه ها بسیار شایع تر است .ضایعه پوستی همراه با خارش وگاهی هم بد شكل وناخوشایند است .بیماری درماتیت آتوپیك معمولا در سنین كودكی وگاهی تا قبل از سن 25 سالگی خودبخود بهبود می یابد. ولی بعضی بیماران در تمام عمر خود از این مسئله رنج می برند . در اینگونه موارد معمولا هم بیماری وهم پزشك از تدوام درمان درمان وسماجت بیماری خسته وعاجز می شوند .

---------------------------------------------------------------------------------------------

اگزماي سرشتي يا آتوپيك

علائم اگزمای سرشتی چیست؟

زمانی كه بیماری در سنین شیر خوارگی بروز می كند ،گاهی به نام ( اگزمای شیر خواران ) خوانده می شود .ضایعات خارش دار ، ترشح دار ودلمه بسته ، به خصوص در صورت (مخصوصا گونه ها ) وسر شیر خوار پدید می آیند ولی این ضایعات در هرجای دیگر هم می توانند وجود داشته باشند . برای رهایی از احساس خارش ،كودك ممكن است صورت ،گونه ها وسایر مناطق مبتلا را با دست بخاراند ویا سروصورتش را بالش یا هر چیزی كه در دسترس دارد بمالد .

والدین باید بدانید كه اكثر نوزادان قبل از رسیدن به سن دو سالگی از این بیماری خلاصی می یابند .ولی درمان مناسب می تواند در كنترل بیماری بسیار سودمند بوده وتحمل آن را تاوقتی كه گذشت زمان مسئله را حل كند ، راحت تر نماید .اگر بیماری ادامه یابد یا پس از سن نوزادی بروز نماید ، قرمزی ، تاول زدن ، ترشح ودلمه بستن در پوست كمتر دیده می شود .در عوض ،ضایعات به صورت خشك ، قرمز متمایل به قهوه ای یا خاكستری در آمده وپوست حالت پوسته پوسته وضخیم پیدا می كند .احساس خارش شدید وتقریبا غیر قابل تحمل نیز وجود دارد كه هنگام شب بدتر می شود .

بعضی بیماران آن قدر پوست خود را می خارانند تا زخم شده و خون می افتد . در این حالت ، سد دفاعی پوست خدشه دار شده ومكن است به عفونت پوست منجر شود .در نوجوانان وبالغین جوان ، ضایعات بطور مشخص در نواحی خم ارنج وپشت زانو ، قوزك ومچ پا ونیز بر روی صورت ، گردن ونیز قسمت های بالایی قفسه سینه پدید می آیند . گردن ونیز قسمت های بالایی سینه پدید می آیند .اگرچه این نواحی كه نام بردیم شایع ترین نقاط هستند ، ولی باید دانست هر جای دیگر بدن نیز ممكن است به بیماری مبتلا شود .

---------------------------------------------------------------------------------------------

چگونه اگزمای سرشتی تشخیص داده می شود ؟

یك ضایعه خارش دار با خصوصیات فوق الذكر ، همراه بایك تاریخچه خانوادگی از آلرژی ، می تواند نشانگر بیماری اگزمای سرشتی باشد .درمان مناسب ، به موقع ومداوم توسط یك متخصص پوست می تواند موجب آسودگی بیماری شده ونیز شدت ودوره بیماری را كاهش دهد . بیماری همیشه از یك الگوی معین پیروی نمی كند .ضایعات ممكن است در كف وپشت دست ها ، انگشتان ویا حتی روی پاها پدید آیند. در این مناطق ، ضایعات ضخیم شده ، دلمه بسته وترشح دار ممكن است سالها وجود داشته باشند .

---------------------------------------------------------------------------------------------

چه عواملی می توانند باعث تشدید اگزمای سرشتی شوند ؟

پوست بیماران مبتلا به اگزمای سرشتی نسبت به بسیاری از عوامل می تواند واكنش نشان دهد : تغییرات سریع دمای محیط (سرما وگرما ) ،خشكی هوا ، ورزش سنگین ، برخی غذا، سایش با لباس ، عفونت ها ، آفتاب و استرس های عصبی از جمله این عوامل هستند . البته میزان حساسیت پوست نسبت به عوامل فوق در افراد مختلف متفاوت می باشد

---------------------------------------------------------------------------------------------

درمان درماتيت آتوپيک

اهداف درمان شامل تلاش براي حذف التهاب و عفونت و حفظ و بازسازي سد لايه شاخي پوست با کاربرد نرم‌کننده، کاربرد ضدخارش‌ها براي کاهش آسيبي که خود شخص براي پوست گرفتار ايجاد مي‌کند و کنترل فاکتورهاي تشديد‌کننده است. بيشتر بيماران را مي‌توان در کمتر از ۳ ماه تحت کنترل درآورد.

محدوديت‌هاي غذايي

در ميان تعداد کمي از کودکان و بالغان مبتلا به درماتيت آتوپيک که به تست آزمون تحريکي غذا پاسخ مثبت دارند، تشديد ضايعات اگزمايي مشاهده مي‌شود. يک کودک مبتلا به درماتيت آتوپيک که به درمان‌هاي روزمره پاسخ نمي‌دهد احتمالا بيش از ۵۰ درصد امکان حساسيت غذايي دارد. وقتي که يک رژيم مناسب و با محدوديت برنامه‌ريزي شود و بيمار تحت آن رژيم قرار گيرد، بهبود باليني قابل توجه در عرض يکي دو ماه به وجود مي‌آيد. حساسيت غذايي معمولا ناشي از تعداد محدودي آنتي‌ژن است و ممکن است پس از سال‌ها از بين برود. پس از خوردن غذاهايي که سرشار از هيستامين هستند، عود مشخص اگزماي آتوپيک در ۵۰ درصد بيماران گرفتار مشاهده شده است.

آنتي‌هيستامين‌ها

به‌طور کلي آنتي‌هيستامين‌ها آثار درماني محدودي ايجاد مي‌کنند. اثر کمي بر تسکين خارش اما اثر مطلوبي بر خواب دارند و به خواب راحت‌تر کمک مي‌کنند. اين نکته را بايد در مورد شيرخواران و بالغان درنظر داشت. برحسب نياز فرد، آنتي‌هيستامين را مي‌توان به‌طور مداوم يا قبل از خواب تجويز کرد. تداوم آنتي‌هيستامين‌ها براي دوره کوتاهي بعد از رفع التهاب، به ايجاد دوره نقاهت آرام کمک مي‌کند. بيشتر بيماران هيدورکسي زين را به خوبي تحمل مي‌کنند. دوز آن طيف گسترده‌اي دارد و احتمال بروز عوارض جانبي کم است. آنتي‌هيستامين‌هاي موضعي، مي‌توانند درجاتي از بي‌حسي را در منطقه ضايعه ايجاد کنند.

درمان عوامل عفوني

آنتي‌بيوتيک‌هاي ضداستافيلوکوکي در درمان بيماراني که عفونت يا کلونيزاسيون با استاف طلايي دارند، بسيار موثر است. اريترومايسين و ماکروليدهاي جديدتر مانند آزيترومايسين و کلاريترومايسين براي بيماراني که به سوش‌هاي استاف طلايي کلونيزه مقاوم نيستند موثر است. براي استاف اورئوس مقاوم به ماکروليدها يک پني‌سيلين پني‌سيليناز مقاوم مثلا دي کلوگزاسيلين، اگزاسيلين يا کلوگزاسيلين ارجح است. سفالوسپورين‌هاي نسل اول براي پوشش عفونت‌هاي استافيلوکوکي و استرپتوکوکي پيشنهاد مي‌شوند. موپيروسين موضعي در درمان ضايعات عفوني‌شده موثر است. با اين وجود در بيماران مبتلا به عفونت ثانويه، يک دوره آنتي‌بيوتيک سيستميک توصيه مي‌شود.

کورتيکواستروييدها

مصرف کورتيکواستروييد سيستميک همانند پردنيزون خوراکي به ندرت در درمان درماتيت آتوپيک مزمن انديکاسيون دارد، اما گاهي يک دوره درمان با کورتيکواستروييد خوراکي لازم مي‌شود. معمولا درمان بهبود قابل‌توجهي به دنبال دارد ولي قطع دارو ممکن است باعث شعله‌ور شدن مجدد شود. در اين موارد بهتر است دارو را به تدريج کم کرد. کاربرد کورتيکواستروييد موضعي و نرم‌کننده‌ها از پديده تشديد حاصل از قطع جلوگيري مي‌کند.

---------------------------------------------------------------------------------------------

چگونه می توان از بیماری پیشگیری کرد؟

می بایست تا حد امکان از تماس با عوامل تشدید کننده بیماری همچون محرک ها، صابون های قوی، گرمای زیاد، تعریق و مواد حساسیت زا پرهیز کرد.
استفاده از مرطوب کننده ها بطور مستمر و بخصوص پس از استحمام به منظور نگاه داشتن آب در پوست از اصول مهم پیشگیری است. می توان از وازلین یا کرم های مختلفی که برای این منظور در دسترس است استفاده کرد.

اگزماي سرشتي يا آتوپيك

توصیه هایی برای والدین کودکان مبتلا به اگزمای آتوپیک:

استفاده از پمادهای نرم کننده را جزو برنامه های منظم مراقبت از پوست و به صورت عادت در آورید. توصیه من آن است که این کار را خود شخصا و با حوصله انجام دهید و استفاده از آن را به کودک خود محول نکنید!
سعی کنید لباس زیرکودک همیشه نخی بوده، حتی الامکان از تماس پوست با البسه نایلونی و پشمی اجتناب شود.
استحمام اگزما را بدتر نمی کند، اما استفاده از صابون و آب داغ چرا! بنابر این بهتر است با آب ملایم و مواد غیر صابونی یا صابون های بسیار ملایم پوست پاک شود. همچنین پس از استحمام از سایش شدید پوست با حوله خودداری کنید و حتما بلافاصله از نرم کننده استفاده نمایید.
اگر پزشک شما استفاده از آنتی بیوتیک یا پماد های کورتونی را برای مدتی توصیه می کند، مطابق دستور وی عمل کنید. استفاده درست این داروها هیچ خطری برای کودک شما نخواهد داشت.
درمان اگزمای دست نیازمند وقت و حوصله است. علاوه بر این کودکان مبتلا به اشکال شدید اگزمای آتوپیک غالبا از لحاظ روحی قدری با دیگران متفاوتند، بنابر این نیازمند توجه بیشتر و متناسب هستند.

خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب اگزماي سرشتی يا آتوپيك

در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.