چطوری می‌توانیم به پلیس فتا شکایت کنیم ؟

دام‌های اینترنتی و کلاهبرداری‌های مجازی

دام‌های اینترنتی و کلاهبرداری های مجازی این روز‌ها گریبان‌گیر خیلی از افراد شده شاید شما هم تا به کنون قربانی این جرایم شده باشید.

و دنبال پاسخ این سوالها هستید :

• چگونه می‌شود از این دام خلاص شد ؟
• و یا راه حلی برای جبران ضررهایی که شما متقبل شدید وجود دارد ؟
• چه کسی این مجرمان را مجازات می‌کند ؟
• چگونه از حقمان دفاع کنیم ؟
• به چه سازمانی شکایت‌مان را مطرح کنیم ؟

پاسخ شما دست ماست. شما اگر کل دارایی‌های خود را در فضای مجازی از دست دادید و یا برای شما مزاحمت‌های اینترنتی، مسائل حیثیتی ، تهمت، افترا، هک یا هر مشکل دیگری که در خصوص اینترنت برای شما پیش آمده را می‌توانید با پلیس فتا در میان بگذارید.

رشد قارچ‌گونه‌ جرائم در حوزه‌ فضای تولید و تبادل اطّلاعات مثل کلاهبرداری‌های اینترنتی، جعل داده‌ها و عناوین، سرقت اطّلاعات، تجاوز به حریم خصوصی اشخاص و گروه‌ها، هک و نفوذ به سامانه‌های رایانه‌ای و اینترنتی، هرزه‌نگاری و جرائم اخلاقی و برخی جرائم سازمان‌یافته‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایجاب می‌کرد که پلیس فتا که پلیسی تخصصی در حوزه پی‌جویی و رسیدگی به جرائم سطح بالای فناورانه است، به وجود آید.

چگونه می‌توانیم به پلیس فتا شکایت کنیم ؟

حالا این سوال پیش ‌می آید که چطوری به پلیس فتا شکایت کنیم ؟

این کار به چند طریق امکان پذیر است که در زیر برای شما توضیح خواهیم داد.

پلیس فتا، پس از ارائه شکایت از سوی شاکی خصوصی‌ یا از طریق شکایت مدعی‌العموم این امکان را خواهد یافت تا به درخواست آنها رسیدگی کند.

راه‌های شکایت به پلیس فتا

همانطور که اشاره کردیم روش‌های مختلفی برای ارائه شکایت به پلیس فتا وجود دارد که در ادامه دو راه آسان‌تر را برای شما ذکر کردیم :

راه اول شکایت به پلیس فتا

بهترین و قانونی‌ترین راه برای ارائه شکایت، مراجعه به دادسرای جرائم رایانه‌ای است.

این دادسرا وظیفه دارد جرائمی که در فضای سایبر رخ داده را پیگیری کرده و حقوق شاکیان را به آنها بازگرداند. پس از مراجعه به دادسرای جرائم رایانه‌ای، پرونده تشکیل می‌شود و رسیدگی به آن طبق روال قانونی به جریان می‌افتد. دادسرا نیز بر حسب حساسیت پرونده و بررسی بیشتر موضوع، آن را به پلیس فتا ارجاع می‌دهد.

در روند پیگیری پرونده هم ۲ امکان وجود دارد. اول اینکه ممکن است همان ابتدا شما به شخص یا اشخاص خاصی مظنون باشید. در این حالت، قاضی در جریان پیگیری پرونده آنها را به دادگاه احضار می‌کند تا پاسخگوی شکایت باشند.

در حالت دوم نیز ممکن است که شما ندانید جرم توسط چه کسانی رخ داده است. در این حالت هم بررسی‌های تخصصی پلیس می‌تواند گره گشای پرونده باشد.

راه دوم شکایت به پلیس فتا

یک راه دیگر هم برای ارائه شکایت وجود دارد که راحت‌تر به‌نظر می‌رسد. نحوه شکایت به پلیس فتا این گونه است که اگر جرمی علیه شما در فضای مجازی اتفاق افتاد می‌توانید به سایت اینترنتی پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا) به نشانی www.cyberpolice.ir مراجعه و روی آیکون ارتباطات مردمی کلیک کنید.

در این بخش، مشخصات، نشانی و شماره تلفن به همراه موضوع شکایت شما به ثبت می‌رسد و پلیس فتا در کمترین زمان ممکن با شما تماس گرفته و موضوع را پیگیری خواهد کرد. برای اطلاع از نشانی مراکز پلیس فتا یا دادسراهای پلیس رایانه‌ای هم می‌توانید به سایت دلگرم مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید

آدرس و تلفن دفاتر پلیس فتا در اصفهان

آدرس و تلفن دفاتر پلیس فتا در خراسان رضوی

آدرس و تلفن دفاتر پلیس فتا در تهران

اما مراحل تنظیم و دادخواست شکایت به پلیس فتا چیست؟

روند تشخیص و رسیدگی پرونده‌های قضایی در خصوص جرائم سایبری اینگونه است که باید ابتدا به دادسرا مراجعه و پس از اخذ مشاوره قضایی نسبت به تنظیم شکوائیه اقدام کرد. سپس دادخواست کیفری را جهت اخذ دستور قضایی به مسئول ارجاع دادسرا تحویل داد.

پس از دریافت پرونده از دادسرا آن را باید به پلیس فتا داد؛ البته در این مرحله باید مدارک و مستندات نیز ضمیمه شود؛ در این مرحله، پلیس فتا تحقیقات خود را در زمینه پرونده انجام داده و پرونده را جهت سیر مراحل قضایی به دادسرای ارجاع‌دهنده تحویل می‌دهد تا رسیدگی قضایی به پرونده انجام شود.

باید گفت: پلیس فتا همواره به کاربران توصیه کرده که هنگام خرید از فروشگاه‌ها شخصاً‌ از دستگاه پوز استفاده کنند؛ با اینترنت رایگان مکان‌های عمومی وارد حساب‌های اینترنتی نشده و خریدهای اینترنتی را همواره از سایت‌های معتبر انجام دهند.

همچنین از نگهداری فیلم و عکس‌های خانوادگی در گوشی تلفن همراه،‌ رایانه، لب‌تاپ و سایر اقلام دیجیتال پرهیز شود. در ضمن به پیامک‌ها و ایمیل‌های حاوی مطالبی چون برنده شدن‌ توجه نکرده و ایمیل‌ و پیام‌های ناشناس را باز نکنند.

اصلا جرم رایانه‌ای یعنی چه؟

تابه حال تعریف جامع و دقیقی درباره جرائم رایانه‌ای ارائه نشده است. شاید یکی از دلایل آن، تفاوت در دیدگاه‌ها ‌یا گستردگی مفهوم فضای سایبری و تخلفات مخصوص‌ آن باشد.

با این حال، در تعریف کلی آمده که انجام ‌ یا ترک هر فعلی که از طریق رایانه ‌یا از طریق اتصال به اینترنت رخ بدهد و آن فعل از سوی قانون ممنوع و برایش مجازات درنظر گرفته شده باشد جرم رایانه‌ای نامیده می‌شود.

جرم‌های رایانه‌ای یا همان سایبری به ۲ گروه عمده تقسیم می‌شوند:

دسته اول، جرائمی هستند که در آن از رایانه یا‌ تلفن همراه به‌عنوان ابزار ارتکاب جرم استفاده می‌شود و معمولا از طریق شبکه‌های رایانه‌ای و اینترنت اتفاق می‌افتد؛ مثل انواع کلاهبرداری، جعل، هتک حرمت و سرقت رایانه‌ای.

دسته دوم، جرم‌هایی هستند که در فضای مجازی رخ می‌دهند اما آثار آنها در دنیای واقعی ظاهر می‌شود، مانند نفوذ غیرمجاز، شنود غیرمجاز و انتشار ویروس. شاید خلاصه تعریف جرم رایانه‌ای این باشد که هر رفتار ممنوع مرتبط با کاربرد رایانه و اینترنت را دربرمی‌گیرد.

اینجاست که پلیس فتا وارد می‌شود و دست خلافکارها را رو می‌کند؛ مثلا طبق ماده 17 قانون جرائم رایانه‌ای هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، صوت یا تصویر و یا فیلم خصوصی دیگران را بدون رضایت آنها منتشر کند و یا در دسترس دیگران قراردهد به‌نحوی که منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت دیگران شود، به حبس از 91 روز تا ۲ سال‌یا جزای نقدی از 5 تا 40 میلیون ریال و یا هر ۲ مجازات محکوم خواهد شد.

معروف‌ترین جرم‌های رایانه‌ای

بیشتر جرائم اینترنتی در حوزه امور مالی و خالی کردن حساب‌های بانکی اتفاق می‌افتد. در این روش، خلافکارهای اینترنتی با شگردهای مختلف رمز حساب‌های اینترنتی کاربران را به دست می‌آورند و اقدام به سرقت می‌کنند.

گاه حتی برخی‌ها با استفاده از دستگاه‌های pos، خیلی راحت رمز 4رقمی کارت‌های بانکی را از مالک آن می‌پرسند و هنگام خرید، ۲ بار از حساب وی پول برداشت می‌کنند. هتک حیثیت و حرمت، سوءاستفاده از اطلاعات و تصاویر شخصی و انتشار بدون اجازه آنها، تجاوز به حریم خصوصی و هک‌کردن سایت‌ها از دیگر جرائم معروف اینترنتی است.

عده‌ای هم سایت‌هایی را به نام چهره‌ها و شخصیت‌های معروف راه‌می‌اندازند. کاربران هم به خیال اینکه با همان چهره در حال ارتباط هستند به خواسته‌های آنها تن می‌دهند و در دام می‌افتند. فیشینگ هم یکی دیگر از روش‌های کلاهبرداری اینترنتی است.

در این روش، سایتی کاملا شبیه درگاه اینترنتی بانک‌های معتبر کشور طراحی می‌شود و شناسه و رمز عبور کاربران را هنگام خرید اینترنتی درخواست می‌کند. سپس هکر یا همان کسی که این سایت تقلبی را ساخته با به دست آوردن اطلاعات اینترنتی اقدام به خالی کردن حساب آنها می‌کند. انتشار ویروس و سرقت اطلاعات هم از جمله تخلفات سایبری به‌شمار می‌رود.

هشدارهایی برای سایبری‌ها

چند هشدار پلیسی برای اینکه در دام مجرم‌های اینترنتی نیفتید، از مکان‌های عمومی مانند کافی‌نت یا اماکنی که دارای اینترنت رایگان هستند وارد حساب اینترنت بانک خود نشوید.

هنگام خرید از فروشگاه‌ها سعی کنید شخصا از دستگاه POS استفاده کنید. هنگام دریافت پول از دستگاه‌های ATM، مراقب پشت سر خود باشید تا کسی رمز واردشده شما را نبیند. حواستان به اقلام نامتعارف روی دستگاه‌های ATM باشد.

همیشه خرید اینترنتی خود را از سایت‌های معتبر انجام دهید و به نشانی درگاه بانکی که به شما معرفی می‌شود خوب دقت کنید. درگاه‌های معتبر بانکی همگی با عبارت https شروع می‌شوند.

سامانه پیامک حساب بانکی‌تان را فعال کنید تا درصورت برداشت پول از حسابتان فوری متوجه شوید.

از نگهداری فیلم و عکس خانوادگی در رایانه، موبایل، لپ‌تاپ و سایر اقلام دیجیتال قابل‌حمل بپرهیزید تا درصورت هک، سرقت یا گم شدن، به غیراز ضرر مالی، آسیب دیگری متوجه شما نشود.

برای اینکه رایانه‌تان هک نشود از آنتی‌ویروس‌های معتبر (کرک نشده) استفاده و هر چند وقت یک‌بار آن را به روز کنید.

به پیامک‌ها و ایمیل‌هایی با محتوای اینکه شما برنده شده‌اید، توجه نداشته باشید؛ چراکه اغلب آنها تنها برای دسترسی به‌حساب بانکی‌تان ارسال می‌شوند. به ایمیل‌ها و پیامک‌های ناشناس پاسخ ندهید. اگر احساس کردید که رمز شما به هر دلیلی هک شده، سریعا آن را تغییر دهید.

اگر عکس، فیلم یا اطلاعات شخصی شما به هر دلیلی در فضای سایبر انتشار یافت، ابتدا خانواده خود را در جریان امر قرار دهید و سپس از طریق پلیس فتا، موضوع شکایت خود را مطرح کنید.

هنگام ارتباط با سایت‌ها و صفحه‌های شخصی که به نام چهره‌های مشهور راه‌اندازی شده است جانب احتیاط را نگه دارید.

تاکنون هیچ سایت همسریابی‌ای از سوی پلیس، مجوز رسمی دریافت نکرده و فعالیت آنها غیرقانونی است.