
دليل نفخ معده همراه با بخور نخورهاي آن
يکي از بارزترین دردهاي شکمي، نفخ است که علت خیلی از مراجعات بيماران به متخصصان گوارش به دیده میشود. از قديم گفته ميشد مصرف غذاهاي باددار و نفاخ باعث دلدرد و ايجاد گاز معده ميشود. سندروم روده تحريکپذير از شايعترين اختلالات گوارشي است که دردهاي شکمي شديد، گاز و نفخ معده را ايجاد ميکند و با مواد غذايي که فرد مصرف ميکند ارتباط مستقيمي دارد.از اينرو، متخصصان به مبتلايان توصيه ميکنند با رعايت برخي اصول ساده و ايجاد تغييراتي در رژيم غذايي روزانه، براحتي بيماري خود را مهار و درمان کنند. بهطور قطع مصرف برخي مواد غذايي خاص و چشمپوشي از برخي ديگر از مواد به درمان و بهبود نفخ شکم کمک ميکند.
کيوي
يکي از مشکلات عمدهاي که به بروز نفخ معده منجر ميشود، حرکات آهسته روده و ماندن بيش از حد مدفوع در طول مسير روده بزرگ است؛ در برخي موارد، فرد مبتلا تا چند روز احساس دفع ندارد و به اصطلاح دچار يبوست شده. محققان معتقدند ميوه کيوي به دليل فيبر زيادي که دارد مشکل را تا حد زيادي رفع ميکند. مبتلايان به سندروم روده تحريکپذير که به مدت چهار هفته، هر روز دو عدد کيوي مصرف ميکنند کمتر دچار يبوست ميشوند و علائم سندروم روده تحريکپذير در آنها کاهش مييابد.
چاي نعناع
نعناع قرنها به مثابه دارويي گياهي براي کمک به هضم غذا و درمان ناراحتيهاي گوارشي به کار ميرفت و اکنون نيز در طب سنتي جايگاه ويژهاي دارد. پژوهشگران معتقدند در درمان سندروم روده تحريکپذير، مصرف روغن نعناع به مدت چهارهفته علائم اين بيماري را تا نصف کاهش ميدهد. نعناع توانايي بالايي در فعال کردن کانال «ضددرد» در روده بزرگ دارد که التهاب مجاري معده و روده را کاهش ميدهد. اين ماده معطر به عنوان کاهنده خفيف اشتها عمل ميکند. از اينرو، محققان براي کاهش نفخ معده و کاهش علائم سندروم روده تحريکپذير توصيه ميکنند که افـراد يک فنجان چاي نعناع بنوشند.
زردچوبه
اين ادويه در آشپزي برخي کشورها بويژه هندوستان جايگاه ويژهاي دارد و از آن براي طعم دادن به غذا استفاده ميکنند، اما در اين ميان، زردچوبه ناراحتيهاي معده را نيز تسکين ميدهد. محققان معتقدند از خاصيت ضدالتهابي زردچوبه ميتوان در درمان ناراحتيهاي گوارشي استفاده کرد. تاثير مصرف 500 ميليگرم از اين ماده، چهار بار در هفته حدود دوبرابر داروهايي است که براي تسکين ناراحتيهاي گوارشي به کار ميرود.
موز
پژوهشگران ميگويند موز حاوي فيبرهايي است که باکتريهاي مفيد موجود در معده و روده را تقويت و هضم غذا را تسهيل ميکند. زناني که روزانه دو عدد موز به مدت 60 روز به عنوان پيشغذا ميخورند ميزان باکتريهاي مفيد در بدن آنها افزايش پيدا ميکند و نفخ معده تا 50 درصد کاهش مييابد.
دوغ
دوغ حاوي آنزيمي به نام «لاکتاز» است که قند موجود در شير موسوم به «لاکتوز» را تجزيه ميکند. بسياري از افراد به قند شير حساسيت دارند و معده آنها قادر به تحمل و هضم آن نيست. بررسيهايي که در دانشگاه ايالتي اوهايو صورت گرفته حاکي از آن است که مصرف دوغ علائم ناشي از تحمل نکردن لاکتوز را از قبيل نفخ، درد و گاز معده تا 70 درصد کم ميکند.
زنجبيل
گياه زنجبيل از هزاران سال پيش براي بهبود دلدردها و ناراحتيهاي گوارشي به کار ميرفت و چينيها از چهار قرن پيش از ميلاد مسيح از اين گياه در طب سنتي خود بهره ميبردند. بررسيهايي که بتازگي روي زنجبيل انجام شده، نشان ميدهد اين گياه به عنوان شلکننده عضلاني عمل ميکند و به تخليه گاز از معده کمک ميکند. زنجبيل را به اشکال مختلف مصرف ميکنند، ولي گياه تازه آن غني از ترکيباتي است که بيشترين فايده را براي سلامت انسان دارند.
گشنيز
گنجاندن گياه گشنيز در رژيم غذايي به قويشدن ماهيچههاي دستگاه گوارش کمک ميکند و علائم نفخ را از بين ميبرد. گشنيز نوعي دارو و غذاي طبيعي براي از بين بردن سموم بدن است و با خوردن آن، مواد اضافه از معده و بدن خارج ميشود و نفخ از بين ميرود.
خربزه
متخصصان ميگويند خربزه حاوي مقادير بالاي ترکيباتي است که ادرارآور بوده و از آن ميتوان براي درمان ورم و نفخ معده استفاده کرد.خربزه با وجود اين که به تخليه راحتتر ادرار از مجاري ادراري کمک ميکند، به دليل ميزان پتاسيم بالايي که دارد جايگزيني طبيعي براي الکتروليتهاي از دسترفته بدن است.
يک متخصص گوارش گفت: مسايل رواني همچون اضطراب و استرس هاي محيطي در ايجاد نفخ معده تاثير بسيار دارد. دکتر نجمه آل طاها، فوق تخصص گوارش در گفت وگو با ايسنا، اظهار کرد: اختلالات افزايش گاز در معده و روده باعث ايجاد نفخ معده مي شود.نفخ معده ممکن است به صورت احساس سنگيني سر دل، احساس تورم، ايجاد درد در اطراف ناف و به طور کلي تجمع گاز در معده و روده که با درد و پيچش همراه است، ظاهر شود.
وي در مورد تشخيص علت ايجاد نفخ معده گفت: در صورتي که نفخ با علايم هشدار دهنده همراه باشد، ممکن است نشانه اي از يک بيماري جدي باشد، بنابراين نياز به بررسي هاي دقيق تر ضروري است.اين فوق تخصص گوارش، شايع ترين علت نفخ را سندرم روده تحريک پذير يا کوليت هاي عصبي عنوان کرد و ادامه داد: از آنجا که سيستم روده اي با اعصاب روده اي کنترل مي شود کوليت هاي عصبي و سندرم روده تحريک پذير با استرس رواني در ارتباط است.
در صورتي که سيستم اعصاب روده و معده عملکرد مناسب نداشته باشد تحت تاثير واکنش هاي محيطي، حرکات روده دچار مشکل شده و دردهاي شکمي همراه با اسپاسم هاي شديد بروز مي کند. همچنين استرس هاي محيطي ممکن است سبب ايجاد اسهال و يبوست شوند که يکي از علايم آن معمولا ايجاد نفخ معده است.
دکتر آل طاها برخي بيماري ها را از عوامل ايجاد نفخ معده بيان کرد و گفت: بيماري هاي انسداد روده ممکن است باعث ايجاد نفخ شديد و حاد شوند همچنين نفخ معده مي تواند از مشخصه هاي سرطان معده باشد. گروهي از اختلالات حرکتي نيز باعث ايجاد نفخ معده مي شوند به عنوان مثال ديابت، بيماري هاي تيروئيدي و بيماري هاي التهابي روده مي توانند ايجاد نفخ معده کنند.
وي عفونت را يکي ديگر از علل ايجاد نفخ معده دانست و اظهار کرد: عفونت هاي روده اي يکي ديگر از عوامل ايجاد نفخ معده است. رشد بيش از حد باکتري ها در داخل روده و برخي بيماري هاي انگلي باعث ايجاد نفخ معده مي شوند.يکي از علايم وجود ميکروب هليکوباکترپايلوري که خود عاملي براي زخم معده است، مي تواند باعث ايجاد نفخ معده شود.
اين فوق تخصص گوارش با اشاره به تحريک پذيري روده در برخي افراد گفت: در برخي موارد ممکن است، ميزان گازي که در افراد طبيعي ايجاد مشکل نمي کند در برخي ديگر ايجاد ناراحتي کند. بنابراين روده اين افراد تحريک پذيرتر از سايرين بوده و گاز معده با ميزان کم هم آنها را دچار مشکل مي کند. وي ميزان حرکات روده را در ايجاد نفخ موثر دانست و ادامه داد: در يبوست اختلال در حرکات روده و کند بودن آن باعث تجمع گاز شده و اختلال در دفع گاز باعث ايجاد درد و ناراحتي در روده مي شود.
علل ايجاد نفخ معده
دکتر آل طاها با اشاره به نفخ در افراد مسن گفت: در صورتي که نفخ معده در افراد مسن به طور ناگهاني بروز کند نياز به بررسي دقيق دارد. چنانچه با انجام بررسي ها، علت خاصي براي نفخ معده تشخيص داده نشود درمان هاي دارويي، کنترل شرايط استرس زا و رژيم غذايي مناسب به کار گرفته مي شود.وي با بيان اين که نفخ معده همان طور که ممکن است بيماري ساده اي باشد مي تواند علامتي از يک بيماري باشد، گفت: در صورتي که نفخ معده با گروهي از علايم هشدار دهنده مانند:
کاهش وزن، کم خوني، اسهال و علايم سوجذب همراه باشد به بررسي هاي دقيق تر نياز است تا با تشخيص علت ايجاد نفخ درمان مناسب به کار گرفته شود.اين در حالي است که در بيشتر موارد استرس روي سيستم معده و روده تاثير منفي گذاشته و باعث افزايش شدت علايم و همچنين ايجاد يک سيکل معيوب مي شود. وي گفت: خوردن غذا با سرعت و عجله باعث مي شود که به همراه غذا مقدار زيادي هوا بلع شود که اين امر باعث ايجاد نفخ معده مي شود.
اين فوق تخصص گوارش با بيان اين که همانطور که علل ايجاد نفخ معده متفاوت است درمان آن نيز متفاوت است، گفت: به طور طبيعي گروهي از باکتري هاي روده و معده توليد گاز مي کنند که استفاده از دوره هاي درمان آنتي بيوتيک باعث کاهش علايم نفخ مي شود; چرا که ميکروب هاي معده و روده کمتر شده و فرد احساس راحتي مي کند.اين درحالي است که اين درمان ها دوره اي است.همچنين در عوامل انگلي بوسيله درمان هاي آنتي بيوتيکي نفخ معده به صورت دوره اي درمان مي شود.
دکتر آل طاها، استرس هاي عصبي و برخي مواد غذايي مانند حبوبات، موز، سير، کلم و پياز را در ايجاد نفخ معده موثر دانست و گفت: افرادي که به صورت دائمي دچار نفخ معده هستند از استرس و نگراني دوري کرده و مواد نفاخ کمتر مورد استفاده قرار گيرد.به طور کلي از آنجا که نفخ بيماري عملکردي روده و معده است و اختلالات حرکت معده و روده بر آن تاثير دارد به صورت کامل برطرف نمي شود بلکه مي توان علايم آن را بوسيله درمان هاي دارويي کنترل کرد. دکتر آل طاها در پايان گفت: در صورتي که علايم هشدار دهنده با نفخ معده همراه نباشد، اطمينان دادن به بيمار و کاهش استرس مي تواند در درمان آن موثر باشد.
گردآوری: مجله اینترنتی دلگرم
۱ دیدگاه